De FTM-serie over de vervuiling met de kankerverwekkende stof perfluroctaanzuur (PFOA, ook wel C8 genoemd) in en rond de teflonfabriek van DuPont in Dordrecht heeft tot grote onrust geleid onder de bevolking, (ex-)werknemers en politici. Naar aanleiding van Kamervragen heeft het RIVM opdracht gekregen om te onderzoeken hoeveel van de stof precies in het milieu terecht is gekomen. Dat onderzoek is naar verwachting klaar in april. 

De versnippering van verantwoordelijkheden over de verschillende instanties staat een krachtdadige aanpak in de weg

Maar de belofte om alles tot de bodem uit te zoeken – letterlijk in dit geval – heeft de ongerustheid onder de bevolking rond Dordrecht en Sliedrecht, dat onder de rook van de DuPont fabrieken ligt, niet kunnen wegnemen. Integendeel. Veel inwoners en politici vragen zich af waarom het onderzoek zo traag verloopt en waarom de provincie er zo weinig grip op lijkt te hebben. De versnippering van verantwoordelijkheden over de verschillende instanties staat een krachtdadige aanpak in de weg, constateerde Follow the Money. Dat gegeven heeft onlangs opnieuw tot Kamervragen aan minister Sharon Dijksma van Infrastructuur en Milieu geleid. 

In de zomer van 2015 heeft de Amerikaanse chemiegigant DuPont zijn chemie-activiteiten overgedaan aan de eigen spinoff Chemours. Ook de teflonfabriek in Dordrecht is overgedragen aan Chemours. 

‘Schokkende’ bloedwaarden

De roep om een bloedonderzoek onder (een beperkt deel) van de bevolking te houden klinkt steeds luider. Hoewel deskundigen geen eenluidend antwoord hebben over de vraag hoe schadelijk blootstelling aan PFOA precies is, staat volgens toxicoloog Martin van den Berg vast dat de PFOA-bloedwaardes onder de werknemers ‘schokkend’ hoog zijn. Hij pleit voor onderzoek naar de (ex-)werknemers en kinderen die in de tijd dat de stof werd uitgestoten in de omgeving van Dordrecht zuigeling waren. 

Opmerkelijk: DuPont heeft de resultaten nooit gedeeld met de Nederlandse arbeidsinspectie, maar wel verstrekt aan de EPA

Van den Berg deed die uitspraak nadat hij documenten van DuPont onder ogen had gekregen die Follow the Money in de archieven van de Amerikaanse milieu-autoriteit EPA had opgespoord. Daaruit blijkt dat de PFOA-bloedwaarden van werknemers in de teflonfabriek extreem hoog waren. DuPont heeft dat bloedonderzoek zelf laten uitvoeren. Deelname was op basis van vrijwilligheid. Opmerkelijk is dat DuPont de resultaten nooit heeft gedeeld met de Nederlandse arbeidsinspectie, maar wel heeft verstrekt aan de EPA. Naar alle waarschijnlijkheid zal DuPont gevraagd worden uit te leggen waarom dat niet is gebeurd. 

Niet alleen Dordrecht, ook Soest

Dordrecht blijkt niet de enige plaats in Nederland te zijn waar DuPont gebruik heeft gemaakt van PFOA. Ook bij DuPont-dochter Howson Algraphy in Soest werd de stof gebruikt bij de fabricage van gecoate aluminiumplaten. De arbeidsomstandigheden in die vestiging stonden bekend als slecht. Na 1999 zijn de activiteiten van deze dochter onder gebracht bij DuPont in Dordrecht. Bij de redactie van Follow the Money is melding gemaakt van een man wiens behandelende artsen een waarschijnlijk verband zien tussen de blootstelling aan PFOA en het ontstaan van diens ernstige ziekte. 

In de VS zijn 3500 aansprakelijkheidszaken tegen DuPont aangespannen door mensen die claimen ziek te zijn geworden door de vervuiling met PFOA door een teflonfabriek die vergelijkbaar is met die in Dordrecht. DuPont wordt in de VS verweten geweten te hebben dat de stof schadelijk was, maar de kennis daarover te hebben verzwegen. Het bedrijf heeft daarvoor van de Amerikaanse milieudienst EPA een recordboete gekregen. Ook moet DuPont het epidemiologisch bevolkingsonderzoek betalen. 

Intussen slijpen ook in Nederland de eerste schade-advocaten hun messen.

Kijktip: de Inspectie SZW en advocaten duiken op DuPont

Donderdagavond besteedde actualiteitenprogramma EenVandaag in zijn uitzending aandacht aan de PFOA-vervuiling in en rond de teflonfabriek in Dordrecht. De Inspectie SZW (voorheen de Arbeidsinspectie) wil volgens EenVandaag alle bloedonderzoeken die DuPont heeft gedaan tegen het licht houden. Mogelijk opent dat de weg naar een groter bevolkingsonderzoek. In de regionale politiek wordt intussen gelobbyt om dat onderzoek te laten betalen door de rechtsopvolger van DuPont, Chemours. Het programma is terug te zien via deze link op de website van NPO Gemist.

Lees hier de hele FTM-serie over wat in Amerika wordt omschreven als ‘het grootste milieuschandaal ooit’.