Het verbranden van gesubsidieerde biomassa in kolencentrales levert weliswaar op papier een welkome duurzame energiewinst op, maar er kleven nogal wat nadelen aan. Follow the Money bracht begin dit jaar alle belangrijke nadelen in kaart. Zo bleken de in de praktijk bijgestookte houtpellets – geperste houtkegels die massaal geïmporteerd worden uit Canada en de VS – namelijk een stuk duurder dan kolen, waardoor er subsidie aan te pas moet komen om het gebruik ervan te stimuleren. De subsidie wordt vervolgens letterlijk verbrand zonder dat er ook maar iets van een leercurve optreedt of een duurzame energie-infrastructuur wordt opgebouwd, zoals wel gebeurt bij windmolens. Kortom, het bijstoken van de CO2-neutrale houtpellets is vooral een quick fix.

Kamervragen

Het FTM-artikel vormde voor de parlementariërs Jan Vos (PvdA) en Liesbeth van Tongeren (GroenLinks) aanleiding om Kamervragen te stellen. Minister Henk Kamp (Economische Zaken) kwam maandag met antwoorden waarin hij aangeeft dat het bijstoken van biomassa ‘een cruciale bijdrage’ levert aan het Energieakkoord uit 2013 met daarin de doelstelling van 14 procent hernieuwbare energie in 2020 en 16 procent in 2023. 

'Geen alternatieven'

In het artikel werden ook meer structurele duurzame oplossingen geopperd zoals biogasketels en wind- en zonne-energie, maar minister Kamp geeft in zijn antwoorden aan dat hij op korte termijn geen alternatief ziet om de bijstook van biomassa (25 PetaJoule, hetgeen gelijk staat aan 1,2 procentpunt hernieuwbare energie) op te vangen. Een heroverweging is volgens hem niet aan de orde. ‘Dat kan alleen aan de orde zijn als er een realistisch alternatief is om tegen vergelijkbare of lagere kosten 25 PJ hernieuwbare energie op te wekken in 2020. Een dergelijk alternatief is er op dit moment niet.’

Opschorting van de subsidie

De Tweede Kamer lijkt daar geen boodschap aan te hebben, want dinsdag stemde een meerderheid in de Tweede Kamer vóór een motie van PvdA-er Jan Vos, die zijn motie in december al indiende en de voorgenomen subsidie omschreef als ‘geld over de balk smijten’. Met het aannemen van de op 17 december ingediende motie geeft de Tweede Kamer aan dat ze wil dat de geplande 3 miljard euro bijstooksubsidie tot 2023, wordt opgeschort zolang er nog geen duidelijkheid is over het wel/niet openhouden van nieuwe kolencentrales. Daarnaast dient er ook eerst duidelijkheid te komen over hoe de vergaande CO2-reductie ingevuld gaat worden. Een complicerende factor, die voortvloeit uit de Urgenda-zaak, waarin de rechtbank Den Haag oordeelde dat de regering ervoor moet zorgen dat in 2020 de uitstoot van CO2 met 25 procent is afgenomen ten opzichte van die in 1990. De meest directe route naar dat resultaat is het sluiten van alle kolencentrales inclusief alle nieuwe centrales. Het bijstoken van biomassa zou dan niet meer im Frage zijn. Een meerderheid in de Kamer wil daarover dus eerst duidelijkheid, voordat er miljardensubsidies verbrand kunnen worden in kolencentrales.

'Minister Kamp wordt gewoon pootje gelicht'

De VVD reageerde not amused op de aangenomen PvdA-motie: ‘[Het Energieakkoord] doodverklaren vind ik wat snel. De PvdA schiet wel een gat in het Energieakkoord,’ zei VVD’er André Bosman direct na afloop weten aan energiepodium.nl. ‘Minister Kamp wordt gewoon pootje gelicht.’ Het is nog niet bekend of de minister de motie ook daadwerkelijk gaat uitvoeren. Mocht Kamp een hardliner blijken, dan zal de geplande inschrijfdatum op de subsidies, 1 maart 2016, doorgang kunnen vinden. Een andere optie is in elk geval op wachten op het in het Energieakkoord ingebouwde evaluatiemoment. Dat moment zal in de tweede helft van dit jaar moeten plaatsvinden.