
Een oude minnares van kartelwaakhond Pieter Kalbfleisch laat Chipsholzaak exploderen door haar ex van corruptie te beschuldigen. "Het tastte mijn rechtvaardigheidsgevoel aan".
Jarenlang vroeg de familie Poot zich af wie die onthullende brief had gestuurd. De brief die in 2007 via journalist Stan de Jong bij de Wassenaars familie op tafel belandde, bevatte brisante informatie over het optreden van enkele rechters in bepalende rechtszaak die hen uiteindelijk 450 hectaren grond rond Schiphol had gekost. "Dit je reinste corruptie binnen de rechterlijke macht", dacht Pater familias Jan Poot toen hij het briefje had gelezen. Er stond jammer genoeg geen naam onder, maar de oude Poot (85) wist zeker dat het iemand geweest moest zijn die ooit dicht op het vuur had gezeten. Mogelijk was het iemand van de Haagse rechtbank. Want de "corrupte" rechters die de briefschrijver bij naam noemde, Pieter Kalbfleisch - de huidige topman van de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) - en Hans Westenberg, werkten beide bij die rechtbank.
Peter en Jan Poot
Westenberg, De Liegende Rechter
Niet lang voordat Jan en zoon Peter Poot de brief via De Jong ontvingen had deze een groot verhaal voor Nieuwe Revu gemaakt over de rechter Hans Westenberg. "De Liegende Rechter", was de titel van het verhaal dat door de hoofdredacteur tot omslagartikel was gepromoveerd. In het verhaal werd uitgebreid terugblikt op de juridische strijd die de familie Poot al sinds 1993 voert. Die strijd was eerst gericht tegen de Wassenaarse zakenman wijlen Harry - handel - van Andel. Van Andel was ooit een zakenpartner van de familie Poot. Samen hadden ze eind jaren tachtig, begin jaren negentig 600 hectare grond rond Schiphol weten te bemachtigen. Poot wilde het gebied ontwikkelen, Van Andel wilde cashen. In 1992 ontstond een machtsstrijd waarbij Van Andel op slinkse wijze verschillende Wassenaarse vrienden (investeerder Joel Wyler en accountant Cees van Luijk) voor zijn karretje wist te spannen.
Op 3 mei 1996 moest de familie Poot in het stof bijten toen de Haagse rechter Hans Westenberg in een kort geding een voor Chipshol vernietigende vonnis velde. Westenberg had zich bovendien niet zo netjes gedragen door veelvuldig met de advocaten over de zaak te bellen en zich tijdens een eerdere zitting partijdig te tonen door Peter Poot te schofferen. Van Andel vulde onmiddellijk zijn zakken en verkocht 300 hectare grond aan Schiphol. In 2000 vernietigde het Amsterdamse gerechtshof het vonnis van Westenberg. Van Andel en Poot besloten daarna te schikken. De familie Poot bleef achter met 150 hectare die ze onder andere door aanhoudende tegenwerking van Schiphol en de provincie Noord Holland maar niet konden ontwikkelen.
In het verhaal van De Jong werd de kwestie rond de partijdige en leugenachtige Westenberg uit de doeken gedaan. De rechter had een rechtszaak wegens smaad aangespannen tegen, Hugo Smit, de voormalige advocaat van de familie Poot, die in een boek had beweerd dat Westenberg in de zaak over de gronden rond Schiphol "uitvoerig met advocaten had gebeld". Bellen met advocaten gedurende een zaak is voor rechters een doodzonde. De schijn van partijdigheid kan zo worden gewekt. Westenberg ontkende dan ook furieus dat hij zich daaraan het bezondigd. Maar volgens de anonieme briefschrijver was het magistratelijke heerschap nog veel verder over de schreef gegaan.
De brief
In een brief met de kop "het recht moet immers zegevieren" stelt de auteur dat de broers Harry en Jan Jonathan van Andel ooit 'dikke vrienden' van NMa-directeur Pieter Kalbfleisch waren geweest. Kalbfleisch werkte begin jaren negentig, toen de Chipsholzaak een aanvang nam, als rechter op de rechtbank in Den Haag. De gebroeders Van Andel hadden volgens de briefschrijver Kalbfleisch benaderd om iets te regelen. "Omdat P. Kalbfleisch deze zaak zelf vanwege belangenverstrengeling en vriendschap met de heren Van Andel niet kon doen,", schreef de anonymus, "heeft hij zijn collega en vriendje J.W. Westenberg gevraagd deze zaak als rechter te behandelen en zo is het ook gegaan".
Kletskoek
De brief speelde afgelopen november weer een voorname rol bij de getuigenverhoren waartoe Chipshol in verband met de liegende rechter Westenberg had verzocht. De familie Poot wilde met de verhoren proberen te achterhalen in hoeverre er binnen de Haagse rechtbank van corrupte praktijken sprake was. De Utrechtse rechtbank had bij het honoreren van verzoek van Chipshol specifiek naar de anonieme brief verwezen.
Natuurlijk werd Kalbfleisch gedagvaard om naar Utrecht te komen en onder ede te getuigen.
"Ik kan u zeggen dat er maar weinig juiste dingen in deze brief staan', verklaarde de NMa-topman toen hem in november de brief werd voorgehouden. "Samenvattend vind ik het kletskoek".
Hoofdrolspeler Westenberg die in 2009 zijn zaak tegen Hugo Smit verloor en gedwongen werd om met vervroegd pensioen te gaan, kreeg de brief in zijn verhoor ook te zien.
"Als je op dit soort onzin een vordering probeert te bouwen," zo verklaarde Westenberg, "(dan) verdien je het niet daarin te slagen."
Hans Westenberg
Veel kans dichtte de familie Poot zichzelf ook niet toe om via de anonieme brief een doorbraak te forceren. Ze hielden zich vast aan de hoop dat de schrijver zich nog een keer bekend ging maken of dat een van de getuigen zou struikelen. Mogelijk dat de gebeden van de streng gelovige Jan Poot werden verhoord, want begin 2011 meldde de Haagse rechter H.F.M. Hofhuis zich. Hij was er achter gekomen wie de briefschrijver was. Hofhuis moest dus ook komen getuigen.
Puissante mededeling
Hofhuis was nooit naar buiten gekomen als de brievenschrijfster - een dame - zich eind vorig jaar niet zelf bij hem had gemeld. Zo blijkt uit de verklaringen van de Haagse rechter die hij op 23 maart deed. Ze wilde met iemand die ze kon vertrouwen haar geheim delen. Ze had via de media vernomen dat Kalbfleisch en Westenberg de inhoud van de brief als "onzin" en "kletskoek" hadden omschreven. Ze wist heel goed dat Westenberg en Kalbfleisch logen en dat had haar boos gemaakt. Ze moest het nu aan iemand vertellen.
"Kalbfleisch heeft wel met Westenberg gesproken", zei ze toen ze Hofhuis vertrouwelijk sprak. Hofhuis realiseerde zich onmiddellijk dat het een "puissante mededeling" was. In november waren al talrijke berichten naar buiten gekomen over het getuigenverhoren van Kalbfleisch, Westenberg en andere (oud)collega's van de Haagse rechtbank. Hij had ook gehoord over de brief die bij de familie Poot was beland en vroeg of zij degene was die de anonieme brief had geschreven.
De juridisch medewerkster schrok. Ze wist duidelijk meer, maar wilde niet vertellen wat het was. Uiteindelijk kwam het hoge woord er uit; zij was inderdaad degene geweest die de brief had gestuurd.
Die brisante kennis kon Hofhuis, oud-president van de Haagse rechtbank, niet zo maar meer ergens stilletjes opbergen. Hij voelde zich voor een groot dilemma geplaatst, zo verklaarde hij voor de rechtbank. Aan de ene kant had de griffier hem in vertrouwen benaderd, maar nadat hij haar had aangehoord, was het in het belang van een "integere rechtspraak" niet meer mogelijk om de informatie onder het tapijt te vegen.
Nadat Hofhuis bij zijn verhoor achter gesloten deuren de identiteit van de brievenschrijver bekend had gemaakt (en daarmee de familie Poot omver blies van verbazing), werd ze onmiddellijk gedagvaard om te komen getuigen. Woensdagochtend 6 april was het zover; de anonieme brievenschrijfster, een dame van 64 jaar, stond voor het hekje in Utrecht. Haar advocaat had eerst nog gepoogd om het verhoor achter gesloten deuren te laten plaatsvinden, maar daar had de rechter niet mee ingestemd. "Het gaat hier over eventuele onrechtmatigheden binnen de rechterlijke macht".
Toen kwam het hele verhaal eruit.
Minnaar en minnares
Nadat ze in 2007 het verhaal in de Nieuwe Revu had gelezen was het kwartje gevallen. Na al die jaren was haar duidelijk geworden dat Kalbfleisch en Westenberg een ranzig één tweetje hadden gespeeld ten faveure van de vriendjes van Kalbfleisch: de gebroeders Harry en Jan Jonathan van Andel. En ten koste van Chipshol.
"Ik was verontwaardigd, had gevoelens van onrechtvaardigheid en later ook van boosheid. Dat was gericht op zowel Kalbfleisch als Westenberg," sprak ze.
Ze had zich opgewonden over wat de twee rechters bekokstoofden. "Dat regelen we wel even onderling".
Ze had na lang nadenken besloten journalist Stan de Jong een anoniem briefje te sturen om hem te laten weten hoe het werkelijk zat.
Ze werkte al 33 jaar op de rechtbank in Den Haag. Ze kende Westenberg goed, ze werkte meerdere jaren met hem in dezelfde kamer van de rechtbank. Na het werk gingen ze wel eens uit eten en ze was ook wel eens bij Westenberg thuis op bezoek geweest. Pieter Kalbfleisch kende ze nog veel beter. Eind jaren tachtig had ze enkele jaren een relatie met hem gehad. Ze waren geliefden geweest.
Innige band
Via Kalbfleisch had ze Harry en Jan Jonathan van Andel leren kennen. Ze hadden een adviesbureau waar hij wel eens wat voor deed. Vooral met Jan Jonathan van Andel onderhield Kalbfleisch een innige band. Samen met haar toenmalige vriend was ze een weekje kosteloos wezen logeren in het huisje van Van Andel in het elitaire Haamstede in Zeeland. Ook toen de liefdesrelatie ophield te bestaan, bleef ze zeer goed met Kalbfleisch bevriend en deelden ze "lief en leed".
"Op een gegeven moment kwam Kalbfleisch op het werk mijn kamer binnen", sprak de vroegere minnares van Kalbfleisch woensdag. "Hij was opgewonden. Hij had een telefoontje van Van Andel gekregen dat deze grote ruzie had gekregen. Hij kon Westenberg niet vinden en vroeg of ik wist waar hij was. Een of twee dagen later heb ik Kalbfleisch gevraagd of hij Westenberg nog had gesproken. Kalbfleisch zei dat dat zo was. Hij zei dat hij Westenberg had gevraagd, als er een zaak van zou komen, om deze te doen. Dit ging om de zakelijke belangen van Van Andel en de grond rond Schiphol. De intentie van Kalbfleisch was om een oplossing te zoeken voor de problemen die Van Andel had. Vanuit deze intentie heeft Kalbfleisch de problemen van Van Andel verteld aan Westenberg en hem gevraagd die zaak te behandelen."
De huidige kartelwaakhond had zijn vriend Westenberg vervolgens van alle "ins en outs" van de zaak rond Chipshol op de hoogte gebracht. "Kalbfleisch heeft aan Westenberg verteld over de belangen die speelden bij Van Andel en de vraag gesteld of hij de zaak wilde doen", vertelde ze. "Daaruit begrijp ik dat beïnvloeden de bedoeling was."
De vroegere geliefde van Kalbfleisch hield vol dat haar schrijven uit 2007 deugde. "Wat er in de brief staat, is waar"
Onder de tram
Aan het einde van haar getuigenis begon ze te snikken. Ze had dit allemaal niet gewild. Ze was teleurgesteld in rechter Hofhuis, die haar vertrouwen had beschaamd. Hij had haar niet hoeven laten uitpraten als hij niet in een moeilijk dilemma verzeild had willen raken. Ze was ook bang. Bang dat haar iets zou "overkomen".
"Ik woon in dezelfde stad als de heren. Hofhuis heeft gezegd dat als ik onder de tram geduwd zou worden, hij zou weten uit welke hoek het kwam".
1 Bijdragen
deleted account
Betere aanpak zou wellicht zijn een leuke banner onder/boven het artikel: Steun ons en browse deze site een maand/jaar lang zonder ads voor [bedrag], waarbij bedrag dan laag moet zijn (e.g. 1,99). Een iDeal transactie is zo gedaan namelijk.
Wikipedia heb ik zo ook al 2 keer aan betaald maar die brengen het wat jovialer en geen popups.