Het vertrouwen in bankiers is nog altijd tergend laag. Nadat banken de economie in 2008 tot de rand van de afgrond hadden gebracht en daarna massaal gered moesten worden door de belastingbetaler, drong langzaam tot de burger door dat de bank er niet in eerste instantie voor hen was, maar vooral voor zichzelf. Het leidde er toe dat het vertrouwen in banken volgens onderzoek van KPMG - zelf ook niet bepaald een toonbeeld van vertrouwen en integriteit meer, maar dat terzijde - door consumenten nog altijd daalt. Uit onderzoek van Motivaction in 2011 bleek dat slechts 14% van de mensen bankiers op hun woord geloven, slechts 2%  hoger dan tweedehands autoverkopers. Er moet dus wat veranderen. Dat besef dringt langzaam ook door in de sector zelf. Dat werd allereerst betracht door het invoeren van een bankierseed die werd ingevoerd op 1 januari 2013. Vakken ethiek werden ook opeens populair op economie-opleidingen en business scholen, onder andere op de Duisenberg School of Finance. Bestuursvoorzitter Gerrit Zalm  van ABN Amro trachtte 'iets' te doen door in zijn nieuwjaarstoespraak - verkleed als prostituee - het aanwezige ABN-personeel onderrichte over klantgerichtheid.

Jonge bankiers

Het waren echter vooral initiatieven van bankiers in de wat oudere leeftijdscategorieën die de bancaire sector ook in al haar gloriedagen hebben meegemaakt. De vraag is of daar de verandering vandaan moet komen. Daarom alleen al is de onlangs gepresenteerde cultuurkaart voor de financiële sector interessant. Honderd bankiers van onder de 35 jaar stelden - na een aantal zeer intensieve sessies en beraadslagingen - de hieronder weergegeven cultuurkaart op. Het initiatief kwam tot stand in samenwerking met de Vrije Universiteit (VU), De Duisenberg School of Finance en de Nederlandse Verening van Banken. Het werd op 7 mei gepresenteerd aan minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem. Volgens de cultuurkaart voor de financiële sector- in wezen een grote mindmap - is de bankier van morgen betrouwbaar, betrokken, integer, dienstbaar en ambitieus.

De cultuurkaart voor de financiële sector. (Klik hier voor de originele grotere versie.)

De nieuwe bankiers zoeken naar transparantie, zo blijkt uit de kaart waar staat geschreven: 'Het is goed als we bij DWDD kunnen uitleggen wat we doen.' Het zou een revolutie zijn, want nog altijd zijn bankiers zeer beducht om in de openbaarheid hun verhaal te doen. De klant is voor jonge bankiers ook zeer belangrijk en zou centraal moeten staan onder het motto 'ik wil geven wat ik zelf ook zou willen ontvangen.' Bankiers van de toekomst zijn bovendien ambitieus. Maar het is volgens de cultuurkaart een heel ander soort ambitie dan die we kennen van de financiële sector. De bankier van de toekomst is namelijk ambitieus, maar dan vooral door het zich constant verbeteren ten behoeve van de klant (in plaats van de eigen portemonnee).

'Ik wil geven wat ik zelf ook zou willen ontvangen'

De jonge bankiers lijken met hun cultuurkaart goed gekeken te hebben naar het eerder genoemde onderzoek van KPMG. Dat stelde dat het vertrouwen in banken alleen verhoogd kan worden door klantgerichtheid voorop te stellen. 'Klanten willen het gevoel hebben dat de bank persoonlijke aandacht voor hen heeft en het beste met hen voor heeft. De bank moet er voor hen zijn en helpen bij het nemen van financiële beslissingen.' Het klinkt veelbelovend. De jonge bankiers zijn nog niet klaar met hun revolutie. Voor jonge bankiers die een andere sector willen is er de Linkedin groep: Tijd voor financiële revolutie. Hoewel er natuurlijk enigzins cynisch naar de dadendrang van de jonge bankiers gekeken kan worden, valt het initatief toch te prijzen. Er valt immers nog een hele wereld te winnen bij de banken, zoals  blijkt uit de aanhoudende problemen bij bijzonder beheer, rentederivaten, hoge hypotheektarieven en dalende uitleenbereidheid van banken aan het MKB. Maar alle mooie woorden in de cultuurkaart over de klant centraal ten spijt, het meest voorkomende woord in de cultuurkaart blijft nog immer 'onze'. Klanten volgt op nummer 2.

Word cloud van meest voorkomende woorden in de Cultuurkaart voor de financiële sector.