‘Bij natuur versus economisch belang is de natuur altijd de zwakke partij,’ zegt Astrid Stokman. Ze is procesbegeleider en treedt op als bemiddelaar tussen de burger en de provincie, Staatsbosbeheer en Rijkswaterstaat in een conflict over de ‘verondieping’ van de Vonkerplas in het Gelderse Dreumel. Stokman is een van onze gasten in Pakhuis De Zwijger.

Aanleiding voor het livecast-gesprek is ons artikel ‘Burgers die strijden voor natuur staan meteen 2-0 achter’. Daarin beschrijven we het landgoed Rhederhof in Rheden (Gelderland) waar een projectontwikkelaar huizen wil bouwen, en omwonenden daartegen in verzet komen.

Formule 1

Nergens botsen de belangen harder dan bij projecten die ten koste kunnen gaan van de natuur. Dat blijkt ook in ons gesprek. Zo proberen inwoners van Winterswijk al jaren een waterplas te redden en speuren andere burgers als detectives langs de Maas naar plastic, maar zijn ondernemers in Zandvoort juist maar al te blij met de komst van de Formule 1. Want ‘als het Circuit blij is, is Zandvoort dat ook.’

Als de burger in zijn directe omgeving de consequenties ondervindt is het vaak al te laat: contracten zijn getekend, investeringen gedaan

Zo vertellen onze gasten vanuit verschillende posities hun verhaal. Maar over één ding zijn ze het eens: het schort aan handhaving. Milieuregels worden slordig nageleefd, slecht gecontroleerd en soms zelfs door overheden naar hun eigen hand gezet. De verliezer is altijd de natuur, zoals Astrid Stokman treffend stelt.

Omdat de ontwikkeling van milieuwetgeving zich afspeelt achter de schermen lijkt iedere ingreep in de natuur een incident op zichzelf. En pas als de burger er in zijn directe omgeving mee wordt geconfronteerd, ondervindt hij de consequenties. Dan is het vaak al te laat: plannen zijn gemaakt, contracten getekend en investeringen gedaan.

Dubieuze adviesbureaus

In een komende reeks artikelen laat Follow the Money daarom zien dat dit onderwerp de incidentele casus overstijgt: milieuhandhaving wordt uitgekleed, adviesbureaus spelen soms een dubieuze rol. Hoe kan een gemeente handhaven als ze tegelijkertijd geld tekort komt voor natuurbehoud en projectontwikkelaars met lucratieve contracten zwaaien? Hoe kan een adviesbureau onafhankelijk blijven als het tegelijk afhankelijk is van het geld van een opdrachtgever? Deze en andere kwesties zoeken we voor u uit.

Voor deze artikelenreeks hebben we ook uw hulp nodig. We kregen al veel tips en reacties waaruit blijkt dat het onderwerp overal in Nederland speelt: Bebouwing van beschermd duingebied, windmolens en zonneparken die mogelijk in strijd zijn met natuurbehoud, tot en met de verbouwing van landgoed Soestdijk. 

Heeft u ook een voorbeeld van natuurgebied dat moet wijken voor een bouwproject? Of van een adviesbureau dat niet helemaal onafhankelijk heeft gehandeld? Of vindt u dat het allemaal juist wél goed geregeld is met de natuurbescherming in Nederland? We horen graag van u.