
Van schimmige stichtingen tot anonieme suikerooms: Follow the Money houdt de financiering van onze politieke partijen nauwlettend in de gaten. Lees meer
In de politiek draait het om meer dan idealen, belangen, inhoud en poppetjes. Zonder geld is er geen politieke partij, zo simpel is het. Maar wie betaalt, bepaalt. Waar komt het geld dat partijen te besteden hebben vandaan? Van schimmige stichtingen tot anonieme suikerooms: Follow the Money houdt de financiering van onze politieke partijen nauwlettend in de gaten.
Tweede Kamer kan weinig uitrichten tegen Baudet en zijn bv’s
Toezichthouder partijfinanciën: ‘Geld is te belangrijk geworden in de politiek’
De dubbele pijn van de PvdA: met de kiezer is ook het geld weggelopen
Expert partijpolitiek Gerrit Voerman: ‘Het gelijke speelveld in de politiek is verdwenen’
De dubbele petten van Barendrechts machtigste politicus
Podcast | Hoe politieke partijen aan hun geld komen
De oorlogskas van lokale partijen is goed gevuld
Geldschieters vinden is voor Volt een koud kunstje
Waarom heft D66 haar eigen invloedrijke lobbyclub op?
Van rijksmonument tot zolderkamer: hier zetelen onze politieke partijen
Lilian Marijnissen tijdens het digitale SP-partijcongres vanuit het partijkantoor De Moed in Amersfoort. Tijdens het congres stemden de leden over het partijprogramma voor de Tweede Kamerverkiezingen van 17 maart 2021. © Bart Hoogveld (via ANP)
‘Kroonjuweel’ SP kost de belastingbetaler jaarlijks tonnen
De SP strijkt ieder jaar miljoenen op met haar afdrachtregeling. Ondertussen kost diezelfde regeling de Nederlandse fiscus jaarlijks honderdduizenden euro’s. Afdrachten mogen namelijk als gift worden afgetrokken bij de belasting. Volgens berekeningen van Follow the Money gaat het om minstens 718.000 euro per jaar. Ook brengt de strenge zelfopgelegde regeling veel SP’ers in financiële problemen, en zorgt zij voor onrust binnen de partij. ‘Mijn kinderen hadden geen studieschuld hoeven hebben.’
De Socialistische Partij (SP) staat op de bres voor de gewone man. Dat is de boodschap die de partij al sinds jaar en dag verkondigt. Lange tijd droeg voormalig worstenmaker en metaalbankwerker Jan Marijnissen dat ideaal als partijleider uit. Tegenwoordig doet zijn dochter Lilian dat. Dat geldt ook voor Renske Leijten, het Tweede Kamerlid dat samen met CDA’er Pieter Omtzigt opkwam voor de slachtoffers van de toeslagenaffaire. Dappere Renske tegenover de fraudejagers van de Belastingdienst, gesteund door ministers, de bijna voltallige Tweede Kamer en de Raad van State – het is een beeld dat de partij bij de komende verkiezingen mogelijk goed van pas zal komen.
Het is dan ook opvallend dat juist de partij die het opneemt voor de verdrukte medemens, haar eigen vertegenwoordigers zo kort houdt. De SP is namelijk de partij met de meest vergaande afdrachtregeling van alle Nederlandse politieke bewegingen. De namens de SP verkozen volksvertegenwoordigers dragen een groot deel van hun vergoeding af aan de partijkas. Deze afdrachtregeling is een vereiste binnen de partij. Om op de kieslijst te komen, moeten politici een verklaring tekenen dat ze aan die afdracht zullen voldoen. Als politici zich later toch niet aan die belofte houden, kunnen ze worden geroyeerd als lid en verdwijnen ze van de kieslijst voor de volgende verkiezingen, zoals herhaaldelijk is gebeurd.
Alle Tweede Kamerleden hebben een bruto inkomen van 117.666 euro. De SP ontvangt deze vergoeding en geeft haar Kamerleden in 2021 een vergoeding van 36.900 euro, aldus de penningmeester van de partij. De SP streeft ernaar haar volksvertegenwoordigers een modaal inkomen te geven. Voor wethouders en gedeputeerden geldt dezelfde partijvergoeding. Daarnaast krijgen Kamerleden jaarlijkse vergoedingen voor reiskosten (4900 euro), verblijfskosten (afhankelijk van woonafstand) en beroepskosten (2.865,40 euro). De SP ontvangt deze vergoedingen en geeft Kamerleden de mogelijkheid werkelijk gemaakte kosten bij de partij te declareren.
Voor deeltijdmedewerkers gelden andere regelingen. Eerste Kamerleden hebben recht op een bruto vergoeding van 32.159 euro per jaar. SP-senatoren krijgen in 2021 een nettovergoeding van 16.752 euro. Ook hier int de SP alle vergoedingen voor reiskosten (3640 euro), verblijfskosten (tussen 411 en 13.314 euro, afhankelijk van de woonafstand) en beroepskosten (2728 euro). In ruil daarvoor kunnen ook Eerste Kamerleden alle werkelijk gemaakte kosten bij de partij declareren.
Gemeenteraadsleden staan 50 tot soms wel 75 procent van hun raadsvergoeding af, afhankelijk van de grootte van de gemeente. Zij worden geacht om naast hun raadswerk ook een andere functie te bekleden. Op de SP-website staat: ‘Het raadslidmaatschap is geen werk, maar een nevenfunctie én bovenal een eer.’
Hetzelfde geldt voor Statenleden. Zij staan standaard 50 procent af van hun netto vergoeding. Ook moeten politici hun reis- en verblijfsvergoedingen afstaan. In ruil daarvoor mogen ze werkelijk gemaakte onkosten bij de SP declareren. Voor raads- en Statenleden bestaan wel uitzonderingsregelingen. Deze gelden voor mensen zonder baan, een uitkering of studiefinanciering. Wanneer ze hun uitkering, toeslagen of studiefinanciering (gedeeltelijk) kwijtraken door hun politieke vergoeding, kunnen ze compensatie aanvragen. Dit inkomstenverlies moet dan wel hoger zijn dan 75 procent van de SP-vergoeding.
Die afdrachtregeling maakt dat de SP met afstand de rijkste politieke partij is van Nederland en tegelijkertijd volksvertegenwoordigers heeft die de eindjes nauwelijks aan elkaar kunnen knopen. In 2019 had de SP, electoraal thans de zesde partij van Nederland, een eigen vermogen van 10,4 miljoen euro. Daarnaast is de partij via de stichting Beheer Socialistische Partij eigenaar van tien partijkantoren door het hele land met een gezamenlijke waarde van 3,1 miljoen euro.
De partij heeft meer inkomsten door afdrachten dan alle andere inkomstenbronnen samen. Ook andere partijen hebben dergelijke afdrachtregelingen, maar die verbleken allemaal bij de regeling die binnen de SP-gelederen bekend staat als ‘het kroonjuweel van de partij’.
Belastingvoordeel
De afdrachtregeling is belastingtechnisch ook nog eens heel voordelig. De SP is een vereniging en heeft een zogenaamde ANBI-status: wie geld geeft aan de SP, kan dat fiscaal aftrekken. SP-politici hoeven daarom minder loonbelasting te betalen. Volgens een conservatieve schatting van Follow the Money loopt de fiscus op deze manier jaarlijks minstens 718.000 euro mis. Deze berekening (zie kader Methodologie) is gestoeld op een aantal aannames waardoor het bedrag waarschijnlijk lager uitvalt dan het in werkelijkheid is. Zo veronderstellen we dat de partners van de SP’ers geen eigen inkomen hebben. In 2017 had 61 procent van de burgers die belastingaangifte deed een fiscale partner. Als je dat gemiddelde aanhoudt, en aanneemt dat de belastingplichtigen een modaal inkomen hebben, kom je uit op een voordeel van ruim 1,02 miljoen euro.
Hoe hebben we het belastingvoordeel voor de afdrachtregeling van de SP berekend?
Onderstaande werkwijze is gecontroleerd en aangescherpt door Michiel Opgenoort, belastingadviseur en fiscaal econoom. In deze spreadsheet staan alle gemaakte berekeningen.
Onze belangrijkste aannames en beperkingen
Aannames waardoor de berekening waarschijnlijk een flinke onderschatting is
- We nemen aan dat politici geen partners hebben met een eigen inkomen. Het is namelijk niet na te gaan hoeveel SP’ers wel een partner hebben. Dit drukt de schatting enorm omdat een politicus dan maximaal 10 procent van het gezamenlijke inkomen mag aftrekken. Volgens de belastingdienst had 61% van de mensen die aangifte deden in 2017 een fiscale partner .
- Effecten op toeslagen, premies zorgverzekeringswet en standaardheffingskorting IB worden niet meegenomen. Iemand krijgt bijvoorbeeld meer zorgtoeslag als zijn of haar belastbaar inkomen lager is.
Overige aannames
- De onkostenvergoedingen laten we buiten beschouwing. Deze vergoedingen kunnen als gift afgetrokken worden, maar behoren niet tot het belastbaar inkomen. Hiermee onderschatten we dus de grootte van de afdracht. Dat maakt echter niet uit voor het belastingvoordeel, omdat elke politicus al meer afdraagt dan maximaal aftrekbaar.
- We nemen aan dat parttime SP-politici (raadsleden, Eerste Kamerleden etc.) naast hun politieke functie een baan hebben met een modaal salaris. Dit zou in de praktijk lager of hoger kunnen uitvallen. Aan de ene kant zijn politici bovengemiddeld vaak hoogopgeleid (en opleidingsniveau correleert sterk met inkomen). Aan de andere kant bestaat de SP-achterban voor een groter deel uit mensen met lagere inkomens.
- We hebben geen rekening gehouden met ander inkomen in box 1, behalve voor de parttimers, en box 2 en 3. Ook dit inkomen behoort tot het verzamelinkomen waarop de aftrekbeperking van 10 procent van toepassing is.
- We hebben geen rekening gehouden met overige aftrekposten in de inkomstenbelasting (aftrek eigenwoningrente, alimentatie, etc.)
- Naast de afdracht geven politici ook aan andere ANBI-organisaties. Dit verkleint het dat SP’ers met hun afdracht kunnen behalen (iedereen mag maximaal 10 procent van zijn of haar inkomen aftrekken). Uit onderzoek van het Centrum voor Filantropische Studies blijkt dat huishoudens in 2019 gemiddeld zo’n 0,5 procent van hun inkomen aan goede doelen gaven. Wij houden hetzelfde percentage aan.
- We nemen aan dat SP-politici geen dubbelrollen hebben, zoals raadslid én statenlid. Dit kan de schatting in beide richtingen beïnvloeden, maar heeft waarschijnlijk een beperkt effect.
- De berekeningen gaan over 2020. In eerdere jaren was het voordeel waarschijnlijk meer, omdat de SP de afgelopen jaren veel raadszetels heeft verloren door afsplitsingen.
- De afdrachten van niet-raadsleden in commissies hebben we niet meegenomen, omdat er geen nationaal overzicht is van hoeveel dat er zijn.
- We nemen aan dat SP-politici gebruik maken van de ‘opting-in’-regeling, waardoor loonheffingen worden ingehouden (loonbelasting, premies volksverzekeringen en bijdrage zorgverzekeringswet). Dit versimpelt de rekensom, maar heeft geen invloed op de hoogte van het belastingvoordeel.
- Burgerraadsleden, lijstopvolgers of duoraadsleden worden buiten beschouwing gelaten, ook al dragen ze wel af aan de SP. Een steekproef van de gemeenten waar de SP actief is, toonde aan dat dit type SP’ers verwaarloosbaar is in aantal.
Methodiek
Bruto schadeloosstelling (salaris) elke politicus
Als eerste hebben we de brutosalarissen van alle politici opgezocht. Onkostenvergoedingen, zoals reis- en verblijfsvergoedingen rekenen we hier niet mee, omdat deze niet meetellen voor het belastbaar inkomen.
Tweede Kamerleden: €117.666
Fractievoorzitter TK: €117.666 + 1% + 0,3% * aantal andere TK-leden (13) = €123.431
Eerste Kamerleden: € 32.159
Fractievoorzitter EK: € 32.159 + 1,2% + 0,4% * aantal andere EK-leden (3) = €32.931
Gedeputeerden: €110.308
Statenleden: €15.245
Fractievoorzitter PS: €15.244 + 12 * €72,83 + 12 * €10,40 aantal andere statenleden (gemiddeld 2, want naast fractievoorzitters zijn er 23 statenleden voor de SP) = €16.367
Raadsleden: zie tabel
Wethouders: zie tabel
Sommige politieke functies zijn deeltijd: Eerste Kamerleden, Statenleden en Raadsleden. Voor deze taken staat elk 1 dag in de week. Voor onze schatting gaan we ervan uit dat ze de rest van de week voor een modaal salaris werken. Het CPB schat het op 36.500 euro, dus tellen we 80 procent van 36.500 euro bij het salaris op.
Berekenen hoogte afdracht
Vervolgens berekenen we welk deel van het inkomen naar de SP gaat. Eerst berekenen we het netto inkomen en trekken daar vervolgens de SP-vergoeding van politici vanaf. We berekenen het netto inkomen op basis de huidige belastingschijven.
Tweede Kamerleden, wethouders en gedeputeerden ontvangen een SP-vergoeding van €2.977 per maand → 2977 x 12 = €35.724.
Raadsleden dragen 50 tot 75 procent van hun inkomen af. Om aan de voorzichtige kant te blijven, rekenen we 50% voor alle gemeenteraadsleden. Statenleden dragen volgens de penningmeester van de SP 50% van hun inkomen af.
Voor Eerste Kamerleden berekenen we de hoogte van de afdracht iets anders. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) publiceert jaarlijks een lijst met grote giften aan politieke partijen. Hierin staat ook hoeveel salaris en andere vergoedingen SP’ers (laten) overmaken naar de partij. Volgens de SP-penningmeester stort de SP ongeveer 40 procent daarvan terug aan Eerste Kamerleden en houdt de partij 60 procent zelf. Om een inschatting te maken, nemen we het gemiddelde gedoneerde bedrag van Eerste Kamerleden in de BZK-lijst (€31.466 *0,6). We doen hetzelfde voor de fractievoorzitter, Tiny Cox.
De precieze hoogte van de afdracht maakt overigens niet veel uit voor de uiteindelijke berekening. Dat komt door het maximaal aftrekbare bedrag. Daar gaat de volgende sectie over.
Maximum aftrekbaar
SP’ers mogen niet hun hele afdracht aftrekken van hun belastbaar inkomen. Minister Plasterk meldde in 2016 op Kamervragen van Roland van Vliet (PVV) en Johan Houwers (VVD) dat afdrachten als eenmalige giften tellen. Daarvan mag iemand maximaal 10 procent van zijn of haar verzamelinkomen (het totale inkomen uit box 1, 2 en 3 bij elkaar) aftrekken. Dit is de belangrijkste bottleneck voor de hoogte van het belastingvoordeel. Voor alle politici was dit minder dan de afdracht.
Belastingvoordeel
Op basis van het afgetrokken bedrag berekenen we het belastingvoordeel per politicus. Hiervoor hanteren we de huidige belastingschijven.
En daar bleef het niet bij. Tot 2017 verplichtte de partij haar volksvertegenwoordigers het belastingvoordeel ook nog eens af te staan, net als een mogelijke hypotheekrenteaftrek. Dit betekende dat ze de partij inzage moesten geven in al hun financiële gegevens, óók in die van hun partner. Björn Lugthart, voormalig wethouder in Rijswijk, ging hiermee niet akkoord. Als raadslid stond hij 75 procent van zijn vergoeding af aan de SP, zei hij eind 2016 tegen het Algemeen Dagblad. Dat hij ook als wethouder zijn inkomsten uit werk, spaargelden, neveninkomsten, eventuele schulden en hypotheek moest doorgeven, vond hij te gortig.‘Dat heb ik direct aangegeven bij de partijtop,’ stelde Lugthart in de krant. ‘Mijn inkomstenbelasting stuur ik naar de overheid, als het nodig is naar de politie, maar de partij krijgt geen inzage.’ Het leidde tot zijn royement door de partij. Op de vraag hoe hij terugkijkt op de kwestie wil Lugthart tegenover FTM niets kwijt. ‘Het hoofdstuk SP is voor mij afgesloten. Ik ben geen lid meer van die partij.’
De lokale afdeling van de partij bleef destijds achter Lugthart staan. De partijtop was onverzoenlijk en besloot als strafmaatregel dat de SP in Rijswijk in 2018 niet mee mocht doen aan de gemeenteraadsverkiezingen. Volgens de SP kwam deze beslissing echter voort uit het feit dat de SP ‘te weinig actieve SP-leden in Rijswijk had om op een goede manier met de lokale verkiezingen mee te doen’.
Een jaar na het conflict met de Rijswijkse wethouder besluit de SP in 2017 de verplichte teruggave van het belastingvoordeel af te schaffen. Thijs Coppus, destijds penningmeester van de SP, verklaarde op de partijraad dat veel bestuurders ‘het opsturen van de relevante belastingstukken als zeer ingewikkeld’ ervaren. Om het inkomstenverlies voor de partij op te vangen, kunnen politici voortaan minder declareren.
Er wordt al jarenlang gediscussieerd hoe terecht het is dat een verplichte afdracht als gift mag worden afgetrokken. In 2007 verscheen een rapport van de Commissie algemeen nut beogende instellingen over dit onderwerp. Tijdens de presentatie uitte Sigrid Hemels, hoogleraar Belastingrecht aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en tevens mede-auteur van het rapport, dat de afdracht zoals bij de SP vergelijkbaar was met die aan kerken. Jaap Zwemmer, emeritus hoogleraar Belastingrecht aan de Universiteit van Amsterdam, vond dit niet hetzelfde. Bij de SP word je immers anders dan bij een kerkgemeenschap bij weigering uit de partij gezet.
Beide hoogleraren laten desgevraagd weten nog altijd achter hun oordeel van destijds te staan. Wel vindt Zwemmer het ‘verdedigbaar’ om de afdracht als ‘negatief inkomen’ te classificeren, wat het bedrag ook aftrekbaar zou maken. Maar volgens hem is het nog maar de vraag of een rechter deze constructie accepteert en bovendien zou er eerst ‘het een en ander moeten veranderen aan de uitvoering van de regeling’.
Inge van Vijfeijken, hoogleraar Fiscaal Recht aan Tilburg University, schreef mee aan het rapport uit 2007 en was destijds ook bij de discussie aanwezig. Zij vindt het ’zeer wel verdedigbaar’ om afdrachten als gift aan te merken: ‘Een SP-politicus zegt “ja” tegen een pakket maatregelen, waaronder de verplichting om jaarlijks te schenken. Het aangaan van de verplichting doe je uit vrijgevigheid.’
Neerwaartse spiraal
Maar met het afschaffen van de verplichte belastingteruggave is de heibel rond de afdrachtregeling nog niet voorbij. In februari 2017 sleepte de gemeente Noordoostpolder de SP voor de rechter. Het conflict ging over de zogenaamde ‘cessie-overeenkomst’ die de partij met haar politici sluit: op grond van die regeling maakt de overheid vergoedingen voor SP’ers direct naar de partij over. De partij maakt dan vervolgens de (veel kleinere) vergoeding over naar de politici.
De gemeente Noordoostpolder wilde hier niet langer aan meedoen; het zou de onafhankelijkheid van raadsleden aantasten. Partijen hebben dan namelijk controle over het inkomen van politici. De gemeente won de zaak, waardoor de vergoeding voortaan direct mocht overgemaakt aan de raadsleden. Ronald Plasterk, destijds namens de PvdA minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, noemde de afhankelijkheidsrelatie van volksvertegenwoordigers van de SP ‘onwenselijk’ en maakte in juli 2017 plannen om de cessie-constructie volledig af te schaffen, zo ontdekte het Algemeen Dagblad. Deze plannen zijn echter nooit ten uitvoer gebracht. In de Eerste en Tweede Kamer wordt de vergoeding van SP-politici nog direct aan de partij overgemaakt, net als aan een deel van de lokale afdelingen.
‘Ik verwachtte steun, camaraderie’
Roel Schutgens, hoogleraar Algemene Rechtswetenschap aan de Nijmeegse Radboud Universiteit, vindt het een goede zaak dat de cessies steeds minder vaak voorkomen: ‘De regeling staat, zoals de rechter in de zaak van de gemeente Noordoostpolder bepaalde, op gespannen voet met de onafhankelijkheid van volksvertegenwoordigers,’ zegt hij tegen FTM. ‘Politici zijn geen werknemers die precies moeten zeggen of doen wat de baas zegt.’
Douwe Jan Elzinga, hoogleraar staatsrecht in Groningen, uitte al in 2011 zijn bezorgdheid dat door de cessie-overeenkomsten ‘de volksvertegenwoordiger in zijn onafhankelijkheid wordt bedreigd’. SP-Kamerlid Ronald van Raak sloeg vervolgens hard terug met een artikel in het partijblad getiteld ‘De politieke hetze van professor Elzinga’. Volgens Van Raak verschilde hun afdrachtregeling niet wezenlijk van die van andere partijen. De cessie-overeenkomst diende enkel om ‘onnodige bureaucratie te voorkomen’.
Maar de kritiek verstomde niet. In een opinieartikel uit 2016 in Binnenlands Bestuur noemt Elzinga de cessies ‘staatsrechtelijk ondeugdelijk’. SP’ers zouden ‘financieel met handen en voeten gebonden zijn aan hun partij, waardoor hun onafhankelijkheid in het gedrang komt’. Het SP-bestuur laat desgevraagd weten: ‘Een volksvertegenwoordiger heeft recht op een vergoeding voor zijn werkzaamheden en een onkostenvergoeding. De betreffende volksvertegenwoordiger geeft daarvoor een rekeningnummer op waar deze vergoeding op overgemaakt dient te worden. Wat zij of hij daar verder mee doet, is niet aan de overheid ter beoordeling.’
De afgelopen jaren zit de SP in een neerwaartse spiraal. Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 verloor de partij 6,6 procent van haar zetels. Daardoor namen ook de inkomsten uit de afdrachten sterk af. Van de 5,4 miljoen euro aan ontvangen afdrachten in 2017, hield de partij in 2019 nog maar 3,1 miljoen euro over.
Vooral in Limburg zijn veel lokale vertegenwoordigers het oneens met de landelijke partijlijn en de te grote bemoeienis van de partij met lokale aangelegenheden. De SP reageert altijd als door een wesp gestoken op vertrekkers. Die worden afgeschilderd als ‘zetelrovers’ of ‘graaiers’, zegt oud-wethouder Patrick van Lunteren uit Breda. Hij vond dat de partij te veel bleef hangen in oude socialistische dogma’s en deed in 2019 een vergeefse gooi naar het voorzitterschap. In april vorig jaar stapte hij gedesillusioneerd op. ‘Ik ben niet weg gegaan om de afdrachtregeling,’ laat hij FTM weten. ‘Ik verwachtte steun, camaraderie. En als dat er niet blijkt te zijn, ga je je wel afvragen waarvoor je het allemaal hebt gedaan. Mijn hele hypotheek had ik kunnen aflossen van het geld dat ik heb afgedragen. Ik heb de partij in feite een huis gegeven.’
De oorsprong van de afdrachtregeling
De SP heet aanvankelijk de Kommunistische Partij Nederland/Marxistisch-Leninistisch (KPN/ML). Oprichter is Daan Monjé, een charismatische Rotterdamse pijpfitter, met sterke sympathie voor het China van Mao. In 2010 schreef HP/De Tijd dat Monjé in 1971 bij een bezoek aan China 400.000 gulden beloofd was. Niet lang daarna werd het geld opgehaald in de haven van Kopenhagen. Met de gift uit Peking kocht de partij haar eerste partijkantoor in Rotterdam voor 422.500 gulden, dat contant werd betaald.
In 1974 doet de partij, met een piepjonge Jan Marijnissen (1952), voor het eerst mee aan gemeenteraadsverkiezingen. In zijn geboorteplaats Oss behaalt de partij een klinkende overwinning: drie zetels. Gemeenteraden staan op dat moment binnen SP-kringen bekend als ‘kletscolleges’ waar echte problemen die leven op straat niet aan bod komen. Als de drie zojuist aangetreden SP-raadsleden in Oss ontdekken dat na de vergadering gratis drank wordt geschonken, zijn ze daar niet van gediend. ‘Wij drinken niet op kosten van de gemeenschap,’ zeggen de SP’ers tegen een verbouwereerde burgemeester. Ze verlaten demonstratief het gebouw en besluiten hun raadsvergoeding voortaan af te dragen aan de partij. Daarmee is de afdrachtregeling geboren.
De theorie klinkt mooi: voor de SP zijn duizenden vrijwilligers actief die stad en land aflopen en daarvoor geen cent krijgen. Waarom zouden zij die toevallig volksvertegenwoordiger worden dan wél een aanzienlijk salaris moeten krijgen? Het is een prima manier om baantjesjagers buiten de deur te houden, vinden ze bij de SP. Maar de afdrachtregeling leidt ook tot veel ophef en negatieve pers, oud-SP’ers beklagen zich regelmatig (en ook in dit stuk) met terugwerkende kracht over de regeling. ‘Zodra de liefde voor de SP omslaat in weerzin, herinneren zich betrokkenen niet zelden ontberingen die hen tot nu toe niet waren opgevallen. (...) Geruzie over geld maakt abstract onbehagen concreet,’ noteert Rudie Kagie in 2004 in zijn boek De Socialisten, achter de schermen bij de SP.
Dat omzien in wrok speelt al vanaf de oprichtingsjaren van de partij. Schrijver Koos van Zomeren, al heel vroeg betrokken bij de partij, keek in zijn autobiografische boek De Witte Prins uit 1985 terug op zijn tijd bij de beweging. Zo schrijft hij: ‘Je offerde je geld (...) Er werd armoede geleden (...) Je offerde je tijd (...) Dat alles offerde je op en nog veel meer – maar dan was je nog allerminst verzekerd van het predikaat goed partijlid. Bij het minste of geringste vergrijp tegen de partijlijn, ook als deze lijn pas nadien werd vastgesteld, werd je voor het afdelingspeloton gesleept.’
Het raadslidmaatschap is geen werk, maar een nevenfunctie én bovenal een eer
Verzet Ali Lazrak
Als de kleine partij in de jaren negentig uitgroeit tot een grote beweging met volksvertegenwoordigers in het hele land, haken er op lokaal niveau regelmatig mensen af die de afdrachtregeling te gortig vinden. Dit gebeurde ook binnen de afdeling van Emmen, in 1998 én in 2002. Als Peter van Ovost, de partijvoorzitter uit Emmen, aandacht vraagt voor de kwestie, geeft de partijleiding hem te verstaan dat hij er een rommeltje van maakt en dat hij zijn toon moet matigen. In diezelfde periode weigeren raadsleden in Heerenveen en Leeuwarden hun inkomen over te maken aan de partij, net als statenlid Hans de Boer uit Gelderland. In Tiel stapt raadslid Marc Peelen over naar GroenLinks.
In 2004 vertrekt voor het eerst een Kamerlid uit onvrede over de afdrachtregeling. Het gaat om de voormalige autospuiter, welzijnswerker en journalist Ali Lazrak die in 2002 in de Tweede Kamer belandt. Lazrak ergerde zich al snel aan het in zijn ogen autoritaire optreden van toenmalig fractievoorzitter Jan Marijnissen. Die had hem in bijzijn van anderen ‘lui’ genoemd. 'Ali, je zit bij de beste partij van Nederland en je verdient het niet,’ had Marijnissen hem toegevoegd. Lazrak noemde Marijnissen in NRC Handelsblad ‘een soort koppelbaas’ en zei: ‘Ik werk zeven dagen in de week en krijg daarvoor een schamele 1900 euro. Over iedere cent die ik naast mijn onkostenvergoeding van 100 euro uitgeef, moet ik verantwoording afleggen. Dat weiger ik.’
Lazrak stopt de betaling van een deel van zijn salaris. Hij noemt de afdrachtregeling in NRC Handelsblad ‘achterhaald’ en gebaseerd op ‘de engste vorm van een antiek soort socialisme’. Hij vindt de regeling niet meer van deze tijd: ‘De een heeft drie kinderen, de ander is vrijgezel. Met die verschillen dient de partij rekening te houden als ze een offer van de gekozenen vraagt, maar dat gebeurt niet,’ aldus Lazrak op 7 februari 2004 in Vrij Nederland. Bovendien, zo stelt Lazrak, zit hij vanwege ‘persoonlijke omstandigheden’ om geld verlegen.
Dossier
Dossier: De financiering van onze politieke partijen
In dit dossier leggen we de financiering van alle Nederlandse politieke partijen onder de loep.
Marijnissen slaat terug en op 13 december 2003 laat hij het Algemeen Dagblad weten dat Lazrak in scheiding ligt en daarom zijn tweede huis op de Canarische eilanden moest verkopen. ‘Dat geeft financiële problemen: hij moet nu zijn huis op de Canarische Eilanden verkopen. Maar in onze partij geldt: gelijke monniken, gelijke kappen.’ Het publieke moddergooien over en weer maakt de verhoudingen er niet beter op. Toch lijkt het er even op alsof het partijbestuur de afdrachtregeling door de protesten van Lazrak heroverweegt, maar daaraan maakt Marijnissen snel een einde. ‘Aan die regeling verandert niets,’ verklaart hij op 20 januari 2004 tegenover ANP. ‘Toen ik hier in 1994 begon, kregen SP-Kamerleden het minimumloon. Nu is het al een modaal salaris.’
Daarmee was de discussie gesloten. ‘Alle Tweede-Kamerleden tekenen ervoor dat ze hun salaris afdragen,’ zei toenmalig partijsecretaris en conflictbemiddelaar Tiny Kox over Lazrak. ‘Als je het niet doet, dan hoor je er bij de SP niet bij.’
Begin 2004 werd Lazrak uit de partij gezet en begon hij een eenmansfractie. Zelf grapte hij de partij ‘De twee Ali’s’ te beginnen – samen met Ayaan Hirsi Ali die dan is ondergedoken en van wie toen het gerucht ging dat ze uit de VVD wilde stappen. Anderen suggereerden Lijst Lastpak. Het wordt uiteindelijk toch gewoon Lijst Lazrak.
Wachtgeld
Voor Harry van Bommel was het in 2017 na bijna negentien jaar Kamerlidmaatschap tijd om te vertrekken. Een jaar later zegt hij zelfs zijn partijlidmaatschap op. Van Bommel begon als deelraadslid in Amsterdam-Oost en liep jarenlang stad en land af voor de partij, altijd stond hij klaar om in zaaltjes partijgenoten toe te spreken of af te reizen naar een ver buitenland. Bij RTL-Nieuws laat hij weten het niet eens te zijn met de koers van de partij. Ook meldt de Volkskrant dat Van Bommel ‘achter de schermen heeft laten doorschemeren’ dat het opvolgingsproces waarbij Lillian Marijnissen fractievoorzitter is geworden in zijn ogen ‘niet eerlijk is verlopen’.
Van Bommel komt in de media niet met details over zijn vertrek, hij doet er het zwijgen toe omdat hij inmiddels is begonnen als bestuursadviseur van de gemeente Zwolle. De Telegraaf schrijft wel dat Van Bommel thuis aan de keukentafel met zijn vrouw heeft uitgerekend dat hij de SP maar liefst een miljoen euro rijker heeft gemaakt. Maar daar blijft het niet bij. Als hij eenmaal uit de Kamer is, eist de partij een deel van zijn wachtgeld op. Van Bommel wordt in de krant van wakker Nederland niet rechtstreeks geciteerd, maar hij heeft de aantijgingen nooit weersproken. Op nadere vragen van FTM wil Van Bommel niet reageren.
Moegestreden
Sharon Gesthuizen is een ander kamerlid dat in 2017 opstapt. Zij is veel openlijker over haar vertrek en schrijft zelfs een boek over haar jaren bij de SP. In Schoonheid, macht, liefde: In het leven en de politiek beschrijft ze een partij waar de omgangsvormen hard zijn en waar partijleden de lijn van de top onvoorwaardelijk steunen. ‘Niets en niemand is goed genoeg (behalve hijzelf) en fractieleden worden tegen elkaar opgezet,’ schrijft Gesthuizen over Jan Marijnissen. Ze heeft het ook over de ‘rigoureuze afdrachtregeling’ waaraan niet valt te tornen. ‘Grote onenigheid over de koers van de partij is er overigens niet,’ aldus Gesthuizen. ‘Ik ken geen SP’ers die voorstander zijn van het afschudden van welke ideologische veer ook in ruil voor regeringsdeelname, die de afdrachtregeling of het activisme vaarwel zouden willen zeggen.’
‘Tegenwoordig is een modaal salaris simpelweg te weinig om een gewoon leven te leiden’
In 2015 ging Gesthuizen desondanks de strijd aan om het partijvoorzitterschap, daarbij gesteund door onder meer Harry van Bommel. Ondanks tegenwerking van Jan Marijnissen en de rest van de partijtop werd het een spannende strijd. Gesthuizen kreeg 41 procent van de stemmen, maar moest het afleggen tegen Ron Meyer die door het partijbestuur naar voren is geschoven. Een jaar later stapte Gesthuizen moegestreden op. Haar persoonlijke financiële situatie speelde daarbij óók een rol, zegt ze terugblikkend tegen FTM. Na haar scheiding bleef ze alleen met haar dochter in een appartement in Den Haag wonen dat ze een paar jaar eerder met haar toenmalige partner op het hoogtepunt van de markt had gekocht. ‘Ik kon in mijn huis blijven wonen, maar financieel werd het passen en meten,’ vertelt ze. ‘Op dat moment verdiende ik 2700 euro per maand als restitutie, zoals de partij dat noemt, en dat is in de Randstad voor een alleenstaande moeder geen vetpot. Toen ik mijn zieke moeder, die toen nog leefde, wat vaker wilde bezoeken, moest ik op enig moment ook nog een autootje kopen.’
Gesthuizen kreeg het financieel steeds moeilijker. ‘Ik zag een toekomst voor me als alleenstaande moeder met een dochter die ik niet kon laten studeren omdat er geen geld voor zou zijn door de afdrachtregeling. Tegenwoordig is een modaal salaris simpelweg te weinig om een gewoon leven te leiden.’
Hoe kan het dat je zo met je mensen omgaat terwijl je naar buiten sociaal beleid uitdraagt?
Nul op rekest
Veel minder bekend is het conflict dat de Brabantse Veerle Slegers aanging met de partij. Ze was jarenlang SP’er in hart en nieren. In 2006 begon ze in de Tilburgse gemeenteraad en schopte het tot fractievoorzitter. Later werd ze ook nog statenlid in de Brabantse Provinciale Staten. Slegers kwam in de financiële problemen toen ze door een verkeerd belastingadvies haar afdracht niet meer kon opbrengen. Haar man zat in de WAO en zij was kostwinner.
Toen ze bij het partijbestuur aanklopte met het verzoek om versoepeling van de regeling, kreeg ze nul op het rekest, vertelt ze aan FTM: ‘Dat werd toen afgedaan met: “Ga minder naar vergaderingen, de straat opgaan is belangrijker dan het parlementaire werk”.’ Slegers zette gedesillusioneerd door gebrek aan begrip bij de partij én genoodzaakt door haar financiële omstandigheden de afdracht stop. De SP-leiding reageerde onverbiddelijk: Slegers moest weg. In 2012 kwam ze niet meer voor op de lijst bij de gemeenteraadsverkiezingen en in 2015 niet bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten.
Al voordat ze zelf in de problemen kwam, had Slegers te maken met SP’ers voor wie de afdrachtregeling een obstakel was. ‘We raakten goede mensen kwijt die zeiden: “Ik red het financieel echt niet”.’ Ook buiten haar eigen afdeling sprak ze als lid van het landelijke scholingsteam veel partijleden. ‘Mensen vertelden me dat ze ideologisch graag voor de partij aan de slag wilden, maar dat ze het financieel niet zouden bolwerken door de afdrachtregeling.’ Zelf had ze tot dan zo’n 65.000 euro afgedragen aan de partij. ‘Mijn kinderen hadden geen studieschuld hoeven hebben.’
Slegers praatte met stadsgenoot en senator Tiny Kox – die eerder ook bemiddelde in het conflict met Ali Lazrak. Ook deze keer toonde hij zich een onverzoenlijke hardliner, zegt Slegers tegen FTM. ‘Kox zei letterlijk: “Je steelt van de partij door tijdelijk niet af te dragen. Wij zijn geen bank waar je kunt lenen, en als je geld nodig hebt ga je maar naar je familie”.’ Slegers was diep teleurgesteld. ‘Dan heb je dus al zoveel jaren samen achter de rug.’ Slegers noemt het karakter van de partij waarvoor ze zich zoveel jaren heeft ingezet ‘bijna schizofreen. Hoe kan het dat je zo met je mensen omgaat terwijl je naar buiten sociaal beleid uitdraagt?’
‘Links lullen rechts vullen, dat willen we bij de SP niet’
Kox wil desgevraagd niet ingaan op de gesprekken die hij had met Slegers ‘vanwege de vertrouwelijkheid’. Wel zegt hij dat de uitspraken die Slegers hem toedicht ‘op geen enkele manier door hem zijn gedaan. ‘Dat weet iedereen die bij deze gesprekken betrokken was. Wie mij dergelijke onzinnige uitspraken toedicht, neemt een gevaarlijk loopje met de waarheid,’ aldus Kox.
Het partijbestuur laat weten de regeling de afgelopen jaren te hebben gemoderniseerd. Zo zijn er inmiddels ‘bepalingen om achteruitgang in inkomen te voorkomen. Daarmee kunnen we zorgen dat mensen financieel niet achteruitgaan door de solidariteitsregeling. Er is ruimte voor compensatie en maatwerk.’
Principekwestie
Renske Leijten, voorvechter van de slachtoffers van de toeslagenaffaire, heeft weinig consideratie met partijleden die de SP verlaten vanwege de afdrachtregeling. Desgevraagd zegt Leijten: ‘Ik denk dat de afdrachtregeling baantjesjagers op voorhand buiten de deur kan houden. Als mensen de SP verlaten en hun zetel meenemen, levert hen dat fors meer geld op. Vaak geven ze aan dat de afdrachtregeling te ingewikkeld zou zijn. Als dat zo is, geef je je zetel toch terug?’
Leijten, die op nummer twee staat bij de aankomende verkiezingen, zegt tegen FTM ‘trots’ te zijn op de afdrachtregeling. ‘Het was in 1974 een principekwestie en dat is het nog steeds. Links lullen rechts vullen, dat willen we bij de SP niet. Zelfs als de regeling verboden wordt, ga ik me er toch aan houden.’
237 Bijdragen
leon bijlmakers
Niek Jansen 9
leon bijlmakersEen dergelijke opmerking maken wij toch ook niet als het gaat over fiscale teruggave bij schenkingen en hoeveel kost ons niet de fiscale teruggave op rentes van hypothecaire leningen , wat ik een groot onrecht vind omdat daarmee de rijken onder ons bevoordeeld worden en dan gaat het over miljarden Euro's.
Maar de SP wordt hen dat miniscule bedrag van €718.000, wat hen rechtmatig toekomt, misgunt zo lijkt het wel , wat ze van mij best mogen hebben gezien hun kritiek op de belastingontwijking en -ontduiking van veel multinationals en op het systeem van nepfirma's waarmee Nederland met de VS beruchte koplopers zijn in de wereld en dan gaat het in de EU om naar schatting €1000 miljard waarvan belasting in (meestal arme) productielanden ontdoken wordt. En daar heeft de PvdA (Dijsselbloem en Ploumen) weinig moeite mee;
Wim Somers 4
leon bijlmakersJeroen Wijnen 1
leon bijlmakersWim Somers 4
leon bijlmakershttps://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/bldcontentnl/belastingdienst/prive/inkomstenbelasting/aftrekposten/persoonsgebonden-aftrek/giften_aan_goede_doelen/giften
Daarnaast alles openbaar op kun je zien waar de partijen hun financiering vandaan halen.
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/democratie/vraag-en-antwoord/ontvangen-politieke-partijen-giften-en-subsidies
Tessa Risch
Wim Somershttps://www.ad.nl/politiek/grapperhaus-en-zijn-vrouw-betalen-boete-van-390-euro-aan-rode-kruis~a12a3268/
Wim Somers 4
Tessa RischGerrie Corino
Tessa Rischerik de lange 3
Tessa RischHenk Middelbrink 1
Wim SomersWim Somers 4
Henk MiddelbrinkHenk Middelbrink 1
Wim SomersBent u nu tegen elke giftenaftrek voor alle ANBI's of tegen die voor politieke partijen. U maakt niet duidelijk waar u heen wilt.
Wim Somers 4
Henk MiddelbrinkCo Stuifbergen 5
leon bijlmakersEn laten we dan ook eens kijken hoeveel de SGP de belastingbetaler kost. Want giften aan kerken zijn ook aftrekbaar.
Als we belastingkorting beschouwen als een gift van de overheid, zijn dit ook kado'tjes van de overheid.
Overigens heeft de VVD al eerder beweerd dat de SP van de overheid extra geld krijgt doordat de vertegenwoordigers hun vergoeding afdragen, dus de mogen concluderen dat ook de belastingkorting door hypotheek-rente-aftrek een gift van de overheid is.
Hans van den Berg 1
Co StuifbergenWietze van der Meulen 6
leon bijlmakersBlijkbaar kon men bij FtM geen groter “schandaal” bij deze partij vinden...
Het is ook wel een beetje oud nieuws. Dit wisten we toch ook wel. De bedragen kon ik zo niet uit mijn mouw schudden, het proces (gedwongen afdracht) was me wel bekend.
Zelf vind ik de regeling wel erg ver gaan. Maar ieder zijn eigen (afgedwongen) keuze.....
Dat het een fiscale aftrekpost is, heb ik minder moeite mee. Je hebt een regeling en zaken vallen er dan onder of er niet onder en met een beetje fantasie kunnen er inderdaad wel meer fiscale (schenkings)regelingen aangehaald worden waar vraagtekens bij geplaatst kunnen worden.
Volgens mij hebben we in dit land overigens wel grotere problemen die om een oplossing vragen.......
Dagmar Engelen
leon bijlmakersNajma Koomen
Altijd goed om te graven, natuurlijk, maar dit is een pure aanval. Ik vraag me af waar dit vandaan komt. Heel duidelijk een poging om SP in diskrediet te brengen. Komt dit vanuit een politieke kleur die bang is dat SP teveel invloed gaat hebben? Want eerder was er ook een FTM artikel van een auteur die duidelijk een eigen standpunt had, toen tav de coronamaatregelen, ook niet neutraal.
Eén van de heel weinige partijen die Rutte durft aan te pakken, zegt waar het op staat. Ze hebben geweldig werk geleverd in de Toeslagenaffaire en in de Zorg. Komen wél op voor de kleine man. En het principe van afstaan voor het groter goed is mooi toch? Dat soort idealisme bestaat helaas weinig in deze greedy maatschappij. En je bent toch vrij om eruit te stappen?
Ga jullie kostbare tijd - en mijn bijdrage - aan iets anders besteden.
Dieles Stolk 3
Najma Koomen"Als FTM een artikel publiceert over de geldstromen van (extreem) rechts dan staan leden uit de rechterhoek op hun achterste benen en roepen om het hardst dat er geen sprake is van onafhankelijke journalistiek maar van "framing" en dat er eens naar de linkse partijen gekeken moet worden want "daar is veel meer aan de hand." Implicerend dat ze bij dergelijke artikelen op stoelen en tafels zouden staan dansen.
Als FTM een artikel publiceert over de geldstromen van (extreem) links dan staan leden uit de linkerhoek op hun achterste benen en roepen om het hardst dat er geen sprake is van onafhankelijke journalistiek maar van "framing" en dat er eens naar de rechtse partijen gekeken moet worden want "daar is veel meer aan de hand." Implicerend dat ze bij dergelijke artikelen op stoelen en tafels zouden staan dansen.
Tja, als FTM kun je het nooit iedereen naar de zin maken, blijkt ook maar weer uit de vele reacties onder dit artikel over Wilders en de PVV. Wat mij betreft blijft FTM gewoon Follow The Money doen bij alle Partijen, of zij nou links of rechts van het spectrum zitten (of juist in het midden). en hier over blijven publiceren. Geeft een verhelderend kijkje achter de schermen."
Wim Somers 4
Dieles StolkHarold Rijnbergen
Dieles StolkRonald Portier
Dieles StolkEn natuurlijk blijft het zo dat alle bijdragen die mensen aan een goed doel geven aftrekbaar zijn (tot 10% van het inkomen dan). FTM had ook een artikel kunnen schrijven over hoeveel de donateurs van Oxfam-Novib, of Amnesty International de belastingbetaler kosten...
De onvolkomenheden die zeker in de solidariteitsregeling - zoals die nu genoemd wordt - zaten zijn inmiddels aangepakt. Het is zeker zo dat onder Jan Marijnissen daar vaak weinig soepel mee werd omgegaan. Wat niet wegneemt dat iedereen die de SP in poitieke organen vertegenwoordigde, daar zelf voor gekozen heeft, en altijd de optie had om de zetel terug te geven. Daarom is het niet zo gek om mensen die voor de SP gekozen worden, maar dan voor zich zelf beginnen en de partij een dolk in de rug steken, te beschouwen als zetelrovers. En uiteraard willen ze dan graag achteraf met modder gooien om hun gedrag te rechtvaardigen.
Overigens is het een misverstand om te denken dat de solidariteitsbijdrage alleen maar bedoeld is om de partij financieel te versterken. Het is ook om te voorkomen dat volksvertegenwoordigers vergeten waar ze vandaan komen, en met een luxe leventje het establishment worden ingetrokken. Kijk hoe de PvdA al lang geleden haar idealen in de steek heeft gelaten en in de dagelijkse praktijk een bijkantoor is geworden van CDA en VVD.
Elmar Otter 6
Ronald PortierDat neemt niet weg dat ik over het algemeen positief tegenover de doelstellingen van de SP sta. Natuurlijk zijn er wel degelijk hele grote verschillen, maar ik kijk vaak liever naar de overeenkomsten zoals Jesse Klaver deze week ook aangaf bij M.
Het doet me verder goed dat de SP zich ervan doordrongen is van de problemen nu ik lees dat zij een solidariteitsregeling hebben en die willen verbeteren. Zorgelijk vind ik uw reactie dat als partijleden er dan nog niet uitkomen zij dan maar hun zetel op moeten geven. Ten eerste vraag ik me af of dat hun financiële problemen oplost en ten tweede blijkt hieruit dat ook u zich niet kunt vinden dat volksvertegenwoordigers ‘zonder last of ruggespraak’ dienen te kunnen functioneren. Dus zonder orders van boven (partijkader).
(edit: ik bedoel dit niet als aanval. Ik ga uit van uw goede bedoelingen en die van de SP. Ik heb liever veel meer SP’ers dan meer VVD’ers of CDA’ers)
Karel van der Velden
Ronald PortierHoe zie je dat in relatie met de ‘gift’ van China in 1971?
Andries Munnik 3
Ronald PortierSorry hoor, maar hier laat je wel je kleuren zien zeg. Ik proef uit je reactie dat Wilders achter de tralies zetten een goede politieke zet zou zijn, en dat proberen te voorkomen door hem betere (lees duurdere) raadsheren in te huren ongewenste beinvloeding zou zijn. Bovendien stel je dat Amerikaanse heerschap en zijn geld gelijk aan "de VS"? En daarna vindt je belastingeld geven voor het verwezenlijken van politieke SP-idealen wel ok? Blijkbaar zijn sommige idealen idealistischer dan
anderen.... Misschien in de wet verankeren dat idealen met linkse perceptie toegestaan zijn, en die met rechtse perceptie niet? Wat een gotspe.
Dieles Stolk 3
Ronald PortierEen constatering die helemaal los staat van de inhoud van het artikel en de eventuele constateringen die gedaan worden.
Wat ik jammer vind. Dit staat een inhoudelijke discussie vaak in de weg.
Henk Middelbrink 1
Dieles StolkDieles Stolk 3
Henk MiddelbrinkHenk Middelbrink 1
Dieles StolkDieles Stolk 3
Henk MiddelbrinkPersoonlijk ben ik van mening dat het nogal meevalt. De kop is enigszinds suggestief, evenals het intro. Als je vervolgens het artikel leest, blijkt het alleszinds mee te vallen en blijft alles binnen de kaders van wet- en regelgeving. Daar kun je van alles van vinden (mening) maar is wel een feit.
Inhoudelijk ben ik het eens met de kritiek die geuit wordt, dat door de SP te rigide wordt vastgehouden aan de solidariteitsregeling wat in bepaalde gevallen SP-volksvertegenwoordigers in de problemen kan brengen, zoals in het artikel wordt geschetst. Ronald Portier in een reactie hierboven geeft aan dat die onvolkomenheden inmiddels zouden zijn aangepakt. Dus dan ben ik benieuwd naar een nadere toelichting daarop - en/of een artikel van FTM daarover, waarin ze hier verder in duiken.
Wat ik overigens in het artikel mis, en dat vind ik echt een omissie van FTM, is dat zij verder geen duiding geven aan het genoemde eigen vermogen van 10,4 miljoen van de SP. Wat doet de SP met dit eigen vermogen? Wordt het belegd, bijvoorbeeld in ontroerend goed? Staat het op de bank? FTM, doe een FTM.
Evert Tigchelaar
Dieles StolkDieles Stolk 3
Evert TigchelaarJoop Luster 3
Dieles StolkDieles Stolk 3
Joop LusterGonnie Oosterbaan
Najma KoomenMarianne Hartzuiker
Najma KoomenLeo Luc
Najma KoomenHans van den Berg 1
Najma KoomenDieles Stolk 3
Hans van den BergQ. Schra 1
Najma KoomenMartien van Dongen 4
Joop Luster 3
Martien van DongenMartien van Dongen 4
Joop LusterStefan Poort
Willem Pranger 1
Stefan PoortWim Somers 4
Willem PrangerInzicht in schenkingen kun je zien op onderstaande link tot op persoonsniveau toe als openbaar van de partijen die het ingeleverd heeft.
https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/democratie/vraag-en-antwoord/ontvangen-politieke-partijen-giften-en-subsidies
Stefan Poort
Willem PrangerEen organisatie is op zekere hoogte vrij om te doen, hoe zij dit inricht. Gift aftrek is een belasting regel voor ieder. Ik geloof niet dat alleen de SP dit toepast. En waar gaat het over....is dit een misstand?. Het toepassen van een belasting regel. Als er echt misstanden bij de SP zijn. Onderzoeken en blootleggen voor de volle 100%..., maar dit heeft enkel en alleen met de politieke voorkeur van de jounalisten te doen
Stefan Vlaminckx 2
Stefan PoortBij de SP mag je daadwerkelijk gemaakte kosten declareren. En daar houdt het een heel eind op, want over de rest maken ze ruzie met je. Voor mij destijds de reden om af te haken als actief lid.
En nou kun je zeggen wat je wil, maar wil je op dat niveau mee knikkeren met de grote jongens, en als kamerlid maximaal renderen, dan moet je ook op het juiste niveau kunnen besteden.
En dan mag er nog zoveel principe achterzitten, maar in principe moet je wel heel goed voor jezelf en je gezin kunnen zorgen, wil je dit werk goed kunnen doen. Dan zal u denken, Renske Leijten. Dan zeg ik: Ja op dit dossier. Maar kijk eens naar de productie in de tweede kamer, totaal. Ik durf de stelling aan dat dat niet schokkend veel is. Ten opzichte van de andere partijen.
Hoe het ook zij, bij lange werkweken horen hoge salarissen.
Althans, dat vind ik.
Rob VN
Stefan VlaminckxWanneer gezinsleven voorop staat lijkt mij een ideologische carrière ook vrij onverstandig. Wanneer je floreert als minister kun je ook wel ergens anders een paar keer zo veel verdienen.
Q. Schra 1
Stefan PoortAndries Munnik 3
Duimpje!
Niek Jansen 9
Andries MunnikAndries Munnik 3
Niek JansenWim Somers 4
Andries MunnikAndries Munnik 3
Wim SomersElmar Otter 6
Andries MunnikDe rest past beter in een opiniestuk die oproept 1) de giftenaftrek af te schaffen; en/of 2) de ANBI-status voor politieke partijen af te schaffen (lees geen giftenaftrek bij donaties aan politieke partijen); en/of 3) de afdrachtregeling af te schaffen of hervormen en/of nadere regels in te stellen om de onafhankelijkheid van volksvertegenwoordigers beter te waarborgen.
Jan Ooms 10
Andries MunnikWim Somers 4
Niek JansenMartien van Dongen 4
Niek JansenOf erger, je koopt een zetel als het ware.
Mos Meijler
Martien van Dongencecile graven 3
Andries MunnikWim Somers 4
Andries MunnikAnne Hofstede
Wim Somers 4
Anne HofstedeWim Somers 4
Anne HofstedeJeroen Wijnen 1
Anne HofstedeMartien van Dongen 4
Wim Somers 4
Martien van DongenTheo van Beuningen 4
Adosh van der Heijden 4
Wat hebben SP-kaders goed begrepen?
1. Dat zij zich van hun achterban (en dus haar bestaansrecht) vervreemden als zij de partijkaders hogere inkomens laat verdienen, dan de achterban die hen in die posities bracht: “niet links lullen en rechts vullen”.
2. Dat impliceert een inkomensnorm. En zoals iedere norm, hoe laag of hoog die ook wordt gesteld, moet ook die gehandhaafd worden, en levert dat aanvaringen op tussen handhavers en overschrijders van die norm.
3. dat het referentiepunt voor SP-normen haar achterban is, en niet de politieke en economische klasse waarmee het partijkader dagdagelijks in de clinch ligt.
Wat hebben SP’ers niet begrepen?
1. dat proletariaat en bourgeoisie sociaal-economische klassen van het kapitalisme zijn, en geen identiteiten, waarmee je je kunt identificeren, maar rollen, die personen spelen, als actoren. Individuen zijn niet ofwel proleet ofwel bourgeois maar vaak allebei tegelijk: bijvoorbeeld als loonslaaf met een polis in een pensioenfonds dat investeert in kapitalistische bedrijven.
2. Dat socialisme niet gaat om de verdeling van de armoede, maar om de verdeling van overvloed aan rijkdom, macht, schoonheid, kennis, wijsheid en liefde.
3. Dat schuld, afgunst en (zelf-)opoffering van individuen geen socialistische deugden zijn, maar christendommelijke conditioneringen, die niet het socialisme dienen, maar het kapitalisme.
4. dat de opheffing van het kapitalisme ook de opheffing betekent van het proletariaat, en dat identificatie met proletariaat daarom geen goede wegwijzer kan zijn naar socialisme.
Marianne Hartzuiker
Adosh van der HeijdenDennis l'Ami 3
Adosh van der HeijdenIn de Nederlandse politiek is 700.000 euro een flink bedrag. Daar koop je heel wat SP-jassen, flyers en advertentieruimte voor in. De kwalificatie 'een klein voordeel' zou ik dan ook niet in de mond durven nemen.
Dit artikel is er een in een reeks over de financiering van alle partijen die in de Tweede Kamer zitten. Je zult zien, als je de SP naast andere partijen legt, dat zo'n bedrag wel degelijk van betekenis is.
Adosh van der Heijden 4
Dennis l'AmiJeroen Wijnen 1
Adosh van der HeijdenTermen als 'onbenulligheid' lijken me niet bevorderlijk voor een constructieve discussie. Daarnaast was de grootte van het bedrag een belangrijk punt in je kritiek, dus is het logisch dat Dennis daarop ingaat.
Om op je andere kritiek in te gaan: dat de SP de belastingwet niet gemaakt heeft lijkt me in deze geen reden om het verhaal niet te maken. Feit is dat SP'ers er gebruik van maken en de partij haar politici stimuleert om dat te doen. Dat de constructie legaal is belangrijk om op te merken (en dat doen we ook), maar evenmin een reden om er niet over te schrijven.
Adosh van der Heijden 4
Jeroen WijnenDe vraag of het voordeel groot is of klein is een onbenulligheid, omdat het niet gaat om een misdrijf, waaruit voordeel wordt gehaald, maar een volkomen legale handelswijze. Door het voordeel groot of flink te noemen frame je die volstrekt legale handelwijze wel als misstand... ‘ten koste van de belastingbetaler’.
Maar de omvang ervan is een irrelevante onbenulligheid voor de vraag of het een misstand is.
Teun Kloosterman 2
Dennis l'AmiBen inderdaad benieuwd of dit werkelijk zo flink is als je ook de niet geregistreerde of immateriële steun van andere partijen meetelt.
Derk Rijpma
Adosh van der Heijden 4
Derk RijpmaWim Somers 4
Adosh van der HeijdenAdosh van der Heijden 4
Wim SomersWat heb je niet begrepen aan wat ik al schreef?
Ik begrijp, dat in jouw bijdrage in/naast partij en samenleving geen plaats is voor het (bestaans)recht van de individuen.
Wim Somers 4
Adosh van der HeijdenWil je daar niet aan voldoen ja dan ben je geen lid van die vereniging. Iedereen bepaald voor zichzelf. Geen enkele doctrine.
Adosh van der Heijden 4
Wim SomersJa, eens: over de gift aan zijn club gaat de individuele gever zelf. Maar nadat hij zijn inkomen van zijn werkgever heeft ontvangen.
Dus nee, rechtstreekse betaling van persoonlijke inkomens aan de club is door de rechter terecht afgewezen. En daarop zou moeten worden gehandhaafd.
Wim Somers 4
Adosh van der HeijdenWim Somers 4
Adosh van der HeijdenEdmond Muller 7
Adosh van der HeijdenJoop Luster 3
Adosh van der HeijdenTaeke Stol
Adosh van der Heijdencleaude
Derk RijpmaJoop Luster 3
cleaudececile graven 3
Gigi Bakker 3
Wim Somers 4
Gigi BakkerWim Somers 4
Gigi BakkerWim Somers 4
Gigi Bakkerhttps://www.belastingdienst.nl/wps/wcm/connect/bldcontentnl/belastingdienst/prive/inkomstenbelasting/aftrekposten/persoonsgebonden-aftrek/giften_aan_goede_doelen/giften
Wim Somers 4
Gigi BakkerRoeland Wink
Kunnen jullie wellicht aangeven wat jullie ertoe heeft bewogen dit artikel te schrijven? Volgens mij is dit oud nieuws en in verhouding tot andere grotere maatschappelijke vraagstukken niet echt relevant. Ik ben dus geneigd me aan te sluiten bij ander commentaar dat jullie de tijd beter aan andere belangrijkere kwesties kunnen besteden.
Groet, Roeland
Erik Ros 1
Roeland Winkwim harwig
Roeland WinkAdosh van der Heijden 4
Roeland WinkEdmond Muller 7
Roeland WinkG V 1
Roeland WinkDennis l'Ami 3
Roeland WinkHet artikel bestaat voor een deel uit oud nieuws, je wilt een context scheppen; het belastingvoordeel is voor het eerst berekend.
Ten tweede belicht de actuele kant van dit stuk de aanjagende rol die de SP speelde tijdens de toeslagenaffaire, met Renske Leijten als uitmuntend aanklager van de macht. In schril contrast staat hiermee de vaak starre houding van de partijtop als een van haar eigen mensen (eventueel tijdelijk) financieel krap zit en de afdracht niet (meer) kan opbrengen.
Roeland Wink
Dennis l'AmiBedankt voor je reactie.
Het eerste punt dat je noemt, is naar mijn mening een interessante wetenswaardigheid, maar in het grotere geheel (van belastingvoordelen, denk aan multinationals) gezien het beperkte bedrag niet echt relevant.
Het tweede punt is een (nieuwe) invalshoek om naar dit vraagstuk te kijken. Wellicht hadden jullie beter een andere titel kunnen bedenken voor jullie stuk: starre houding partijtop SP of geen solidariteit voor eigen mensen. De titel legt nu de nadruk op een “belastingvoordeeltje”. Er mag van mij meer nadruk worden gelegd op de macht van politieke partij(topp)en en duidelijk worden gemaakt dat kamerleden onafhankelijker moeten acteren. Ze stemmen immers “zonder last”. Iets waar Pieter Omtzigt recent ook de aandacht voor heeft gevraagd.
Overigens, ik geniet van de stukken op FTM. En ik vind dat ik voor de (beperkte) financiële bijdrage die ik lever heel veel waarde krijg. Ik ben daarbij vooral geïnteresseerd in de stukken op FTM over de verwevenheid van politiek en het bedrijfsleven, en hoe dat het (fiscale) beleid in Nederland vorm geeft.
Dus ga daarmee door!
Met vriendelijke groet,
Roeland
Q. Schra 1
Roeland WinkErik Ros 1
Als we ons nou echt zo druk maken om wat de belastingdienst binnenkrijgt, dan eerst maar eens al die lekken naar het buitenland dichten, dat gaat om miljarden of biljoenen. Niet echt scherp dit verhaal. Het eerste dat me echt tegenvalt.
Bovendien, als die politici van een modaal inkomen niet kunt leven, dan zijn er wel andere dingen aan de hand. Laten we niet vergeten dat veel mensen het met minder dan modaal moeten doen.
Ik vind het heel goed dat politici modaal verdienen. Omdat ze op die manier ervaren wat het is om modaal te leven. Iets dat voor veel mensen zelfs een droom is.
Even wakker worden weer... Dit artikel mist scherpte.
groetjes,
Erik
Roeland Wink
Erik Ros[Verwijderd]
Erik RosAls jij die problemen niet ervaart is het gewoon heel lastig om daar begrip voor te krijgen. Als je dan op een positie staat dat je beslissing neemt over het leven van andere mensen, moet je bewust zijn van die problemen, maar dat is vrijwel niet te doen als jij leeft in een bubbel.
Feit is gewoon dat de gouden tijden in Nederland voorbij zijn. Het gaat economisch achteruit, wonen en energie worden jaar op jaar duurder. De scheiding tussen have en have nots wordt gewoon steeds groter. Als je dan een keuze hebt gemaakt voor een ideologie, je krijgt een tegenslag, en dan ineens realiseer je je dat jij bij de have nots hoort terwijl andere het beter hebt gedaan. Klaag dan niet, start gewoon weer lekker van 0. Zat mensen hebben gewoon nooit die kans gehad.
Eveline Bernard 6
Erik RosDit wordt door het Centraal Planbureau (CPB) vastgesteld op grond van historische gegevens.
De meeste mensen moeten rondkomen met een gezinsinkomen onder modaal.
Zie https://www.cbs.nl/nl-nl/achtergrond/2020/10/parade-van-pen-de-inkomensverdeling-in-2018
mooi grafiekje.
Meer dan de helft van de inkomens is onder het gemiddelde inkomen.
https://www.cbs.nl/nl-nl/visualisaties/inkomensverdeling
Welvaart van particuliere huishoudens; kerncijfers: https://www.cbs.nl/nl-nl/cijfers/detail/83739NED?dl=32367
Q. Schra 1
Erik RosMarjo Hebbes 2
Erik RosPieter van der Reijden
Frits Dijk
Pieter van der ReijdenHans van Swoll 5
Frits DijkPrecies. En hoeveel beter ze ervan worden na hun kamerlidmaatschap.
Wietze van der Meulen 6
Frits DijkFred van Sas 3
[Verwijderd]
Fred van SasCyril Smals 3
Sander Koppens
Q. Schra 1
Sander Koppensprecies! Dus DAAR moet je iets aan doen. En als je als raadslid of Kamerlid een ruim salaris krijgt dan zal je toch minder vechten voor dit soort misstanden.
Stein Engelen 2
Hetty Litjens 6
Dat de partijvertegenwoordigers het vel over de oren getrokken wordt is hun eigen keuze.
Het ergste dat je de SP kunt verwijten, maar dat kun je ook bijna alle andere partijen verwijten, is dat ze eens in een coalitie gezeteld, het neoliberale beleid ondersteunen.
Daar komt geen partij onderuit. Er valt weinig te veranderen in gemeenten of het land als er afspraken gemaakt worden in coalitieovereenkomsten. Het beleid van de gemeente Amsterdam is ondanks het propagandapamflet 'Een nieuwe lente, een nieuw geluid' niet groen en niet democratisch, ook niet sociaal. Groenwassen is meer toepasselijk.
Dat is verraad aan de kiezers. Dat is veel erger. Dat maakt de politiek ook onbetrouwbaar.
Cyril Smals 3
We investeren ermee in onze idealen: menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit. We financieren er tientallen SP-hulpdiensten mee in het hele land. We helpen tienduizenden mensen met het invullen van bezwaarschriften, belastingformulieren en andere bureaucratie. We zijn de bondgenoot van honderdduizenden mensen die strijden tegen schimmelwoningen, voor veilige straten en voor goede voorzieningen. We steunen acties van leraren, zorgmedewerkers en jongeren met een flexbaan. En we zetten breed gedragen initiatieven op zoals onze petitie voor een goede beloning voor zorgmedewerkers.
Dat doet de SP dus met belastinggeld...
Taeke Stol
Cyril SmalsWietze van der Meulen 6
Cyril SmalsQ. Schra 1
Cyril SmalsWilleke Van Ooijen
1. Geen hoor en wederhoor toegepast. Ik lees niets over de honderden volksvertegenwoordigers die al jaren deze regeling met volle overtuiging volgen.
2. Het verhaal van de wethouder klopt voor geen meter. Als raadslid heb ik echt nog nooit inzicht hoeven geven in mijn financiën en krijg ik al zeven jaar netjes volgens afspraak mijn raadsvergoeding . Een afspraak die je overigens maakt voordat je verkozen wordt. FTM ik betaal jullie zodat wat ik lees op onderzoek is gebaseerd, dit artikel lijkt op een samenvatting van vuilspuiterijen uit AD, Volkskrant, Telegraaf etcetera en heeft bovendien geen enkele nieuwswaarde. Ik vraag me oprecht af of FTM mijn bijdrage nog wel waard is.
3. Bij alle genoemde dissidenten had het vertrek een andere oorzaak en zij maken gretig van elke gelegenheid gebruik om nog even na te trappen. Fijn voor hen dat FTM hen nu ook een podium biedt, Facebook is er niets bij.
Verder onderschrijf ik de reacties van @Niek Jansen en @Naima Komen volledig.
Martien van Dongen 4
Willeke Van OoijenOverigens zijn er nog andere inkomsten voor de SP.
Geert de Jong
Willeke Van OoijenFTM wordt door veel mensen van de SP gesteund, dus enige terughoudendheid zou wenselijk zijn geweest.
Siska de Rijke