Al maanden bestoken politieke partijen en lobbyisten de kiezer met uit hun verband gerukte cijfers en meningen om de eigen boodschap op de politieke agenda te krijgen. Ook de effecten van het beleid dat het kabinet voerde op de woningmarkt zijn daarbij dankbaar onderwerp van discussie.

Afgelopen week kibbelden SP en VVD over de effecten van de verhuurdersheffing. Ook hierbij was het de accurate onderbouwing die het onderspit delfde. Omdat de betaalbaarheid van (sociale) huurwoningen belangrijk is voor de Socialistische Partij (SP), plaatste voorman Emile Roemer afgelopen donderdag een grafiek op Twitter, waarin hij de grote stijging van de huren in afgelopen zes jaar wijt aan het beleid van de VVD.

Op deze grafiek, afkomstig van de Woonbond, is aardig wat kritiek gekomen. Zo merkt de Volkskrant terecht op dat de grafiek niet bij nul begint, waardoor lijkt dat de huren viermaal zo hoog zijn geworden waar er in werkelijkheid 'slechts' een stijging was van 20 procent. Maar ook Roald van der Linde kon het als woordvoerder Wonen en Bouwen voor de VVD niet laten om te reageren op de bewering van de SP:

Nu is nog best aannemelijk dat corporaties vooral woningen tegen de maximale prijs aanbieden (sociale woningen kosten maximaal 711 euro), maar de bewering dat een gemiddelde huurwoning nu een 'stuk groter' is dan in 2010 verdient aandacht. Zo zijn er in Nederland circa 2 miljoen corporatiewoningen en werden er sinds 2010 nog geen 200 duizend bijgebouwd. Een berekening op de achterkant van een bierviltje leert dat deze woningen dan ongeveer 300 vierkante meter groot hadden moeten zijn om de gemiddelde corporatiewoning in die periode met 20 procent te laten groeien.

Even toetsen

Op basis van boerenverstand kun je dus al aanvoelen dat de bewering van Van der Linde niet heel sterk is. Maar gelukkig zijn er ook data om zijn stelling te toetsen. Zo publiceren het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelasties (BZK) en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) iedere drie jaar hun 'WoOnderzoek'. In de bijbehorende publicatie valt te lezen dat de gemiddelde investering in huurwoningen afgelopen jaren daalde:

Omdat Van der Linde spreekt over grotere woningen is het vervolgens natuurlijk interessant om te kijken naar de omvang van gebouwde woningen in vierkante meters — deze zouden afgelopen tijd inderdaad 300 vierkante meter zijn kunnen geweest?

Vanaf 2010 werd juist kleiner en goedkoper gebouwd

De data uit bovenstaande grafiek is niet in de rapportages van het WoOnderzoek terug te vinden maar wel in de achterliggende datasets. Dit is dan ook een eigen bewerking van die data. Anders dan wat Van der Linde dus met zijn alternatieve feiten beweert werd vanaf 2010 juist kleiner en goedkoper gebouwd. Terwijl de huren in die periode fors stegen.

Kleur bekennen

Dat de huurverhogingen de SP een doorn in het oog zijn is duidelijk. Dat er hier echter voor wordt gekozen om uitgerekend de VVD ter verantwoording te roepen, verbaast mij. Het is immers hoogst onwaarschijnlijk dat de SP kiezers van de VVD kan afsnoepen — die partij richt zich vooral op huiseigenaren en verhuurders. Voor hen zijn de pan uitrijzende huren juist een argument bij uitstek om voor de partij te stemmen. Spreek de VVD liever aan op het feit dat jaarlijks 420 miljoen extra aan huurtoeslag moet worden uitgegeven door de huurstijgingen.

Met het opzoeken van haar tegenpolen in het debat zal de SP haar standpunten vast sterker voor het voetlicht kunnen brengen. Maar kiezers die betaalbaar wonen belangrijk vinden zal de SP naar mijn mening toch echt moeten wegsnoepen bij andere partijen die het woonakkoord steunden, waarmee de huurverhogingen mogelijk werden. Deze steun kwam van partijen als PVDA, Christenunie en D66. Als de SP verandering wil brengen in de situatie op de huurmarkt zal ze díe partijen ter verantwoording moeten roepen en nog voor de verkiezingen kleur laten bekennen. Met feitenvrij moddergooien tussen politieke tegenpolen komt de woningmarkt geen stap vooruit.