Max Verstappen, de nieuwe kartelbestrijder van Formule 1?

De topdogs van de Formule 1 zoals Sebastian Vettel, Fernando Alonso en Lewis Hamilton verdienen bij teams als Ferrari, McLaren en Mercedes jaarsalarissen en bonussen richting de 50 miljoen euro. Max Verstappen bewees afgelopen weekend tijdens de Grand Prix van Barcelona dat de correlatie tussen salaris en prestaties niet al te hard is. Verstappen verdient bij zijn nieuwe team Red Bull nog geen miljoen euro per jaar. De ongelijkheid in de Formule 1-wereld is groot, zo blijkt uit een soort economische analyse van het Business Book GP, dat jaarlijks alle budgetten van Formule 1-teams bijhoudt.

Het nieuwe team van Verstappen staat qua begroting bovenaan. In het seizoen 2015 had Red Bull Racing Team het grootste budget van alle renstallen. Red Bull Racing heeft de beschikking over 469 miljoen euro, waarvan maar liefst 266 miljoen euro afkomstig is van sponsoren. Het overige deel wordt bijgepast door het drankenmerk en de tv-gelden.

Verstappen bewees afgelopen weekend dat de correlatie tussen salaris en prestaties niet al te hard is

Sobere beloningen

De begroting van 469 miljoen euro is bijna zes keer zo hoog als die van het team Manor, dat het moet doen met 83 miljoen euro. Red Bull had weliswaar het grootste budget, maar was qua beloning niet extreem: coureur Daniil Kvyat verdiende 700.000 euro en de nummer één, Daniel Ricciardo, kreeg 3 miljoen euro. Het is een schrale beloning, afgezet tegen een team als Ferrari, dat een begroting heeft van 418 miljoen euro, waarvan bijna een tiende (44 miljoen euro) alleen al bestemd is als beloning voor hun F1-coureur Sebastian Vettel.

Verstappen maakte onlangs de overstap naar Red Bull. Een verstandige keuze. Het is een behoorlijke budgettaire promotie. Zijn vorige team, Toro Rosso, heeft een begroting van slechts 137 miljoen euro (bron: Business Book GP). Bij Toro Rosso moest Verstappen het doen met een jaarsalaris van een kleine half miljoen euro per jaar. Bij zijn nieuwe werkgever Red Bull heeft hij inmiddels een nieuw contract van 750.000 euro per jaar. Een nog alleszins bescheiden bedrag in de huidige Formule 1-wereld, waar salarissen bij vrijwel alle grote teams in de tientallen miljoenen per jaar lopen.

Kartelvorming

Verstappen zit nu ook in een team van uitdager Red Bull, dat met een 400 miljoen-plus begroting op gelijke voet staat met Mercedes en Ferrari. De pijlen zijn erop gericht om de hegemonie van Ferrari en zeker ook Mercedes (met drievoudig F1-kampioen Lewis Hamilton in de gelederen, die in een Mercedes de afgelopen twee jaar vrijwel alle Grand Prix won) te doorbreken. Het zijn niet alleen twee topteams, maar ook de hofleveranciers van motoren in de Formule 1: maar liefst acht van de elf Formule 1-teams hebben een motor van Mercedes of Ferrari. De overige drie zijn afhankelijk van Honda en Renault — zo ook Red Bull, dat met Renault samenwerkt. Het probleem: belangrijke technische beslissingen worden genomen in de Formule 1-Commissie, bestaande uit 26 leden met stemrecht. Veel teams die afhankelijk zijn van de motorleveranciers Mercedes en Ferrari, hebben de neiging om te stemmen in lijn met hun leverancier. ‘Dit soort dingen noemen we normaal gesproken een kartel,’ zei Formule 1-baas Bernie Ecclestone onlangs in een interview met de Britse tabloid Daily Mail. ‘En kartels zijn illegaal. Wij werken met iets dat illegaal is en bovendien hartstikke concurrentiebeperkend is.’

Europese Commissie

Vorig jaar september stapten de kleine teams Sauber en Force India naar de Europese mededingingsautoriteit om hun beklag te doen. De klacht is nog steeds in behandeling. Er zou geen sprake zijn van eerlijke concurrentie vanwege de grote invloed van de grote teams op de besluitvorming over nieuwe regels en de kleine teams vinden het oneerlijk dat de grote teams verreweg het meeste prijzengeld krijgen toegeschoven. Autosport.com bracht in april de verdeling van de verwachte Formule 1-gelden over het seizoen 2016 in kaart. Zo krijgt Ferrari dit jaar het meeste uitgekeerd (194 miljoen dollar, 20 procent van het totaal), terwijl ze vorig jaar geen kampioen zijn geworden. Het komt op conto van een constructeurs-bonus en ze krijgen als enige team een zogeheten Long Standing Team bonus van 70 miljoen vanwege hun staat van verdienste in de Formule 1 geschiedenis. De complexe verdeelsleutel zorgt ervoor dat successen uit het verleden zich in nieuwe seizoenen nog steeds uitbetalen. Daardoor kan het gebeurden dat Force India (vorig jaar plek 5 geëindigd) dit jaar slechts 67 miljoen krijgt uitgekeerd, terwijl het team dat vorig seizoen enerlaatste werd (#9), McLaren, nog steeds 82 miljoen tegemoet kan zien.