Nadat de Ondernemingskamer woensdag bepaalde dat interimbestuurder Charlotte Insinger zelf mocht beslissen of de voorgenomen verkoop van het Slotervaartziekenhuis aan zorgondernemer Loek Winter door zou gaan, probeerde zij eerst nog een overeenkomst te arrangeren waarbij Erbudak tot 1 februari de tijd had om met een tegenvoorstel te komen. Die was daarmee akkoord, maar de patstelling werd geblokkeerd door zorgverzekeraar Achmea en huisbankier ING. Nu kan Loek Winter het ziekenhuis voor 29 miljoen euro kopen. De uitspraak volgde op een spoedzitting afgelopen maandag, waarin aandeelhouder Delta Onroerend Goed (lees: de familie Schram) probeerde die verkoop door te zetten. Dat lijkt nu gelukt. De rechter instrueerde Insinger wel om rekening te houden met de omstandigheden rond de verkoop, waaronder twijfels over de rechtmatigheid van de koopovereenkomst, het feit dat die aangetast zou kunnen worden, de vraagtekens die bij de noodzaak tot verkoop werden gezet en de belangen van minderheidsaandeelhouders Erbudak cs.

'Onbegrijpelijk'

'Wij waren verbijsterd door de beslissing die Insinger genomen heeft,' zegt Erbudak's advocaat Gerjanne te Winkel. Zij meldt dat Insinger de overeenkomst woensdagavond aan Achmea en ING voorgelegd heeft en nadat zij medewerking weigerden, de verkoop doorgezet heeft. 'Onbegrijpelijk, zeker omdat al bekend was dat met name Achmea deze deal wilde. Hier zijn mensen 's avonds thuis voor gebeld, hun weigering op zo'n moment om in te stemmen met een stand still is nauwelijks van betekenis. Insinger is ervan uit gegaan dat ING in principe morgen al zijn kredietverlening aan het Slotervaart stop zou zetten. Onzin natuurlijk; dan zouden ze hun geld kwijt zijn.' Vincent van Liere, managing director bij ING, wil niet toelichten waarom de bank geen zes weken uitstel wilde verlenen. 'Maar we zijn in ieder geval blij dat er nu een oplossing is voor het ziekenhuis.' Een oplossing die meteen weer aangevochten zal worden, is dat geen probleem voor het ziekenhuis? 'Onzekerheid is natuurlijk altijd slecht,' zegt Van Liere, die verdere vragen weigert te beantwoorden. Zo gaat het ook al bij Achmea, vermoedelijk de stuwende kracht achter de deal. Directeur zorginkoop Wout Adema: 'Ik ga hier niet op in. Wij zijn niet aan zet om daar informatie over te geven.'

Charlotte Insinger weigert haar besluit uit te leggen

De rest van de betrokkenen houdt de kaken stijf op elkaar tot nu toe. Tijdelijk bestuurder Charlotte Insinger deed donderdagmiddag een kort persbericht uit waarin met geen woord gerept werd over ING of Achmea. Op tientallen pogingen om Insinger om opheldering te vragen – wat bewoog haar om ondanks de opmerkingen van de Ondernemingskamer de verkoop toch door te drukken? –  krijgt Follow the Money geen gehoor. Na mails, voicemails en een stuk of dertig telefoontjes komt er eindelijk een sms terug, waarin Insinger verwijst naar haar nietszeggende persbericht. Op de vragen die haar beslissing logischerwijs oproept weigert ze vervolgens een antwoord. Heel opmerkelijk, want er valt hier toch wel degelijk iets uit te leggen. Ook Loek Winter is niet bereikbaar voor commentaar.

Vraagtekens

Dat de verkoop nu al omstreden is, werd de afgelopen week duidelijk. De Ondernemingskamer zette in haar uitspraak verschillende vraagtekens bij de verkoop van het Slotervaartziekenhuis, na maandag de aanwezige partijen stevig te hebben doorgezaagd over de onduidelijkheden rond de deal. De acute noodzaak ervan was twijfelachtig, oordeelden de rechters, en de gevolgen ervan niet per se gunstig voor het ziekenhuis. Zo wees de kamer op de verkoop van onder meer de IC en de apotheek aan het Antonie van Leeuwenhoek; de 9,5 miljoen euro die daarmee worden verdiend, waren door Winter kennelijk al bestemd voor de aflossing van de aandeelhouderslening die hij van de familie Schram overneemt. Daarmee zou de feitelijke prijs van het Slotervaart op nog geen 20 miljoen euro uitkomen.

'Ik denk dat nu vastgesteld is dat de overname door dat tegenstrijdig belang onrechtmatig is. De heer Winter was van die situatie op de hoogte.'

Ook de rechtmatigheid van de deal is op zijn minst twijfelachtig. Aandeelhouder Delta Onroerend Goed sloot de koopovereenkomst met Winter twee dagen voor de Ondernemingskamer een onderzoek gelastte naar wanbeleid binnen de BV's boven het Slotervaart en daarbij bestuurder Pim Schram schorste. Loek Winter verklaarde eerder tegenover Follow the Money geen idee te hebben dat de rechter nog een uitspraak zou doen in de geruchtmakende zaak, zoals ook zijn advocaat afgelopen maandag tijdens de zitting volhield. Delta Onroerend Goed verklaarde echter dat zij Winter wel degelijk op de hoogte had gesteld van die uitspraak. In haar uitspraak wijst de Ondernemingskamer tijdelijk bestuurder Insinger ook op het tegenstrijdig belang van Pim Schram toen de overeenkomst met Winter werd getekend. Dat kan nog verregaande gevolgen krijgen voor de verkoop. Advocaat Te Winkel geeft al aan zich te beraden op stappen om die verkoop aan te vechten, iets dat maandag overigens al duidelijk was. Te Winkel: 'Ik denk dat nu vastgesteld is dat die door dat tegenstrijdig belang onrechtmatig is. De heer Winter was van die situatie op de hoogte.'

De belangen van Achmea

Het is moeilijk te volgen waarom de familie Schram risico op risico neemt in de juridische slag om het Slotervaart. Nadat eerst een uiterst dubieuze aandelenemissie plaatshad, wordt nu de verkoop van het ziekenhuis geforceerd op al even twijfelachtige juridische gronden. Lex Schram – al decennialang advocaat –  heeft daar zeker weet van, om van adviseur Pieter Kalbfleisch nog maar te zwijgen. De gevolgen van een eventuele (hoogst waarschijnlijke) schadeprocedure van de kant van Erbudak kunnen flink in de papieren gaan lopen. Nu tijdelijk bestuurder Charlotte Insinger op eigen verantwoording deze schimmige verkoop doorgang helpt vinden, geldt dat ook voor haar. Dat de kwestie het niveau van een ordinaire familievete ontstegen is, lijkt dus wel duidelijk. De spoedzitting van afgelopen maandag was in dat licht uiterst informatief. Dat de belangen van 'Broodheer Achmea', zoals Slotervaartbestuurder Dees Brandjes de verzekeraar noemde, hier een doorslaggevende rol spelen is zeker. Advocaat Lemstra van Charlotte Insinger voerde aan dat een directielid van Achmea zelfs letterlijk in een gesprek zou hebben gezegd dat de verzekeraar bereid was het ziekenhuis failliet te laten gaan wanneer de deal met Winter niet door zou gaan.

Directeur Roelof Konterman van Achmea. 

Ook in de notulen die Follow the Money in bezit heeft van bestuursvergaderingen binnen het Slotervaart waart de geest van Achmea opzichtig rond. Bovendien is het geen geheim dat de verzekeraar graag minder ziekenhuizen wil in het algemeen, maar zeker in de regio Amsterdam. Een zelfstandig Slotervaartziekenhuis past niet in die plannen en in dat licht is het maar wat handig dat die eigenwijze Erbudak nu niet meer op de directiestoel van het ziekenhuis zit. Dat het nu Achmea is die een stand still blokkeert, onderschrijft dat nog maar eens - al blijft de officiële positie van Achmea uiteraard dat zij 'geen voorkeur heeft voor wat voor een koper dan ook'. Dat de rust voor het ziekenhuis voorlopig nog lang niet is weergekeerd, is met de beslissing van Insinger in ieder geval een zekerheid.