
In het gemeentehuis van Bergen op Zoom is verontwaardigd gereageerd op ons artikel over de innige relatie tussen de gemeente en tabaksfabrikant Philip Morris, die er een fabriek heeft. Maar in plaats van onderbouwd te reageren, bestempelden de woordvoerders van de gemeente ons artikel als ‘fake news’ en beschimpen zij de boodschappers.
Het artikel over de innige relatie tussen de gemeente Bergen op Zoom en Philip Morris, dat hier vorige week is gepubliceerd, staat volgens Erwin Stander, de woordvoerder van de gemeente, vol ‘onwaarheden’. Zo vol dat er, als Stander ze allemaal zou benoemen, ‘geen artikel (zou) overblijven’.
Dat liet de woordvoerder van gemeente Bergen op Zoom ons weten toen we het artikel voorafgaand aan publicatie aan de gemeente voorlegden. Op de vraag om welke onjuistheden het ging, is echter nooit een concreet antwoord gekomen.
Sinds de publicatie van het artikel ‘De tabaksgemeente, de zwarte stift en de verdwenen memo’s’ zet Standers collega Peter van der Graaf de lijn in lokale media door. ‘Elke zin valt te betwisten’, aldus deze woordvoerder op 21 juli in BN de Stem over ons artikel.
Waar ging het verhaal ook alweer over?
Ons Wob-verzoek naar de contacten tussen de gemeente en de tabaksfabrikant leverde 1362 pagina’s aan gemeentelijke documenten op. Daaruit bleek dat de gemeenteraad voor Philip Morris heeft gelobbyd, dat ambtenaren met PM-officials naar de EU reisden, dat de gemeente huurders voor leegstaande PM-panden zocht, en dat de burgemeester zich leende voor sluikreclame voor de nieuwe smeulsigaret IQOS. Het artikel is geheel gebaseerd op die interne gemeentelijke documenten, en voorzien van meerdere letterlijke citaten. Welbeschouwd beweert de gemeente Bergen op Zoom dat haar eigen interne stukken vol fouten staan.
En dat is niet het enige. Van der Graaf zegt tegen de lokale media dat de gemeente ‘verontwaardigd’ is over ‘de afwezigheid van bewijs voor de stellingen die geponeerd werden’ en over ‘het achterwege blijven van fact checking’. Daarmee schuift hij niet alleen de 1362 pagina’s door de gemeente zelf aangeleverd bewijs terzijde, maar impliceert hij ook dat wij ons conceptartikel niet ter wederhoor hebben voorgelegd.
De lokale media namen deze beweringen klakkeloos over. Althans: zij hebben ons niet gevraagd wat er van die beweringen klopt. Zo fungeerden de lokale media als spreekbuis van de gemeente.
Voor zover wij kunnen nagaan, ging BN de Stem daarin het verst.Op 21 juli, nog dezelfde ochtend dat wij ons artikel publiceerden, verscheen er een nieuwsbericht op de website van de krant. De titel: ‘Bergen op Zoom onderhoudt schimmige relatie met tabaksfabrikant Philip Morris’. Dit kritische en op feiten gebaseerde bericht werd echter binnen een paar uur verwijderd, waarna het eerdergenoemde artikel op de website verscheen.
Van verschillende – aantoonbaar onjuiste – beweringen die Van der Graaf in dat artikel deed, hadden we BN de Stem al in de maanden voorafgaand aan onze publicatie op de hoogte gesteld. Neem bijvoorbeeld de bewering dat de gemeente ‘steeds keurig geantwoord’ zou hebben tijdens de wob-procedure: al in oktober 2017 hebben wij tegenover BN de Stem uitgebreid gedocumenteerd dat de gemeente niet ‘steeds keurig’ heeft geantwoord tijdens de wob-procedure. Ons artikel is gebaseerd op documenten van de gemeente zelf; ook dat hebben we meermaals aan BN de Stem uitgelegd.
Saillant detail: de redacteur die voor BN de Stem gemeentewoordvoerder Van der Graaf interviewde, is Coen Hagenaars. Volgens zijn LinkedIn-profiel was Hagenaars van oktober 2013 tot januari 2015 zelf ook werkzaam voor de afdeling communicatie van de gemeente Bergen op Zoom.
BN de Stem laat ons weten niet op onze vragen over haar werkwijze te kunnen reageren, omdat zowel de hoofdredacteur als diens vervanger afwezig zijn. Hagenaars zelf geeft aan dat we voor vragen bij zijn hoofdredacteur moeten zijn, en dat hij verdere correspondentie over het onderwerp 'niet in behandeling' neemt. Waarom Bergen op Zoom onweersproken het woord kreeg, blijft vooralsnog dus onopgehelderd.
Drie interne memo’s over Philip Morris blijken opeens spoorloos te zijn verdwenen
De Volkskrant nam wel de moeite om de documenten die we hebben verzameld en de richtlijnen van FCTC en VWS te bekijken, en legde de vinger op de zere plek: ‘Wie het landelijke protocol erop naleest, kan concluderen dat Bergen op Zoom hier niet naar heeft gehandeld.’
In essentie gaat ons artikel over het onweerlegbare feit dat de gemeente niet transparant is over haar contacten met Philip Morris. Volgens het door Nederland ondertekende FCTC-verdrag van de Wereldgezondheidsorganisatie en volgens richtlijnen van het ministerie van VWS moet zij die contacten zo beperkt mogelijk houden, en de verslagen daarvan (notulen, brieven, memo’s, mails, enzovoort) publiceren. Zo kunnen de burgers en de media controleren of de tabaksindustrie de gemeente mogelijk gebruikt om te lobbyen tegen hen onwelgevallig beleid.
In oktober 2017 had Bergen op Zoom slechts vier documenten over de contacten met Philip Morris op haar website staan; pas acht maanden na ons Wob-verzoek kwamen 1362 pagina’s aan documenten in de openbaarheid. In de tussentijd heeft Bergen op Zoom de wob-procedure gerekt, in talloze documenten informatie weggelakt, bepaalde verslagen niet verstrekt, en verwarring gezaaid door lijsten met documenten door elkaar te husselen. Bovendien blijken drie eerder nog aanwezige interne memo’s over Philip Morris opeens spoorloos te zijn verdwenen.
Wij hebben op basis van dit alles geconcludeerd dat de relatie van de gemeente met Philip Morris schimmig is. Tweede Kamerlid Henk van Gerven (SP) deelt die mening en heeft naar aanleiding van onze publicatie vragen gesteld aan staatssecretaris Blokhuis (VWS). ‘Bent u het ermee eens dat er geen goede controle kan plaatsvinden, als gemeenten zoals Bergen op Zoom geen volledige openbaarheid geven over interne memo’s, terwijl dit wel verplicht is?’
De SP-fractie in Bergen op Zoom noemt in een verklaring op haar website de antwoorden van de gemeente ‘niet bevredigend’. ‘De SP fractie wil dat de schimmigheid stopt en dat het College volledige inzage gaat geven in dit dossier aan de gemeenteraad.’ De partij vraagt zich verder af of de gemeente voortaan de richtlijnen over de omgang met de tabaksindustrie zal naleven. Ook het Bergse PvdA-raadslid Joey van Aken pleit voor transparantie over de contacten tussen gemeente en grote werkgevers, zo laat hij in een reactie aan ons weten. ‘Die met tabaksfabrikant Philip Morris in het bijzonder,’ voegt hij eraan toe. ‘Die richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie en VWS zijn er niet voor niks.’
In plaats van haar beperkte transparantie te adresseren en de verdwenen memo’s openbaar te maken, opent de gemeente Bergen op Zoom de aanval op de boodschapper. In lokale media krijgt zij daarvoor alle ruimte. Laten we echter duidelijk zijn: de gemeente ‘weerspreekt’ onze bevindingen wel, maar weerlegt ze niet.
De gemeente Bergen op Zoom wenste niet op dit stuk te reageren.
Vlak na publicatie stuurde BN de Stem-hoofdredacteur Hille van der Kaa ons een reactie, die wij hier integraal overnemen:
Het bericht waar je naar verwijst is tot stand gekomen op basis van jullie eigen persbericht en berichtgeving via het ANP. In het kader van hoor- (jullie zijde in het persbericht) en wederhoor hebben we de gemeente gevraagd een reactie te geven. Hierbij vonden wij het niet nodig om jullie nog eens extra te benaderen, omdat jullie zijde van het verhaal al is belicht vanuit het persbericht dat jullie zelf hebben opgesteld.
Het bericht in BN DeStem gaat over het verschil van zienswijze op (de inhoud van) een rapport. Het is geen oordeel over de inhoud van het rapport. Zoals je weet vonden wij zelf het onderzoek niet overtuigend genoeg om het zelfstandig als feitelijk verhaal te publiceren. Follow the Money vond dit wel en dat is helemaal prima. Ieder journalistiek medium maakt (gelukkig) zijn eigen keuzes. Wij hebben er dus echter voor gekozen om de inhoud van het rapport niet sec naar buiten te brengen, maar te kiezen voor een andere invalshoek. Namelijk die van het verschil van zienswijze op (de inhoud van) het rapport.
Merk hierbij op dat de belangrijkste vraag onbeantwoord blijft: waarom liet BN de Stem de gemeente Bergen op Zoom ongecontroleerd aan het woord, terwijl de krant op de hoogte was van aantoonbaar onjuiste beweringen?
36 Bijdragen
Jan Smid 8
Krijn Schramade 1
Jan SmidDat lijkt me voor de gemeente Bergen op Zoom alleen al uit financieel oogpunt onverantwoord. BoZ heeft een schuld van 225 miljoen euro. https://www.bndestem.nl/bergen-op-zoom/schuld-bergen-op-zoom-groeit-stad-is-van-de-bank-br~af4a0db9/
Daarnaast zal de rechter meteen het verschil zien tussen de feiten uit ons artikel en de fictie die de gemeente daar over verspreidt.
Vriendelijke groet,
Krijn
Jan Smid 8
Krijn SchramadeEn Arne van de Wal zei terecht: It ain’t over
En: bestuurders zien de gemeente steeds meer iets als hun bedrijf wat ze op kosten van de bevolking en ook om hun status aanzien te geven, mogen runnen zonder daar verantwoording voor af te leggen, i.p.v. dat ze bezig zijn vóór de gemeenschap.. Ondanks de schuld is BoZ nog geen artikel 12 gemeente dus de zakken kunnen nog dieper. Het enige wat de gemeente kan tegenhouden is de rente en misschien Gedeputeerde Staten.
Die schuld is deels het gevolg van het Nedalco-debacle dat de gemeente een dikke 70 miljoen al heeft gekost.. Maar geld lenen voor het vernieuwen van je riolering beschouw ik nog als een investering voor de bewoners waar ze dus belasting voor betalen.
Lydia Lembeck 12
Krijn SchramadeKrijn Schramade 1
Lydia LembeckDe Volkskrant en SP pikken het op, maar van een samenwerking is geen sprake. Lokaal pikken de PvdA en SP het op. Groen Links in Bergen op Zoom heeft zich in het verleden stevig uitgesproken tegen de lobby van Philip Morris, maar ik heb nog geen reactie van ze vernomen. Dat kan komen door het feit dat de partij na de gemeenteraadsverkiezingen in het college van B&W zit.
Vriendelijke groet,
Krijn
Lydia Lembeck 12
Krijn Schramade[Verwijderd]
Jan Smid 8
[Verwijderd][Verwijderd]
Jan SmidJan Smid 8
[Verwijderd][Verwijderd]
Jan SmidMarla Singer 7
[Verwijderd]Desalniettemin is het belangrijk om je verhaal zoveel mogelijk publiekelijk uit te leggen zodat je zelf altijd je eigen kant van het verhaal belicht aan het publiek.
Dat BoZ zoveel mogelijk desinformatie probeert te verspreiden in de hoop de 'schade' zoveel mogelijk te beperken is een korte termijn zwaktebod. Het is tekenend dat er mensen in meegaan en zich blijkbaar niet goed genoeg informeren.
wim de kort 8
Jan Smid 8
wim de kortLydia Lembeck 12
Jan SmidNiek Jansen 9
wim de kort 8
Niek JansenLydia Lembeck 12
Niek JansenNiek Jansen 9
Lydia LembeckNa wat scrollen stoot je op een lijstje van de 'Top ten MEP's with the strongest relations to Philip Morris' en daar prijkt onze Wim van de Camp ook op met als kwalificatie:
'Good and ongoing contact; pro-tobacco on 4 issues; described as receptive to industry arguments'.
Steek nog eens op Wim!
Overigens ondertekenden 130 MEP's in 2015 de wens van PM om waarschuwingen op de pakjes mbt ongezonde effecten van roken niet uit te breiden!
Er zijn trouwens op deze site nog heel wat meer artikelen te vinden over de lobbyactiviteiten van PM in de EU, het geld dat er aan besteed wordt (met een budget van Euro 1.125.000 is PM de duurste en machtigste lobbyist in de EU!), hun belastingontduiking, hun positie mbt vrijhandelsverdragen enz. ; meer dan genoeg om eens een apart FTM-artikel te schrijven over deze criminele en moorddadige onderneming , lijkt me, zie:
https://duckduckgo.com/?q=philip+morris+allies+in+the+EU+site%3Acorporateeurope.org+site%3Acorporateeurope.org&kn=1&ia=web
Gezien de contacten die de gemeente Bergen op Zoom met PM onderhoudt, zoals blijkt uit het artikel van Krijn Schramade, zou het interessant zijn te weten of die kontakten ook verlopen via Wim van de Camp als één van de 10 MEP's 'with the strongest relations to PM'. Dan zou het CDA ook eens aan de tand gevoeld kunnen worden, waarom Wim als hun volksvertegenwoordiger de voor de volksgezondheid levensgevaarlijke tabakgigant PM zo van dienst is.
Lydia Lembeck 12
Niek JansenNu gaat het beter, maar nog 2014 had ik een Bijstandsuitkering. Het aantal verplichte hoepels, waar je door MOEST (moet!) springen is enorm. Een klein foutje en je wordt al gekort en behandeld, alsof je een zware crimineel bent.
Scheef is dit. Schandalig. Hoe krijg je dit recht gebreid? Nee, laat maar. Dat gaat niet meer gebeuren tijdens mijn leven. En dan denken mensen nog steeds dat de NWO niet al in het zadel zit. En langer zelfs dan ik vermoed had. Zeker al vanaf Bush Sr. Hoe rijker ze zijn, des te meer krijgen ze van de staat. En des te jaloerser ze zijn op de minima. Lesje geschiedenis, waarom Cort vd Linden een welvaartsstaat wilde maken (toen heette dat nog niet zo) is keihard nodig. Zorg voor goede huisvesting, een goed inkomen en goede zorg, zei hij. Niet zozeer om die mensen te helpen. Nee, zo sociaal was hij niet. Maar het levert nog veel meer geld op, als je deze investeringen doet. En dat gaat grotendeels naar de top van de grote bedrijven. Dát was zijn reden. Een gezonde arbeider /werker die zich goed voelt, goed gevoed is en bij ziekte hulp krijgt levert veel meer geld op voor het bedrijf waar hij/zij werkt. Dat geld wordt deels in het bedrijf gestoken en voor het overgrote deel in de portemonnee van de reeds steenrijke bovenbazen......
Artikel lees ik nog een goed door. Nu even gescand. Maar het is om te janken zag ik al.
Op de eerste lijst geen Wim vd Camp, maar wel Bas Eijckhout en Kartika Liotard?? Resp. GL en v/h SP. Gerben-Jan Gerbrandi verbaast me niet zo.
Ah..." Wim van de Camp EPP Netherlands good and ongoing contact; pro-tobacco on 4 issues; described as receptive to industry arguments Yes No response"
Bloody Hell.... sorry daarvoor.
Niek Jansen 9
Lydia LembeckMaar die Cie. blijkt een belangrijk doelwit te zijn van de lobbyactiviteiten van PM, lees ik in de eerder aangehaalde link van CEO:
"Beyond mapping the opinions of and gathering information on as many MEPs as possible, Philip Morris had a strong focus on addressing members in influential positions. These members sat on the two main committees which dealt with the Tobacco Directive. The core committee was the one on Environment, Public Health and Food Safety (ENVI). The committees on Internal Market and Consumer Protection (IMCO) and Legal Affairs (JURI) were also assessed and mapped in great detail".
Vandaar dat we onze Wim in de cie. IMCO ook weer aantreffen.
Visiteur
Ik zou graag meewerken aan een FTM project om dat eens bloot te leggen in de vastgoed sector in kleine en middelgrote gemeenten. Uit eigen ervaring in Nederland weet ik dat de lokale overheden ongeveer net zo corrupt zijn als die in Azië waar al de helft van m'n leven woon. In Azië is iedereen ervan op de hoogte maar in Nederland wordt nog altijd de schone schijn opgehouden alsof het allemaal wel goed zit met de 'checks and balances'.
Uiteraard heeft het te doen met de abominabel lage kwaliteit van lokale media - uitzonderingen daargelaten. Wat weer te maken heeft met opleiding en weet ik wat meer voor een moderne ontwikkelingen. FTM daarentegen bevestigd voor mij dat goede onderzoeksjournalistiek mogelijk is en, belangrijker, broodnodig.
De houding van de gemeente BoZ en respons van lokale media zijn toch werkelijk een grove belediging van de burger en z'n verstand. Deze ambtenaren zijn toch behoorlijk van het pad als je de tactieken beschouwd die ze aanwenden om informatie te verdoezelen, achter te houden, te ontkennen en verdraaien. Zoiets moet voor de rechter komen en de betreffende personen op het schavot indien die daartoe besluit.
Krijn Schramade 1
VisiteurIk ben benieuwd naar uw ervaringen met lokale besturen in relatie met de vastgoed sector. Zou u mij daar over willen mailen?
Vriendelijke groet,
Krijn
Hans K 2
Krijn SchramadeLydia Lembeck 12
Hans KNiek Jansen 9
Hans KHans K 2
Krijn SchramadeLydia Lembeck 12
Hans KNiek Jansen 9
VisiteurDit is vergelijkbaar met het verdedigen van de wapenindustrie tbv de werkgelegenheid.
Het probleem is niet alleen BoZ, maar de lobby van de tabaksindustrie en het succes ervan in de EU is het meer structurele probleem in die kanker-branche.
Lydia Lembeck 12
VisiteurVisiteur
Lydia LembeckSowieso is er, op bestuursniveau, verdomd weinig verschil meer tussen die twee - en daarbij maakt het ook niet uit waar je op stemt, inmiddels krijg je gewoon altijd een of andere coalitie waar niemand zich in herkend behalve de uitverkorenen zelf.
Daarbij, 'rechts' is nauwelijks rechts - daarmee bedoel ik bijvoorbeeld de VVD (als partij); dat zijn geen kapitalisten, daar zijn ze veel te laf voor. D'r zitten toch geen ouderwetse ondernemers meer tussen die persoonlijke risico's nemen?
Ik heb niet direct alle juiste woorden klaarstaan, maar aangaande dit artikel; het is het zoveelste voorbeeld dat politiek gewoon een baantje is geworden waar degene die de macht hebben (links of rechts, maakt niets uit) carrière willen maken en compleet uit het oog zijn verloren waar ze voor aangesteld zijn.
Loop een gemiddeld gemeentehuis binnen, luister naar het vocabulaire, aanschouw hoe men 'bedrijfje' speelt en waar men zich overal mee bemoeit. Ter meerdere eer en glorie gaat men met grote bedrijven om de tafel - allemaal hartstikke interessant. Sowieso is zijn dat soort processen moeilijk te controleren (wat zwart gestreept is in een WOB verzoek is nog niets vergeleken bij wat niet eens op papier staat) en een FTM denkt men serieus met een kluitje in het riet te kunnen sturen.
Meer zaken blootleggen is het enige dat zal werken om de boel eens een beetje op orde te stellen.
Lydia Lembeck 12
VisiteurIk ga die uitzending wel even terugkijken, ja...
Verder aardig met u eens. Hoewel ik nog altijd een behoorlijk verschil zie tussen rechts (VVD) en links (SP en eventueel GL en PvdA met vaak steun van andere, kleine partijen. Nee, geen PVV dus.)
Bovendien: https://www.businessinsider.nl/schandalen-stapelen-zich-op-voor-vvd-in-aanloop-naar-verkiezingen-542167/
En denk nog aan Vrij Nederland die in 2013 met eerste lijsten kwam. VVD aan kop. Inmiddels is het aantal rond de 100 denk ik. Dat we weten...
Wietze van der Meulen 6
Bob Lagaaij 5
Paul Jansen 2
Simeon Nedkov
Waarom is er geen overheidspartij/instantie/iets dat naar aanleiding van o.a. dit artikel een onderzoek start en passende straffen oplegt?
Het lijkt er soms op dat onze maatschappij enkel bij elkaar gehouden wordt door goed fatsoen d.w.z. zolang politici/ambtenaren zich netjes gedragen gaat het goed maar zodra iemand buiten de lijntjes gaat kleuren kunnen we er bar weinig tegen doen (zie ook de VS).
Zolang de handhaving ontbreekt maakt het niets uit hoe sterke de (lokale) journalistiek is.
Dit soort zaken hun gang laten gaan is gevaarlijk omdat het cynisme kweekt bij mensen, zeker als je als burgen in de tussentijd voor elke kleine misstap gestraft wordt (of erger: door stropirige bureaucratie).
Weet iemand welke stappen iemand/iets moet nemen om deze gemeente op de vingers te (laten) tikken?