Japan heeft de naam, EU de faam
Europa heeft geluk als haar hetzelfde lot treft als Japan, citeert columnist Jan Dwarshuis Timothy Geither. Zelf is hij ook niet optimistisch over het te verwachten verloop van de Europese geschiedenis. Beleggers vieren nu feest, maar wel met hun rug naar een dreigende toekomst.
Over Japan hoef ik u waarschijnlijk niets meer uit te leggen. Sinds het begin van de jaren negentig van de vorige eeuw worstelt het land met een economische groei die te verwaarlozen is. Daarnaast kampt Japan met een enorme schuldenberg en heeft het land last van structurele deflatie. Er worden in Japan meer incontinentie-, dan babyluiers verkocht. Aanvankelijk spraken de Japanners over The Lost Decade maar inmiddels zijn we ruim twintig jaar verder.
In maart 2007 heb ik u in mijn column gewezen op de kracht van de Zwitserse munt en het openluchtmuseum dat Nederland heet. Acht jaar later betoogt Timothy Geithner dat Europa momenteel een slechtere plek op deze aardbol is dan Japan om te bivakkeren. Geithner is de voormalige Minister van Financiën van de VS ten tijden van het uitbreken van de kredietcrisis in 2008.
Geluk
Geithner wordt door velen gezien als één van de architecten van de wederopstanding van de VS als financiële grootmacht. Geithner ging overigens nog wat verder door te stellen dat Europa 'geluk heeft' als haar hetzelfde lot treft als Japan. 'Even the best, most optimistic view of what’s possible is going to result in very limited, fragile and divergent growth trend,' aldus Geithner. De euro bevat 19 lidstaten met 19 verschillende belastingregimes en 19 verschillende uitgavenpatronen. De ECB heeft daarbij de schone taak om hier tussendoor te laveren, hetgeen in de praktijk vrijwel ondoenlijk is.
Voorbereid op het ergste
Een ander opmerkelijk aandachtspunt waren de opmerkingen van Thomas Jordan, het hoofd van de Zwitserse Centrale Bank (SNB). Jordan maakt zich ondertussen grote zorgen. 'We have to be prepared for the worst case scenario, that the joint currency collapses,' aldus Jordan in de Financial Times. Hij voegde er – politisch – snel aan toe dat hij zoiets niet verwacht, maar toch. Opvallend is ook dat de Zwitsers hun defensie-uitgaven in versneld tempo willen opkrikken. Wat weten zij, dat wij nog niet weten?
Grieks Drama
Griekenland probeert
Volgens de oude baas van de Federal Reserve (Fed) – Alan Greenspan – is dit slechts een kwestie van tijd en is de euro gedoemd om te mislukken. Een financiële ijstijd zou dan voor de hand liggen. Misschien moeten Juncker en Timmermans eens afreizen naar Moskou om Rusland te polsen voor een EU lidmaatschap. Wellicht vindt u dat een idiote gedachte, maar denkt u er maar eens wat dieper over na. Waarschijnlijk valt het kwartje bij politici pas over twintig of dertig jaar, wanneer het te laat is en Rusland haar banden met China en India op volle sterkte heeft benut.
After-Party
Beleggers vieren ondertussen hun feestje en dat is hun goed recht. Maar ik ben wel van mening dat u getuige bent van de afterparty waarbij veel beleggers dronken zijn van geluk, alleen weten ze niet waarom. Ze leven in geleende tijd. 'The New Normal' is een tijd waarin veel – geopolitieke – risico’s genegeerd worden en beleggers slechts hun oordeel vellen over glimmende bedrijfscijfers. Dat is een redelijk kortzichtige benadering waar de markt vroeg of laat keihard mee zal afrekenen. En meestal komt die afrekening onverwachts.
Rest mij u een goed weekend te wensen.
Jan Dwarshuis is senior asset manager bij Thirteen Asset Management AG, waar hij verantwoordelijk is voor het Thirteen Diversified Fund. Dwarshuis schrijft zijn columns op persoonlijke titel en wordt hier niet voor betaald. Ook betaalt hij niet voor het plaatsen van zijn columns. Professioneel houdt hij posities aan in grote Europese, Amerikaanse en Russische beursfondsen. De informatie in zijn columns is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Op het moment van schrijven heeft hij geen positie in bovengenoemde aandelen en is ook niet voornemens dat de komende 72 uur te doen.
28 Bijdragen
goof
Soms is iets uitgegroeid en dat de banken dat niet past omdat hun houdbaarheidsdatum overschreden is vind ik meer evolutie .
Waar onze incapabele politici voor moeten zorgen is dat de 2 % stinkrijke mensen hun rijkdom verplicht moeten aanwenden om de andere 98 % van de mensen ook iets te gunnen.
De vele vele miljarden van de rijken staan nutteloos geparkeerd bij banken en die dus niet in de normale economie rouleren om de economie draaiende te houden.
De vele miljarden die nu door de 98 % van de bevolking via de ECB verstrekt worden aan het financiële systeem daarvan komt niets in de echte economie maar spekt alweer de 2 % stinkrijke .
Op deze manier trekken we aan een dood paard en zolang onze leiders aan de leiband blijven lopen van het grote geld dan kan de zaak ook maar beter ploffen en zijn we op de goede weg en laat de wal het schip maar keren.
jefcooper
Die schuld is in hoofdzaak binnenslands, Japanners hebben daar een betrouwbare oudedagsvoorziening aan.
Toen de Europese landen nog bestonden kenden velen soortgelijk systemen.
De EU maakte die onmogelijk.
Anton
jefcooperIn veel landen hebben de burgers verzuimd om een oudedagsvoorziening op te bouwen en moet de staat daar voor opdraaien.
Maar in Japen zijn de burgers verstandig geweest, ze hebben massaal gespaard voor hun oude dag, zodat ... de staat ervoor moet opdraaien!?
jefcooper
AntonDe staat leent geld van de burgers, in plaats van van banken.
Die burgers leven daarvan als ze niet meer werken.
Wat is het probleem ?
In vele Europese landen ging het net zo, tot de EU het verbood, marktwerking.
Overigens kennen vele Europese landen een oudedagsvoorziening, die uit een omslagstelsel wordt betaald.
Dat dan daarnaast nog gespaard moet worden, twijfelachtig.
Anton
jefcooperAls burgers nergens voor sparen moet de staat een deel van haar inkomsten aan die burgers uitkeren als ze gepensioneerd zijn (als ze tenminste niet wil dat ze creperen). Kort gezegd: de staat betaalt het pensioen van die gepensioneerden.
In Japan hebben de burgers gespaard, maar ze hebben dat spaargeld vooral belegd in Japanse staatsobligaties, met de bedoeling om hun pensioen te betalen van de rente op - en de aflossing van die staatsobligaties. En die rente en aflossing worden betaald door de staat.
Kort samengevat: in beide gevallen gebeurt precies hetzelfde, de staat betaalt voor het pensioen. Alleen doet ze dat in het eerste geval in op basis van een vrijwillige transfer (noem het AOW) en in het tweede geval op basis van een bindende overeenkomst (de obligatie). Maar het eindresultaat is identiek: de staat betaalt.
jefcooper
AntonEn de staat betaalt nooit wat, de belastingbetalers betalen.
Anton
jefcooperIn opzet niet, maar in uitwerking wel, althans in de Japanse situatie.
"En de staat betaalt nooit wat, de belastingbetalers betalen."
Dat is een feit, maar ik zeg ook niet dat dat niet zo is.
jefcooper
AntonZo betaalde ik m'n hele leven AOW premie, een AOW die nu wordt afgebroken.
Bij kaiptaaldekking ontstaat beztit.
RC_RC
jefcooperMatt
Anton(uiteraard is de situatie iets complexer als je rekening houdt met opgebouwde claims op een buitenland)
Daarom is die eenzijdige focus op geld/schuld door onze huidige politieke leiders in de EU zo stompzinnig en destructief. Uiteindelijk gaat het om de echte welvaart die geproduceerd wordt, niet om het opbouwen of afbetalen van "geld".
Anton
Mattjefcooper
AntonWat is het probleem ?
jsmid
jefcooperhttp://www.rtlnieuws.nl/economie/home/column/rene-tissen/japan-failliet
PeterO
Maar de euro is inderdaad een miskleun van jewelste. Iedere boerenlul op z'n klompen kon je destijds vertellen dat zoveel landen en zoveel verschillende culturen en politieke en economische mores niet samengaan op deze wijze.
Anton
Meneer Dwarshuis, ik zou zeggen, verdiep u eerst in de feiten. En die feiten zijn, in vergelijking met de VS over de periode 1990-heden:
- de GDP-groei in Japan was duidelijk lager dan in de VS;
- de GDP-groei per hoofd van de bevolking was iets lager dan in de VS;
- de GDP-groei per werknemer was gelijk aan die in de VS.
En daaruit blijkt de werkelijke reden van die lage GDP-groei in Japan: niet een kwakkelende economie (in vergelijking met de VS) maar een stagnerende bevolking en een afname van het aantal werkenden per inwoner, als gevolg van de vergrijzing. Meer info:
http://www.anecpa.nl/kritieken-2/crisis-in-japan.html
John Kennedy
groeigroeigroei
Ik zou graag eens een econoom op ftm zien uitleggen waarom een economie simpelweg nominaal moet groeien (en dit in contrast met een economie die zorgt voor een hogere, of in een ontwikkeld land gelijke, levensstandaard).
Dr.MakeShift
groeigroeigroeiAnton
groeigroeigroeiHet antwoord in het kort is dat de levensstandaard per Japanner gestegen is, maar minder hard dan bv. in de VS, en dat de levensstandaard per werkende Japanner even hard is gestegen als in de VS (en gerekend vanaf 1980 zelfs nog een stuk harder)
Molenaer
AntonMatt
groeigroeigroeiDaarnaast zijn er in Japan belangrijke economische fouten gemaakt: bang zijn voor te hoge staatsschulden, voorbarig bezuinigen en daardoor vertraagd herstel economie na de grote crash in jaren 90. In europa maken we precies dezelfde fouten.
Dus in plaats van "wat een ellende daar in Japan en we moeten nog maar blij zijn als we in de buurt komen van wat ze daar hebben", zou ik zeggen: "Ondanks de gemaakte fouten in beleid heeft Japan het nog aardig weten te doen".
Watching the Wheels
groeigroeigroeiTijdens de industriële revolutie ontstond groei, terwijl dingen goedkoper werden doordat machines o.b.v. fossiele brandstof tegen lage kosten hielpen om productie enorm te verhogen. In feite zagen we dat weer toen we arbeid naar lage lonenlanden verplaatsten en recent opnieuw nu goedkoop schaliegas z'n intrede doet en olieprijzen verlaagd worden.
Deflatie hoeft niet verkeerd te zijn voor groei, zie Edin Mujagic over Japan:
https://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=wmvHvwFmz-w#t=1787
Uitdaging is om energie goedkoper (en wat mij betreft liefst groener maar ook liefst zonder honderden windmolens die het landschap verzieken) te winnen, zodat groei mogelijk is zonder teveel schuldvergroting. Aardwarmte etc.
https://www.youtube.com/watch?v=cJ-J91SwP8w
Watching the Wheels
Watching the Wheelshttp://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/56/World-Population-1800-2100.svg/2000px-World-Population-1800-2100.svg.png
https://www.youtube.com/watch?v=OIAFRzaHnb4
jsmid
groeigroeigroeiWtW
jsmidhttp://www.nu.nl/economie/3546556/japanse-staatsschuld-miljoen-miljard-yen.html
jsmid
WtWjopie1978
Bas