In ons huidige economische systeem staat constante financiële groei centraal. Sterker nog, zodra het Bruto Binnenlands Product niet hard genoeg groeit raken we meteen in paniek.

Volgens Joost van Beek moet het roer volledig om: om de transitie richting een duurzame, circulaire en solidaire economie te versnellen richtte hij samen met Tom van de Beek in 2014 Ondernemers van nu op. ‘Steeds meer ondernemers willen met hun bedrijf waarde aan mens en planeet toevoegen,’ zegt hij daarover. ‘Geld verdienen is voor hen niet langer het belangrijkste doel.’

‘Als we zo doorgaan wordt de aarde onleefbaar’

Dat steeds meer ondernemers zich uitspreken tegen onze roofbouw-economie is volgens Van Beek helemaal niet zo gek. ‘Het huidige economische systeem is onhoudbaar, ook voor ondernemers. Hoe schaarser grondstoffen worden, hoe duurder jouw uiteindelijke product. En als klimaatverandering in rampen en chaos resulteert kun je jouw producten en diensten niet langer afzetten.’

De druppel

Handelsverdrag TTIP, dat de handel tussen de Verenigde Staten en Europa wederzijds moet bevorderen, is voor Tom en Joost in 2014 de druppel: ‘Alles wijst erop dat we de omslag naar een duurzaam economisch systeem moeten maken,’ zegt Van Beek. ‘Handelsverdragen sluiten daarentegen aan bij het oude economische denken, bij het idee dat het goed is als we nóg meer produceren, nóg meer nieuwe markten aanboren en nóg meer goederen de wereld overslepen.’

Om de transitie naar een nieuw economisch model te versnellen richten de twee ‘Ondernemers van nu’ op: een beweging van ondernemers die zich inzet voor verstandige handel. Ondernemers van nu roept de politiek op om een gelijk speelveld te creëren voor ondernemers die waarde toevoegen aan mens en planeet.

De beweging focust zich vooral op het overtuigen van de klassieke ondernemerspartijen. ‘Partijen als de VVD en het CDA zeggen op te komen voor ondernemers door hen financiële voordelen te bieden. Maar we willen deze partijen juist oproepen om op een andere manier naar ondernemerschap te kijken. Om na te denken over: wat hebben ondernemers die niet alleen geld willen verdienen [maar ook maatschappelijke en ecologische waarde willen creëren, red.] nodig om succesvol te zijn?’

Een duidelijk beeld

Om concreter te maken wat dat nieuwe ondernemen nu precies inhoudt, gingen Tom en Joost in gesprek met een heleboel collega-ondernemers. ‘We merkten dat er bij politici, beleidsmakers en ondernemers behoefte was aan meer duidelijkheid. Wie is de ondernemer van nu eigenlijk precies?’

Uit de vele gesprekken kwam een personage voort: Sam. Van Beek: ‘Sam is ongeveer vijfendertig jaar, empathisch, bevlogen, bereid om kritisch na te denken, maatschappelijk betrokken en wil met zijn of haar bedrijf een positieve maatschappelijke of ecologische bijdrage leveren.’

Toekomst

Als het nieuwe ondernemen de norm wordt, krijg je volgens Van Beek een hele andere wereld. ‘Ondernemers van nu hebben een andere basishouding. Ze werken graag samen en zijn niet bang om innovaties te delen of decentraal te groeien.’ Daarbij zou het nieuwe systeem voor minder vervuiling en uitputting van de planeet zorgen. ‘Wellicht kunnen we op den duur zelfs het kantelpunt bereiken waarbij vervuiling dusdanig afneemt dat de planeet zichzelf weer langzaam kan herstellen.’

Waarom Joost zich 24/7 inzet voor Ondernemers van nu? Bekijk hier zijn videoportret:

Alle videoportretten in deze serie zijn hier terug te vinden. Meer lezen over MaatschapWij? Dat kan hier.