
Wat betekent de opmars van China voor Nederland en Europa? Lees meer
China neemt nadrukkelijk zijn plaats op het wereldtoneel in. Naar verwachting streeft het de Verenigde Staten binnenkort voorbij als de grootste economie. Op allerlei manieren is China bezig kennis en hoogwaardige technologie in handen te krijgen; het wil in 2025 een onafhankelijke technologische grootmacht zijn. Wat betekent dit voor Nederland, dat al innig met China is verbonden?
Chinees bedrijf betrokken bij bouw Nederlandse militaire voertuigen
Universiteit Leiden nam in stilte afscheid van haar omstreden Confucius Instituut
Chinese techreus Tencent gebruikt Nederland voor sluiproutes langs belasting en wetten
China zit al in de haarvaten van logistiek Nederland
‘Chinese politiebureaus in Nederland moeten per direct dicht’
Podcast | Universiteiten profiteren van Chinese promovendi
Door Chinese investeringen in de Europese havens groeit het gevaar van spionage
China heeft illegale politiestations in Nederland opgericht
Chinese onderzoekers uitgeknepen door Nederlandse universiteiten
De grote sprong voorwaarts van Chinese bedrijven in Nederland
© Michael Brusch
Econoom Max Zenglein: ‘In feite doet het Chinese regime wat elk democratisch land ook doet’
Econoom Max Zenglein woonde en werkte jarenlang in China. Tegenwoordig onderzoekt hij bij de Duitse denktank MERICS de ontwikkelingen in China, en adviseert tal van Europese overheden, bedrijven en instellingen. ‘China wil meer zijn dan de fabriek van de wereld. Westerse bedrijven die dat nog niet doorhebben, moeten dringend terug naar de tekentafel.’
De Chinese metropool Shenzhen is meer dan een stad. Het is een zinsbegoocheling die in waanzinnig tempo voortraast, een plek zonder historie – en een van de snelst groeiende steden ter wereld. Shenzen is geobsedeerd door de toekomst. Het is geen toeval dat hier, dichtbij de grens met Hong Kong, de grootste elektronicamarkt ter wereld is gehuisvest.
Voor de verliezers van het meedogenloze productiviteitsideaal is de stad een dystopie. In 2010 was Shenzhen het decor van een zelfmoordgolf onder werknemers van de grootste elektronicafabriek ter wereld: het Taiwanese Foxconn, leverancier aan onder meer Apple en Nokia. Het is ook de stad waar miniaturen van het Louvre, de Acropolis en Buckingham Palace hutje mutje bij elkaar staan in een populair attractiepark.
‘Dertig jaar lang heeft het internationale bedrijfsleven in China kunnen profiteren van de lage lonen’
Eind jaren zeventig lag op de plek waar nu 17 miljoen inwoners van talloze nationaliteiten door elkaar leven, alleen een onbeduidend vissersdorpje. In 1979 benoemde Deng Xiaoping, de toenmalige leider van de Chinese Communistische Partij (CCP), het gebied tot de allereerste Speciale Economische Zone (SEZ) van het land. De regering wilde buitenlandse investeerders lokken en Shenzhen moest daarvoor het laboratorium worden.
Sindsdien is communistisch China veranderd in een grote werkplaats. de kurk waarop het mondiale kapitalisme drijft. ‘Dertig jaar lang heeft het internationale bedrijfsleven in China kunnen profiteren van de lage lonen en een oneindige groeimarkt van steeds rijker wordende consumenten,’ stelt econoom Max Zenglein van het Duitse Mercator Instituut voor Chinastudies (MERICS). ‘Maar dat China bestaat niet meer. China wil meer worden dan alleen de fabriek van de wereld. Westerse bedrijven die dat nog niet doorhebben, moeten dringend terug naar de tekentafel.’
Boodschap
Het MERICS is een gerenommeerd onderzoeksinstituut, gespecialiseerd in alles wat met China heeft te maken. Het brengt advies uit aan diverse Europese regeringen, organiseert briefings en seminars, analyseert Chinese beleidsdocumenten en verzorgt trainingen voor ambtenaren en zakenmensen.
Voor hij bij het MERICS aan de slag ging, woonde en werkte Zenglein tien jaar lang als analist voor de Duitse Kamer van Koophandel in Shenzhen en in Beijing. Volgens de Duitse econoom hebben de eindeloze metrolijnen en vierbaans snelwegen die Shenzhen doorkruisen, de tot ’s avonds laat uitpuilende sportclubs en de felgele karakters geprojecteerd tegen een vierhonderd meter hoge wolkenkrabber samen dezelfde eenduidige boodschap voor de wereld: China is terug als wereldmacht.
‘Omdat Shenzhen zo dicht bij Hong Kong ligt, is het altijd een innovatiehub geweest,’ legt Zenglein uit. ‘Techbedrijven, universiteiten en grote fabrieksterreinen liggen er op een steenworp afstand van elkaar en, ook belangrijk, ver van de traditionele machtscentra Beijing en Shanghai. Lokale politici hadden in Shenzhen de vrije hand om te experimenteren met de markt om innovatie en bedrijvigheid te stimuleren. Pas de laatste tien jaar zie je er sluipenderwijs de sturende hand van de centrale overheid. Tegenwoordig zie je overal partijslogans op de muren. Dat was vroeger niet zo.’
Tien jaar geleden kende de gemiddelde Europeaan geen enkel groot Chinees merk. Nu hebben we allemaal laptops en een telefoon van Lenovo of Huawei in huis.
Jarenlang was China binnen de wereldeconomie weinig meer dan een leverancier van goedkope arbeid voor internationale bedrijven. Shenzhen speelde daarin een sleutelrol, vertelt Zenglein. Maar nu het land rijker is geworden, wil China opklimmen binnen de mondiale economische waardeketen.
Concreet: Chinese fabrikanten zullen steeds vaker eigen treinen bouwen, computers ontwerpen en chemische of landbouwtechnologie ontwikkelen en die zelf op de wereldmarkt verkopen. Zenglein: ‘Tien jaar geleden kende de gemiddelde Europeaan geen enkel groot Chinees merk. Nu hebben we allemaal laptops en een telefoon van Lenovo of Huawei in huis. Dat is precies waar de Chinese regering naartoe wil.’
Directe concurrent
Het hoofdkantoor van het MERICS ligt in hartje Berlijn, op een steenworp afstand van het centrale Alexanderplatz. Als hoofdeconoom volgt Zenglein er de Chinese industrie- en economische politiek op de voet en adviseert hij de Europese politiek daarover. Begin 2022 werkte hij in opdracht van de grote Duitse mijnbouw- en energievakbond IGBCE mee aan een analyse van het veertiende Chinese Vijfjarenplan (2021-2025).
‘In dat meest recente Vijfjarenplan zet de regering glashelder uiteen wat we van China kunnen verwachten. Vervolgens is dat allemaal tot in de kleinste details uitgewerkt in honderden sectorplannen,’ zegt Zenglein. ‘De sturende capaciteit van de Chinese staat is enorm. Jaren geleden had je nog grootschalige mondiale productie van elektronica in het hart van Shenzhen. Dat is nu allemaal weg. Ik heb Duitse bedrijven geassisteerd die zes maanden kregen om hun volledige productiecapaciteit te verplaatsen.’
Hij vervolgt: ‘In Beijing bepaalt het leiderschap welke sectoren er ontwikkeld moeten worden, waar bedrijven in moeten investeren, en waarin niet ze dat vooral niet moeten doen. De staat bestraft topmensen die al te machtig worden en heeft via staatsbanken genoeg kapitaal om Chinese bedrijven actief te kunnen ondersteunen in hun ontwikkeling.’
Dat plaatst Europa voor een groot probleem, waarschuwt Zenglein: ‘Nu China eigen merken ontwikkelt, is het land niet langer slechts een bruikbare toeleverancier in handelsketens gedomineerd door westerse bedrijven. China is een directe concurrent geworden, die de industriële fundamenten van landen als Duitsland aantast.’
Hightech supermacht
In 2049 wil China een mondiale hightech supermacht zijn. Daartoe heeft de Chinese staat de laatste jaren een ingewikkeld web geweven van allerlei master plans, strategieën en instituties.
De in 2016 gestarte ontwikkelingsbank AIIB (Asian Infrastructure and Investment Bank) moet gaan concurreren met de door de Verenigde Staten gedomineerde Wereldbank, Chinese staatsbanken lenen grote sommen geld aan landen als Kazachstan, Pakistan, Servië of Kenia om daar snelwegen, spoorlijnen, bruggen en overslagterminals te bouwen. Die moeten tezamen de Nieuwe Zijderoute gaan vormen, het Belt & Road Initiative: een internationaal handelsnetwerk waarmee China wereldwijd zijn toegang tot grondstoffen en afzetmarkten zeker wil stellen.
In de megastrategie Made in China 2025 (中国智造2025) worden de politieke ambities bovendien verknoopt met vergaande duurzaamheidsdoelstellingen. ‘Europa en China concurreren op het vlak van de ontwikkeling van cruciale groene technologieën als elektromobiliteit, innovatieve materialen of waterstoftoepassingen,’ schreef Zenglein in zijn IGBCE-analyse.
‘Europa is van China afhankelijk wat betreft essentiële materialen en grondstoffen voor de ontwikkeling van schone technologie’
‘China werkt er hard aan om zijn innovatiecapaciteit te verhogen en op deze gebieden doorbraken te forceren. Dat Europa afhankelijk is van China wat betreft essentiële materialen en grondstoffen voor de ontwikkeling van schone technologie, biedt Beijing de gelegenheid om direct of indirect druk op Europese regeringen uit te oefenen.’
In Made in China 2025 heeft de CCP tien topsectoren aangewezen waarin China in 2025 een leidende positie wil innemen: informatietechnologie, robotica, groene energie, luchtvaart, scheepsbouw, treinbouw, gereedschappen, materiaalontwikkeling, biotechnologie en landbouwapparatuur.
Volgens Zenglein is het in 2015 gelanceerde plan gebaseerd op het Duitse industriële leiderschapsdocument Industrie 4.0 (I40) uit 2011. Met dat plan wilde de Bondsregering Duitsland in de voorhoede van de nieuwe digitale economie houden, door honderden miljoenen te investeren in digitalisering.
‘In feite doet het Chinese regime wat elk democratisch land ook doet,’ benadrukt Zenglein daarom. ‘De CCP probeert het landsbelang en de welvaart van haar burgers zo goed mogelijk te borgen. Staatsbemoeienis met de economie is in opkomende economieën helemaal niet ongewoon. Het probleem is dat China op veel gebieden niet doet wat wij graag zouden zien. Het blijft zijn eigen markt afschermen en wordt onder het bewind van Xi Jinping autocratischer. Dat creëert steeds meer frictie nu China wil opschuiven van goedkope naar hoogwaardige productie.’
Technologietransfer
Een van de Chinese strategieën om de technologie in handen te krijgen die het nodig heeft om een kennisgrootmacht te worden, is het opkopen van bedrijven die daarover al beschikken. Ook Europese universiteiten werken regelmatig samen met Chinese onderzoekers die zelfs banden hebben met het leger, zo blijkt uit het door Follow the Money gecoördineerde onderzoeksproject China Science Investigation.
‘Hoe problematisch dat overnamebeleid is, hangt af van de sector,’ nuanceert Zenglein. ‘Als een Chinees bedrijf een Nederlandse witgoedfabrikant opkoopt, is er niet veel reden om ongerust te zijn. We moeten niet opeens moeilijk gaan doen over een overnamebod alleen omdat de beoogd koper een Chinees bedrijf is en niet Amerikaans.’
Maar, zegt hij met nadruk: ‘Het wordt natuurlijk een ander verhaal als er achter zo’n overnamepoging een technologietransfer steekt, in een sector die door de Chinese staat als strategisch belangrijk is aangeduid.’
Chinese bedrijven stampen in Europa dochterondernemingen uit de grond, als springplank om hier het innovatiesysteem te kunnen aanboren
Om meer zicht te krijgen op de koers die we van de Chinese staat kunnen verwachten, bestudeerde het MERICS recente Chinese beleidsdocumenten. Daarin waarschuwt het ministerie van Industrie & Informatietechnologie dat de ontwikkeling van hun eigen technologie in sleutelsectoren als robotica en software te langzaam gaat.
Eind april publiceerde het Duitse onderzoeksinstituut een analyse van Chinese investeringen in Europa in 2021. Nederland speelde dat jaar een hoofdrol vanwege de verkoop van de huishoudapparatuur-divisie van Philips aan de in Hong Kong gevestigde vermogensinvesteerder Hillhouse Capital.
Belangrijker: de afgelopen twee jaar signaleerde het MERICS een structurele verschuiving van directe bedrijfsovernames naar Chinese bedrijven die dochterondernemingen in Europa uit de grond stampen. Die omslag zou gedreven worden door ‘de noodzaak om te integreren in Europese toeleverketens’, omdat ‘batterijen, bijvoorbeeld, duur zijn om te verschepen’ – maar vooral als ‘springplank om het Europese innovatiesysteem te kunnen aanboren’.
Een wake-up call van 43 miljard
Het grootste probleem waarmee Europa zich nu geconfronteerd ziet, is dat onze liberale markteconomieën niet geschikt zijn om te concurreren met een diffuus netwerk van staats- en private bedrijven, aan de overheid gelieerde banken en de verstrengeling van economische en politieke doelen die voor Beijing doodnormaal is, waarschuwt Zenglein: ‘Onze economische verdedigingsmiddelen zijn niet toegerust om zulke vormen van staatskapitalisme te lijf te kunnen.’
Gelukkig, zegt Zenglein, begint de Europese politiek langzaamaan wakker te worden. In Duitsland blokkeerde de toenmalige minister van Economie Sigmar Gabriel (SPD) in 2016 de verkoop van de strategisch belangrijke robotbouwer Kuka aan een Chinees koelkastbedrijf. Wat moest een witgoedfabrikant immers met complexe Duitse robottechnologie?

Maar cruciaal voor Europa’s wake-up call was de overname van de Zwitserse chemie-multinational Syngenta in 2015. Dat kwam in handen van de in Beijing gevestigde China National Chemical Corporation (ChemChina): een groot staatsbedrijf dat chemicaliën, rubber, landbouwmiddelen en autobanden produceert. Dat was met 43 miljard euro de grootste Chinese bedrijfsovername ooit. De koop werd gefinancierd door Chinese staatsbanken, op voorwaarde dat het nieuwe fusiebedrijf dan weer zou samensmelten met het eveneens door de staat gerunde olieconglomeraat Sinochem Group.
Zo wist China het grootste olie- en chemicaliënbedrijf ter wereld te creëren, en had het in een klap de beschikking gekregen over een waaier aan moderne Europese landbouwtechnologie, genetisch gemanipuleerde zaden, gewasbestrijdingsmiddelen en moderne kunstmest. Volgens Zenglein was deze fusiestrategie al glashelder aangekondigd in Made in China 2025.
‘China gebruikt ons liberale handelssysteem tegen ons. Je lijkt zaken te doen met een privaat bedrijf, maar zit met de staat aan tafel’
Desondanks werd het Chinese overnamebod door maar liefst 95 procent van de aandeelhoudersvergadering van Syngenta geaccepteerd.
Zenglein: ‘China gebruikt ons liberale handelssysteem tegen ons. Ze weten donders goed dat aandeelhouders een bod dat ver boven de marktwaarde ligt, nooit zullen weigeren. We weten eveneens dat die overnames op de achtergrond vaak worden gesteund door de overheid in Beijing. Vanuit Europees gezichtspunt is het uiterst moeilijk geworden om te bepalen met wie je nu eigenlijk te maken hebt. Je lijkt zaken te doen met een privaat bedrijf, maar je zit in feite met de staat aan tafel.’
Zenglein is daarom blij dat de Europese Commissie eindelijk politieke actie heeft ondernomen: sinds oktober 2020 is het EU Foreign Direct Investment (FDI) Screening Mechanism van kracht. Daarmee kunnen alle buitenlandse investeringen in EU-lidstaten aan vergaand onderzoek worden onderwerpen en getoetst.
Onze economische verdedigingsmiddelen zijn niet toegerust om zulke vormen van staatskapitalisme te lijf te kunnen
Het mechanisme is nog verre van perfect, meent hij. Europese landen hebben immers altijd het laatste woord inzake veiligheidskwesties en de Europese Commissie kan verdachte investeringen niet zelf blokkeren. Wetgeving als deze geeft echter een belangrijk signaal: het laat China zien dat het in Europa geen vrij spel meer heeft.
‘Zo’n screeningmechanisme op Europees niveau is een erg slimme zet,’ stelt de Duitse econoom. ‘De Chinezen geven er de voorkeur aan om bilateraal afspraken te maken met de regeringen van de lidstaten. Als blok staat de EU veel sterker. De gelaagde complexiteit van onze instituties en alle belangen die elkaar in evenwicht houden, werken dan in ons voordeel.’
Zenglein denkt na, kiest zijn woorden zorgvuldig. In maart 2021 plaatste de Chinese regering ook het MERICS op een sanctielijst, als wraak voor Europese acties tegen mensenrechtenschendingen in de semi-autonome provincie Xinjiang. ‘China is niet van plan om onze normen en waarden te omarmen,’ besluit Zenglein. ‘Het is een land dat handelt vanuit eigenbelang en dat is niet per definitie slecht. Maar dan moet Europa wel weer leren om hetzelfde te doen.’
25 Bijdragen
Chris Peeters 3
Vincent Huijbers 9
Chris PeetersDat roept een interessante vraag op over ons democratisch systeem. Hoe houdt je, als individualisering (of emanciperen) een trend is in een kapitalistische samenleving, de collectieve belangen in stand? Hoe kun je recht doen aan de toegenomen vrijheid van een individu als deze voor een collectief belang daar wat van moet inleveren? En wie moet dan het meeste inleveren?
Een antwoord hierop is van belang omdat dit een tegengeluid kan zijn tegen de systemen die opkomende economieën aan ons kunnen opdringen.
Jan Ligthart 2
Vincent HuijbersJeroen van der Smissen 3
Chris PeetersDick SC
Jeroen van der SmissenJeroen van der Smissen 3
Dick SCEnerzijds groeit feitelijk de EU-cratie door het overdragen van steeds meer bevoegdheden van de soevereine lidstaten aan de EU. Dat betekent volgens mij niet meer, maar minder macht voor een individuele lidstaat. Zoals nu de Oekraïne situatie misbruikt wordt door EU-craten om eindelijk eens die vervelende unanimiteit of vetorecht af te schaffen. Of zoals het NL kabinet bewerkstelligt dat er in NL geen directe democratie (referendum) meer is over verdragen.
Anderzijds krijgt de EU nauwelijks iets voor elkaar dat in het voordeel is van de burgers van de lidstaten, integendeel. De verdragen die de EU sluit, maken per saldo de rijksten der aarde rijker en de belastingbetaler armer. Bijvoorbeeld de stijgende belastingdruk door de klimaatonzin en de grenzeloze immigratie van kanslozen.
Wij hebben mogelijk niet dezelfde politieke mening, maar ik zal uw mening geen volstrekte onzin noemen. Overigens begrijp ik niets van uw uitspraak dat er een "Europees" belang zou bestaan als gevolg van de Oekraïne oorlog.
Wietze van der Meulen 6
Ook is het moeilijk in te schatten waar mondiale ontwikkelingen toe zullen leiden.
Bij onze oosterburen, "die Werkstatt van Europa", wordt het sentiment en ook de ontwikkeling van het BIP, er in ieder geval niet beter op.
https://www.welt.de/wirtschaft/article239048693/Umfrage-Jeder-dritte-Deutsche-sorgt-sich-um-seinen-Lebensunterhalt.html
https://www.finanznachrichten.de/nachrichten-2022-05/56146220-diw-bip-wird-im-zweiten-quartal-schrumpfen-015.htm
John Janssen 4
Wietze van der MeulenDan nog even zorgen voor de juiste logistiek richting Ruhr, en ziedaar.
En wij, wij hebben tenminste wel de intentie!
Oeps sorry, off topic!
Wietze van der Meulen 6
John JanssenMaar dat kan deels natuurlijk ook met kolencentrales als je met gas wat tekorten hebt.
https://app.handelsblatt.com/politik/deutschland/energiekrise-habeck-will-gaskraftwerke-im-notfall-abschalten-und-kohlekraftwerke-reaktivieren/28370700.html
En hoe minder onze oosterburen te verteren hebben des te meer wordt het draagvlak van veel beleid (als Energiewende) aangetast.
En anders maar zoals de Zweden; kerncentrales er uit en PV-parken er in.
https://businessam.be/zweden-mikt-op-zonnepanelen-om-kernenergie-te-vervangen-maar-is-er-wel-genoeg-zon-in-de-winter/
Ook handig in de winter....
Jeroen van der Smissen 3
John JanssenDik geld verdienen? (1) Olie en gas "schaars" houden, (2) politici en hun belastingbetalers wijsmaken dat "zon" en "wind" gratis en "groen" zijn en (3) daarna alsnog overal kerncentrales verkopen. De nationale en EU bestuurders zijn primair lobbysubjecten van de Amerikaanse grootbeleggers. Geen woord overdreven hier. De klimaatmarkt bestaat enkel uit overheidsdwang aan de burgers: die betalen dit via belastingen. Houd jij ze dom, dan houd ik ze arm, zegt de bureaucraat nu tot de lobbyist. En daar krijgt Zenglein gelijk: in feite doet de Chinese communistische overheid niet anders dan ook onze Westerse, eh, democratieën. Een halve eeuw geleden maakte Japan Amerikaanse auto's na, die al snel beter waren dan hun voorbeelden. Niets nieuws onder de zon hier, lijkt mij.
Pieter Jongejan 7
Jeroen van der SmissenDit blijkt uit de cijfers van het IMF over de prijsstijging van olie en gas, de prijsstijging van kunstmest en vervolgens de prijsstijging van agrarische produkten.
In juli 2019 (dus voor de corona-uitbraak) stond de energieprijsindex op 126,89 tegen april 2022 op 301,97. De kunstmestprijs ging in dezelfde periode nog harder omhoog van 110,89 naar 325,53. Er zijn immers geen goede alternatieven. De prijsindex voor agrarische produkten gaat in dezelfde periode omhoog van 99,38 naar slechts 152,96. De pachtende agrarische boeren in Europa en de Europese burgers worden maw gemangeld en uitgeperst door de Amerikaanse olie en gasboeren.
En uiteraard ook door de financiele sector en de speculerende Amerikaanse monopoliekapitalisten, zoals Soros en Gates. Beiden hebben in de afgelopen jaren (en dus voor het uitbreken van de oorlog in de Oekraine) agrarische grond gekocht. Soros in de Oekraine en Gates in de midwest van de USA.
Uit de cijfers van het IMF blijkt overduidelijk dat de sterke stijging van de voedselprijzen veroorzaakt wordt door de sterke stijging van de olie en gasprijzen. Europese burgers worden dom gehouden.
De veronderstelling dat zogenaamd democratische landen de belangen van hun burgers dienen lijkt mij volledig achterhaald. De EU komt ((door chantage en corruotie) primair op voor de belangen van de Amerikaanse monopoliekapitalisten en de staatskapitalisten in Frankrijk.
Jacques De la Haye 8
John Janssen[Verwijderd]
Verklaar a.u.b. de lastste zin waarvan ik de mpgelijk foute vertaling niet begrijp. (vrijwillig euthanaseren met de autoriteiten). En in het mensenrechtenkader: hoe verhoudt uw persoonlijk leed zich met de "heropvoedingskampen" waar een hele bevolkingsgroep in China mee te maken heeft?
Ad hominem: is Mathee Slenders een Chinese trol?
toevoeging: vanochtend stond van ene Mathee Slenders een tekst in Chinese karakters waar ik Google Translate overheen gooide en de vertaling dus hierboven plaatste. Nu zie ik de originele bijdrage dus niet meer, echter zonder toelichting of deze door moderator of door deze Methee zelf verwijderd is.
Hetty Litjens 6
‘China is niet van plan om onze normen en waarden te omarmen,’ besluit Zenglein."
Het Westen wil maar niet begrijpen dat heel veel ontwikkelingen in het buitenland het gevolg zijn van Westerse politiek, van ingrijpen in de belangen van andere landen en de poging tot hegemonie, zelfs van open of verborgen ondersteuning en zelfs creëren van ondermijnende activiteiten in andere landen.
Of we nog van Westerse democratie kunnen spreken is zeer de vraag als steeds minder mensen gaan stemmen. Ik vrees dat de huidige tegenstellingen en de poging tot isoleren van China en Rusland een averechts effect zullen hebben.
Het Westen is niet in staat om precies lopende horloges te maken voor een betaalbare prijs, wel voor een zeer hoge prijs. De goedkope Chinese horloges zijn nu beter dan de geroemde Zwitserse. China en Rusland isoleren betekent ook het Westen isoleren en splijten. Hubris, overmoed is vaak een teken van neergang.
En wat zijn onze 'normen en waarden' tegenwoordig nog waard? Kijk naar de VS.
Jeroen van der Smissen 3
Hetty Litjens[Verwijderd]
Hetty LitjensPetrus Harts 3
Ten tweede: "Ook Europese universiteiten werken regelmatig samen met Chinese onderzoekers die zelfs banden hebben met het leger, zo blijkt uit het door Follow the Money gecoördineerde onderzoeksproject China Science Investigation. "
Duhuh, ook Nederlandse universiteiten, zeker de technische universiteiten, hebben sterke banden met het ministerie van defensie of met bedrijven die die sterke banden hebben. Mijn student-buurman studeerde af op raketvolgsystemen bij de UT.
Ten derde: de enorme verstrengeling tussen staat en bedrijf is ook in een land als Frankrijk niet ongewoon.
Dus waar moeten we ons nu op concentreren? Dat China onze waarden en normen niet omarmt lijkt mij niet het punt. De grootschalige (echt héél grootschalige) gevangeniskampen en heel grootschalige schending van de mensenrechten lijkt mij wél een punt.
Voor boycotten is het allang te laat. Letterlijk 9 van de 10 dingen waar stroom doorheen gaat die nu op een armlengte van mij verwijderd liggen, komt uit China. Maar de laatste zinnen: de EU moet écht en bloc optreden en communiceren met China, wat dat ook doet. Dan is 500 miljoen rijke Europeanen tegen 1,7 miljard toch nog behoorlijk arme Chinezen. Dat is een redelijk 'level playing field'. En in dat licht [ super off topic ] zou het fantastisch zijn als de Britten weer bij de EU zouden komen (tevens nachtmerrie van Putin, die persoonlijk de Brexit heeft mede-georchestreerd) en als de EU blijft streven naar uitbreiding.
Jeroen van der Smissen 3
Petrus HartsWillem de Vroomen 4
Jeroen van der SmissenPetrus Harts 3
Willem de VroomenToen ik voor het eerst de VS bezocht, realiseerde ik me: 'het vrije Westen bestaat echt, en Nederland is er onderdeel van'. (Rusland niet)
Petrus Harts 3
Jeroen van der SmissenMaar, China drukt ook gewoon geld bij hoor. En ook daar zijn immense papieren paleizen qua bureaucratie opgetrokken. En meerdere culturen, dat heeft China natuurlijk ook. Kijk alleen maar maar het aantal talen; bijna 300(!). Dat gaat de EU niet halen.
Zelfs niet als ze het Fries meetellen.
Laat ik positief afsluiten: nog steeds vluchten mensen geheel vrijwillig en met het nemen van enorme risico's naar het vrije Westen. Ik ken eigenlijk geen mensen die naar China of Rusland vluchten (behalve Snowden, maar dat andere oorzaken). En uiteindelijk is dat ontzettend belangrijk; waarheen gaat het talent als je gaat duwen?
Jeroen van der Smissen 3
Petrus HartsJohn Janssen 4
Wauw, wat een stad denk ik kijkend vanuit de ruimte. En ja, begrijpelijk dat een Duits bedrijf een half jaar krijgt om zijn hele hebben en houwen te verkassen uit het centrum van zo'n metropool. Wat een groei.
Duidelijk is dat China allang de fase van het goedkope speelgoed en onderkant van de goedkope kledingmarkt in elkaar naaien is ontgroeit.
De kop van het artikel zegt het al, "ze doen gewoon wat elk ander democratisch land ook doet". Men zorgt voor arbeid, men zorgt voor woonruimte(hun wel), men zorgt voor scholing en welzijn, en indien nodig haalt men de benodigde kennis uit een ander land.
En dat men samenwerkingsverbanden aangaat met ander landen, om energie, voedsel en noodzakelijke grondstoffen te verkrijgen, lijkt mij reuze verstandig.
En ja, men heeft een probleem met een deel van de bevolking, die blijkens de Chinese regering islamitisch radicaliseert.
Daar heeft nu net een hoge delegatie van de VN onderzoek naar gedaan.
Jeroen Groenewegen-Lau