'Pensioenfondsen zijn niet de pinautomaat van het kabinet’, beet de toenmalige PGGM-bestuurder Martin van Rijn vorig jaar van zich af nadat hem de suggestie ter ore was gekomen dat pensioenfondsen in verzorgingstehuizen zouden moeten investeren. Het was naar aanleiding van het Oranje-plan dat Bernard Wientjes, voorzitter van werkgeversvereniging VNO-NCW, uiteenzette om  Nederlandse pensioenfondsen te bewegen meer in Nederland te investeren zoals in hypotheken, wegen, scholen, ziekenhuizen en verzorgingstehuizen. De Rabobank, de grootste hypotheekverstrekker van Nederland, ging vervolgens met hypotheken leuren bij pensioenfondsen.  

Ondanks het tegenstribbelen, lijken Nederlandse pensioenfondsen nu toch bereid te zijn om een bijdrage te leveren aan de BV Nederland. Dit in de vorm van het overnemen van een deel van de door banken verstrekte hypotheken, zodat zij meer lucht krijgen om de kredietverstrekking aan onder andere het MKB weer op gang te brengen. ‘De details moeten nog worden uitgewerkt, waardoor er geen garanties zijn. Maar de grondhouding is nu positief,’ aldus Kees van Dijkhuizen, de topman van de bank NIBC die in opdracht van Stef Blok (minister voor Wonen en Rijksdienst) de financieringsmogelijkheden moest verkennen. Van Dijkhuizen zegt vandaag in het FD dat hij verwacht dat de pensioenfondsen voor enkele tientallen miljarden aan hypotheken overneemt van banken. De nieuwe instelling zal geen hypotheekbank worden, ze zal enkel bestaande NHG hypotheken overnemen van banken, aldus Van Dijkhuizen die per 1 juni de nieuwe CFO wordt van ABN Amro.

Win-win
In zijn plan (lees hier de pdf met het voortgangsbericht) komt er een nationale instelling die de minst risicovolle hypotheekportefeuille, de kredieten met Nationale Hypotheekgarantie (omvang circa 150 miljard), voor banken zal gaan financieren. De nieuwe instelling haalt zelf geld op door het uitgeven van obligaties met staatsgarantie. Het risico op wanbetaling, zover niet gedekt door NHG, blijft voor de banken. “Pensioenfondsen krijgen een hoger rendement, de Staat neemt geen enkel nieuw risico en banken zien hun financieringskosten dalen,” aldus Van Dijkhuizen in het FD. Over kredieten voor het MKB en het financieren van openbare voorzieningen wordt volgens hem nog gesproken.