
Beeld door Flickr-gebruiker rinax
©
CC BY-NC-ND 2.0
Op strooptocht naar zout, zoet en vet
Toen Dunkin’ Donuts 17 maart bekendmaakte op den duur 160 vestigingen in Nederland te willen, stuurden bezorgde voedingswetenschappers een ingezonden brief naar het NRC. Naar aanleiding van deze brief kwamen er kamervragen. Ook FTM wijdde aandacht aan de zaak. Maar hoe denken jongeren er nu zélf over?
Drie meiden op een bankje in een winkelcentrum in Kanaleneiland doen zich tegoed aan een Mokkaschnitt: een mierzoete mokkataart, die vooral bestaat uit suiker, deeg en vet. Fiep (13), Madelief (13) en Nanna (12) verontschuldigen zich voor het gebak op hun schoot: ‘Soms zijn er nou eenmaal dagen waarop je iets lekkers wilt snacken,’ zegt Fiep opgelaten.
De drie brugklassers kennen elkaar van school; meestal trekken ze in de pauze met elkaar op. Afgelopen jaar bezochten ze met enige regelmaat dit winkelcentrum in de Utrechtse wijk. Op naar de supermarkt op zoek naar iets te ‘snacken’, het liefste taart of koek.
‘Op de basisschool mochten we nooit van het schoolplein af. Hier wel,’ zegt Madelief. Nanna, de jongste van het stel, vult aan: ‘Nu denkt iedereen waarschijnlijk dat we hier heel vaak zijn en heel ongezond eten, maar dat is niet zo.’ Ze doelt op het gebak dat het drietal bij hoge uitzondering heeft gekocht. Thuis eten de vriendinnen gezond; ook doen ze twee keer per week aan sport en nemen ze altijd hun eigen boterhammen mee naar school.
‘Veel scholieren weten de route naar ongezonde eet- en drinkwaren blindelings te vinden’
‘Maar ik zie ze wel eens liggen, die boterhammen in een prullenbak,’ zegt Nanna. ‘Al is dat bij ons op school best zeldzaam.’ Volgens deze meiden zijn patat of kip vooral in trek bij de hogere klassen. Madelief: ‘Zo hebben de jongens afgesproken dat het elke woensdag ‘Kipdag’ is.’
Gezondheidsachterstand
Het winkelcentrum Kanaleneiland ligt in de buurt van een aantal middelbare scholen en een mbo-school. Misschien niet ideaal, omdat de wijk bekend staat om zijn grote gezondheidsachterstanden, maar het verschijnsel ‘scholieren op strooptocht’ is hier niet veel anders dan op andere plaatsen in ons land.
Veel scholieren weten de route naar de aanbieders van ongezonde eet- en drinkwaren dan ook blindelings te vinden. Het aanbod in het winkelcentrum is namelijk goedkoper en ruimer dan in de schoolkantine.
Het voedselaanbod in het winkelcentrum weerspiegelt vooral functionaliteit: het moet vullen en niet te duur zijn. Hier zijn geen gezonde veganistische saladebars of hippe koffietenten, zoals in het centrum van Utrecht. Wel een bakkerij, twee supermarkten en een handvol fastfoodretailers, zoals Chicken Today, New York Pizza en een friettent van Bram Ladage. Het zijn ketens die bij het winkelende publiek vooral bekend staan als aanbieders van gefrituurde snacks of fastfood, maar geliefd bij scholieren als tussendoortje of lunch.

En dat is te zien, want rond het middaguur wemelt het van de scholieren die op zoek zijn naar een snack. Oumaima (14) en Zayneb (13) zijn ook onderweg, op jacht naar een zak Skittles. Ze nemen zelden brood mee naar school. Deze meiden eten liever zure matten, felgekleurde zure snoepslierten gedoopt in suiker. Het snoep kopen ze meestal bij één van de twee supermarkten van het winkelcentrum. ‘Al is dat eigenlijk elke dag, want we eten vaker snoep dan brood op school.’
Keuze van kinderen
Oumaima en Zayneb bevestigen dat ze bijna nooit iemand op school brood zien eten. Of het zin heeft om ongezonde snacks in de directe omgeving van scholen te verbieden? De meiden lachen hard. Zayneb: ‘We hebben hier toch een Albert Heijn? Die kunnen ze toch ook niet verbieden. Dat gaat ècht niet werken!’ Geen van deze meiden heeft op school overigens te maken met een schoolpleinbeleid dat de leerlingen verbiedt om in de pauzes en tussenuren het schoolterrein te verlaten.
"Als ik iets lekkers zie dan krijg ik daar gelijk trek in, ook al heb ik geen honger meer"
Maar Madelief vindt het prima zo: ‘We vinden er niets aan als we op het schoolplein moeten blijven, want dan hebben wij het gevoel dat we gevangen zitten. Dan kun je alleen nog maar suf met elkaar praten.’ Fiep vult aan: ‘Het is de keuze van kinderen om te kopen en eten wat ze willen.’
‘En anders haal ik het toch wel, maar dan gewoon na afloop van school,’ meldt Nanna nog. ‘Want als ik iets lekkers zie dan krijg ik daar gelijk trek in, ook al heb ik geen honger meer.’
En daarmee slaat deze brugklasser precies de spijker op z’n kop. Ongezonde verleidingen zoals Dunkin’ Donuts en ouderwetse frietkotten liggen overal op de loer. Niet alleen in de directe leefomgeving van scholen, maar ook in supermarkt om de hoek of bij de bakker onderweg naar school. Het is dus een knappe beleidsmaker die de eigenwijze pubers voor een teveel aan suiker, vet en zout kan behoeden.
27 Bijdragen
Uitgelicht door de redactie
HeRo 7
Uitgelicht door de redactie
HeRo 7
Folkert 1 1
HeRoHet liefst over een 'whole food plant based diet', dus over echt eten, zonder dierenleed en extra gezondheidrisico's die onze intensieve bio-industrie met zich meebrengt :-)
Goed stuk Floor!
Floor Verkerke 2
Folkert 1Lydia Lembeck 12
Folkert 1Marla Singer 7
Maar als dat ongezonde eten 2x zo duur is als gezond voedsel dan wordt het al een heel andere zaak. Ongezond eten is vaak heel goedkoop.
Die donut shops zijn toch voor politieagenten? Die hebben toch tijd zat over sinds al die storingen met hun PBS.
Maar het zal niet lang meer duren eer je alleen nog je spullen digitaal kan kopen en dus alles van wat je koop bijgehouden wordt en het dus een eenvoudige stap is om per maand een vettax op je bordje te krijgen.
MaartenH 10
Marla SingerMz59 7
Marla Singerleonardoz 7
Marla SingerMarla Singer 7
leonardozleonardoz 7
Marla SingerMarla Singer 7
leonardozZoals een Watson van IBM die al op diverse vlakken ingezet wordt. Ook bij medische instellingen. Maar alle grote IT bedrijven zijn met AI aan de slag want daar verwachten ze heel veel mee te kunnen verdienen.
Lydia Lembeck 12
Marla SingerEn deze: http://www.latimes.com/business/technology/la-fi-tn-microchip-employees-20170403-story.html
Brrrrr.... griezelig.
W Hoogkamer 10
leonardozLydia Lembeck 12
Marla SingerDe laatste zin zou zomaar kunnen gebeuren, maar bezorgt mij wel koude rillingen... ieuw...
Apekool
https://www.npo.nl/3doc/01-06-2017/KN_1690543
Lydia Lembeck 12
ApekoolMensen moeten zich dat gaan realiseren. Je hebt zelf de hand in het zo gezond mogelijk blijven. Natuurlijk niet 100%. Dat kan ook niet. Maar voor het overgrote deel wel, denk ik.
Voordeel: wie gezond eet houdt geld over. Zeker, als je vegetarisch gaat eten. Ook nog gezonder, want in vlees zit nog van alles dat ongezond is. Anti biotica, resten glyfosaat en wie weet wat nog meer.
Mz59 7
ApekoolDr. Robert Lustig is an endocrinologist and professor of pediatrics in the Division of Endocrinology at the University of California-San Francisco. In this video, he sits down with CrossFit’s Rory McKernan to explain sugar’s toxicity, outline the stakes of sugar consumption and offer suggestions for addressing the ongoing sugar crisis.
“Sugar is toxic,” Lustig explains. “It proffers a set of biochemical alterations that are detrimental to human health—unrelated to its calories.”
In this way, Lustig says, sugar “is very much like alcohol,” and chronic metabolic diseases associated with alcohol are becoming prevalent in children with high-sugar diets.
When asked about the state of pediatric medicine in the United States, Lustig says, “We have a problem.”
Because the food industry has negatively influenced nutrition science for the last 45 years, many people still abide by the mistaken belief that a healthy diet is attained by regulating calories and saturated fat. This misconception has led to a rise in chronic metabolic diseases such as Type 2 diabetes in adult and youth populations.
People who believe they are making healthy choices and avoiding sugar are nevertheless affected by the crisis.
“Even though you might not be sick,” Lustig says, “society is.”
In the final third of the video, Lustig outlines the necessary steps for enacting a societal intervention. These steps include educating the public, approaching sugar as an addictive substance and calling Type 2 diabetes what it is: “processed food disease.”
Het gaat inderdaad om de biochemie van fructose in ons metabolisme. Voorkomen is beter dan genezen.
Lydia Lembeck 12
Mz59That Sugar Film
https://www.npo.nl/3doc/01-06-2017/KN_1690543
Wie te dik is, is doorgaans verslaafd aan koolhydraten. Anders gezegd: aan suiker. Vooralsnog moeten obesitas patiënten het grotendeels zelf uitzoeken en dat maakt het extra lastig. Tussen weten en doen ligt een wereld van hordes, verleidingen, veroordelingen, vernederingen.
Een Amerikaanse serie over dokter Younan Nowzaradan, M.D., F.A.C.S, die zwaar obese mensen probeert te helpen, laat duidelijk zien wat verslaving met mensen doet. Verbijsterend genoeg probeert hij met alleen heel streng zijn en mensen bang maken plus een lijst met voedsel dat ze wel mogen hebben, ze van die verslaving af te helpen. Vaak lukt het, maar onbekend is of het blijvend is of tijdelijk.
Floor Verkerke 2
Lydia LembeckLydia Lembeck 12
Floor VerkerkeAfkicken Cold Turkey is de reden waarom afvallen zo vaak mislukt, denk ik. Ik ga het weer proberen: alleen havermout en groenten en wat fruit.... Minstens 3 maanden volhouden. Dan breek je door die verslaving barrière heen. ;)
Floor Verkerke 2
Lydia LembeckLydia Lembeck 12
Floor VerkerkeGing dus OK. :))
Floor Verkerke 2
Lydia LembeckLydia Lembeck 12
Floor VerkerkeMz59 7
Lydia LembeckSugar: The Bitter Truth
De biochemie. Glucose is geen Fructose. Fructose maakt dik doordat het vetopslag veroorzaakt.
En de update https://www.youtube.com/watch?v=ceFyF9px20Y
Vera Geerling
Lydia Lembeck 12
Vera Geerling