De hoogte van de reële rente is afhankelijk van het vertrouwen in de waardestandaard. Landen met een sterke munt tot uitdrukking komend in een overschot op de betalingsbalans hebben daarom een lage risicopremie en een lage reële rente.
Nederland had sinds de introductie van de Amsterdamse wisselbank in 1609 de laagste reële rente van de hele wereld. De wissels van de Amsterdamse wisselbank waren voor 100% door goud en zilver gedekt. De omwisselingsverhouding tussen 1 gram goud en 1 gram zilver was 1 op 14 gesteld. Een gouden rijder va 10 gram was gelijk aan 14 zilveren guldens van 10 gram.

De reële rente had toen betrekking op waardevast (intrinsiek) geld. Vandaag hebben we fiatgeld dat ieder jaar minder waard wordt. Daarbij komt dat de huidige inflatie zwaar onderschat wordt, omdat de inflatie berekend wordt op basis van het consumptieprijspeil en niet op basis van het algemeen prijspeil.
De huidige reële rente is dus niet te hoog, maar veel te laag.

Je vraagt je, net als ik, terecht af wat de hoofdoorzaak is van de alsmaar lagere reële rente.

Mijn antwoord is dat de hoofdoorzaak ligt bij het marktfalen, dat vooral bestaat uit het niet
in de marktprijzen tot uitdrukking brengen van alle instandhoudingskosten. Hierbij denk ik niet alleen aan de kosten van vergrijzing, maar vooral aan de oplopende milieukosten door de groei van de wereldbevolking. Fossiele energie zou veel en veel duurder moeten zijn dan duurzame energie, maar is dat niet. Hogere instandhoudingsuitgaven leiden tot hogere overheidstekorten en hogere overheidsschulden, een steeds lagere nominale en reële rente, een groei van de speculatieve sector en hogere fossiele energieprijzen. Hoge fossiele energieprijzen spekken Shell en de overheid, maar tasten de koopkracht van de bevolking aan. Goedkope duurzame energie is wat we nodig hebben en geen bomen

De verhoging van de reële rente naar 5 à 6% in de eerste helft van de jaren tachtig leidde tot lagere energieprijzen en economisch