
FTM verdiept zich sinds 2013 de wijze waarop grote banken in Nederland vele duizenden ondernemers in het MKB met rentederivaten opzadelde. Complexe financiële producten waarvan MKB’ers niet begrepen wat voor schadelijke uitwerking ze konden hebben. Dat had voor vele ondernemers desastreuze gevolgen. FTM drong door tot de kleinste details van deze grote misstand in de financiële sector. De serie artikelen vormt ook het langst lopende dossier op FTM. Lees meer
FTM zat meer dan 3 jaar de banken op de hielen en er ligt nu een oplossing.
Banken verkochten derivaten niet alleen aan woningcorporaties als Vestia, maar ook op grote schaal aan kleine ondernemers waarvan iedereen wist dat zij een verwaarloosbare kennis hadden van complexe financiële producten. Wilden die ondernemers uit het MKB opeens zo graag derivaten als renteswaps afnemen? Nee, ze werden daar in vele gevallen toe gedwongen. Geen renteswap, geen lening, zo luidde een voornaam verkoopargument van de bankiers. Langzaam beginnen de nadelige gevolgen van deze verkooppraktijken duidelijk te worden. De rentederivaten blijken voor duizenden ondernemers het equivalent van wat de woekerpolis ooit voor consumenten waren. De grote vraag is: wat nu? Worden de banken tot de verantwoording geroepen of wordt het probleem vooruit geschoven en moeten benadeelde MKB'ers - net als woekerpolis-slachtoffers - eindeloos wachten op een halfbakken oplossing of zal de rechtspraak een vroegtijdig vonnis vellen? FTM volgt sinds 2013 deze kwestie op de voet en dringt door tot de voornaamste details. Het dossier en de lezers en experts die er in de afgelopen jaren hun bijdrage aan leverden, vormt een rijke bron aan kennis.
De AFM heeft het publiek jarenlang verkeerd ingelicht over wetgeving rentederivaten
Derivatendrama: gedupeerde particulieren, scholen en ziekenhuizen kunnen via de rechter geld terugeisen
Podcast | Hoe de AFM de banken van een onoplosbaar probleem bevrijdde
Hoe de AFM de banken van een onoplosbaar probleem bevrijdde
Schaderegeling derivatendrama: gerechtigheid voor ondernemers of ‘handjeklap met de banken’?
Uitspraak Hoge Raad is doorbraak voor gedupeerde ondernemers in derivatendrama
Podcast | Wettelijk beschermd tegen bancaire wanpraktijken – totdat er schade is
Juridische strijd tussen MKB en de banken is ‘David tegen Goliath’
Wettelijk beschermd tegen bancaire wanpraktijken – totdat er schade is
Podcast | De kredietcrisis van het MKB duurt voort: drieduizend ondernemers wachten nog op definitieve schadevergoeding rentederivaten
Oud Rabo-bankier: 'Perverse prikkels voor verkoop van renteswaps'
De meeste renteswaps in het MKB zijn verkocht door Rabobank. Dat is mede te danken aan de combinatie van 'onvolledige informatie, eenzijdige advisering, sales targets en bonusprikkels', vertelt een voormalige accountmanager van de bank. 'De downside van swaps werd genegeerd.'
Rente ruilen was nieuw
In 2006 kreeg Jaap te maken met swaps. Dat was destijds nog een nieuw product – althans voor het MKB – om de rente op leningen vast te zetten. Voor die tijd kregen ondernemers een reguliere lening met een variabele of een vaste rente, nu konden ze hun variabele rente ruilen tegen een vaste rente met de bank met ogenschijnlijk hetzelfde resultaat. 'Alles werd erop gericht ondernemers ertoe aan te zetten vooral leningen tegen de variabele Euribor-rente af te nemen omdat daar een swap aan gekoppeld kon worden', verklaart Jaap. 'Het ging soms zelfs zo ver dat voor goedkeuring van een nieuwe lening de afname van zo’n renteswap door de bank verplicht werd gesteld.' Hoe werden Rabo-medewerkers gestimuleerd om swaps te verkopen? 'Het bankmanagement legde ons sales targets voor derivaten op en verbond daar bonussen aan. Tot de salespraktijk behoorden periodiek feestelijke incentive bijeenkomsten. Wij werden daar, samen met de treasury-adviseurs en directieleden, geacht verkoopsuccessen breed uit te meten en verkooptips te delen. Er werd flink gestimuleerd tegen elkaar op te bieden. Zowel in aantallen deals als in provisieomvang. Door de lokale banken gescoorde bedragen werden publiek met elkaar vergeleken en de meest succesvolle derivatenverkopers werden uitgebreid in het zonnetje gezet.' Hoe hoog waren die bonussen? ‘Als je aan alle opgelegde doelstellingen voldeed, kon het oplopen tot zo’n twee extra bruto maandsalarissen. De jaarlijkse bonus hing van meer af dan derivaten alléén. Bij accountmanagers waren de voornaamste targets zo hoog mogelijke bedragen aan nieuwe financieringen en andere bankproducten. Derivaten waren daar een substantieel onderdeel van, anders was de maximale bonus niet te halen. Treasury-adviseurs hadden maar één taak. Hun bonus was wel nagenoeg volledig aan de verkoop van derivaten gekoppeld.’ Wat wisten accountmanagers van renteswaps? Konden zij het product doorgronden? 'Wij kregen cursussen met voornamelijk op verkoop gerichte productinformatie. Ons werd verteld dat het de financiering van ondernemingen veel flexibeler zou maken. Wij werden er nadrukkelijk toe aangezet ondernemers ervan te overtuigen dat lenen met zo’n nieuwe renteswap veel voordeliger voor ze was dan de oude vertrouwde vastrentende rente.'DE KANS DAT DE SWAP BIJ RENTESTIJGINGEN MÉÉR WAARD KON WORDEN, MOESTEN WE DIK AANZETTEN'De bank prijsde roll-over leningen in combinatie met swaps vanaf dat moment ook altijd bewust goedkoper dan een lening met dezelfde x-jaar vaste rente. Soms werd zo’n vaste rente zelfs niet eens meer aangeboden. De kans dat de swap bij rentestijgingen méér waard kon worden, moesten we dik aanzetten. Mijn collega-accountmanagers en ik ontvingen informatie op basis waarvan wij dachten onze klanten het beste advies te geven en ze met swaps optimaal te beschermen tegen rentestijgingen. Hoewel haast ondenkbaar, spreek ik wel oud-collega’s die nu nog in de veronderstelling leven een goed advies gegeven te hebben. Een overduidelijk verkeerde veronderstelling. Het ging primair om het bankbelang. Niet het klantbelang.' Werd je tijdens cursussen ook gewezen op de mogelijke risico's voor de klant? 'Er werd verteld dat de waarde van een swap omlaag zou kunnen gaan bij een eventuele rentedaling. Maar de daarmee samenhangende gevolgen werden gebagatelliseerd en gemakshalve vergeleken met de boete bij vervroegd aflossen op vastrentende leningen. Ik en veel anderen hadden alle downside informatie wél willen kennen. De bank had ons die informatie met onze klanten moeten laten delen. Het had mij in de gelegenheid gesteld klanten een professioneel, afgewogen en toekomstgericht advies te geven. Ondernemers hadden daarmee een objectieve beslissing kunnen nemen. Die gelegenheid is ons beiden door de bank onthouden.' Als je de risico's wel had gekend, zouden bonussen reden zijn geweest door te gaan? 'Een gewetensvraag. Maar ik denk dat ik en veel collega's met volledige kennis van de downside van swaps, het niet zo hadden gedaan. Maar ervan overtuigd een goed product te verkopen, hebben targets en bonussen er zeker toe bijgedragen dat ik swapdeals heb doorgedrukt. De combinatie van onvolledige informatie, eenzijdige advisering, salestargets en bonusprikkels was dus in elk geval pervers.' Hoe verliep de advisering aan de klant? 'Klanten werden op basis van een globale schets van de werking en voordelen eerst warm gemaakt door ons als hun accountmanager. Voorafgaand aan elke derivatendeal werd daarna verplicht een treasury-adviseur ingeschakeld. Hij moest de onbekende en tamelijk complexe materie aan de ondernemer presenteren en diens eventuele vragen beantwoorden. Die treasury-adviseurs hadden echter óók omvangrijke sales targets meegekregen en werden dus vooral daarop beloond. In hun presentaties vielen alternatieve proposities vrijwel altijd duurder uit.
'Ik kan me niet herinneren dat erop is gewezen dat negatieve waarde van derivaat riskrating nadelig zouden kunnen beïnvloeden'Ik kan me niet herinneren dat erop is gewezen dat een eventuele negatieve waarde van een derivaat zowel de riskrating als hun toekomstige leencapaciteit nadelig zouden kunnen beïnvloeden. Dat je bij een swap niet boetevrij extra kon aflossen zoals bij een gewone lening, hebben we nooit verteld. En dat zowel vrijwillige óf verplichte vervroegde aflossingen als negatieve swapwaardes aanleiding kunnen vormen tot hogere rentelasten op álle lopende financieringen, is nooit aan ondernemers gepresenteerd. Net zo min als dat een “onder water staande” swap de overwaarde van zekerheden die aan de bank waren verstrekt, zou opsouperen.' Rabobank heeft in veel gevallen de opslag op de lening verhoogd, waardoor de rente toch niet vast was. Is van te voren verteld dat de opslag zou kunnen stijgen, dat alleen de euribor vast is gezet door de renteswap? 'Ik kan mij werkelijk geen enkele presentatie bij ondernemers herinneren waarin ter sprake is gebracht dat hun bank de financieringslasten na de aankoop alsnog eenzijdig zou kunnen verhogen.' Hoe beoordeel je die opslagverhogingen? 'De belofte van een vaste rente is gebroken. Afkoop van een derivaat blijkt vele malen duurder uit te vallen dan boete bij een vaste lening-rente. Swaps zijn helemaal niet flexibel zoals beloofd, maar door alle verzwegen negatieve aspecten een wurgende stalen klem gebleken. ' Waarom hebben zoveel ondernemers swaps genomen? Hadden ze zelf niet wat kritischer moeten zijn over het aanbod van de bank? 'Ondernemers lieten zich simpelweg overtuigen door de bewust veel aantrekkelijker voorgestelde nieuwe constructie. Blind vertrouwen in het advies van hun bank èn de relatie met de accountmanager waren de deal closers.'
20 Bijdragen
Frank Wijn
http://wijnba.nl/assets/doc/KCR_reactie%20rapport%20AFM_14april2014.pdf
michiel werkman
Frank WijnHilterman
michiel werkmanOoit een gerespecteerd money institute met een hoge credit rating.
Inmiddels een bank die beter in de schandalen zit dan in de winst.
Deze bank is mijlenver verwijderd van zijn roots. De Boerenleenbank die samenging met de Raifeissenbank.
Met die oorspronkelijke banken was niks mis. Zie wat er van geworden is.
squarejaw
michiel werkmanOngekende smeerlapperij dit, gewoon crimineel gedrag.
De banken brengen met deze praktijken de economie enorme schade toe.
De overheid dient hiertegen afdoende wettelijke maatregelen te nemen, en vervolgens deze banken keihard aan te pakken.
Watching the Wheels
squarejawHilterman
Dit staat voor mij gelijk aan oplichting waarbij ik het voorbehoud maak dat veel bankmedewerkers geen benul hadden van de inhoud van deze contracten.
Het is met name de top aan te rekenen die wel op de hoogte was van de verstrekkende gevolgen van deze contracten.
Banken zijn verworden tot incompetente liegende instellingen die alles zullen doen om hun klanten geld uit de zak te kloppen.
RABO is al lang geen bank meer. Een bank moet vertrouwen geven en ontvangen van zijn relaties. Het woord vertrouwen komt in de RABO omgeving niet meer voor.
bps
HiltermanFrank Wijn
bps
Frank Wijnmichiel werkman
Frank Wijngoof
wat u heeft met de Rabobank maar lees dit en huiver en u vraagt een
echtscheiding aan.
En dan te bedenken dat dit alles gebeurde
onder de leiding van de in de hemel geprijsde Herman Wijffels die in die
tijd CEO was daar .
Deze man wil nu de wereld gaan verbeteren en de
grootste partij boter op zijn hoofd heeft en net doet of hij er niets
te te maken had .
Herman hoort met dit soort dagen op de knieën
te gaan en zijn nederige excuses aan te bieden aan alle mensen die hij
heeft belazerd.
En als hij daarna nog geloofwaardig wil overkomen dan
moet hij 99% van zijn vermogen schenken aan zijn slachtoffers die hij
in de schuldsanering heeft geholpen en nu in armoe leven en van de
Rabobank verhuisd zijn naar de voedselbank.
prettige kerstdagen Herman en vreet je maar lekker vol hoor ,
ik hoop dat erin stikt .
Frank Wijn
goofhttps://frankwijn.wordpress.com/2011/12/17/sinterklaas-en-andere-oud-topmannen/
Sjeems Blond
Henk en ingrid
Alle nadelen van deze constructie waren mij niet bekend. Ik moet eerlijk bekennen dat ik ze nu pas ken sinds ik dit artikel heb gelezen.
Hester Bais
Henk en ingridYvonne
Ad Broere (van het boek 'Geld komt uit het niets') kent ons monetaire systeem als geen ander. Hij beschrijft hoe het wereldwijde bankenkartel parasiteert op hele samenlevingen. Dit geschiedt o.a. via allerlei rentetrucs zoals boven beschreven. Geld met geld verdienen heet dat. Dat klinkt zo vanzelfsprekend maar is voor de uitwisseling van goederen en diensten (waar geld voor is bedoeld) totaal niet van nut. De lucratieve verdienmodellen van rente berekenen op geld dat niet eens in kas is, zijn de core business van banken. Dit is dus nooit bedacht om er de maatschappij mee te dienen. Sterker nog, men gebruikt dit om er een pervers machtsspel mee te voeren. Ons probleem is dat dit systeem geïnstitutionaliseerd is door overheden, die ons dwingen hun aangeboden geld te gebruiken. Aangezien ons financiële systeem draait op schuld, zijn burgers in feite een leven lang schuldhorige van de bank. (denk aan hypotheek, 'sociaal' leenstelsel etc.) Dat het nu door de crisis vastloopt met de economie komt omdat er een confiscatiemechanisme in werking is getreden dat ingebakken zit in het systeem. Het kan er hele landen met hun politici mee onder druk zetten en dat ondervinden we nu aan den lijve. Want crisis is big business voor
bankiers.
Ad Broere lanceert nu een nieuw alternatief voor een rentevrij betaalmiddel t.w. DE FLORIJN.
Geef dit belangrijke initiatief een kans en ondersteun dit! George van Houts die momenteel volle zalen trekt met zijn toneelvoorstelling 'Door de Bank Genomen' steunt het ook!
http://www.deflorijn.eu/home
Laar
Frank Wijn
Laarhttp://www.accountant.nl/readfile.aspx?ContentID=34556&ObjectID=316784&Type=1&File=0000041547_BANKEN%20EN%20MKB-RENTESWAPS.pdf
Laar
Denize Zellhorst