
Minister Kamp en staatssecretaris Dijksma tijdens de ondertekening van een akkoord over herbruikbare grondstoffen op 24 januari 2017. © ANP
Nederland eist krachtig klimaatbeleid van Europa, maar niet van zichzelf
Binnen een etmaal namen zowel minister Kamp van Economische Zaken als staatssecretaris Dijksma van Milieu deel aan de Europese ministerraad. Met twee compleet verschillende pleidooien. Oproepen tot ambitie werkt niet, als je niet tegelijkertijd ook zelf stappen zet, bleek eens te meer.
Staatssecretaris Sharon Dijksma van Milieu reisde gisteren naar Brussel af voor een belangrijke bijeenkomst van de Europese milieuministers. In haar koffer een ambitieus plan om het klimaatbeleid van de EU te hervormen. De Europese Unie heeft afgesproken om de uitstoot van broeikasgassen in 2030 met ten minste 40 procent te verminderen ten opzichte van 1990. Centraal daarin staat het emissiehandelssysteem ETS. Zo’n 11.000 bedrijven uit de Europese industrie- en energiesector krijgen binnen dit systeem een hoeveelheid CO2-uitstootrechten toegewezen, die elk jaar met een vast percentage afneemt.
Maar het ETS werkt niet en moet grondig op de schop. Sinds de economische crisis van 2008 is de vraag naar uitstootrechten lager dan verwacht. Dit heeft geleid tot een overschot aan rechten, waardoor de CO2-prijs naar een ongekend dieptepunt is gezakt van slechts enkele euro’s per ton. Aan de verkoop van overtollige rechten verdiende de industrie de afgelopen jaren zelfs miljarden euro's.
De CO2-prijs zakte naar een ongekend dieptepunt
Dijksma maakte zich echter ‘grote zorgen’ over de voorgestelde hervormingen. EU-voorzitter Malta had onder druk van enkele Oost-Europese landen het aanvankelijke idee van een afname van de hoeveelheid rechten met 2,4 procent per jaar afgezwakt naar 2,2 procent. Tot aan 2050 zou dat slechts een totale afname van het aantal rechten met 85 procent beteken, in plaats van de geplande 93 procent bij 2,4.
‘Ik wil dat de Europese Commissie kiest voor ambitie,’ hield ze de bijeengekomen ministers in Brussel dan ook voor. Dijksma’s inzet was een krachtig 2,4. Zelfs als dat betekende dat er geen overeenkomst zou worden bereikt. Samen met Luxemburg, Zweden en Frankrijk zou Nederland in dat geval een kopgroep van Europese landen kunnen vormen die wel aan een ambitieus handelssysteem wilden werken. Desnoods zou zelfs de samenwerking met Canada of enkele Amerikaanse staten gezocht kunnen worden, als Europa het helemaal zou laten afweten.
Groenste jongetje van de klas
Nederland probeerde het groenste jongetje van de Europese klas te zijn. Probeerde, want Nederland is nu verre van groen. Op maandag, een dag voor Dijksma’s bezoek aan Brussel, kwamen de Europese ministers van energie ook al bij elkaar. Uit de ‘State of the Energy Union,’ het energierapport dat de Europese Commissie aan hen presenteerde, bleek opnieuw dat Nederland een van de slechts presterende landen in Europa is als het gaat om duurzame energie. Ook Luxemburg en Frankrijk, twee andere deelnemers aan de voorgestelde kopgroep van Dijksma, doen het slecht.
Volgens de gemaakte afspraken moet Nederland in 2020 voor 14 procent op duurzame energie draaien. Als enige land lag Nederland in 2014 niet op koers om dit doel te halen, en de Commissie gelooft ook niet dat we dat voor 2020 gaan inlopen. Minister Henk Kamp van Economische Zaken, die over duurzame energie gaat, ontkent de aantijgingen en zegt dat de Commissie zich baseert op oude cijfers. Maar ook onze eigen Nationale Energieverkenning liet afgelopen najaar zien dat we hooguit op 12,7 procent zullen blijven steken.
Wankel fundament
Een van de manieren waarop minister Kamp toch aan de 14 procent denkt te komen is door de grootschalige inzet van de bijstook van biomassa, voornamelijk houtpellets uit de bossen van Canada en de Verenigde Staten, om de gestelde doelen te halen.
De bijstook van biomassa is, naast het emissiehandelssysteem ETS, de tweede gebroken pijler onder het Europese milieubeleid. Zo’n tweederde van alle duurzame energie in de gehele Europese Unie (63,1 procent in 2014) is toe te schrijven aan biomassa of afvalverbranding. In 2020 is dit naar verwachting nog steeds 57 procent. Voor Nederland bedroeg dit aandeel in 2015 zelfs 67,5 procent. Minster Kamp heeft minstens 3 miljard euro subsidie aan energiebedrijven uitgetrokken om de bijstook mogelijk te maken. Om de gestelde energiedoelen te halen heeft Europa, en Nederland voorop, er dus een enorm belang bij de om biomassa als ‘duurzaam’ te blijven aanmerken.
Bijstook is eigenlijk het ineffciënt verbranden van miljarden euro's belastinggeld
Aan het klimaateffect van deze bijstook valt echter sterk te twijfelen. Follow the Money liet begin vorig jaar al zien dat deze bijstook in wezen de inefficiënte verbranding van miljarden euro’s belastinggeld betreft. En het bewijs stapelt zich steeds verder op. Vorige week bracht de Britse denktank Chatham House nog een nieuw rapport naar buiten waarin het liet zien hoe de bijstook van hout uit bossen in bijna alle gevallen niet klimaatneutraal is, en soms zelfs tot meer CO2-uitstoot leidt dan fossiele brandstoffen.
Desondanks blijft de inzet van deze zeer bedenkelijke vorm van duurzame energie een belangrijke pijler onder het Nederlandse en Europese klimaatbeleid. In de raad van ministers sprak Nederland maandag de hoop uit dat de bijstook onderdeel kan blijven uitmaken van de door Europa gehanteerde definitie van hernieuwbare energie en daar subsidie voor mag blijven ontvangen. Wat Kamp betreft moet het Europese beleid erop gericht zijn de uitstoot van broeikasgassen op de meest kosten-effectieve (lees: de goedkoopste) manier terug te dringen. En niet op richtlijnen voor vastgestelde hoeveelheden duurzame energie.
Toch een overeenkomst
Met zijn pleidooi legt minister Kamp niet alleen een motie naast zich neer die begin december door de Tweede Kamer werd aangenomen. Deze verzocht het kabinet om de subsidie op biomassa per direct stop te zetten. Kamp doet zelfs het tegenoverstelde en probeert ook op Europees niveau de bijstook voor de komende jaren veilig te stellen.
Staatssecretaris Dijksma toonde meer klimaatambitie dan minister Kamp
Staatssecretaris Dijksma legde meer klimaatambitie aan de dag. Het mocht niet baten. De Europese milieuministers besloten de afname van het aantal rechten bij 2,2 procent te houden. Ondanks haar dreigementen ging ook Dijksma hiermee akkoord, omdat is toegezegd dat er vanaf 2024 alsnog een groot aantal extra rechten zal worden geschrapt. Een echt ambitieuze hervorming laat daarmee nog zeven jaar op zich wachten.
Binnen een etmaal werd ondertussen het dubbele beleid van dit kabinet duidelijk. Nederland wees met een opgeheven vingertje naar de splinter van het ETS, maar vergat de houten biomassa-balk in het eigen oog er uit te trekken. Of zoals voormalig milieuminister Pieter Winsemius (VVD) gisteravond in Nieuwsuur betoogde: het is mooi dat Sharon Dijksma een kopgroep wil vormen, maar dat betekent dat Nederland eerst uit de Europese achterhoede naar voren moet komen.
38 Bijdragen
Marla Singer 7
Niet voor niets dat er diverse landen zijn die zich bewust niet aan globale klimaatbeleid doelstellingen houden wetende dat ze hun economische macht willen consolideren of verder uitbreiden.
Berend Pijlman 13
Marla SingerDat is inderdaad een fenomeen dat wel eens behandeld mag worden hier op FTM. Reuze interessant hoe de westerse wereld het voor ontwikkelingslanden onmogelijk maken om zichzelf te ontwikkelen. Vanwege de hoge milieu- en productie-eisen kunnen dan alleen grote westerse bedrijven eraan voldoen. Neo-kolonialisme in de handwerkend. Dat is een keerzijde van de focus op duurzaamheid naar westerse maatstaven.
Scherp opgemerkt!
piterkamp 4
Verkoop maar eens verarming om een beetje opwarming tegen te houden.
Opwarming die Telegraaf lezers zien als 'mooi, lagere gasrekening'.
Dan, astrofysicus Hoyle schreef in 1980 een boek vooruitlopend op de volgende ijstijd, hoe wij de oceanen kunnen opwarmen, daardoor het aantal doden beperken.
Een volgende ijstijd wordt vooraf gegaan door snelle klimaatverandering, niet door afkoeling, snel, dat is binnen enkele honderden jaren.
Die snelle veranderingen lijken er te zijn, meer en heftiger stormen, grote verandering in het neerslagpatroon, niet meer neerslag, maar veel minder gelijkmatig.
Dan is er deze recente studie:
http://www.truthdig.com/report/item/the_north_atlantic_will_cool_much_faster_than_predicted_20170224
Binnen 20 jaar Rotterdam 's winters niet meer ijsvrij.
peterengel 2
piterkampde aarde is een levende planeet - heeft de huidige mens voortgebracht
klimaat zal meer verschuiven richting prettig en aangenaam
echter gaat min of meer in overeenstemming met bewustzijn mens
enkele honderden jaren is minder dan een speldenprik
voor de aarde en haar bewoners
Lydia Lembeck 12
peterengelhttp://www.vpro.nl/programmas/tegenlicht/kijk/afleveringen/2011-2012/groen-goud.html
http://www.vpro.nl/programmas/tegenlicht/kijk/afleveringen/2014-2015/groen-goud-2.html
Mocht de tweede het niet doen: http://www.npo.nl/vpro-tegenlicht/05-10-2014/VPWON_1219693
Pieter Jongejan 7
Lydia LembeckLydia Lembeck 12
Pieter JongejanVoor de rest ben ik het met je eens.
Pieter Jongejan 7
Lydia LembeckLydia Lembeck 12
Pieter JongejanVoor zover ik weet kiest de VVD ervoor om de sociale huursector kapot te maken en de SP vindt dat een heel erg slecht idee. Voor mij toch reden om SP te kiezen.
En verschillende partijen hebben onderwerpen die ook mij aanspreken. Soms zou je moeten kunnen husselen, denk ik wel eens. :)
PS: mensen leren lezen en kijken is een opgave voor de scholen en de ouders, maar daar hebben we niet zo veel van te verwachten denk ik.
Ferdi Scholten 5
Duurzaamheid koppelen aan CO2 uitstoot is onzinnig. Dit wordt alleen maar gebruikt als excuus om maatregelen door te kunnen voeren met een semi wetenschappelijk argument.
De focus leggen op duurzame energie is uitstekend en kan leiden tot betere en gezondere leefomstandigheden, een evenwichtiger verdeling van de energiehuishouding van de samenleving en een einde maken aan verspilling en vernietiging van leefgebied op aarde. Het maakt tevens een einde aan de bijna monopolistische fossiele energiebedrijven die het nu voor het zeggen hebben in energieland. En dat is waar de schoen wringt.
Aangezien de meeste overheden keurig ingepakt zijn door die industrie, proberen ze zo lang mogelijk onder het mom van CO2 reductie de fossiele boot drijvende te houden. Dit is wat er achter het klimaat beleid zit, als de Nederlandse overheid geen grootaandeelhouder zou zijn van bijvoorbeeld de NAM zou er al lang iets gedaan zijn aan bijvoorbeeld de afhankelijkheid van aardgas in Nederland. De Nederlandse overheid, met haar focus op het bedrijfsleven heeft geen oog voor klimaat, en wat dit voor gevolgen heeft voor de leefomgeving. Als het niet aan particuliere initiatieven had gelegen dan zou de schaliegaswinning in het grootste deel van Nederland al lang begonnen zijn.
Annemiek van Moorst 11
Ferdi ScholtenFerdi Scholten 5
Annemiek van MoorstLydia Lembeck 12
Ferdi ScholtenFerdi Scholten 5
Lydia LembeckLydia Lembeck 12
Ferdi ScholtenHoeft niet. Ik heb ze elders vermeld. Kwestie van aanklikken dus.
Marla Singer 7
Annemiek van MoorstHeeft u verder wel eens van VN programma Agenda 21 gehoord. Dat wordt nu opgevolgd voor Cop 2030 en in hoeverre dit een zeer zware invloed heeft tot op lokaal beleid van ook ons land. Lees zelf maar eens deze verdragen door en spiegel dat met de genomen maatregelen van overheden.
Los van dat zijn diverse 'high profile' mensen nogal hypocriet als het gaat om het uiten van hun zorgen en gedragen zich min of meer als TV dominees.
Een klimaat goeroe als Al Gore die meerdere huizen bezig inclusief eentje aan de kust van een Californisch strand (dat zou onderlopen als zijn voorspellingen uit zouden komen). Heeft vele miljoenen verdiend met zijn commerciële initiatieven om global warming tegen te gaan.
Een Leonard di Capro die als klimaat evangelist de hele wereld over vliegt om uit te leggen dat jij zuinig aan moet doen met energie. Maar zelf een wenkbrauw specialist laat invliegen zodat hij bij de Oscars er tip top uit ziet.
Een Barack Obama die Afrikanen uitlegt dat zij geen hogere levensstandaard zouden mogen willen omdat dit slecht is voor het klimaat.
piterkamp 4
Annemiek van MoorstLachen.
Lydia Lembeck 12
Ferdi ScholtenReactie op: Ferdi 3
Gisteren 17:00
peterengel 2
[Verwijderd]
Laat technische universiteiten het effect daarvan eens doorekenen.
Lydia Lembeck 12
[Verwijderd]piterkamp 4
[Verwijderd]Vraag me af of het werkt, de aarde blijft op ongeveer dezelfde temperatuur omdat wat de zon aan energie stuurt ook weer wordt teruggestuurd.
Dat gaat via gecompliceerde mechanismen, of wij op zo'n eenvoudige manier als hier gesuggereerd kunnen terugsturen, ik vraag het me af.
Zelfs of het dan niet warmer zou worden.
Lydia Lembeck 12
piterkampWAAROM?
[Verwijderd]
piterkampOmdat 1 enkele gram water verdampen ruim 2000 Watt aan warmte kost.
En wij mensen doen er een schepje bovenop. Omdat met alles wat wij doen aan energie verbruiken. Wij al die energie als warmte vrijwel geheel aan de dampkring toevoegen. Terwijl de aardkloot warmte alleen maar kwijt kan als straling terug de ruimte in. Daarom al eerder geschreven dat 10km met een middeklasser auto voegt ergens in de wereld een hele emmer water toe aan de volgende regenbui.
peterengel 2
[Verwijderd]Lydia Lembeck 12
peterengel[Verwijderd]
peterengelpeterengel 2
Lydia Lembeck 12
peterengelpeterengel 2
Lydia Lembeckmisschien wat meer focus op innerlijk leven - hoe denk ik (over anderen) om maar wat te noemen en geleidelijk merken dat omgeving verandert
Lydia Lembeck 12
peterengelZo kunnen mensen ook met Just Diggit meedoen. Die beogen hetzelfde: planeet helpen afkoelen. https://justdiggit.org/
[Verwijderd]
Lydia LembeckAllemaal kleine beetjes die nauwelijks helpen. Maar je geeft er wel het juiste signaal mee af. Onze westerse hoogontwikkelde maatschappij zal zomaar al haar gemakken niet afstaan. En dus zal ons energieverbruik niet dalen. Gelukkig is er een oplossing voor het directe probleem. En dat is dus zeker weten het compenseren van de door ons ontwikkelde en veroorzaakte warmte zoals ik hierboven aangaf. Sust in ieder geval mijn geweten als ik toch nog een keer in het vliegtuig stap voor een vakantie.
Lydia Lembeck 12
[Verwijderd]peterengel 2
Lydia Lembecker zijn best wel leuke programma's maar altijd even zoeken en dan - zeg L.M hoever ligt Sint Juttemis af van jouw horizon ...
Lydia Lembeck 12
peterengelBij JustDiggit kan je meedoen trouwens. Naast wat je allemaal al zelf kunt doen.
[Verwijderd]
peterengelpeterengel 2
[Verwijderd]meldde dit jaren geleden eens aan Natuurmonumenten nav. wat vragen en kreeg als antwoord dat open ruimte belangrijk is voor diversiteit en fauna in die gebieden -
bomen dus bos is ontzettend belangrijk niet in de laatste plaats als grondstof
[Verwijderd]
peterengel