
Het onkruidverdelgingsmiddel Roundup had sinds eind vorig jaar eigenlijk niet meer in de tuincentra mogen liggen. Toch is het middel nog volop verkrijgbaar, ook voor particulieren. Op de achtergrond woedt een heftige strijd over de vraag hoe schadelijk het verdelgingsmiddel voor onze gezondheid is. TV-programma Zembla wijdt zijn uitzending van woensdagavond aan het felle debat dat hierover is losgebarsten. Ook hier draait het om geld, veel geld.
Nergens ter wereld worden er per hectare grond meer bestrijdingsmiddelen gebruikt dan in Nederland. Met de intensieve vormen van land- en tuinbouw die ons land kent is dat weliswaar verklaarbaar, maar de zorgen over de omvang van het gebruik nemen toe. Met name het populaire glyfosaat, dat onder meer wordt verkocht onder de merknaam Roundup, ligt in toenemende mate onder vuur. De Vereniging van Waterbedrijven in Nederland (Vewin) bijvoorbeeld zet zich al jaren in voor een verbod ‘omdat glyfosaat niet de onschuldige onkruidbestrijder is’ en in drinkwaterbronnen terecht komt. En: ‘Drinkwaterbedrijven moeten het water extra zuiveren om deze stoffen uit het oppervlakte- en grondwater te halen om de kwaliteit van het drinkwater te garanderen.’
Glyfosaat is jarenlang gepresenteerd als een veilig onkruidbestrijdingsmiddel. Producenten zoals Monsanto (dat tot 2000 het patent bezat) en Bayer schermen met wetenschappelijk onderzoek dat zou aantonen dat er bij normaal gebruik niets van te vrezen valt. Veilig voor dier, milieu en mens. Mede dankzij dat veilige imago kon de verkoop van Roundup exploderen. Het is nu het meest verkochte landbouwgif ter wereld.
Maar Roundup wordt niet alleen in de landbouw gebruikt, ook gemeenten maken er hun straten en sportvelden onkruidvrij mee. En de particulier heeft het ontdekt voor de eigen tuin. Menig kind speelt in tuintjes en veldjes terwijl vader of een gemeente-ambtenaar er vrolijk onkruid staat te sproeien met Roundup.
Die vermeende veiligheid staat al een tijdje ter discussie. Vorig jaar plaatste het International Agency for Research on Cancer (IARC) van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) glyfosaat op de lijst van stoffen die ‘waarschijnlijk kankerverwekkend’ zijn. Verschillende landen, zoals Sri Lanka, Frankrijk en de Scandinavische landen, hebben verdelgingsmiddelen die glyfosaat bevatten in de ban gedaan of de verkoop ervan beperkingen opgelegd. Nederland was ook een van die landen.
Menig kind speelt in tuintjes en veldjes terwijl vader of een gemeente-ambtenaar er onkruid staat te sproeien met Roundup
Inderdaad, was. Het was de bedoeling dat de verkoop van Roundup aan particulieren per 1 november 2015 zou worden gestopt. Enkele tuincentra, zoals Praxis en Intratuin, staakten de verkoop al ruim daarvoor. Maar in talloze andere winkels bleef Roundup nog volop verkrijgbaar. Vooruitlopend op het verkoopverbod aan particulieren – 'nu kan het nog!' – werd er in zomer van 2015 zelfs veelvuldig mee gestunt. Met name verkopers op Marktplaats sleten hun waar door te wijzen op het komende verkoopverbod.
Verzet
Monsanto en Bayer verzetten zich hevig tegen de conclusies van de WHO – ‘glyfosaat is waarschijnlijk kankerverwekkend’ – en zijn publicitair in de tegenaanval gegaan. Voor hen staat er veel op het spel. Het ‘roundup-ecosysteem’ van Monsanto alleen al vertegenwoordigde in 2014 een waarde van 4,7 miljard dollar. Maar het blijft niet alleen bij publiciteitscampagnes. Ook op de achtergrond voeren de fabrikanten een intensieve lobby, die zich voornamelijk richt op de wetenschappers van toezichthoudende Europese instellingen.
De fabrikanten beroepen zich daarbij steevast op onderzoek van het Bundesinstitut für Risikobewertung (BfR), dat concludeerde dat glyfosaat geen direct gevaar vormt voor de volksgezondheid. Ook de Efsa, de Europese instelling voor voedselveiligheid, is die mening toegedaan. Dat maakt het voor overheden juridisch heel moeilijk om het gebruik van glyfosaat te beperken.
Enkele kritische studies zijn met een beroep op ‘trade secrets’ buiten de risico-evaluaties van EFSA gelaten, stelt Corporate Europe Observatory
Op hun beurt krijgen deze instellingen regelmatig kritiek. Hun onderzoekers, die vaak ook werken in de industrie, zouden te weinig onafhankelijk zijn en onwelgevallige onderzoeken buiten beschouwing hebben gelaten, of als ondeugdelijk hebben afgedaan. Corporate Europe Observatory, dat onderzoek doet naar de macht van lobby’s van ondernemingen in Brussel, liet onlangs zien hoe enkele kritische studies met een beroep op ‘trade secrets’ buiten de risico-evaluaties van EFSA zijn gelaten.
Fel debat
In de documentaire die Zembla woensdagavond 24 februari uitzendt staat het felle debat dat tussen de WHO en de Europese instituten is losgebarsten centraal. ‘De onderzoekers van de WHO zijn zeer kritisch over de Europese rapporten,’ vertelt programmamaker Marieke van Santen. ‘Ook Frankrijk heeft zich in die discussie gemengd. De Franse voedselveiligheidsautoriteit Anses heeft alle rapporten bestudeerd en deelt de zorgen van de Wereldgezondheidsraad.’
Volgens Van Santen heeft een Duits laboratorium in 2013 glyfosaat aangetroffen in de urine van Europeanen, ook die van een aantal Nederlanders. Volgens minister Schippers worden deze concentraties volledig met de urine uitgescheiden. Zembla laat zien dat er ook in onderzochte moedermelk in de VS en Duitsland glyfosaat is aangetroffen. Maar ook dat onderzoek wordt weer ter discussie gesteld. En er blijft veel onduidelijkheid over achter.
De FDA zal dit jaar beginnen met het testen van onder meer sojabonen, mais, melk en eieren op sporen glyfosaat
Interessant in dit verband is de recente ontwikkeling in de VS, de grootste afzetmarkt voor glyfosaat. De Amerikaanse voedsel- en geneesmiddelenautoriteit FDA heeft jarenlang geweigerd om stappen te ondernemen om voedsel te testen op glyfosaat. Maar daarin komt nu verandering. De details zijn nog niet helemaal duidelijk, maar in de loop van het jaar zal de FDA onder meer sojabonen, mais, melk en eieren gaan testen op sporen glyfosaat. Het zou zo lang hebben geduurd omdat dergelijk onderzoek volgens de FDA te kostbaar en arbeidsintensief zou zijn.
Monsanto blijft volhouden dat glyfosaat volkomen veilig is en vindt het FDA-onderzoek onzin. Zelfs in het geval dat er sporen van glyfosaat in voedsel zouden voorkomen, gaat het daarbij volgens de producent om zulke geringe hoeveelheden dat ze maar een fractie zijn van de zeer conservatieve normen voor de maximale dagelijkse opname die het Amerikaanse milieuagentschap EPA heeft bepaald. Intussen heeft Monsanto wel de bewering moeten schrappen dat het middel niet veel schadelijker is dan tafelzout.
Verbod Nederland is mislukt
De verkoop van glyfosaat blijkt volgens onderzoek van Greenpeace veel hoger te zijn dan op basis van cijfers van het CBS altijd is aangenomen. De milieu-organisatie zegt de hand hebben weten te leggen op vertrouwelijke verkoopcijfers van pesticiden in Nederland. Uit die cijfers, afkomstig van de koepel van pesticidefabrikanten NEFYTO, blijkt volgens Greenpeace dat er een forse kloof is tussen de gebruikscijfers van het CBS en de verkoopcijfers van de industrie zelf. De verkoopcijfers van het beruchte onkruidmiddel glyfosaat zijn maar liefst vijf keer zo hoog als het gebruik volgens het CBS, aldus Greenpeace.
Gezien de WHO-conclusies is dat verontrustend nieuws, zeker nu het verbod op de verkoop van Roundup en vergelijkbare producten aan particulieren is uitgesteld. Vorige week bleek dat ook de al opgeschoven datum 1 maart 2016 niet wordt gehaald, zo blijkt uit een brief die staatssecretaris Sharon Dijksma van Infrastructuur en Milieu op 16 februari aan de Tweede Kamer stuurde.
Staatsecretaris Dijksma stuurt nu aan op zelfregeluring in plaats van een verbod
Er blijkt een juridische kink in de kabel te zijn gekomen. Dijksma: ‘Ik [heb] recent advies van de Raad van State ontvangen over het ontwerpbesluit tot wijziging van het Besluit gewasbeschermingsmiddelen en biociden. Dit advies is met name kritisch op de juridische vormgeving van het voorgenomen gebruiksverbod op verhardingen voor particulieren.’
Dijksma hoopt nu met Tuinbranche Nederland, de Raad Nederlandse Detailhandel en Nefyto tot een Green Deal te komen over de verkoop van gewasbeschermingsmiddelen aan particulieren. Zelfregulering dus, als voorloper op een mogelijk juridisch verbod later dit jaar. De kans dat zo’n verkoopbeperking er nog voor het zomerreces zal komen is klein, laat Dijksma doorschemeren. Wat het bezwaar van de Raad van State overigens precies is, is nog niet duidelijk: het advies is nog niet openbaar. Tot die tijd moeten we het doen met de bereidwilligheid van tuincentra en de belangenvereniging van de pesticide-industrie. Kortom, Roundup blijft gewoon te koop.
Zelfregulering Monsanto-style
Met het voorjaar op komst zijn de schappen van de tuincentra weer volop gevuld met flessen Roundup. Vloeistoffen voor sproeiers, handige spuitflacons en praktische gels die over het onkruid naast de aardbeitjes, kruidentuintjes en rozen kunnen worden gegoten. Toch knaagt het gegeven dat er aan Roundup nadelen kleven aan menig detailhandelaar. Sommige, zoals Praxis, Intratuin, enkele kleinere ketens en winkels zeggen bewust met de verkoop van Roundup aan particulieren te zijn gestopt.
‘Wanneer mogen mijn kinderen/huisdieren weer een gebied betreden waar Roundup is toegepast?’
Dat is natuurlijk tegen het zere been van de producent. Monsanto Holland BV heeft daarom een speciale ‘informatie-site’ voor Roundup gelanceerd. Daar is het altijd mooi weer, als het om Roundup gaat. De punten waar Roundup nog wel te koop is zijn met behulp van een postcodezoeker te vinden. ‘Bestrijdingsmiddelen kopen kan natuurlijk altijd in de winkel, maar tegenwoordig ook steeds vaker online,’ heet het. De link staat behulpzaam op de site vermeld.
De site beantwoordt ook praktische vragen, zoals ‘Wanneer mogen mijn kinderen/huisdieren weer een gebied betreden waar Roundup is toegepast?’
Het antwoord: ‘Als Roundup door het blad is geabsorbeerd, droogt de rest op. Zodra de bladeren droog zijn, mogen kinderen en huisdieren opnieuw in de behandelde gebieden komen.’
Over de mogelijke schadelijkheid van Roundup geen woord. Integendeel: 'U kunt er van op aan dat u met Roundup een effectief en veilig middel heeft om van het onkruid in uw tuin af te komen.' Monsanto zegt het. Wie durft het te geloven?
Kijken!
>> Uitzending gemist? Kijk het nu terug op de website van Zembla
Uitgezonden op: woensdag 24 februari om 21:15 uur bij de VARA op NPO 2
24 Bijdragen
Richard Ran 4
Even serieus mierendingessen over glyfosaat en Roundup, want dat is wel belangrijk.
Glyfosaat is toxisch, Roundup is vele malen toxischer.
De discussie is niet compleet als dit essentiële onderscheid uit het oog wordt verloren, want het (gedeeltelijke) bedrog zit hem nu juist in de focus op glyfosaat in isolatie.
Toetsing van overheidswege in de VS focust op glyfosaat en zo laat de FDA Monsanto wegkomen met quasi-regulering die veel strenger zou (moeten) zijn als het complete middel (Roundup) zou worden getest en niet alleen de "werkzame stof" (glyfosaat). Op het etiket mogen toevoegingen worden aangeduid met "inert", waarmee de indruk wordt gewekt dat deze stoffen biologisch niet actief/schadelijk zijn. De in de wet gehanteerde definitie van <i>inert</i> betekent echter alleen dat de betreffende stof geen schadelijk effect heeft op bijv. het te bestrijden onkruid.
De "inerte" substanties zijn echter bijzonder schadelijk. Het verschil zit hem in het feit dat de toegevoegde componenten in Roundup de toxiciteit van glyfosaat aanzienlijk vergroten voor organismen waar het middel niet op is gericht. De meest beruchte toevoeging is "polyethoxylated tallowamine" (POE-15).
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23000283
Arne van der Wal 10
Richard RanRichard Ran 4
Arne van der Wal[EDIT: gezien en idd komt het rond 32min goed aan de orde]
Overigens enige maanden geleden contact gehad met het laboratorium van Waternet. Ik vroeg naar de detectie van POE-15 in het drinkwater.
Het aanvankelijke antwoord luidde, dat deze stof in de zg. "detergenten analyse" wordt meegenomen en "niet wordt aangetroffen".
Na mijn vraag aan de procestechnoloog over de fijngevoeligheid c.q. het detectieniveau van deze methode (mg/L), kwam het volgende antwoord:
""Wat ik weet staat er inmiddels wel al de vraag uit (door en bij het laboratorium) of het mogelijk is o.a. POE-15 binnen andere analysetechnieken op meer gevoelig niveau.""
Dit zou je vrij kunnen vertalen als een impliciete erkenning van het feit dat de huidige methode te grofmazig is om POE-15 te detecteren.
Nog even een aardige uitsmijter:
""Monsanto Lobbyist Claims Roundup Is Safe To Drink – Refuses To Drink It""
https://youtu.be/AbfJ4VwHIqw
John Jansens
Richard RanArne van der Wal 10
John JansensRichard Ran 4
John JansensIk zou het rapport (thnx Arne, voor de link) moeten lezen, om zeker te zijn, maar volgens mij ging het om de combinatie kunstmest-Roundup. POE-15 is van een andere categorie.
Joost Visser 5
Richard RanP.s.: a.u.b. voer een Disqussysteem in. Discussies verzanden. Jammer van deze site, die overigens in nieuwe stijl goed is.
Richard Ran 4
Joost VisserM. van Deelen 11
Noodoproep glyfosaat: Slechts 2 weken om het verschil te maken!
Wordt glyfosaat nog tien jaar in Europa toegelaten? Dat moeten we voorkomen! Al begin maart valt de beslissing. We zijn daarom vandaag een nieuwe e-mailactie gestart. Doe mee met deze heldere oproep aan de Europese Commissie – dit is onze laatste kans!
We hebben maar een paar dagen: begin maart zullen we van Brussel horen of de Europese Commissie heeft besloten of glyfosaat nog tien jaar lang op onze velden mag worden gespoten. Dat betekent: nog tien jaar lang gebruik van gewasbeschermingsmiddelen die een werkzame stof bevatten die de Wereldgezondheidsorganisatie als „waarschijnlijk kankerverwekkend voor de mens“ beoordeelt. Nog tien jaar lang glyfosaat dat in zeer giftige cocktails wordt verwerkt die in gigantische hoeveelheden op ons land worden gespoten. Dat mogen we absoluut niet laten gebeuren!
Help ons mee, dit is onze laatste kans om dit tegen te houden. Doe nu mee en teken voor deze noodoproep aan Eurocommissaris voor Gezondheid, Vytenis Andriukaitis:
https://www.foodwatch.org/nl/onze-campagnes/onderwerpen/glyfosaat/e-mailactie-noodoproep-glyfosaat/#signerBottom
Sanne 4
M. van DeelenRichard Ran 4
M. van DeelenFredo 5
M. van DeelenBart Bartelds 4
Wat ik begrijp van mijn buurman is dat rondup Genetisch manipuleer organische is (GMO).
Het doel was dat door GMO er minder van gebruikt hoefde te worden.
Helaas het tegenover gestelde is de uitkomst en dat dreigt op korte termijn compleet uit de hand te lopen.
Een tweede probleem is dat ook de graan gewassen GMO geworden zijn met nog veel kwalijker gevolgen in de nabije toekomst.
Allemaal heel leuk dat Monsanto het middel gmo heeft toegepast maar nu zij inzien dat het beoogde resultaat nadelig uitpakt zijn zij niet thuis.
Typisch Amerikaans gedrag.
Joost Visser 5
Monsanto de eerste ISDS-kandidaat volgend jaar?
Sanne 4
Joost VisserRichard Ran 4
Joost VisserDe Sika-hysterie begon met officiële berichten over zo'n 4100 gevallen van microcefalie en andere neurologische afwijkingen. Van dat aantal zijn er slechts 400 bevestigd. Van die 400 is in slechts 17 gevallen een "relatie met het sika virus" gevonden. Dat wil zeggen: antistoffen tegen sika (kan ook oude besmetting zijn van ver voor de zwangerschap). Uit deze cijfers komt naar voren dat het hele verhaal hoogstwaarschijnlijk uit de lucht is gegrepen. Het simpele beeld (1 dader, het virus) leidt de aandacht af van allerlei misstanden in het gebied (armoede, landbouwvergif, insecticiden, drinkwaterverontreiniging, vaccinatiecampagnes met verontreinigde vaccins, etc).
Ondertussen is er wel weer de door internationale overheden gecreëerde hysterie (denk aan de varkensgriep, 2009) die steevast uitmondt in de roep om een vaccin. Een bepaalde club wordt hier hoe dan ook beter van en één ding is zeker: het is niet de bevolking in het getroffen gebied.
Qtbs 2
http://www.rtlnieuws.nl/nieuws/buitenland/gif-alle-geliefde-duitse-biertjes
Richard Ran 4
QtbsEDIT: even nagevraagd en inderdaad is het de mout, maar ook de hop is niet uit te sluiten, zeker bij de Duitse biermerken die een deel van hun hop uit China importeren. In China wordt ook driftig gespoten.
M. van Deelen 11
Richard RanDat wordt een mooie duw in de goede richting.
Richard Ran 4
M. van DeelenPatrick Smits 1
http://www.nu.nl/eten-en-drinken/4220487/onkruidverdelger-gevonden-in-duits-bier.html
Qtbs 2
Patrick SmitsRichard Ran 4
05:40
""Door de behandeling met glyfosaat [..] Het bespaart hem ook diesel/machinekosten, zodat hij duurzamer kan werken.""
Merk op hoe het discours van de globalistische klimaatlobby de betekenis van "duurzaamheid" kan reduceren tot simpelweg "het gebruik van fossiele brandstof". Het gaat hier om een bijzonder ernstig milieuprobleem, maar toch kan de Rockefelleresque duurzaamheidsretoriek worden gebruikt ter verdediging van de "milieubewust" opererende boer in Duitsland.
30:39
""Volgens hen [de kankerexperts] zijn ze [BfR] teveel gericht op onderzoeken van de industrie en gebeurt dat vaker bij overheidsinstanties.""
Bingo. Voor mij de "take-home message" van de uitzending.
De situatie doet sterk denken aan de overheidspush voor "slimme" draadloze technologie, die middels de beruchte "smart meter" wederom legitimering vindt in het duurzame klimaatdiscours, want: "het helpt consumenten om bewuster om te gaan met energie."
Alarmerende onderzoeken die de schadelijkheid van dergelijke technologie keer op keer bewijzen, worden op precies dezelfde manier door overheidsinstanties aan de kant geschoven. Opvallende parallel is eveneens de rol van de WHO, die electromagnetische straling (gsm, dect, wifi, slimme meter/gadgets, internet of things) classificeert als "2B carcinogen".
Zie: https://emfscientist.org/
Gerbert Dekker