
Naar aanleiding van tips van lezers is Follow the Money gedoken in de ondoorzichtige wereld van de Groningse gaswinning en de bijbehorende bevingsschade. Welke financiële belangen spelen er? Wat betekenen de aardbevingen voor bewoners? En wie profiteert hier eigenlijk van?
Komt u zelf uit Groningen en/of heeft u tips voor ons onderzoek, neem dan contact op met de redactie.
Dit onderzoek is mede mogelijk gemaakt door de steun van het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten (www.fondsbjp.nl).
Sociaal psycholoog Tom Postmes: ‘Rekenwerk en rapporten zijn schijnoplossingen voor Groningers’
Gedupeerden hebben niets aan nieuwe afkoopregels aardbevingsschade
Groningse gasmiljoenen wel voor facelift villa, niet voor fiksen funderingen
Hoe Gazprom greep op Nederland kreeg
Gasbedrijven domineren Gronings onderzoek naar ‘duurzame’ energie
Nadeelcompensatie: als de overheid overlast veroorzaakt, is het smoezenboek paraat
Lek in Farmsum: meting driemaal over de alarmdrempel
Jan (90) en Tina (81) Kuiper wonen in een bouwkeet — met dank aan de NAM
De hysterie voorbij: de toekomst van aardgas in Nederland
Nog even over het nieuwe schadeloket in Groningen
Zeker, aardgas is een belangrijke pijler van onze economie en welvaart geweest. Maar is het ook de – schone – toekomst, wat belanghebbenden zoals Shell, onze overheid en de Russen of Noren ons willen doen geloven? In dit dossier gaan we op zoek naar de de betekenis van aardgas voor de toekomst van onze economie. Kunnen we zonder? Hoe ziet de kosten-baten analyse er werkelijk uit? En wie profiteren er eigenlijk van aardgas? Lees meer
Aardgas wordt vaak omschreven als een ‘transitie-brandstof’, een logische tussenstap in de transitie van fossiele naar duurzame energie. Bij de verbranding van aardgas komen minder schadelijke stoffen en CO2 vrij dan bij de verbranding van kolen of diesel. En er is voorlopig genoeg van.
Gas is ook een belangrijke pijler van de Nederlandse economie. De Nederlandse belastingbetaler heeft miljarden geïnvesteerd in de ontwikkeling van de gasinfrastructuur. Een voorbeeld daarvan is de ontwikkeling van de zogenoemde gasrotonde, Nederland als het knooppunt en de regelkamer van het Noordwest-Europese gastransport. In de periode 2005-2014 is daarin 8,2 miljard euro belastinggeld gestoken. De Rekenkamer kwam enkele jaren geleden tot de conclusie dat de Nederlandse regering dat gedaan heeft zonder dat er 'goed gekeken is naar nut, noodzaak en risico's van de gasrotondestrategie’.
Desondanks gaat de overheid door met het bevorderen van aardgas en het promoten van ons land als sleutel in de productie en het transport ervan. Nu de winning van het Groningse gas versneld wordt afgebouwd, zet de overheid in op alternatieven, zoals vloeibaar gemaakt aardgas (LNG), vaak met milieu en klimaat als rechtvaardiging. In werkelijkheid zijn er grote belangen mee gemoeid. Zo is het een van de belangrijkste activiteiten van Shell, dat 20 procent van de totale wereldmarkt in handen heeft.
In dit dossier onderzoeken we de betekenis van gas voor onze economie, de belangen die erachter steken en de gevolgen van de gemaakte keuzes.
Gaskraan in Groningen dicht? Dan gaat die in Rusland wijd open
Eerste lading Amerikaans LNG laat zien: bij gas gaan belangen boven het klimaat
Hoe het gasbedrijf op zoek ging naar maatschappelijk draagvlak
Hoe de gas-lobby subsidie voor LNG wist lost te peuteren, met zegen van de overheid
Er zit een raar luchtje aan biogas
Milieuwinst 'transitiebrandstof' aardgas te positief afgeschilderd
Shell ziet ondanks groeiende steun nog steeds niets in een groene koers
Het is tijd voor een nieuwe visie op de gassector
Waarom olie- en gasbedrijven zo graag milieu-onderzoek rond Noordzeeplatforms sponsoren
Wie ruimt de schroothoop van de olie- en gasbedrijven in de Noordzee op?
Nederland aardgasvrij in 15 jaar: Plan B
Het aardgasverslaafde Nederland snelt richting het energieravijn en heeft nog geen plan B. Het is de hoogste tijd voor grootschalige investeringen, aldus professor Jan Rotmans
Radicale ommezwaai
Hoe komen we in 15 jaar af van onze aardgasverslaving? Dat vraagt om een radicale ommezwaai: Plan B. De twee grootverbruikers van aardgas zijn de gebouwde omgeving (50%) en de industrie (35%). De overige 15% wordt gebruikt door elektriciteitscentrales. Plan B gaat dus over het verduurzamen van de gebouwde omgeving en de industrie in 15 jaar. Allereerst de industrie en dan vooral de energie-intensieve industrie. Verduurzamen van de industrie betekent eigenlijk drie dingen: efficiënter met energie omgaan, energie duurzaam opwekken en het productieproces fossiel-vrij maken. Minder verspilling van energie in de industrie is essentieel, nog steeds gaat 20% verloren in de vorm van warmteverlies. De afgelopen 10 jaar is veel te weinig energiebesparing gerealiseerd in Nederland, gemiddeld iets meer dan 1% per jaar, dit zou kunnen verdubbelen, in elk geval minstens 2% per jaar. De kern van de industriële opgave zit in het transformeren van de productieprocessen. Niet langer productieprocessen gebaseerd op koolstof, maar op biomassa (2de generatie biomassa). Niet langer fossiele brandstoffen als aardgas verbranden, maar groene grondstoffen gebruiken. Niet langer olieraffinage in de petrochemische industrie, maar bioraffinage. Dit kost tijd en vraagt om een slim en hybride innovatiebeleid van bedrijven en overheid. Grote energie-intensieve bedrijven ontwikkelen een schaduwlijn door allianties aan te gaan met kleine groene entrepreneurs. De Green Chemistry Campus in Bergen op Zoom is hiervan een prachtig voorbeeld. We hebben alleen tientallen van dit soort voorbeelden nodig.'Grote energie-intensieve bedrijven ontwikkelen een schaduwlijn door allianties aan te gaan met kleine groene entrepreneurs'De gebouwde omgeving leunt loodzwaar op aardgas. In de jaren 60 hebben we 90% van onze woningvoorraad aangesloten op aardgas, een razendsnelle transitie. In datzelfde tempo kunnen we het grootste deel van onze woningvoorraad los koppelen van het aardgasnet en energieneutraal maken. En dat geldt ook voor gebouwen, scholen, ziekenhuizen, etc. Technisch kan het al, met behulp van smart grids, isolatie, warmtepompen en zon/wind. Het hangt ook niet op techniek, maar op de opschaling. Het energieakkoord schiet hierin schromelijk tekort, het project De Stroomversnelling laat zien dat het veel sneller op grotere schaal kan (110.000 woningen realiseren zonder energierekening).
13 Bijdragen
Solonechope
PeterO
Solonechope
PeterOEric
SolonechopeAls je naar de totale energie stromen kijkt dan begrijp je dat biogas etc een druppel op de gloeiende plaat zijn! Trouwens de problemen die NL krijgt mbt gasleveranties zijn eender aan de kant van Gazprom. Hun reserves zijn ook eindig en zwaar overtrokken. Zeker tegen de tijd dat de NL binnenlandse vraag niet meer kan worden afgedekt zullen er ook In Rusland problemen zijn (2040-2050). Mogelijk zelfs eerder!
In een echte vrije markt lost dit probleem zich zelf op. Dan wel door innovatie, dan wel door minder gebruik. Mogelijk een combinatie van beiden. Helaas is een echte vrije markt een illussie en dat is mijn enige zorg!
Johan_Amsterdam
Het zal een duidelijk positief economisch effect hebben. Als de grote politiek dan ook de weerbarstigheid van de grote energielevanciers en de distributienetbeheerders kan veranderen zodat eindelijk ook in Nederland een gedistribueerde energieopwekking een kans krijgt. De backbone van de landelijke energieopwekking en distributie moet niet meteen op de schop.
Niet je oude schoenen weggooien voor je nieuwe hebt, maar ook een veilige leeromgeving creëren.
De kleinschalige energiewinning zal een positief effect hebben op het bewustzijn van de burger.
Ricardo
Hart
Daarnaast heeft de overheid een zeer actief met name een zeer uitgebreid fiscaal beleid omtrent gebruik van fossiele brandstoffen, bijvoorbeeld benzineaccijns. Dit is voor de overheid een zeer belangrijke inkomstenbron, naast de gas en oliebaten. Tevens heeft de overheid uitstekende banden met de olie industrie. En vergeet de windmolens niet.
Het is juist de overheid die overal haar vingertjes in heeft. En innovatie, daar verwacht ik helemaal niets van. Innovatie komt namelijk van individuen, van bedrijven die de noodzaak ervan inzien. Ik kan geen enkele uitvinding bedenken die de overheid gemaakt heeft. De overheid bestaat en functioneert via de gratie van de wet.
Ik weet dat het leuk is, om even alles te plannen, tot op microniveau toe. Alleen het werkt niet. Vergeet 1 ding nooit, de belangrijkste uitvindingen zijn door mensen gemaakt en niet door de overheid.
Wil je geen energieprobleem, ga dan zelf aan de slag! En zit niet te wachten op oplossingen van boven.
Marc
Daarnaast zorgt het Europese duurzaamheidbeleid tot verplaatsing van de maakenergie naar landen met betaalbare energie zodat dat handje vol mensen dat straks nog wel een baan heeft de onbetaalbare transitie moeten bekostigen. Helaas spelen economische aspecten spelen ook geen rol in de droomwereld van deze professor.
Henk Daalder Pak de Wind
MarcDoor de goede isolatie, blijven ze op temperatuur.
De revolutie van Jan Rotmans begint met het energie neutraal verbouwen van woningen.
Daarna kun je de gas CV ketel vervangen door een warmtepomp of een elektrisch kacheltje
Dat is dan alleen nodig als het hard vriest.
Het echte probleem ligt dan bij de kolencentrales, die zijn dan maar 14 dagen in het jaar nodig.
hendrik1730
Henk Daalder Pak de WindHenk Daalder Pak de Wind
hendrik1730In de praktijk is er wel duurzame stroom van buiten nodig.
Inderdaad dus voor de ventilatie, en de warmtewisselaar die de warmte uit de afgevoerde lucht haalt en in de massa vanhet huis opslaat.
Als je problemen met he tbinnenklimaat verwacht, is jee concpet van energi eneutraal nog niet goed
Molenaer
Er zijn twee altenatieven: kernenergie of allerlei vormen van wat men noemt duurzame energie. Fukushima laat zien dat als er iets goed fout gaat met kernenergie, de gevolgen niet te overzien zijn. Of neem Tsjernobyl. Ik denk niet dat je als samenleving zo'n risico wilt lopen.
Blijft over duurzame energie. Het grote probleem hierbij zijn de gigantische belangen die de energiereuzen hebben in de bestaande situatie. Onze stroom is hun winst.
We moeten dus niet kijken naar de overheid, of naar de Nuons van de wereld, maar naar ons eigen belang: zo goedkoop mogelijk en zo schoon mogelijk het licht aan kunnen doen en ons potje koken. Eigen energie eerst!
Henk Daalder Pak de Wind
Het stukje nieuwbouw windpark, per huishouden en MKB bedrijf. Maak dit zo aantrekkelijk dat ieder zinnig mens en bedrijf het wil hebben. Eigenaar zijn levert de laagste kosten.
Nu bouwen windpark ontwikkelaars nog alsof ze huisjesmelker zijn.
Gemeenteraden moeten dus elk gezin de kans geven een stukje windpark te kopen, de windpark bouwers zullen even kermen, maar ook zij zijn dan goedkoper uit, omdat ze minder hoeven te lenen. En de belastingaftrek, komt dan niet alleen bij een paar rijke mensen terecht, maar bij iedere deelnemer.
Het project Stroomversnelling wil 100.000 van onze 8 miljoen woningen energieneutraal verbouwen, dat is ambitieus, maar vooral gericht om lamme bedrijven in beweging te krijgen.
Maak ook hier aantrekkelijke consumenten producten van, die consumenten kopen ook woningen.
Bied ze nu aantrekkelijke opties om het huis energieneutraal te maken.
En vertel er veel over, want er zijn vele stappen nodig om een huis energie neutraal te maken.
Dus moet de consument nu kiezen uit ingrepen, die nog nie top elkaar zijn afgestemd.
Er is sinds kort de "energiebespaar lening" maar die heeft een veel te hoge rente, om aantrekkelijk te zijn. DUS niet aantrekkelijk. Maar dat zal ook wel de bedoeling zijn van de fossiel machthebbers bij VNO-NCW die de haagse politiek aansturen.
Er is dus een nieuwe markt voor de klus-tv programma's