
Het is oorlog in Europa: met de Russische invasie van Oekraïne is voor het eerst sinds 1968 een Europees land binnengevallen. Welke gevolgen heeft dit conflict voor Nederland en Europa? Lees meer
Het is oorlog in Europa: met de Russische invasie van Oekraïne is voor het eerst sinds 1968 een Europees land binnengevallen. Welke gevolgen heeft dit conflict voor Nederland en Europa?
In dit dossier zoeken we uit wat de geldstromen van en naar Rusland ons vertellen. We analyseren de rol die Nederland speelt in het schaakspel van de Russische machthebbers en schatrijke oligarchen – van Groningen, de Zuidas tot en met Den Haag.
Podcast | Heleen over de Linden: ‘Een autoritaire leider wegkrijgen lukt eigenlijk nooit met sancties’
Geld, voedsel, generators: alles is welkom, maar waar blijven de zware wapens?
Dit zijn de 11 Russische oligarchen die te machtig zijn voor de Europese sanctielijst
Follow the Money in Kyiv: zo houdt Oekraïne zijn economie draaiende
De gaslobby maakte ons afhankelijk van Rusland en bepaalt nu wéér het beleid
Hoe de mentor van Baudet een schakel werd in Poetins pr-machine
Europa rekent zich rijk met afromen van ‘droomwinsten’ op elektriciteit
Wat heeft Gazprom nog te zoeken in de Noordzee?
Poetins wanhoopsmobilisatie
Uitputtingsslag Oekraïne: wie breekt het eerst?
President Vladimir Poetin, Koning Willem-Alexander en Prinses Máxima tijdens de Olympische Winterspelen in het Russische Sochi, 2014. © Mikhail Klimentiev
De economische uitputtingsslag tussen Poetin en het Westen
Donkere wolken van isolatie hangen boven het hoofd van Vladimir Poetin. Zonder Westerse tech en cash moet hij uiteindelijk een stap terug doen op het wereldtoneel. Ondanks de warme band tussen Xi Jinping en Poetin gaat China deze impasse niet zonder meer vlot trekken. Maar de geldkraan uit het westen staat nu nog open, en Poetin ruikt bloed.
- Europese landen hebben de op olie- en gasvoorraden en buitenlandse technologie leunende Russische roofeconomie gefinancierd, gefaciliteerd en voorzien van hoogwaardige technologie. Daarvan plukt Poetin tot op de dag van vandaag de vruchten. De afhankelijkheid van het Westen brengt hem echter ook in een kwetsbare positie voor economische oorlogsvoering uit het Westen.
- Zolang de EU niet kan stoppen met de inkoop van olie en gas uit Rusland tikt op korte termijn de tijd weg in het voordeel van Poetin. Hij kan zijn oorlogseconomie blijven spekken, misschien wel meer dan ooit door de hoge prijzen voor olie en gas.
- Geleidelijk aan draait Poetin de energiekraan naar de EU dicht om economische ontwrichting en sociale onrust te creëren. Met sabotage van de Oekraïense graanexport vergroot hij de voedselcrisis in landen in Afrika en het Midden-Oosten, waarmee hij vluchtelingen richting de EU dirigeert.
- Westerse sancties eisen hun tol bij de Russische productie van wapens, en zetten de militaire slagkracht van Poetin verder onder druk. Met hulp van landen die niet meedoen aan de sancties lukt het waarschijnlijk wel om minder geavanceerde wapens in het binnenland te blijven maken. China kan Rusland helpen, maar heeft technologisch minder te bieden dan wat Rusland tot voor kort aan onderdelen uit het Westen haalde.
- Zonder input uit het Westen ligt een technologisch minderwaardige krijgsmacht in het verschiet, maar deze kan, zoals nu in Oekraïne, nog veel schade aanrichten. Op de lange termijn lijkt een rol van enige betekenis in de wereld alleen mogelijk als het economisch en militair gedegradeerde kleine broertje van gelegenheidspartner China.
Het is februari 2014. Een fotograaf legt een even iconische als ongemakkelijke situatie vast tijdens de Olympische Spelen in het Russische Sochi. Daar proosten Koning Willem-Alexander, Prinses Máxima en president Vladimir Poetin met een glas Heineken-bier op de vriendschap tussen Rusland en Nederland en de onderlinge handelsrelaties.
Voor de in 1999 aangetreden president is handel met Nederland en andere Europese landen een bruikbaar instrument. Hij wil Rusland naar zijn zin vormgeven, grip houden op het land dankzij repressie en zijn geopolitieke dromen najagen via militaire interventies. ‘In het binnenland macht en stabiliteit en in het buitenland erkenning’, schrijft Ruslandkenner Mark Galeotti in zijn boek We moeten het even over Poetin hebben. ‘Om dit te bereiken moet het in het binnenland rustig zijn en moet elke oppositie tot zwijgen gebracht of gekneveld worden, maar moet ook de economie werken, althans in zekere zin. Dat betekent zakendoen met het Westen, dat onvervangbare markten biedt voor Russische olie en Russisch gas, en bovendien de investeringen en de technologie die de modernisering van het land zal vereisen.’
Vier dagen na de sluitingsceremonie van de Olympische spelen in 2014 slaat Poetin toe in Oekraïne. Rusland annexeert de Krim en stuurt in het geniep militairen naar het oosten van Oekraïne. Niet veel later, nog geen vier maanden na de toost in Sochi, schiet een Russische bukraket vlucht MH17 uit de lucht, met 198 Nederlandse slachtoffers als gevolg. Nederland is in shock, het kabinet spreekt van een ‘waterscheidingsmoment in de relatie met Rusland’, maar de handel gaat door.
Poetin leerde dat militair ingrijpen loont, en dat de internationale handel gewoon doorgaat
Poetin was na de invasie van Georgië in 2008 niet alleen tot het inzicht gekomen dat de Russische strijdkrachten hoognodig gemoderniseerd moesten worden, maar ook dat militair ingrijpen en handel drijven hand in hand kunnen gaan. ‘De tandeloze reactie van het Westen op de invasie in Georgië door Rusland werd in 2014 als bewijs aangevoerd dat een inval in Oekraïne alleen tot een kortstondig en obligaat protest zou leiden’, schrijft Galeotti in zijn boek.
Poetin leerde dat militair ingrijpen loont. Hij snoepte in 2008 de deelstaten Abchazië en Zuid-Ossetië van Georgië af. Het land in de Zuidelijke Kaukasus had aspiraties om zich aan te sluiten bij de NAVO en de EU. Door zijn tanks Georgië binnen te rollen heeft Poetin het in zijn ogen onwenselijke NAVO-lidmaatschap vrijwel onmogelijk gemaakt. Hetzelfde had hij voor ogen met Oekraïne.
Door de annexatie van de Krim kreeg Rusland bovendien de haven van Sebastopol in handen, die van belang is voor de Russische marine en internationale handel. Met zijn grip op het oosten van Oekraïne krijgt hij ook goud in handen; het gas en lithium dat er in de grond zit. Het zeldzame metaal lithium is nodig voor batterijen van elektrische auto’s, en daarmee essentieel voor de energietransitie.
Een kwestie van economie
Nederland stond niet alleen in de voortzetting van de handelsrelatie. Ook Duitsland leunt met zijn industrie en Energiewende stevig op Russisch gas. EU-beloftes uit 2014 en 2015 om minder energie uit Rusland te gebruiken werden gebroken. De EU importeert nu meer Russisch gas dan ooit.
Een jaar na de annexatie van de Krim tekende Duitsland nog het contract met Rusland voor NordStream 2, de tweede gaspijpleiding tussen de twee landen. In zijn toespraak in de Bondsdag op 17 maart dit jaar bracht de Oekraïense president Zelensky dat moment fijntjes in herinnering : ‘Toen wij zeiden dat NordStream een wapen was, en de voorbode van een grote oorlog, antwoordden jullie dat het een kwestie van economie was.’
De stevige handelsrelatie met het Westen is voor Poetin niet zonder risico. Ruslands afhankelijkheid van het buitenland voor inkomende cash en tech en het wegsluizen van afgeroomde gelden maakt het land kwetsbaar voor financiële en economische strafmaatregelen van de VS en de EU. Die hebben Poetins corrupte bestuursmodel, zijn verdienmodel (olie en gas), en zijn opgeblazen militaire ambities in het vizier. Aan de andere kant is de EU kwetsbaar voor het sluiten van de gaskraan.
Sinds de invasie van Oekraïne eind februari krijgt Rusland salvo’s aan sancties op zich afgevuurd. Die ‘zet je in als wapen wanneer je geen hete oorlog wil voeren met een nucleair bewapende tegenstander’, verklaart Stephen Kotkin – een vooraanstaand kenner van de Russische geschiedenis – in een interview met The New Yorker. Poetin heeft het Westen onder dreiging van kernwapens op afstand gehouden van zijn militaire activiteiten.
Economische uitputtingsslag
Het resultaat is een economische uitputtingsslag tussen Rusland en het Westen, met kans op veel nevenschade en een onbekende uitkomst. ‘In Georgië zit Rusland sinds 2008 ondanks opgelegde sancties nog steeds, en in Oekraïne is het vanaf 2014 van kwaad tot erger geworden’, constateert Ruslandkundige en militair expert Mordechai de Haas. Het is een bekend euvel van sancties: een gebrek aan effect. Toch is er wel degelijk impact.
Nog zonder een embargo op olie en gas uit Rusland verwachten economen van het IMF dat de Russische economie door de westerse strafmaatregelen met 8,5 procent zal krimpen dit jaar. Het Institute for International Finance (IIF) verwacht een krimp van 15 procent. De inflatie is gestegen. Tekorten in winkels nemen toe, er staan lange rijen voor dagelijkse boodschappen en consumentengoederen. Hoogopgeleide professionals verlaten het land. De eerste nevenschade in Rusland valt onder de bevolking, die – opgehitst door propaganda niet in opstand wil komen, niet weet wat er speelt of door repressie – geen gebalde vuist kan maken.
De aanval op het bestuursmodel van Poetin moet voor interne wrevel zorgen. Oligarchen en intimi van Poetin staan op de sanctielijst, in de hoop dat zij hun jetsetleven buiten Rusland gaan missen en zich tegen de oorlog keren. Hier ligt echter een averechts effect de loer. Ze kunnen juist meer naar Poetin trekken om toegang te krijgen tot de rijkdom van het land.
‘Regimes kunnen sancties overleven, omdat ze simpelweg meer kunnen stelen van de nationale rijkdommen’, aldus Ruslandkenner Stephen Kotkin in The New Yorker. ‘Als je een bankrekening in Londen, Frankfurt of New York onteigent, dan is er een bron waar dat oorspronkelijk vandaan kwam, en dan kunnen ze terug naar Rusland om die bron af te tappen.’
In de eerste drie maanden van de oorlog in Oekraïne verdiende Rusland 61 miljard euro met olie- en gasverkoop aan de EU
Publiekelijk geuite kritiek door oligarchen is schaars. Zeven van Poetins intimi zijn onder mysterieuze omstandigheden overleden. Het effect van sancties gericht op de machtsbasis van Poetin is ongewis. De uitvoering is bovendien traag.
Europa heeft de macht om het verdienmodel van Poetin midscheeps te raken door geen olie en gas meer in te kopen, maar maakt daarmee geen haast. In de eerste drie maanden van de oorlog in Oekraïne verdiende Rusland 61 miljard euro aan olie- en gasverkoop aan de EU, zo becijferde het Center for Research on Energy and Clean Air (CREA). Dat bedrag is bijna even hoog als dat wat Rusland in een jaar besteedt aan defensie en 66 procent van het totaalbedrag van 93 miljard euro dat Rusland verdiende aan de wereldwijde verkoop van olie, gas en petroleum.
Sancties in slow motion
Het in potentie meest krachtige wapen in het arsenaal aan economische wapens blijft grotendeels ongebruikt, door uitvoeringsproblemen en het gebrek aan politieke eenheid binnen de EU. Zo nam Frankrijk volgens CREA – met nieuwe contracten – zelfs meer gas af van Rusland dan voor de oorlog. Door de uitvoering in slow motion heeft Poetin nog even de tijd.
Het kostte de EU drie maanden om te besluiten tot een gedeeltelijk olie-embargo, dat eind dit jaar ingaat. Daarmee koerst de EU af op een vermindering van 90 procent van de inkoop van Russische olie. ‘Een EU-embargo op de export van ruwe olie uit Rusland zal een aanzienlijke impact hebben’, schrijft het Institute of International Finance op 27 april. ‘Olie is goed voor een vierde van de Russische export en ongeveer 30 procent van de inkomsten van de Russische overheid’.
Experts verwachten dat Rusland daarna olie met een korting moet verkopen aan nieuwe klanten, maar dat is op de korte termijn met de huidige hoge prijs nog steeds lucratieve business. ‘Uiteindelijk zal het effect afhangen van het vermogen van het land om de export om te buigen’, aldus het IIF, dat er op wijst dat dit niet vanzelfsprekend is. ‘Beperkingen in de infrastructuur en de dreiging van secundaire sancties zijn belangrijke uitdagingen. Europese besluitvormers geven misschien de voorkeur aan directe sancties tegen de scheepvaart.’
Zolang de EU simpelweg niet kan stoppen met Russisch gas, tikt op korte termijn de tijd weg in het voordeel van Poetin
Stoppen met gas duurt langer, en is in de uitvoering een moeilijker verhaal. De Europese Commissie wil in 2024 van het Russisch gas af, en de afhankelijkheid dit jaar met tweederde terugdringen, maar het is onduidelijk hoe de EU dit op die termijn kan opvangen. ‘Voor Rusland zou een embargo een dramatisch effect hebben’, schrijft het IIF op 30 maart in een analyse. ‘Afhankelijk van de prijsdynamiek kan het land 250 - 300 miljard dollar aan inkomsten verliezen.’ De impact op de Russische staatskas zal uiteindelijk aanzienlijk zijn, omdat het er niet naar uitziet dat Poetin de gemiste inkomsten in zijn geheel kan opvangen met verkoop elders.
Zolang de EU simpelweg niet kan stoppen met Russisch gas tikt op korte termijn de tijd weg in het voordeel van Poetin. Hij kan zijn oorlogseconomie blijven spekken, misschien wel meer dan ooit, ook als hij minder kan verkopen. Zo kunnen Poetin en zijn kring van intimi hergroeperen, hun verdediging op orde brengen en een economische tegenaanval plannen.
Europese eenheid onder vuur
Om de economische uitputtingsslag met het Westen in zijn voordeel te beslechten, zet Poetin met zijn arsenaal aan economische wapens de tegenaanval in op de Westerse eenheid. Hij blokkeert de graanexport, onder andere door een aanval op een graanterminal in Oekraïne. ‘Rusland is van plan om Aziaten en Afrikanen uit te hongeren om de oorlog in Europa te winnen’, schrijft historicus - en auteur van meerdere boeken over Oekraïne en Rusland – Timothy Snyder op Twitter. Dit ‘hongerplan’ is volgens Snyder ‘bedoeld om vluchtelingen te genereren uit Noord-Afrika en het Midden-Oosten, gebieden die normaal gesproken door Oekraïne worden gevoed. Dit moet leiden tot instabiliteit in de EU.’ Landen die al te maken hebben met voedselproblemen en nu extra getroffen worden, pleiten voor verlichting van de sancties tegen Poetin.
Met zijn energiewapens probeert Poetin gaten in de eenheid binnen de EU te schieten. Finland is afgesloten van het Russische elektriciteitsnetwerk en verschillende Europese landen krijgen geen gas meer omdat zij niet in roebels willen afrekenen. Zo kondigde Gazprom op 30 mei aan de gaslevering aan het Nederlandse Gasterra te staken.
Wetend dat de inkomstenbron uit Europa opdroogt, kan Poetin zelf de gaskraan dichtdraaien en tikken uitdelen aan wie hij wil, wanneer hij dat wil en ongetwijfeld met een doel: economische rampspoed, inflatie en sociale onrust in Europa. Dit is een test voor de eenheid binnen de EU, zeker omdat lidstaten in betere economische tijden al niet met hun vingers van Poetins gas af konden blijven.
Voor de eenheid binnen de NAVO bestaat er op niet al te lange termijn een groot risico: de mogelijke herverkiezing van Donald Trump in 2024
Terwijl de economische uitputtingsslag tussen Poetin en het Westen nog maar net is begonnen, staat de eenheid van het Westen al onder druk door uiteenlopende belangen en het gebrek aan een gezamenlijk doel. Frankrijk en Duitsland proberen de economische schade te beperken door Poetin naar de onderhandelingstafel te bewegen. In ruil daarvoor zou Oekraïne een deel van haar grondgebied moeten afstaan. Andere landen – met name landen die aan Rusland grenzen – zien zich bedreigd door Poetin en willen hem militair en economisch het onderspit laten delven. Voor de eenheid binnen de NAVO bestaat er op niet al te lange termijn een groot risico: de mogelijke herverkiezing van Donald Trump in 2024.
De pijn van de economische uitputtingsoorlog moet aan beide zijden nog echt gevoeld worden. In Europa lijkt dat besef afwezig, terwijl Poetin was voorbereid. Parallel aan de modernisering en uitbouw van zijn strijdkrachten heeft hij een financieel fort gebouwd door het aanleggen van reservefondsen ter hoogte van een paar honderd miljard dollar, wat hem de komende tijd financiële bewegingsruimte geeft. Voor de lange termijn ziet het er anders uit. Europa kan uiteindelijk met veel pijn en moeite zonder Russisch gas, maar Poetin kan moeilijk zonder cash en tech uit het Westen.
Verwaarloosde economie onder druk
Donkere wolken van Westerse isolatie hangen boven Poetins hoofd en daar gaat zijn door corruptie verwaarloosde economie zich wreken. De industrie van Rusland is zwaar afhankelijk van buitenlandse import. ‘Zelfs de Russische autofabrikant Lada heeft de productie stopgezet, omdat het bedrijf door de maatregelen van de VS en partnerlanden zonder benodigde onderdelen kwam te zitten’, aldus Thea Rozman Kendler tegen Politico.
De in het afgelopen half jaar vrijwel ingestorte invoer uit landen die hoogtechnologische machines en chips produceren is een veeg teken voor de toekomst van Poetins hoogtechnologische militaire ambities. Het afgelopen half jaar daalde de import van Rusland uit Taiwan, Japan en Zuid-Korea met 70 procent. Import uit Duitsland daalde met 61 procent, die uit China met 50 procent. De Taiwanese chipfabrikant TSMC is vertrokken uit Rusland, waardoor de Russische markt volgens Kendler in Politico geen toegang meer heeft tot een essentieel type microprocessor dat gebruikt wordt in militaire- en inlichtingensystemen.
De VS breidt stap voor stap de sanctiemaatregelen uit. De Amerikaanse regering stelt dat deze inmiddels meer dan de helft van Ruslands hightech-import blokkeren en daarmee de pogingen om Ruslands economie te diversificeren.
Westerse sancties eisen ook hun tol bij de productie van wapens, en zetten de militaire slagkracht van Poetin nog verder onder druk. De twee Russische tankproducenten Oeralvagontsavod – de grootste tankfabriek van Rusland - en Sjeljabinks Tractor Plant kwamen door sancties onderdelen tekort en hebben de productie moeten staken. ‘We hebben berichten van Oekraïners dat ze bij onderzoek van achtergelaten Russisch militair materieel zien dat ze vol zitten met halfgeleiders die ze uit vaatwassers en koelkasten hebben gehaald’, vertelde minister van Economische Zaken Gina Raimondo tijdens een hoorzitting in de Senaat.
Bijeengescharrelde onderdelen
Plukjes hightech-onderdelen voor militaire doeleinden zijn via brievenbusmaatschappijen en bevriende landen nog wel te krijgen. Voor het zwaar op buitenlandse onderdelen en machines leunende Rusland lijkt het bijeenscharrelen van middelen echter niet voldoende om grootschalige import te vervangen. Nog lastiger zal het zijn om de beste technologie – die uit het Westen en van Aziatische bondgenoten van de VS – te vervangen. Met onder andere halfgeleiders uit wasmachines blijven de Russisch strijdkrachten overeind, maar die kan Poetin beter niet in zijn moderne precisiegeleide langeafstandsraketten plaatsen. Daar zijn meer geavanceerde chips voor nodig.
De Russische wapenindustrie helemaal stilleggen lukt niet, verwacht Ruslandkenner en militair expert De Haas. ‘Het zal vermoedelijk wel lukken om met behulp van landen die niet meedoen aan sancties minder geavanceerde wapens binnenlands te blijven maken.’ Gezien de bromance tussen Poetin en de Chinese president Xi, en het feit dat ze in de VS een gemeenschappelijke vijand zien, zijn de ogen gericht op China.
Sancties opleggen aan de wapenindustrie van Rusland kent risico’s, en de geschiedenis leert dat Rusland deze ook weet te omzeilen. Zo blijkt uit onderzoek van het Amerikaanse Congressional Research Center naar de sancties die VS hebben opgelegd na de Russische annexatie van de Krim in 2014.
Met sancties gericht op wapenverkoop door Rusland lopen de VS het risico dat zij landen in het kamp van Poetin drijven, aldus het onderzoek. Grote wapensystemen zoals gevechtsvliegtuigen hebben een lange levensduur, en als een luchtmacht zoals gebruikelijk vele decennia ervaring heeft met een bepaald type, dan is het lastig om over te stappen. Zeker als een niet zo kapitaalkrachtig land afhankelijk is van de relatief goedkope wapensystemen uit Rusland.
Als een land afhankelijk is van Rusland en daarvoor met sancties bestraft wordt door de VS, dan kan dat een tegenovergesteld effect hebben: blokvorming van afhankelijke landen die optrekken met Rusland. Landen die ervaring hebben met Amerikaanse sancties – Iran, Rusland, Venezuela en China - delen al geleerde lessen met elkaar.
Rusland vindt ook manieren om sancties te omzeilen. Bijvoorbeeld door bedrijven in het buitenland op te richten die daar dual use-goederen bestellen. Op papier zijn ze bedoeld voor civiel gebruik, maar ze gaan naar de wapenindustrie in Rusland. Ook probeert Rusland over te gaan op ruilhandel om handel in dollars te vermijden. Rusland wilde Su-35 gevechtsvliegtuigen aan Indonesië verkopen en in plaats van met valuta betaald te krijgen in koffie en palmolie. Daar trapte de Amerikaanse president Trump niet in. Zijn regering gaf de beoogde deal geen vrijstelling van Amerikaanse sancties, waarop Indonesië afzag van de aankoop.
‘China kan Rusland helpen met onderdelen en militair materieel’, verwacht HCSS-analist Paul van Hooft, en het buurland zo wellicht overeind houden. Wel voorziet Van Hooft ‘beperkingen bij de benodigde hoogwaardige onderdelen’. ‘Die zijn duur en nog niet van het allerhoogste niveau. Ook China is voor hoogwaardige onderdelen afhankelijk van het buitenland en die heeft ze zelf nodig om militair overeind te blijven tegen de VS in de Pacifische Oceaan.’
Om diezelfde reden is het de vraag hoeveel wapens China aan Rusland kwijt wil. Militaire steun uit China zou er op neer kunnen komen dat Rusland wapensystemen terugkoopt of -krijgt van China. Ondanks het feit dat China veel geld steekt in militaire Research en Development (R&D), loopt het land kwalitatief ook nog wat achter op verschillende Russische wapensystemen, zo blijkt uit studies van denktanks Rand Corporation en Center for Strategic and International Studies. Daarom koopt China deze in Rusland. In feite zijn de landen militair-industrieel een siamese tweeling; met China dat zich volvreet aan Russische militaire kennis en op termijn naar verwachting alleen verder kan. Het is sowieso de vraag wat Poetin nu echt van China kan verwachten.
China kan de energiebronnen uit Rusland goed gebruiken, maar ligt in tegenstelling tot Europa niet aan het infuus van Russisch gas
Dat geldt ook voor Poetins zoektocht naar nieuwe afzetmarkten voor gas, na het afscheid van Europa. China kan de energiebronnen uit Rusland goed gebruiken, maar ligt in tegenstelling tot Europa niet aan het infuus van Russisch gas. ‘Het verdienmodel van Russisch gas is op de Aziatische markt anders dan die in Europa’, schrijft geopolitiek expert Nikos Tsafos in een analyse over de mogelijkheden voor Rusland om de gasverkoop te verplaatsen naar Azië. Een deel van de handel die het land niet in het Westen kwijt kan, zal wel naar China gaan, maar naar verwachting met een korting. Zoals dat eerder ook gebeurde.

Van de Aziatische markt in zijn geheel heeft Poetin ook niet te veel te verwachten. Bij het verleggen van de verkoop van Europa naar Azië zijn volume en prijs hoogst onzeker. Qua volume zou het volgens Tsafos in potentie wel kunnen, maar in tegenstelling tot de markt in Europa is Poetin in Azië niet diep gepenetreerd en heeft hij er daardoor geen goede onderhandelingspositie. Naar het naastgelegen Europa ligt al een heel netwerk aan gaspijpleidingen. In Azië beschikt Poetin daar niet over.
Om de volumes te halen die Rusland in Europa afzet moeten projecten die nog in aanbouw en in de planning zijn succesvol worden afgerond en geëxploiteerd. Tsafos betwijfelt ten sterkste of al die projecten de eindstreep halen. Daarnaast is het onzeker wanneer de projecten klaar zijn. Verschillende projecten zijn al vertraagd en de bouw kan jaren duren. Nadeel voor Poetin: deze zijn afhankelijk van financiering, technologie en expertise uit het buitenland, voornamelijk het Westen. De Russische olie- en gassector staat al sinds 2015 – na de annexatie van de Krim – op Westerse sanctielijsten.
Azië is de logische optie, maar het sommetje van volume en prijs valt niet uit in het voordeel van Poetin. ‘De markt in Azië is z’n geheel qua volume wel groot genoeg om de rol van Europa over te nemen’, rekent energie- en geopolitiek expert Nikos Tsafos voor in een analyse over de mogelijkheden voor Rusland om de gasverkoop te verplaatsen naar Azië. Maar Tsafos ziet dat in de praktijk niet gebeuren, laat staan tegen dezelfde hoge prijzen als op de Europese afzetmarkt. Aziatische landen zijn in tegenstelling tot die in Europa niet zo afhankelijk van Russisch gas. Het verdienmodel van Russisch gas in Azië is daarom anders dan in Europa.
‘China heeft tot nu toe scherp op prijs kunnen onderhandelen met Rusland’, schrijft Tsafos over de zwakke positie van Poetin. ‘Om een contract met China binnen te halen, moest Rusland een koopje aanbieden: China betaalt veel minder voor Russisch gas dan Europa. Het betaalt zelfs minder aan Rusland dan aan Centraal-Aziatische leveranciers. Om zijn LNG-activiteiten te ontwikkelen, moest Rusland bovendien een aantal belastingvoordelen bieden, zodat de Russische schatkist niet zoveel verdient aan vloeibaar- als aan pijpleidinggas. China was ook minder bereid om Gazproms zakelijke activiteiten te ontplooien in China, in tegenstelling tot Europa, waar Gazprom er in de loop van de tijd in is geslaagd een aantal joint ventures op te zetten.’ Het ziet er niet naar uit dat China de rol van de EU overneemt als hoofdsponsor via de inkoop van gas uit Rusland. Daarvoor ontbreekt het volgens experts aan de infrastructuur tussen China en Rusland en de aanleg ervan kost veel tijd en geld.
Probleem voor Rusland is volgens Tsafos bovendien dat het voor toekomstige en in aanbouw zijnde projecten afhankelijk is van financiering, technologie, expertise en managementvaardigheden uit het buitenland – veelal het Westen. Deze projecten heeft Rusland nodig om de gasverkoop van Europa te verleggen naar China en de rest van Azië. Ook de huidige verkoop van gas aan Azië staat onder druk, omdat Russisch LNG deels terechtkomt bij bondgenoten van het Westen: Japan, Taiwan en Zuid-Korea – die maar voor ongeveer tien procent afhankelijk zijn van Russische import en relatief makkelijk elders gas kunnen inkopen.
Daarnaast is het niet alleen een kwestie van kunnen, maar ook van willen. Voor Xi is het niet zonder risico om Poetin te helpen. China is economisch niet meer zo robuust als voorheen en heeft het Westen hard nodig om de economie op stoom te houden en haar eigen militair-industrieel complex te voeden. De Chinese economie is gebaat bij stabiliteit, en met hulp aan Rusland loopt het Chinese bedrijfsleven kans op verstoring door sancties uit het Westen.
Voor China zelf staat veel handel met de VS en de EU op het spel. Deze is samen tien keer de handel met Rusland. Met deze handel staat ook kwalitatief veel op het spel voor China. Denk aan de hoogwaardige machines van de Nederlandse fabrikant ASML, waarmee Chinese bedrijven chips produceren. China heeft technologie en expertise uit het Westen nodig om zich industrieel te blijven ontwikkelen en zich militair te meten met de VS. Voor het door Westerse sancties getroffen Rusland onder Poetin doemt het beeld op van een rol als onderaannemer van het grote China.
Enige damage control uit China blijkt wel mogelijk. Uit handelscijfers van China boven water gehaald door The Economist blijkt al dat het land in maart dit jaar 56 procent meer goederen en diensten uit Rusland importeerde dan een jaar eerder. Daar staat tegenover dat de export van China naar Rusland is gehalveerd ten opzichte van december 2021.
China bevindt zich in een unieke positie. Het land overvleugelt Rusland en kan een rol spelen in het verlengen van de oorlog, maar ook in het beëindigen of indammen ervan, bijvoorbeeld in ruil voor het afschaffen van handelsbeperkingen die zijn opgelegd door de Amerikaanse president Trump. Dat zou qua buitenlands beleid wel een grote stap zijn voor China, dat een historie kent van afzijdigheid en isolatie.
Stabiliteit is echter in het handelsbelang van China. Oorlog is dat niet en een mogelijke wereldwijde recessie als gevolg van Poetins oorlog al helemaal niet. De Chinese economie is minder robuust dan voorheen en een vastgoedcrisis (die mogelijk uitmondt in een financiële crisis), een demografische crisis, en de covid-pandemie stellen het centraal aangestuurde land intern voor veel uitdagingen.
Door de oorlog in Oekraïne zijn de prijzen van energie, delfstoffen en voedsel al gestegen, wat de heiligverklaarde eeuwige groei van de Chinese economie verder op de proef zal stellen, terwijl de groei al teleurstellend laag dreigt uit te vallen. De economische groei zakte volgens het IMF van 8,1 procent in 2021 naar 4,4 procent in 2022. Ook de Chinese Communistische partij heeft een sociaal contract met haar bevolking.
Rusland actief helpen kan leiden tot Westerse sancties en de handel met de EU en de VS in gevaar brengen. Het lijkt economische zelfmoord van Xi om de handel (147 miljard dollar in 2021) met de kleine markt van Rusland de voorkeur te geven. Daarvoor is China veel te afhankelijk van handel met de VS (656 miljard dollar in 2021) en de EU (695,5 miljard euro in 2021, ofwel zo’n 777 miljard dollar).
De verwachting is dat Rusland ondanks Westerse sancties in ieder geval een kwalitatief mindere krijgsmacht op de been zal kunnen houden, waarmee het met brute kracht toch schade kan blijven aanrichten. ‘Moldavië en Georgië lopen nog steeds het risico na Oekraïne het volgende slachtoffer te worden van Russische agressie’, zegt Ruslandkundige en militair expert De Haas.
Voor een eventuele botsing tussen de NAVO en Rusland is het volgens Rusland- en veiligheidsexperts Andrea Kendall-Taylor en Rusland Michael Kofman relevant om te beseffen dat ‘Russische onderzeeboten, geïntegreerde lucht- en raketsystemen’ en ‘een divers nucleair arsenaal’ in Oekraïne ‘vrijwel onaangeroerd zijn gebleven’. ‘Deze capaciteiten blijven ter beschikking van het Kremlin’, zo schrijft het duo in het opiniestuk Russia Is Down - But It’s Not Out op 2 juni in The New York Times. Wat zij niet benoemen is de afhankelijkheid van onderdelen uit het buitenland om deze systemen in de lucht te houden.
De historische parallel
Met zijn oorlog in Oekraïne heeft Poetin zelf laten zien dat hij zijn ambities van een Groot Rusland op zijn minst moet heroverwegen. In Oekraïne heeft hij amper meer grondgebied onder controle dan voor aanvang van zijn invasie. Door Zweden en Finland – beide hoog innovatief, militair capabel en strategisch gelegen – in de armen van de NAVO te drijven, ziet hij zijn gedroomde expansie richting het Westen nog verder uit het zicht verdwijnen. Een rol van enige betekenis in de wereld is voor Rusland goedbeschouwd alleen mogelijk als het economisch en militair technologisch gedegradeerde kleine broertje van gelegenheidspartner China.
Het is echter de vraag of Poetin een minderwaardige krijgsmacht accepteert, en daar ligt volgens Van Hooft van denktank HCSS een kans. ‘Na het uiteenvallen van Sovjet-Unie lag de krijgsmacht ook in de vernieling. Als Poetin nu doorheeft dat ze die zorgvuldig opgebouwde militaire status verliezen, dan zet hem dat aan het denken. Hoe langer Rusland doorgaat in Oekraïne, hoe langer het zal duren om de strijdkrachten te herstellen.’ Van Hooft denkt dat dit vooruitzicht Poetin naar de onderhandelingstafel kan bewegen. ‘Die schaduw van de toekomst zal Poetin toch niet willen?’
‘In aanloop naar de ineenstorting van de USSR beten de Sovjet-militairen zich stuk op Afghanistan en gaven ze ook onevenredig veel uit aan defensie’, blikt Ruslandkenner en militair expert Mordechai de Haas terug op de historische parallel die Poetin zal doen gruwen. Nu Rusland in Oekraïne in een uitputtingsslag is geraakt – en in een paar maanden tijd al meer militairen verloor dan de Sovjet-Unie in negen jaar Afghanistan– doemt eenzelfde scenario op.
Door de verwachte krimp van de Russische economie, als gevolg van de oorlog, sancties en Westerse embargo's op olie en gas die nog in werking moeten treden, neemt het relatieve aandeel van de defensie-uitgaven automatisch veel toe. Tenzij Poetin zijn militaire en ambities internationale veroveringsdrang bijstelt. Voor Poetin is het uiteenvallen van de Sovjet-Unie de grootste geopolitieke ramp van de 20e eeuw. Nu trapt hij met zijn pogingen om een Groot Rusland te realiseren mogelijk in dezelfde val die mede tot de ineenstorting van de USSR leidde: militaire en budgettaire overstretch.
Dit is het tweede en laatste deel van deze analyse. Deel een leest u hier.
122 Bijdragen
Vincent Huijbers 9
Dat brengt me tot een interessantere vraag hoe het kan dat we in het globale dorp toch andere ideeën over het goede leven blijken te hebben en elkaar toch niet zo goed blijken te kennen?
Poetin en Xi zijn mannen met plannen. Plannen die al even in uitvoering zijn en in jaren naar een stip op de horizon werken. Waarom hebben we dat niet kunnen of willen zien? Of stond die olifant (van Rutte) in de weg?
Wat is de tijdbeleving van een westerse burger? Ik generaliseer hier met opzet. De volgende feed of tweet? Wanneer het volgende pakketje afgeleverd zal worden? De volgende iPhone? Of van de politiek? Het volgende debat? De verkiezingen? Het lijkt wel of daar het gevoel van urgentie afneemt naar mate de uitdagingen groter worden ('sms-gate').
Die verschillende tijdsbelevingen verklaren misschien waarom wij -ondanks de signalen- zijn blijven doorhandelen. De tijdschalen waarop deze autoritaire landen zich bewegen komen op ons over als stilstand. Als een vlieg die naar een lopende olifant kijkt.
John Janssen 4
Vincent HuijbersHelaas ontbeerde het onze land-manager(je noemde hem al even, Rutte) het aan visie. Zijn enige visie, voor zover je dat kan stellen, was om het huishoudboekje op orde te houden. Misschien dat hij datzelfde huishoudboekje goed kan spekken door met een huidige (en stevige oplopende) gasprijs, de rest van Europa straks mondjesmaat bij te leveren uit Groningen.
Lia 4
John JanssenJohn Janssen 4
LiaHetty Litjens 6
John JanssenJohn Janssen 4
Hetty LitjensLia 4
John JanssenAls ze het wel nodig vinden, doen ze alsnog aan landjepik: bezetten een land met grof geweld, zetten er een lokale jaknikker neer en dat noemen ze “democratie brengen”.
Dat is iets héúl anders dan Poetin en Xi doen. Toch?
John Janssen 4
LiaDiegene die welgesteld de dure Universiteiten konden bekostigen, hadden het zelfs over een muur om het gehele land heen, en zichzelf dan economisch weten te bedruipen.
Dat een Bush/Cheney comby de onderbuik van de samenleving goed wisten te bespelen, weten we ondertussen wel.
Daarna is er toch een ommekeer gekomen in het te agressieve buitenland beleid!
Lia 4
John Janssen?? Onder Trump bedoel je? Of omdat ze het oorlogvoeren nu uitbesteden aan Oekraïne?
Het bespelen van de onderbuik zijn ze in elk geval nog niet verleerd.
John Janssen 4
LiaDat Biden deze zet van Poetin gebruikt is een feit. Gelukkig voor Oekraïne, want het "Slava Ukraina" gehuil van Europa laat het qua zware wapens support tot nu toe afweten. Daar zou je bijna zomaar een complottheorie op los kunnen laten!
Lia 4
John JanssenDat vroeg ik me inderdaad af, of je dat bedoelde met 'ommekeer'.
Complotten kun je inderdaad overal wel op loslaten. Maar hoe 'gelukkig' het voor de doorsnee Oekraïner is dat Biden deze zet van Poetin gebruikt, dat vraag ik me toch af. Blijf het ongemakkelijk vinden dat Zelensky alle mannen van 18-60 verbood het land te verlaten. Voor de democratie. Als alle mannen in Oekraïne gelukkig zijn met deze strijd dan wíllen ze toch helemaal niet het land uit?
En dat voor een zet waar Poetin al heel lang voor gewaarschuwd had, een zet die met goed overleg waarschijnlijk te voorkomen was geweest - iets met een rode lijn, en iets met een lange voorgeschiedenis van Rusland zoveel mogelijk uitsluiten van Europese samenwerking op aandringen van de VS.
Maar blijkbaar denken Amerikanen werkelijk in poker! (of moeten we hier ook al een complottheorie op loslaten?)
John Janssen 4
LiaWillem de Vroomen 4
John JanssenTenslotte: kapitalisme is gebaseerd op concurrentie den dat heeft altijd het gevaar van oorlog in zich; de geschiedenis van het ontstaan van W.O.1 en 2 laat dat duidelijk zien. Samenwerking i.p.v concurrentie heeft de toekomst, maar dat is nog een lange weg. De E.U. (zonder de NAVO) moet het initiatief nemen.
En bedenk: destijds was de Sovjet-Unie nooit een serieuze bedreiging voor West-Europa, politiek, economisch noch militair. Dat geldt nog steeds ook voor het huidige Rusland.
Vincent Huijbers 9
John JanssenVincent Huijbers 9
LiaOok de VS heeft zich laten verassen door de snelheid waarmee China zich van derde wereldland tot grootste economie aan het ontwikkelen is.
Ook de oorlogen zijn nauwelijks met stategisch plan gevoerd. Van Vietnam tot Afghanistan is het reageren op de actualiteit en zijn zo als een rollende sneeuwbal groter geworden.
Lia 4
Vincent HuijbersAmerika, het machtigste land op aarde en vast van plan dat te blijven, zou geen plan hebben? En zou de dollar helemaal vanzelf de dominante munt blijven, zonder strategie?
Misschien toch deze weer eens teruglezen:
“De Amerikaanse ‘NATO first’-strategie diende er daarom in eerste instantie toe om de Amerikaanse macht te waarborgen.”
https://spectator.clingendael.org/nl/publicatie/europa-en-rusland-na-1989-een-koude-oorlog-zonder-conclusie
Vincent Huijbers 9
LiaWas Trump gepland? Dat leek meer op een reactie. Trump zelf had niet eens gepland dat hij in het witte huis zou komen. Laat staan weg zou gaan.
Als er een groter plan achter zit lijken dit ontwikkelingen die niet direct naar een vast omlijnd doel leiden. Of in ieder geval flink verstoren.
Hoe gepland was het dat de VS de blik in allerijl richting China is gaan verschuiven? Zijn zij niet ook verrast doordat ze veel technologie (goedkoop) in China lieten vervaardigen en zo van China een grote speler hebben gemaakt? Ik zie daarin dezelfde onderschatting als wij bij Poetin als het gaat om onze afhankelijkheid van gas.
Er lijkt een soort blindheid te ontstaan voor het 'grote' plaatje in welvarende westerse landen die er voor zorgen dat vooral de korte termijn economische behoeften worden vervult. Hoe verklaar je dat Europa en de VS zichzelf hebben ondermijnd?
Lia 4
Vincent HuijbersIn je eerste bijdrage zei je: "Poetin en Xi zijn mannen met plannen." Daar heb je m.i. helemaal gelijk in.
Zie mijn bijdragen dus als een aanvulling: de Amerikaanse leidinggevenden zijn óók mannen met plannen.
En dat is waar we m.i. in Europa ongelofelijk naïef over doen. Alsof de beste uitkomst voor Amerika per definitie ook de beste uitkomst zou zijn voor Europa.
"Hoe verklaar je dat Europa en de VS zichzelf hebben ondermijnd?"
Hebben we het al vaker over gehad: onze verslaving aan comfort, gemak, consumptie, bescherming tegen de onvermijdelijke onzekerheden van het bestaan. Die maakt dat we liever een paar uur extra op Schiphol in de rij staan voor ons zoveelste vliegreisje naar een zoveelste vakantieoord, dan ons voor te bereiden op een mogelijk zware winter (waar vooral voor de lage inkomens de dupe van gaan zijn).
Die volgevreten kalkoenmentaliteit dus. Ondersteund door een ijzersterke macht aan reclame en propaganda ten behoeve van onze eigen westerse oligarchen - propaganda die mensen zelfs kan laten geloven dat McDonalds staat voor "vrijheid" of "democratie"!
Die verslaving veroorzaakt onze blindheid voor het 'grote' plaatje, zoals verslavingen nu eenmaal doen.
En als we straks echt in de problemen zitten dan weten we precies wie de schuldige is: Poetin, alleen Poetin. Ja hoor.
Vincent Huijbers 9
LiaDie parallel is best treffend. Vooral ook door hoe ver we bereid zijn om te gaan om die behoefte te bevredigen.
Lia 4
Vincent HuijbersDus ook om heel veel geld te investeren in een krijgsmacht waar de hele wereld u tegen zegt - Europa heeft daarin een achterstand die we in geen tientallen jaren gaat inhalen al besteden we geen 2 maar 20 procent van ons BBP aan defensie!
Amerika is dus geen volgevreten kalkoen maar eerder een volgevreten dino, en zal dus niet zomaar ergens aan de kerstdis belanden...
Vincent Huijbers 9
LiaNederlanders niet zo:
https://www.motivaction.nl/kennisplatform/nieuws-en-persberichten/weinig-nederlanders-bereid-te-vechten-voor-het-vaderland
Best bijzonder. Zou best eens interessant kunnen zijn om te zien hoe dit ik Europa verdeeld is. En of er een relatie is met andere factoren zoals welvaart, politiek etc. Dat defensie geen prioriteit heeft lijkt dan ook verklaarbaar.
Vincent Huijbers 9
Liahttps://www.sg.uu.nl/podcast/2019/05/wat-drijft-poetin
Hetty Litjens 6
Vincent HuijbersDe VS handelt door met Saudi Arabië, hadden we dat niet moeten zien aankomen? Oekraïne wordt gecoached als slachtoffer en elke dag vallen er meer doden. Hadden we dat niet moeten zien aankomen?
Roland Horvath 7
Hetty LitjensDe VS willen desnoods 20 jaar lang oorlog voeren via een vreemdelingen legioen, de Oekraïners. Ze hebben de oorlog uitbesteed aan een onderaannemer UA geleid door Zelensky.
De bedoeling is RU en UA te beschadigen en Europa te verzwakken. Liefst met een grote oorlog.
In WO1 kwamen de VS er net nog aan te pas. En ze konden de domme Europeanen wijs maken dat er zoiets was als Zelfbeschikkingsrecht van de Volkeren. De Europeanen waren in de wolken en ze hielpen Oostenrijk Hongarije te balkaniseren, = in zo veel mogelijk zwakke, liefst onleefbare delen te splitsen. Ze eisten onbetaalbare bedragen voor oorlogsschade aan DE en Duitland DE werd gedemilitariseerd.
In WO2 waren de VS reeds gepromoveerd tot één van de hogere leden van de alliantie. De Europeanen dachten nog steeds dat de echte Sint was gekomen. De VS eisten een onvoorwaardelijke overgave van DE en samen met GB bombardeerden ze tal van DE steden plat. Na de oorlog werd de helft van Europa bezet door de VS en de andere helft door de SU. En DE werd gevierendeeld.
En nu zijn die vrijgevige VS weer van de partij maar nu als oppermeester, een plaats net onder de allerhoogste. Geen van de West Europese 13 (14) NAVO lidstaten, leden sedert 1949-1055, heeft geëist dat er onderhandeld werd over de status van UA in plaats van oorlog te voeren. Die onderhandelingen moeten toch gebeuren op basis van de eisen van RU en op basis van het feit dat de UA regeringen van 1991-2014, dus 23 jaar lang, gesteld hebben dat ze niet bij de NAVO wilden maar neutraal willen zijn zoals CH en AT.
Nogmaals, de politici van de genoemde 13 West Europese NAVO staten gehoorzamen uitsluitend de VS, ze zien niet meer dat hun eigen staat ook gediend moet worden. Daarmee zijn ze voor de oorlog in UA en voor een eventuele uitbreiding naar andere staten mede verantwoordelijk. Want dat is tegen de belangen van Europa. De 13 collaboreren.
Willem de Vroomen 4
Roland HorvathPieter Jongejan 7
De ernst van de situatie verdraagt geen oorlogsretoriek. Een kernoortlog betekent het einde van een leefbare aarde.
Putin en XI hebben een lange termijn beleid gericht op doelen die niet de onze zijn, Hun doel lijkt gericht op het bieden van bestaanszekerheid aan hun onderdanen, wat tenkoswte gaat van veel individuele vrijheden.
Het Westen heeft een korte termijn beleid gericht op het behalen van zoveel mogelijk winst. Dat korte termijn beleid is in het Westen gericht op het behalen van winsten op korte termijn. Opvallend is hoe belangrijk de kwartaalcijfers zijn in de USA vefrgeleken met Europa en Nederland. Dit winsten najagen op korte termijn leidt tot grotere bestaandonzekerheis (gepensioneerden!) in combinatie met meer individuele vrijheid.
De klimaatcrisis dwingt ons nu om meer naar de lange termijn te kijken en naar het bijtijds treffen van voorzieningen voor veroudering en vervuiling. Dat is in het Westen en ook in het Oosten niet of onvoldoende gebeurt. Er zijn geen of onvoldoende reserves gevormd voor vergrijzing en vervuiling.
De schulden van het Westen zijn met name vanaf 1995 trendmatig blijven oplopen, waarbij de reele rente trendmatig tot negatieve waardes van nu minus 6% is verlaagd.
De Russische president van de Centrale bank kent zijn vak en houdt de reele kapitaalmarktrente op een nog net houdbaar niveau van ongeveer 0%.
De vraag is hoe we in het Westen het best naar een duurzame economische groei zonder oorlog kunnen komen. Hiervoor is mi nodig dat de schuldenlanden zoals de USA en Frankrijk hun staatsobligaties met 50% afwaarderen in plaats van oorlog te voeren of te proberen de euro te handhaven met monetaire financiering.
Lia 4
Pieter JongejanPrecies!
Twee interessante omdenkers:
“Kan het licht even uit? Naar een nieuwe definitie van energiezekerheid. Paradox: om de energiezekerheid te verbeteren, moeten we onze infrastructuurnetwerken minder betrouwbaar maken.”
https://solar.lowtechmagazine.com/nl/2022/06/keeping-some-of-the-lights-on-redefining-energy-security.html
“Door onze christelijke traditie zien we natuur niet als de kern van de dingen. We moeten de eerbied voor andere mensen en de natuur terugbrengen.”
https://www.vn.nl/karen-armstrong-heilige-natuur/
John Janssen 4
LiaLia 4
John JanssenJohn Janssen 4
LiaLia 4
John JanssenHetty Litjens 6
Dit artikel is net als zowat alles wat we in onze media te lezen en te horen krijgen, wishful thinking, oorlogspropaganda en nogal drieste veronderstellingen. Daar bouw je geen toekomst laat staan vrede mee op.
Wat wordt de toekomst van Europa met een Oekraïne, met de Balkanlanden? Een zootje landen met ontzettend veel tegenstellingen. Polen en de Baltische landen zeer oorlogszuchtig en eigenzinnig. Zweden wil zijn ethische normen bvb inzake de Koerden al bijstellen ten behoeve van een rabiaat Turkije. Moreel verval overal en waarom? Om Rusland een hak te kunnen zetten, maar zonder een oorlog tegen Rusland te verklaren. Nog even en de oorlogen kunnen gevoerd worden binnen het kader van de NAVO. Dat houdt de wapenindustrie van de VS in stand en de tanende macht van de VS nog enigszins overeind.
En met wie gaan we in zee? Van wie kopen onze nieuwe energie? Van de VS, het land dat de eerste plaats verdient onder de oorlogszuchtige landen dat al sinds zijn ontstaan tig illegale oorlogen heeft gevoerd. Een door en door racistisch land. En dan gaat Biden ook zijn morele principes even terug in de kast stoppen om een deal te sluiten met Saudi Arabië. Moreel verval over de hele lijn.
Arm Europa! We zijn terug in de jaren dertig van de vorige eeuw. Hetze tegen de Russen, koop niet bij de Russen, wij willen oorlog! En het Nederlandse volk doet graag mee, want het is tenslotte toch allemaal een ver van mijn bed show, en we kunnen weer lekker hoog van een wankele morele toren blazen.
Roland Horvath 7
Hetty LitjensInderdaad de VS verzwakken, o.a. door de kosten van hun oorlogen. Het West Romeinse rijk is daar een voorbeeld van.
En Joe Biden geeft dat verzwakken goed weer. Zijn running mate Kamala Harris krijgt alleen immigratie als bevoegdheid. De meest ondankbare job. En er is blijkbaar geen team: Biden en Harris. In de tijd van Obama en Trump waren president en vicepresident vaak samen te zien bvb. bij een toespraak van de president.
Wat mankeert er: Wil Biden een tweede ambtstermijn. Op botert het niet tussen die twee.
Biden dit jaar 80 jaar oud en Harris 58. Biden ziet er uit als een heilige die het licht gezien heeft.
En Harris ziet het relatieve van de dingen, ze maakt soms een grap.
Is er een gebrek aan samenwerking, en is dat verontrustend?
Alex Vis 3
Roland HorvathJohn Janssen 4
Lia 4
John Janssen“Amerikanen spelen poker, Russen spelen schaak, Chinezen spelen go.”
En aan een uitspraak op een ander forum (kan ik ook niet terugvinden helaas, maar iets in deze strekking):
“Europa scharrelt rond als de vette volgevreten kalkoen, die nog door niemand gerespecteerd of gevreesd wordt - en dan sta je dus op het kerstmenu van andere machten.”
Roland Horvath 7
LiaDe huidige geschiedenis wordt weergegeven door de tweede uitspraak.
Hetty Litjens 6
John JanssenChristine 3
Hetty LitjensIk zou zeggen geef Rusland de Donbass en laten we verder gaan waar we gebleven waren voordat deze waanzin begon.
Joost Versteegh 4
ChristineDe Russische Federatie is op het moment weggezakt naar een totalitaire dictatuur. Het woord van Putin is geen cent waard. Afspraken worden met gefabriceerde leugens geschonden. Als de EU een wapenstilstand afdwingt volgt een periode van verzet vanuit Ukraine en in de bezette gebieden. Voor Putin is dit voldoende aanleiding om het volgende deel van Ukraine te bezetten. Bijvoorbeeld de kust bij Odesssa of het hele gebied ten oosten van de Dnjepr.
Om te overleven moet de maffia kliek rond Putin inkomsten bronnen voor haar miljarden kostende bewind veilig stellen. Ontwikkeling van de olie en gasvoorraden door Ukraine in de Donbas en rond de Krim worden daarom door Putin sinds 2011 effectief geblokkeerd. Als over 10 tot 20 jaar de inkomsten uit olie en gas wegvallen, heeft Putin een graanmonopolie nodig. Reken er maar op dat Ukraine dan weer aan de beurt is.
Voor de junta in Moscow is de derde wereldoorlog allang aan de gang. Nu wegkijken en niet optreden door de internationale rechtsorde te herstellen en Ukraine te steunen in het herstel van zijn soevereiniteit zal de kans op een nucleair conflict in de toekomst juist vergroten.
John Janssen 4
Hetty LitjensMaf zou ik de Europese leiders niet willen noemen. Hooguit naïef, achter de feiten aanlopende en non-anticiperende leiders.
Als ik Medvedev moet geloven komt er de eerste twee jaar geen Eurovisiesongfestival in Oekraïne.
Lia 4
John JanssenAls een soort rondscharrelende kalkoenen?
Roland Horvath 7
Hetty LitjensDe UA regeringen hebben 23 jaar lang, van 1991 tot 2014, laten weten dat ze geen NAVO lid wilden worden. Ze wilde neutraal zijn zoals CH en Oostenrijk AT. Dat was het beste voor UA, voor RU, voor Europa.
Maar het was niet naar de wens van het VS militair industrieel complex en ook niet van de VS gas en olie boeren.
De NAVO staten hebben onder de dictatoriale leiding van de VS nooit een duidelijke orde willen creëren in Europa. Ze waren uit op wanorde en op oorlog met RU. Een zinloze oorlog die uitsluitend doden en vernielingen creëert. Naast een langdurige haat, ontwrichting en wantrouwen tussen de Europese staten. De EU, een zwakke confederatie, kan uiteenvallen. GB is reeds weg. En de MP Boris Johnson stookt driftig tegen RU. De oorlog in UA moet blijkbaar blijven duren.
In WO1 leek het bij het begin ook vrij onschuldig te zijn. Tot de twee allianties in oorlog kwamen.
Het werd een oorlog van de Atlantische Oceaan tot aan de Oeral.
De oorlog in UA is voor de VS het gedroomde scenario om RU en heel Europa te verzwakken.
Of te vernietigen. De VS hebben 5 à 10 jaar daarover nagedacht: De Rand Corporation.
De oorlog in UA moet ophouden. Nu en onmiddellijk. Het ergerlijke is dat zoiets mogelijk is. Maar als de staat geleid wordt door corrupte non valeurs, kan men zich aan zoiets als oorlog in onze achter tuin verwachten.
Wietze van der Meulen 6
John JanssenMaar inderdaad, Putin zit er al een paar jaar (is dus zeker niet dom). Vanaf 2014 al "troubles" in (oost) Oekraïne, maar nu gaan die Russen verliezen? Als Putin verliest op het ene schaakbord, zet hij er gewoon een 2e naast en heeft ie al 3 zetten gedaan op het 2e bord terwijl de rest nog naar het 1e bord staart....
Hans van den Berg
Co Stuifbergen 5
Hans van den BergMaar ik vermoed dat dit artikel (en het artikel van morgen, want het is een serie) al een paar dagen klaar stond.
Dus u kunnen we in spanning op de volgende aflevering wachten.
FTM is geen Netflix.
Els Roumen
Kijk naar Afghanistan. Door de opgelegde sancties schijnt iedereen daar nu arm te zijn, zo arm zelfs dat ouders geen andere uitweg zien dan hun nog jonge dochters uit te huwelijken om de rest van het gezin eten te kunnen geven. Zoals laatst in het NOS journaal te zien was dat een meisje van 10 uitgehuwelijkt werd. Om triest van te worden.
Mark Rutte over de sancties door de Oekraïne oorlog: het zal ons allemaal pijn doen. Dat kan hij gemakkelijk zeggen, met zijn inkomen van een ton per jaar, zal hij geen pijn voelen. De pijn begint onderin de samenleving en kruipt langzaam naar boven, maar zal nooit de rijksten bereiken.
Graan dat Afrika en Azië niet bereikt. Het zijn de armsten die honger zullen lijden en door honger overlijden. Het Westen zal Rusland daar de schuld van geven, maar het Westen begon met Rusland sancties op te leggen, een tegenreactie was te verwachten. Afgezien van het feit dat er ook berichten rondgaan dat het graan niet meer verscheept kan worden vanaf Odessa omdat Oekraïne daar alles vol landmijnen heeft gelegd.
Ten slotte Cuba. Een arm land dat jaren heeft geleden onder sancties. Heeft dat Castro ooit op andere gedachten gebracht?
Ervan uitgaan dat de bevolking in opstand tegen het eigen regime gaat komen als de sancties zwaar vallen? In de meeste landen is het zwijgen of vluchten. En ook hier geldt dat de rijken overal ter wereld terecht kunnen en gewoon door kunnen gaan met hun mooie leventje. Zij voelen die pijn niet.
Co Stuifbergen 5
Els RoumenWe weten niet of Rusland op weg is een soort DDR te worden, of een soort Noord-Korea.
Als de sancties het lijden van de Russen vergroot, maar het lijden van Oekraïners vermindert, lijken ze mij een goed middel.
De huidige sancties zijn trouwens erg beperkt.
Compleet stoppen met de gas-import en zou schelen. Liefst ook olie-import, al valt daarbij makkelijker te frauderen.
En ja, dan komen we in de kou te zitten. En de bloementeelt onder glas zal een tijdje stoppen (dat gebeurt deels nu al, door de prijzen). En de sauna's en zwembaden.
Dat vind ik nog altijd beter dan dat steden gebombardeerd worden.
Wietze van der Meulen 6
Co StuifbergenProductie- en distributieketens worden zo nog veel meer verstoord. Dat zal me toch een spanningen geven.
Over "Stammwerk" Ludwigshafen.
https://www.welt.de/regionales/rheinland-pfalz-saarland/article238449723/BASF-Chef-Brudermueller-gegen-Embargo-von-Erdgas-aus-Russland.html
Co Stuifbergen 5
Wietze van der MeulenDe maatregelen mogen vooral geen pijn doen, en als ze tekortschieten is de schade voor de slachtoffers.
Misschien zit in Groningen genoeg gas om essentiële industrie te laten draaien.
Misschien moeten we accepteren dat er schaarste ontstaat.
Ik denk dat zo'n offer loont om de oorlog te stoppen. En dan zwijg ik nog over de (uiterst kleine) kans dat onze militairen straks de Baltische staten bevrijden moeten.
Wietze van der Meulen 6
Co StuifbergenZonder voldoende gas vallen er allerlei functies uit. In Nederland zullen we het wel redden de komende winter. Er is nog zo'n 450-500 miljard kuub winbaar uit het Groninger-veld.
De Duitsers krijgen het wel krap ( nu al).
https://www.welt.de/wirtschaft/article239393481/Gazprom-drosselt-Gas-Lieferungen-auf-40-Prozent.html
En dat met zo'n offer de oorlog wordt gestopt, is maar zeer de vraag. Meer een schot in eigen voet zou ik zeggen.
Co Stuifbergen 5
Wietze van der MeulenDus ja, dan is elke maatregel een schot in de voet.
Natuurlijk is de vraag of het de oorlog stopt. Maar als de gasopbrengsten wegvallen, wordt het in ieder geval moeilijker om oorlog te voeren.
En er zijn natuurlijk keuzes tussen de verwarming uitzetten en de industrie afschalen aan de ene kant, en de kassen warm stoken en op Schiphol in de rij staan aan de andere kant.
Wietze van der Meulen 6
Co StuifbergenMijn algemeen punt is dat er vaak nogal snel besluiten worden genomen die voor anderen verstrekkende gevolgen kunnen hebben. Besluiten worden vaak weinig doordacht genomen.
Lia 4
Els RoumenJohn Janssen 4
Els RoumenEn ja, bestemming Afrika maken dat graan. Wij in de 'buikje vol' Westerse Wereld kunnen wel even zonder.
Eveline Bernard 6
John JanssenJohn Janssen 4
Eveline BernardIets moet er gebeuren, of gvd niet!!!!
Aangezien Poetin alleen sea corridor wil toestaan als sancties versoepelen, vraag ik mij af of je uit een nootje bent gekropen deze morgen.
Roland Horvath 7
John JanssenEn ik kan mij vergissen.
Maar er zou een wapenstilstand kunnen komen en
dan onmiddellijk onderhandelingen op basis van de eisen van RU en
van de eis van UA, van 1991 tot 2014, om een neutrale status te verkrijgen.
Maar dat is voor velen wellicht te eenvoudig en misschien jaren te vroeg.
Of wat dacht je van deze:
Na 'America first' :
In Europa regeert Europa. In de VS regeert de VS.
Wietze van der Meulen 6
Eveline BernardJohn Janssen 4
Wietze van der MeulenDe 'ever so strong NAVO' had allang een safe sea corridor moeten arrangeren. 6e vloot als toezichthouder, en kijken hoever(denk ik niet) vrind Poetin had willen gaan.
Niet ALLEEN om het graan, maar ook nu eens als een krachtig signaal naar Vladimir. Zoals het nu gaat, sukkelt het, sukkelt het, en sukkelt het maar voort.
5 sterren treinreisjes van een zgn 'super trio' veranderd daar weinig aan!
Wietze van der Meulen 6
John JanssenHet zal wel wat doorsukkelen. Echt doorzetten door de NAVO zie na bijna 4 maanden oorlog niet meer gebeuren.
En dat super-trio heeft in eigen land ook nog wel wat probleempjes liggen die om een oplossing vragen zou ik zeggen.
Vriend Scholz levert nog niet zo snel veel vuurkracht is de algemene klacht. Was drukker met Corona bezig goof ik. Over Frankrijk en Italië hoor ik ook niet veel. O ja, Italië is nogal afhankelijk van Russisch gas. Loopt thuis de rente ook nog snel op.
En wat brand betreft, volgens de Barents Observer is er ook een brandje ontstaan in een Russisch gasveld.
https://thebarentsobserver.com/en/industry-and-energy/2022/06/russias-biggest-natural-gas-field-ablaze
Dat veld zou zo'n 10.000 miljard kuub groot zijn ruim 3 maal Slochteren toen het nog vol was. Nu brandt zo'n veld niet maar het bovengrondse gas. Maar zal de export niet ten goede komen. En Nordstream 1 heeft het al moeilijk.
John Janssen 4
Wietze van der MeulenBizarre samenloop van omstandigheden die brand in het Russisch veld. Ze hebben toch al een zeer slecht track record wat betreft spillage van olie en gas.
Wietze van der Meulen 6
John JanssenJohn Janssen 4
Wietze van der MeulenMocht kort geleden een tijdje verblijven in Spanje, en kreeg wat mee van de Spaanse furie t.o.v. Marokko.
Wat een arbeidsethos heeft die goed opgeleide Spaanse jeugd. Schakelen ook nog eens snel met wind (de Zuidelijke eilanden) en solar power (grote projecten mainland).
Zou Minister van Gennip zomaar willen adviseren "haal jeugd uit Spanje" i.p.v. probleemjongeren uit de Franse voorsteden.
John Janssen 4
Wietze van der MeulenWietze van der Meulen 6
John JanssenRoland Horvath 7
Els RoumenHet Westen begon met sancties op te leggen. Aan wie?
Uitsluitend aan de Midden - en West Europese staten. Niet aan RU of aan de VS, die blijven buiten schot.
Waar zijn de West Europese politici mee bezig. Ze zijn of toch m.i. ze moeten in een geval van oorlog zichzelf bestuurlijk/ politiek handelingsonbekwaam verklaren en niet meer verroeren. Dan doen ze volgende keer het minste kwaad.
Ze hadden beter kunnen en moeten weten. Als ze enige kennis, interesse en begrip van de geschiedenis hadden. In de jaren 1806-1814 was er het Continentaal Stelsel: Napoleon Bonaparte verbood daarmee alle handel van het Europese vasteland met Groot Brittannië GB. Het kwam neer op een invoer verbod voor GB producten. Het heeft als zodanig vrijwel niets opgeleverd.
Zo ook vandaag de dag: Ru verkoopt het gas elders.
De VS verkopen schaliegas aan Europa wellicht aan een hogere prijs, als ze de nodige capaciteit hebben.
En wij, West Europeanen zitten in de kou subsidiair wij sterven van de kou.
Charlotte Jansen 2
Overextending and Unbalancing Russia
https://www.rand.org/pubs/research_briefs/RB10014.html
https://www.rand.org/pubs/research_reports/RR3063.html (de sancties en wapenleveranties)
Het document bevat expliciete strategieën om de export van energie naar Europa te voorkomen, sancties op te voeren, een Russische braindrain te bevorderen, het conflict met Oekraïne te militariseren, Syrische 'rebellen' te steunen, regime-change in Wit-Rusland te bevorderen, 'spanningen uit te buiten' in de zuidelijke Kaukasus, de Russische invloed in Centraal-Azië te verminderen en indirecte steun verlenen aan Navalny en andere binnenlandse actoren die de legitimiteit van de Russische regering ondermijnen en Rusland destabiliseren.
Echte achtergrond informatie:
https://mronline.org/2022/02/24/what-you-should-really-know-about-ukraine/
VS erkent betrokkenheid bij 46 biolabs in Oekraïne, voor ‘vreedzame doeleinden’
https://www.blckbx.tv/buitenland/vs-erkent-betrokkenheid-bij-46-biolabs-in-oekraine-voor-vreedzame-doeleinden
The CIA - 70 years in Ukraine
(Doug Valentine)
https://youtu.be/jRicZc-cZ0I
Roland Horvath 7
Charlotte JansenVolgens Abhijit Chavda, India, geopolitics is er 5 à 10 voorbereiding van de oorlog in UA geweest.
Dat beweert hij in:
https://youtu.be/QpxWE_a9tnA
Daar in heeft Abhijit Chavda het over de staat van oorlog tussen Rusland en Oekraïne.
Abhijit Chavda, India, geopolitics.
Een zeer verhelderende commentaar.
Vincent Huijbers 9
Charlotte JansenJe kunt zo'n lijst ook andersom opstellen verwacht ik. Toevallig werd gisteren nog een spion ontmaskerd:
Dit is 'Victor Muller', de Russische spion die stage wilde bij Strafhof - https://nos.nl/l/2432973
En probeer de voorvallen te herinneren waarbij Rusland in het westen zat te viespeuken (spionage, liquidaties met gif) met als kers op de taart beïnvloeden van de Amerikaanse verkiezingen.
En zo zal het blijven doorgaan als belangen en denkbeelden uiteenliggen.
Veel experts waren verrast door Poetins rancuneuze actie én de staat van zijn leger. Er wordt veel over de oorzaak en het gevolg gedebatteerd waarbij de toezegging van 'het westen' dat de NAVO geen inch zou opschuiven bijna als een heilige boodschap wordt verklaard. Maar die boodschap ligt in een verleden en is apocrief.
Poetins boodschap is helder. Ik pik in wat ooit van Rusland was. De recente geschiedenis (en daarmee een hele nieuwe jonge generatie) negerend. Het is een ego ding: apengedrag.
Hoe daar op te reageren?
John Janssen 4
Vincent HuijbersNormaliter zou elk rationeel mens gaan voor de dialoog met zijn opponent. Die deur blijkt niet meer open te gaan, wellicht omdat naast ego en apengedrag er ook blinde woede is bijgekomen.
Vincent Huijbers 9
John JanssenEr zal ongetwijfeld een dialoog komen en een staak het vuren overeengekomen maar het vertrouwen is weg.
Er lijkt ook een verschil om het soort macht dat nu uitgevochten wordt. Soms denk ik het in de lichaamstaal en enscenering te zien van de officiële optredens van Poetin, Xi en Biden. Begrip daarvoor zal onvermijdelijk een andere omgang opleveren. Tot nu toe hebben we een opportunistisch/kapitalistisch format over de hele wereld uitgegooid als een soort net om de gedachten gelijk te schakelen. We zijn verrast over hoe gemakkelijk er om en door dat net heen te zwemmen is.
Roland Horvath 7
John JanssenLia 4
John JanssenLia 4
Vincent HuijbersWat is er naar jouw mening precies 'apocrief' aan?
Vincent Huijbers 9
LiaZe zijn gedaan in een overleg over de Duitse eenwording maar daarna nooit onderdeel geworden van een verdrag. Er is geen document waarin de reikwijdte van die woorden juridisch in zijn vastlegd.
Natuurlijk kun je in 'de geest van' deze woorden wel bedenken dat de Russen niet bij waren met de uitbreiding van de NAVO. Maar dat komt omdat toetreding tot de NAVO een vrije keuze van deze landen. En ik wil ook best geloven dat er krachten zijn geweest die deze landen een handje hebben geholpen bij die keuze. Maar die hele discussie gaat voorbij aan de puinhoop van de Sovjet Unie en het falen van de Russische leiders om van hun land een fatsoenlijke staat te maken wat net zo'n legitieme motivatie voor deze landen kan zijn om hun blik naar het westen te richten waar dat meestal wel redelijk lukt.
Het is de frustratie in Poetins woorden die denk ik de werkelijke bron van dit conflict verraad. Door dit een speciale militaire operatie te noemen bedient hij zich precies met de middelen waardoor zijn land wordt veracht
Lia 4
Vincent HuijbersDit lijkt me de spijker op z’n kop:
“Maar over wat deze woorden betekenen zijn verschillende lezingen.”
Persoonlijk geloof ik niet dat er één ‘werkelijke bron van dit conflict’ is, het lijkt me aannemelijker dat er een heel scala aan bronnen is, die samen een explosief mengsel hebben gevormd.
Eén van die bronnen lijkt me juist de westerse arrogantie die ervan uitgaat dat Rusland zich maar heeft te schikken in ‘onze’ lezing. En, wie weet, ook in de rol van goedkope grondstoffenleverancier die het de westerse landen zoveel makkelijker maakt om een ‘redelijk fatsoenlijk land’ te zijn (misschien herinner je je de FairTrade kerstomaatjes in Tunesië nog? https://www.vn.nl/nederlandse-tomatenkweker-tunesie/) (https://www.ftm.nl/artikelen/heineken-in-myanmar#bijdrage415486)
Juist door dit soort arrogantie zou het wel eens kunnen zijn dat ook het westen in toenemende mate wordt veracht. Hoe geloofwaardig waren de NAVO ‘vredesmissies’? Beginnen we ook niet steeds meer een puinhoop te maken van onze eigen landen?
In Europa doen we soms een beetje meewarig over naïeve Amerikanen die geen idee hebben hoe het leven er aan de andere kant van de oceaan uitziet en nooit een vreemde taal zullen leren. Maar stellen wij ons in dit conflict niet precies zo op?
Vincent Huijbers 9
LiaJouw laatste opmerking zet me aan het denken over het verschil tussen begrijpen en begrip. Ik kan begrijpen dat slavernij in een bepaalde tijd een onderdeel van onze geschiedenis is geweest maar kan geen begrip opbrengen dat er zo met mensen om is gegaan.
Datzelfde heb ik met hoe ik naar Rusland kijk. Ik kan begrijpen waarom hun politieke geschiedenis een bepaalde richting heeft gekregen maar kan geen begrip opbrengen voor de consequenties die het heeft voor hun burgers (en mensen elders in wereld). Zo zie ik ook de daden van Poetin. Zijn frustratie kan ik begrijpen maar die rechtvaardigen in mijn ogen ooit het wereldwijde conflict dat hij heeft ontketend. Dat bepaalt denk ik mijn positie.
Andersom heeft 'het westen' of de VS ook verachtelijke keuzes gemaakt en is het kapitalisme de bron van de klimaat- en energiecrisis die op ons af komt. Maar per saldo heeft het ook veel aan welvaart gebracht waardoor landen langzaam uit armoede getrokken worden. Het mooie van het kapitalistisch de democratisch systeem is dat dit zichzelf bevraagt: de energietransitie is een antwoord op het probleem dat we zelf hebben gecreëerd.
Lia 4
Vincent HuijbersRaak verwoord weer. Ik lees het als “begrijpen-rationeel, begrip-emotioneel”, lees ik het zo goed?
In elk geval ben ik dit helemaal met je eens: al deze vormen van agressie vallen nooit goed te praten, ook al kun je proberen ze te begrijpen. Daarom begrijp ik, én heb ik begrip voor, je positie.
Volgens mij zijn we het een heel eind eens over wat regeringen zouden moeten nastreven, maar verschillen onze ervaringen hoe het in het westen toegaat. Ik heb heel wat keren de schaduwzijde van onze ‘welvarende democratie’ mogen ondervinden - in Nederland een aantal keren pech met verhuurders en uitkeringen en op een haar na ontsnapt aan de toeslagen affaire, en lang in een arme wijk gewoond waar ik laagopgeleide buren nog veel harder zag ploeteren. In armere landen heb ik het soort ‘welvaart’ (incl natuurvernietiging) type ‘Tunesische tomatenkweker’ mogen aanschouwen. Misschien leg ik daardoor andere accenten dan jij.
Ik ben met je eens dat het kapitalisme een ‘zichzelf bevragende’ mechanisme bevat en dat heeft decennialang heel behoorlijk gewerkt in Europa, maar ik vrees ook dat datzelfde mechanisme steeds meer betonrot vertoont, en onze rechtsstaat erbij - die hangen m.i. samen.
Je optimisme over de energietransitie bijv. kan ik dan ook niet delen, vooralsnog zie ik er sneller nieuwe problemen bijkomen dan er worden opgelost.
Ook kan ik het immorele gedrag van Poetin moeilijk los zien van het immorele gedrag van westerse machten.
Ik vind het zeer zorgwekkend hoe onze regeringen en media steeds weer proberen zoveel mogelijk de eigen verantwoordelijkheid voor dit conflict af te schuiven, door de schuld zo eenzijdig mogelijk bij Poetin te leggen. Dat vergroot niet alleen de ‘betonrot’ maar ook de polarisatie. Het lijkt mij niet in het belang van de gewone burgers.
En intussen wordt onze rechtsstaat stapje voor stapje verder afgebroken - waar vecht Europa dan eigenlijk voor?? Dat vind ik minstens zo zorgelijk.
Vincent Huijbers 9
LiaMaar begrijp me niet verkeerd: ik ben helemaal niet zo positief over de politiek en de toekomst. Ik zoek vooral naar waar het accent te leggen. Begrijpen heeft voor mij ook een bepaalde afstand, inderdaad rationeel als stappen in een proces volgend. Begrip is emotioneel maar ook moreel. Het is oordelend denk ik.
Wanneer ik uitzoom ben ik geneigd om ook die positieve zaken te kunnen ontwaren. Maar ingezoomd zie ik ook de grote problemen. Maar waar gaat het mis? Waar moet het accent gelegd worden?
De mensheid lijkt op een bepaalde manier ook 'gestuurd' te worden door de optelsom van talloze individuele keuzes. Zie hoe stap voor stap deze oorlog zich aankondigde en we inmiddels weer steeds verder verstrikt in raken. De geschiedenis lijkt op grote schaal zich te bewegen als een olifant terwijl de gebeurtenissen voorbij vliegen als een mug.
Zo is het ook met het kapitalisme en het milieu, etc. Persoonlijk denk ik dat politiek in staat zou moeten zijn om zowel enigzins het het individu als het collectief te dienen. Of recht doen aan het heden met verantwoordelijkheid voor toekomst. Individuen/bedrijven lijken hiertoe niet in staat. Die steven uiteindelijk belangen na en proberen die te behouden en in het geval van het kapitalisme te vermeerderen door consumeren waardoor dat belang en voorwaarde is geworden.
Daar verzaakt ons politiek systeem denk ik (want dat zijn 'wij'). Die lijkt in hetzelfde spel van belangen verstrikt geraakt te zijn.
Wat betreft Poetin begrijp ik je bezwaar maar denk ik dat een dictator al helemaal die balans niet op orde heeft. Aan ons vooral de verantwoordelijkheid om het conflict zo klein mogelijk te houden omdat de elende voor de burgers en de wereld steeds groter daardoor wordt. Maar waar leg je het accent: geef je toe? Of duw je terug?
Lia 4
Vincent HuijbersInderdaad had ik niet goed begrepen dat ook jij je zorgen maakt over de politiek en de toekomst, ik had ten onrechte de indruk dat je ervan uit ging dat de wereld wel op z'n pootjes terecht komt als Poetin maar verslagen wordt. Gezien je bijdragen op andere artikelen had ik beter kunnen (moeten) weten.
Wat betreft je opmerkingen over kapitalisme en politiek: ik deel je mening "dat politiek in staat zou moeten zijn om zowel enigzins het het individu als het collectief te dienen." Politiek moet m.i. handelen als een scheidsrechter, die boven de spelende partijen staat, het spel zoveel mogelijk laat doorgaan, maar stevig en consequent ingrijpt wanneer een partij een oneigenlijk voordeel probeert te halen.
In de huidige economie zou je kunnen zeggen dat de meeste scheidsrechters zijn omgekocht en de regels hebben aangepast in het voordeel van de zes grootste clubs. Ik weet niet ook hoe dat terug te draaien is - 'van bovenaf' zie ik dat niet meer gebeuren.
Eigenlijk lijkt onze tijd op een slow-motion van de periode-Jeltsin, toen nieuwbakken Russische oligarchen zich als sprinkhanen op de Russische economie stortten. Dat is toen 'opgelost' door de komst van een dictator, omdat de Russen het zelf niet konden of wilden oplossen. Veel Russen waren (zijn?) daar nog blij mee ook.
Uiteraard hoop ik dat we in Europa een democratische oplossing vinden, maar als we onze waarden en rechtsstaat blijven verwaarlozen zoals nu, vrees ik dat ook hier binnenkort een dictator 'orde en veiligheid' komt brengen. Of die dictator uit Europa komt of van elders? Maakt dat dan nog veel uit...?
Wat betreft je vraag: "geef je toe? of duw je terug?": ik denk dat je tegelijkertijd EN moet terugduwen EN de angel uit het conflict halen.
Net als met de aanpak van criminelen: repressie is niet effectief zolang je criminelen geen uitzicht geeft op een fatsoenlijk be
Vincent Huijbers 9
Lia'In de huidige economie zou je kunnen zeggen dat de meeste scheidsrechters zijn omgekocht'
Deels kan ik je hierin volgen maar onderschat niet het belang van de meerderheid. De politiek dat zijn wij. De toeslagenaffaire sloeg in als een bom. Maar was dat niet precies wat 'we' wilden? Dat de aanleiding, de Bulgarenfraude een buitenproportioneel opgeblazen misstand was ging er blijkbaar in als koek. Keihard aanpakken was het advies. Het gevolg is desastreus en nog halen we onze schouders er voor op als het volgende nieuwsbericht of feed zich opdringt. Politiek en rechtstaat zijn er ook in de minderheid te beschermen tegen de meerderheid.
Ik begrijp dat de roerige tijden na het uiteenvallen van de Sovjet Unie vroegen om een weinig democratisch systeem. Maar het is een oorlogsstand waar ze niet meer uit zijn gekomen. Dezelfde falende corrupte elite waar de Russen zich door laten vertegenwoordigen maakt dat het rijke land enkel vaart op verkoop van zijn bodemschatten. De brain- en gelddrain hebben dezelfde bron.
Denk ook dat toegeven en terugduwen ergens in het midden uit zal komen. Maar het wantrouwen en de haat zal nog generaties een bron van problemen vormen. Wanneer Poetin zijn punt op een andere manier had gemaakt. Bijvoorbeeld door enkel de hand op de gaskraan te leggen en voorwaarden stellen had hij denk ik veel meer bereikt. Met deze oorlog heeft hij alle fiches op rood gezet.
En dat valt alleen Poetin aan te rekenen.
Lia 4
Vincent HuijbersJa, daar heb je natuurlijk gelijk in. Pijnlijk maar waar. Gebrekkige voorlichting (door politiek en media) speelt hier ongetwijfeld een rol, maar de passieve houding van de kiezers zeker ook.
"Wanneer Poetin zijn punt op een andere manier had gemaakt. Bijvoorbeeld door enkel de hand op de gaskraan te leggen en voorwaarden stellen had hij denk ik veel meer bereikt. Met deze oorlog heeft hij alle fiches op rood gezet. En dat valt alleen Poetin aan te rekenen."
Helemaal mee eens! Poetin had moeten reageren, maar zeker niet op deze manier.
In dit interview verwoordt Chomsky dat ook heel helder, ik denk dat je het wel interessant zult vinden. Hij benoemt de criminaliteit van Poetin; de maanden voorafgaand aan de invasie; de provocatie en dubbelheid van het westen ("het Russische leger is zwak en incompetent" enerzijds en "het Russische leger dreigt ons te overweldigen dus we hebben meer wapens nodig" anderzijds); en de keuze om Rusland pijn te doen (met alle leed voor gewone Oekraïners, gewone Russen en gewone Afrikanen die daarbij komt) boven diplomatie, en wie daarvan profiteren.
https://www.commondreams.org/views/2022/06/19/diplomacy-ruled-out-ukraine-war
Vincent Huijbers 9
LiaChomsky legt vaak pijnlijk de hypocrisie van het westen bloot. Had hem nog niet over dit conflict gehoord.
Die speech van Dwight Eisenhower is heel relevant:
https://youtu.be/SEGpTu8sVKI
Let op onze welvaart en de staat van onze defensie.
Wat fascinerend is de dynamiek die lijkt te ontstaan. Ik moet dan denken aan 'De meeste mensen deugen' van Rutger Bregman. Dit soort grote conflicten emergeren juist uit talloze keuzes van talloze mensen. Dat laat het interview van Chomsky denk ik pijnlijk zien. Dat maakt het denk ik ook zo moelijk om de geest weer in de fles te stoppen.
Denk aan de Japanse soldaat die nog in 1974 dacht dat de tweede wereld oorlog nog aan de gang was:
https://historiek.net/japanse-soldaat-ontdekt-shoichi-yokoi/144293/#:~:text=Teruo%20Nakamura%20is%20officieel%20de,op%20het%20Indonesische%20eiland%20Morotai.
Ik had deze al ergens gedeeld maar dit artikel van de Guardian beschrijft ook heel goed hoe Duitsland zo afhankelijk is geworden van Russisch gas:
https://www.theguardian.com/world/2022/jun/02/germany-dependence-russian-energy-gas-oil-nord-stream
Ook dit gaat ver terug.
Zorgelijk zijn deze corporate belangen. Kijk naar de grote uitdagingen en hoe deze steevast vanuit deze hoek gestuurd worden en wij daar eigelijk ook van afhankelijke zijn gemaakt.
Rob de Wijk heeft het ook steeds over de uitweg die Poetin moet worden geboden. Wat we niet zien is dit de uitweg is voor ons allemaal.
Lia 4
Vincent HuijbersSpot on!
Dank voor het filmpje, heel belangrijk. Ook interessant om de hele speech te lezen: http://www.edchange.org/multicultural/speeches/ike_chance_for_peace.html
Eisenhouwer was zich sterk bewust van deze "corporate belangen" en het gevaar ervan.
Tegelijk zie je hoe hij helemaal in het vijanddenken zat (of zich genoodzaakt voelde ernaar te spreken): zie bijvoorbeeld het contrast tussen deze citaten:
enerzijds het door Chomsky genoemde citaat
"Every gun that is made, every warship launched, every rocket fired signifies, in the final sense, a theft from those who hunger and are not fed, those who are cold and are not clothed."
"This world in arms is not spending money alone. It is spending the sweat of its laborers, the genius of its scientists, the hopes of its children."
"The cost of one modern heavy bomber is this: a modern brick school in more than 30 cities. It is two electric power plants, each serving a town of 60,000 population (etc)."
anderzijds het wij-goed-zij-kwaad denken
"The Soviet government held a vastly different vision of the future. In the world of its design, security was to be found, not in mutual trust and mutual aid but in force: huge armies, subversion, rule of neighbor nations. The goal was power superiority at all cost. Security was to be sought by denying it to all others. The result has been tragic for the world and, for the Soviet Union, it has also been ironic."
Over ironie gesproken! als je de militaire uitgaven en acties van beide landen naast elkaar legt (toen én nu). En toch is dit frame nog steeds springlevend.
In hetzelfde frame is het Guardian-artikel geschreven (eigenlijk handelden Duitsland en Rusland volgens Eisenhouwers ideaal*)!
Lees het nog maar eens met het Clingendael-artikel in het achterhoofd en je begrijpt waarom Chomsky zo hamert op de Westerse hypocrisie.
Lia 4
Vincent HuijbersDatzelfde zou Europa, zelfs Nederland, m.i. ook moeten doen met alle andere handelspartners, inclusief de VS. Je moet altijd een duidelijke grens kunnen trekken als dat nodig blijkt.
"Let op onze welvaart en de staat van onze defensie."
Inderdaad treffend! Zij ruim 3 procent en wij nog geen 2... daar hebben we allemaal leuke dingen mee gedaan en nu wordt de rekening gepresenteerd :-(
"Wat fascinerend is de dynamiek die lijkt te ontstaan. Ik moet dan denken aan 'De meeste mensen deugen' van Rutger Bregman. Dit soort grote conflicten emergeren juist uit talloze keuzes van talloze mensen."
'De meeste mensen' deugen, maar de niet-deugende minderheid zit vaker bovenop de apenrots. En ook 'deugende' mensen zijn gevoelig voor verleidingen.
Vooral als mensen erin slagen zichzelf te onttrekken aan de gevolgen van het eigen handelen (de zelf gecreëerde problemen op andermans bordje te schuiven) raakt de geest uit de fles.
Ik denk dat een sterke rechtsstaat die geest kan bedwingen, maar juist die rechtsstaat is de afgelopen decennia steeds meer in verval geraakt.
Hoe zou die weer kunnen worden versterkt als een groot deel van de regering en multinationals een sterke rechtsstaat vooral lastig vinden?
Lia 4
Vincent HuijbersVincent Huijbers 9
LiaLia 4
Vincent HuijbersNet als met de aanpak van criminelen: repressie is niet effectief zolang je criminelen geen uitzicht geeft op een fatsoenlijk bestaan. Het gaat dus niet om toegeven vs terugduwen, maar om realistische spelregels en elkaar daaraan houden.
Terugduwen zonder uitzicht te bieden op redelijke samenwerking leidt tot een uitzichtloze geweldsspiraal.
Eveline Bernard 6
Vincent HuijbersHet kapitalistische in het systeem breekt het democratische ervan af. De geschiedenis laat dit keer op keer zien. Het systeem van de zogenaamde 'vrije markt' leidt ertoe dat de rijken steeds rijker worden en de rest armer en minder vrij, zo leert de geschiedenis. Dit is beschreven door de Utrechtse geschiedenisprofessor Bas van Bavel in 'De onzichtbare hand'.
https://uitgeverijprometheus.nl/catalogus/de-onzichtbare-hand.html
Vincent Huijbers 9
Eveline BernardIs er een werkbaar alternatief? Er lijkt iets goeds en iets slechts te gebeuren. Het communisme bleek ook niet te werken. Er lijkt een mate van ongelijkheid of onvrede nodig voor innovatie of een beweging. Volgends mij is dat zelfs de motor achter cultuur als je ziet dat kunststroming of mode zich steeds weer lijken af te zetten tegen het voorgaande. Of als jongeren tegen hun ouders.
Misschien is het probleem dat de 'markt' mensen als een economische voorwaarde ziet en zo ontmenselijkt. Wanneer de overheid ook een 'markt' bedient onstaan onwenselijke situaties. Denk aan Tata Steel of Groningen waar de gezondheid van burgers wordt opgeofferd aan de bijdrage die het bedrijf levert of de gasobrengst. De wederkerigheid naar de maatschappij is er volledig uit verdwenen of wordt uitdrukt in een economische groei of koopkracht.
Begrijp me niet verkeerd: ik ben alles behalve tevreden met de uitwassen van onze politiek en consumentisme. Maar ik probeer te begrijpen wat er nodig is om de uitwassen te bestrijden. Het systeem vervangen lijkt mij te voorbarig. Maar zoals het er nu uitziet lijkt het systeem zichzelf in stand te houden en vrees ik dat deze door een catastrofe opgelegd zal worden. Zoals de Deltawerken een antwoord zijn op de overstroming in 1953.
Wat zou jouw oplossing zijn? Realistisch.
Eveline Bernard 6
Vincent HuijbersDe vrijheid van de vermogenden moet aan banden gelegd.
Stevig belasting heffen op de zeer hoge (> 10 MILJOEN) vermogens in internationaal verband.
De macht van werkelijk democratische instituties moet versterkt.
De rechtsstaat moet in ere hersteld worden.
Juridische bijstand moet gratis en ruim beschikbaar zijn.
Gratis onderwijs.
Gratis OV.
Verdragen als CETA, die de democratie ondermijnen, zijn een voorbeeld van dingen de we moeten verbieden.
Eveline Bernard 6
Vincent Huijbershttps://www.youtube.com/watch?v=Yi1Fm5eFx34 (twee jaar geleden)
Vincent Huijbers 9
Eveline BernardBij de cycli van opkomst, bloei en ondergang (https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Cyclustheorie) moet ik denken aan 'terugvallen' (als bij psychische problemen). Je kunt namelijk niet terug [in de tijd] vallen.
In hoeverre is dat niet een constructie van onszelf? Ervoeren mensen dat ze in de Middeleeuwen leefden? En was dit echt een tussentijd? Onze eigen Huizinga liet denk ik zien dat we de geschiedenis dan tekort doen.
Terug naar de problemen van nu: ik denk dat wat van Bavel aangeeft al gaande is. De vele uitdagingen worden bediscussieerd en zullen opgevolgd worden. Door nieuwe ideeën en systemen.
Geschiedenis als een resultaat van talloze grote en kleine handelingen die op elkaar en de omgeving reageren en zo vooruitbewegen een toekomst in. De patronen waar van Bavel het over heeft zijn los te vergelijken met seizoenen: je kunt ze herkennen en je daardoor zo goed mogelijk voorbereiden. Tijd gaat gewoon door.
Met het moderne leven is onze tijd belangrijker geworden. We zijn misschien ook wel de meest zelfbewuste wezens (denk aan sefies) die tot nu toe op de aarde hebben gelopen. Maar wie zijn wij?
Fascinerend was dat tijdens de pandemie mensen ineens het bos ontdekte. Er werd contact gemaakt met behoeften die doordat het systeem stil gezet was zichtbaar werden. Toen het systeem weer in gang gezet werd verdween toen de behoefte of werd deze vervangen door wat anders? Dit onvermogen om te reageren op, of contact te maken met zaken waar het echt om gaat lijkt ons vooral in de weg te zitten.
Eveline Bernard 6
Vincent Huijbershttps://www.youtube.com/watch?v=Yi1Fm5eFx34
Vincent Huijbers 9
Eveline BernardOnze manier van leven drukt ons in een positie waardoor wij het zicht op onze omgeving (en daarmee toekomst) verliezen: technologie koppelt ons los van verantwoordelijkheid voor onze omgeving. Vlees in een bakje in het koelvak is geen dier meer. Hoe bewust ben je van je energieverbruik onder een regenshower? Nieuwe media vervormt het contact tussen échte mensen.
Ons economisch systeem maakt ons afhankelijk van een hele keten die zichzelf in stand moet houden en politieke macht (Zie VS én China!) komt in steeds minder handen. Dat het leven na de economische crisis en de pandemie als vanouds doorgaat laat zien hoe weinig invloed we hier over hebben. Of: hoe snel we weer meedraaien. De files waren in een mum van tijd weer lang.
Maar de mens is adaptief. Eén van de succesfactoren van onze soort is dat we ons aanpassen aan veranderende omstandigheden en daar door technologie steeds bedrevener in zijn geworden. Ik ben daarom niet pessimistisch nóg optimistisch: ik weet het niet. Feit is wel dat een overstroming tot de Deltawerken heef geleid. En bij mij op kantoor werkt de helft voortaan de meeste tijd thuis. Dus er veranderd wel wat.
Misschien dat door de gemiddelde levensverwachting door de geschiedenis heen mijn verwachting en hoop wat meer op een optimistische scenario gevestigd is. Maar ook omdat we ons meer dan alle andere generaties voor ons bewust zijn van onze tijd en plaats.
Hoe kijk JIJ hier tegenaan?
Eveline Bernard 6
Vincent HuijbersVincent Huijbers 9
Eveline Bernardhttps://open.spotify.com/episode/1uBBtPgmGl1QvAZeK3u6TH?si=emelGVsSSY2WPSS2h5zKcA&utm_source=copy-link
Mocht je geen tijd hebben om het hele verhaal te beluisteren wordt het vanaf 10:00 relevant.
Ik denk dat Jelle Brandt Corstius daar een belangrijk punt maakt over zelfvoorzienendheid van arme Russen. Wij zijn dat zijn verleerd of hebben ons in belangrijke mate afhankelijk gemaakt van onze maatschappij die hierin tot nu toe royaal in heeft voorzien.
Maar het heeft er ook voor gezorgt dat we minder goed met tegenslag om kunnen gaan. Het gaat hier niet alleen om die buffers maar ook mentaal. Kijk hoe we de dood voor ons uit schuiven terwijl dat bij andere culturen veel meer een onderdeel is van het leven. Dat lijkt vrij recent. We komen tegen een (voorlopige) grens van de maakbaarheid van het leven.
Jezelf probleemeigenaar maken is precies wat er gebeurt met een corporatie. Maar dat geldt misschien ook voor je eigen leven: wat ik doe (of niet doe) heeft gevolgen voor mijzelf maar ook voor mijn omgeving. Dat bewustzijn lijkt héél langzaam terug te komen. Of het genoeg is en breed genoeg gedragen zal worden weet ik niet maar we zullen er anders ongetwijfeld toe worden gedwongen.
Eveline Bernard 6
Vincent HuijbersVincent Huijbers 9
Eveline BernardEveline Bernard 6
Vincent HuijbersVincent Huijbers 9
Eveline BernardWe zien vrij goed wat er mis gaat. En we kunnen voor ons laten denken en daar kennis van nemen of niet. Maar welke keuzes zijn er te maken?
Eveline Bernard 6
Vincent HuijbersVakbond, woningbouwvereniging,
Zuivelcoöperatie,
Boerenbond,
Onderlinge schadeverzekering,
Coöperatieve uitvaartvereniging,
Veilingcoöperatie, inkoopcoöperatie, buurtvereniging, schoolvereniging, toneelvereniging, muziekvereniging, sportvereniging, volkstuinvereniging, speeltuinvereniging, ziekenfondsvereniging,
coöperatieve bank:
!!!! hou ze in stand of richt ze opnieuw op! !!!!
Saai werk soms, maar super belangrijk en nuttig en ook nog vaak gezellig.
Zelforganisatie, het enige middel tegen de ondergang van de maatschappij.
Vincent Huijbers 9
Eveline BernardIk ben gefascineerd door de argumenten en woorden die het tegenovergestelde teweeg hebben gebracht.
Uit een analyse van het CPB:
'Na de Tweede Wereldoorlog kwam de gedachte in zwang dat eigenwoningbezit bijdroeg aan de ‘woonbeschaving’ en emancipatie. Het zou bevorderlijk zijn voor verantwoordelijkheidsgevoel, spaarzin, properheid en de gezinsstabiliteit'
Bezit had hier een heel andere waarde dan enkel het puur economische vermogen. Het was bijna opvoedkundig.
Maar ook de troonrede van 2013:
'Het is onmiskenbaar dat mensen in onze huidige netwerk- en informatiesamenleving mondiger en zelfstandiger zijn dan vroeger. Gecombineerd met de noodzaak om het tekort van de overheid terug te dringen, leidt dit ertoe dat de klassieke verzorgingsstaat lang-zaam maar zeker verandert in een participatie-samenleving. Van iedereen die dat kan, wordt gevraagd verantwoordelijkheid te nemen voor zijn of haar eigen leven en omgeving.'
Het woord Participeren is hier bijzonder gebruikt omdat het hier vooral verwijst naar het handelen van het individu. Niet als in deelnemen aan of zorg dragen voor.
De vraag waarom wordt bijna niet gesteld. Waarom zorg? Waarom een huis? Waarom onderwijs? Waarom werk? Deze onderwerpen worden zo verengt tot hun economische waarde terwijl de invloed op de samenleving zoveel verder gaat.
Eveline Bernard 6
Vincent HuijbersVincent Huijbers 9
Eveline BernardOns huidige partijlandschap heeft er wat van weg. Het verenigingen om individuele belangen.
Waar ik op doel is dat het besef weg is van welke meerwaarde de som van de delen heeft. 1+1=3. Dat uiteindelijk ieder individu niet gebaat is bij dat zijn buurman de eindjes niet meer aan elkaar kan knopen. Dat jongeren beseffen dat ouderdom geen fase is maar een proces. We verwachten inclusiviteit door de nadruk op onze exclusiviteit.
Het vraagt om visie.
Vincent Huijbers 9
Eveline BernardNog belangrijker: individuele kunstenaars inspireerden elkaar en daaruit emergeerden een eigen beeldtaal waaraan we nu vaak een tijdvak kunnen herkennen. De visie op het goede leven werd hierdoor letterlijk zichtbaar.
Vincent Huijbers 9
Eveline Bernard'De liberale democratie is niet het einde van de geschiedenis.' Een gesprek met Theo de Wit
https://open.spotify.com/episode/5VSmP4QHI8o8g003beu2LE?si=42aa2e1832a84fa4
Onze manier(en) van leven is/zijn aan verandering onderhevig.
Eveline Bernard 6
Vincent HuijbersLia 4
Vincent HuijbersGoed punt dat wij die zelfvoorzienendheid hebben verleerd, ons afhankelijk hebben gemaakt van onze maatschappij. Andersom ook: onze maatschappij staat zelfvoorzienendheid steeds minder toe. Waar kun je in Nederland je eigen huisje bouwen, je eigen voedsel verzamelen, je eigen drinkwater scheppen, je eigen brandhout kappen? Ook daarin zijn we kwetsbaar geworden.
"Jezelf probleemeigenaar maken" vind ik een heel mooie omschrijving. We rennen het liefst weg van problemen, maar we kunnen onszelf er ook actief toe verhouden, het risico aangaan.
Uiteindelijk zit weerbaarheid niet alleen in wat je hebt, maar ook (en misschien nog wel meer) in wat je kan.
Roland Horvath 7
Vincent HuijbersDat is nooit geregeld en bevestigd door de VS en de andere NAVO lidstaten.
De BNAVI lidstatenwilden dus in geen geval dat UA neutraal zou zijn, en dat ze dus geen troepen of wapens o.a. raketten konden stationeren in UA. Ook de 13 West Europese NAVO staten 1949-1955, waaronder NL en BE, hebben die manier van doen goed bevonden. Was er een regeling geweest dan was er nu geen oorlog in UA. Wij hebben dus ook schuld aan de oorlog in UA.
Dat de regering Zelensky in UA nu toch willen dat UA in de NAVIO komt, is omdat de VS reeds jaren de baas zijn in UA. Door het gestook van de CIA en andere VS organisaties en door miljarden aan VS dollar.
Vincent Huijbers 9
Roland Horvathhttps://historiek.net/neutraliteit-finlandisering-betekenis-geschiedenis/147387/
Het lijkt mij evident dat Poetin een opkomende vrije democratie aan zijn land grenzend niet duldt. Het associatieverdrag met de EU was destijds de reden om de Krim te annexeren. Het neerslaan van de Maidan Revolutie was alvast een voorproefje van dat de stem van burgers hierin met geweld moest worden gesmoord.
De dreiging die van het westen uit zou gaan wordt van alle kanten door feiten als onze energieafhankelijkheid en verwaarloosde defensie weerlegd. Poetins speciale militaire operatie is een eufemisme voor een veroveringsoorlog die gerechtvaardigd wordt door oude machtspolitiek uit de vorige eeuw. Hij is als oud kgb agent de frustratie van het uiteenvallen van de Sovjet Unie nooit te boven gekomen.
De vraag rest hoe wij ons hiertegenover op moeten stellen als een wapenstilstand gerealiseerd is. Poetin heeft zichzelf ontmaskerd en dat heeft blijvende consequenties.
Lia 4
Vincent HuijbersMaar het ook kunnen dat hij een strateeg is. Heb je wel eens overwogen welke rol de Zwarte Zee in dit conflict zou kunnen spelen? Interessant om de kaart te bekijken, al die landen langs de kustlijn.
Stel dat Poetin er vast van overtuigd is dat vrije doorgang over de Zwarte Zee van essentieel strategisch belang is voor handel en defensie van Rusland.
Stel dat de VS daar al heel lang precies zo over denken als Poetin: 'als de NAVO meer invloed krijgt op de Zwarte Zee, kunnen we aloude aartsvijand Rusland flink de duimschroeven aandraaien. Dat zou goed uitkomen, want we moeten ook steeds meer rekening houden met China. Die twee landen moeten opgeteld niet machtiger worden dan wij. We moeten Oekraïne aan onze kant zien te krijgen, laten we de druk op de EU opvoeren. Voor wat hoort wat tenslotte.'
Het zou kunnen dat schaker Poetin zo'n zet al vele jaren geleden zag aankomen. Misschien heeft hij daarom steeds gewaarschuwd dat Oekraïne en Georgië 'rode lijnen' waren. Misschien vond hij het daarom niet nodig om harde actie te ondernemen bij opkomende democratieën als Roemenië, Bulgarije en de Baltische staten, maar wel bij De Krim, Georgië en Oekraïne.
Misschien is die 'veroveringsoorlog' om 'het oude Rusland te herstellen' gewoon oorlogspropaganda Russische stijl, zoals westerse presidenten aan oorlogspropaganda 'democratische stijl' doen - gewoon om het volk mee te krijgen, zonder dat ze er echt in geloven.
Zou allemaal kunnen, ik weet natuurlijk niet wat van al die mogelijkheden waar is. Maar ik weet wel dat ik niet vanzelf vertrouw op de propaganda van een grootmacht die zelfs een McDonalds als symbool van vrijheid kan verkopen. Evenmin op de propaganda van dictator Poetin, havik Von der Leyen, mediatalent Zelensky of visionair Rutte.
Vincent Huijbers 9
LiaDeze discussie is ook erg interessant. De vraag wat de beweegredenen van Poetin kunnen zijn komt ook aan bod. Je ziet dat experts daar ook wat naar moeten raden.
Rob de Wijk en Beatrice de Graaf verschillen vanuit hun expertise ook van mening over hoe net Poetin te dealen.
Propaganda bedrijven we over en weer al kent Rusland hier een lange traditie in. Bij ons is dat denk ik reclame geworden: nu nog beter.
Lia 4
Vincent HuijbersVerder is inderdaad duidelijk hoezeer alle experts aan het raden zijn.
Ook hoezeer ze zich laten meeslepen door emoties en dat vaak niet eens in de gaten hebben: "Ik ben historicus, ik ga op de feiten af!"
(zeker, maar feiten gaan altijd door een filter, nog meer als je emotioneel bent...)
Gelukkig blijft Rob de Wijk wel nuchter.
Dat propaganda aan beide kampen overheerst, wordt ook in dit gesprek weer pijnlijk duidelijk.
Het kan goed kloppen dat de Russen "zijn gaan denken van 'wij de goede Russen, de engelen tegen de vampieren van het Westen, en Poetin heeft ze dat voorgeschoteld" (Beatrice de Graaf).
(Al kunnen we dat helaas niet checken, want Russische media zijn inmiddels verboden in de EU - op z'n Russisch?! https://www.nvj.nl/nieuws/nvj-bereidt-klacht-over-verbod-sputnik-en- het is de moeite waard om door te klikken naar de blog van mediarecht-expert Dirk Voorhoof)
Maar ze zegt er niet bij dat ook ons decennialang het 'wij de vredesengelen, zij de vampieren' is voorgeschoteld:
"The Soviet government held a vastly different vision of the future. In the world of its design, security was to be found, not in mutual trust and mutual aid but in force: huge armies, subversion, rule of neighbor nations. The goal was power superiority at all cost."
Intussen had Amerika de meeste wapens. En heeft juist Amerika zich sinds 1917 altijd verzet tegen neutraliteit van kleine landen (bij uitstek 'mutual trust'!).
Terwijl Rusland daar traditioneel voorstander van was en ook steeds gerespecteerd heeft.
Maar dat past niet in de westerse propaganda. In de woorden van Boekestijn:
"Oekraïne heeft vrede nodig, Oekraïne heeft wapens nodig!"
Nico Janssen 7
Charlotte JansenRoland Horvath 7
Nico Janssenhet draaiboek van de VS strijdkrachten kan/is een keuze uit de mogelijkheden die geschetst worden in de scenario's van Rand Corporation. Dat is te vergelijken met een GPS systeem dat honderden of duizenden straten bekijkt voordat het tot een besluit komt over de te volgen weg. En dan nog is er veelal een keuze uit een drietal mogelijkheden.
Dat het document van de Amerikaanse Rand Corporation geen draaiboek is voor de VS politieke propaganda, de CIA en andere inlichtingsdiensten strategie, en de VS militaire strategie is evident en duidelijk. Het document van Rand Corporation is wel een deel van de VS militaire strategie.
En het is zeer waarschijnlijk, dat het gestook van de VS president Biden voor het begin van de militaire vijandelijkheden in UA, zijn inhoud en datum ontleend heeft aan dat Rand Corporation document. Het was telkens opnieuw een oorlogsgestook dat de president van een land als de VS onwaardig is.
Dat de militaire operaties van RU niet zulk een resultaat hebben als sommigen verwachten, komt door het feit dat RU niet zijn gehele militaire capaciteit inzet zoals bijvoorbeeld massale bombardementen door de luchtmacht. UA is tenslotte een buur, waar RU wil blijven mee samen werken. Overigens was dat, namelijk de terughoudendheid van RU in deze militaire operatie, voor iedereen in het westen duidelijk, van bij het begin. Maar de MSM hebben voortdurend de feiten op een valse manier voorgesteld.
En met een valse voorstelling van de feiten is niemand in Europa gediend.
Ook niet met wapen leveringen aan Oekraïne UA, integendeel.
Of met het ziekelijk gestook tegen Poetin, wat nergens op berust.
Het enige waar Europa, van de Atlantische oceaan tot de Oeral, mee gediend is
met een onmiddellijke wapenstilstand in UA en onderhandelingen met RU en UA gerealiseerd
door de 14 NAVO staten, leden sedert 1949-1955, samen. Te beginnen met een publicatie
daaromtrent. En dan uiteraard: De NAVO uit Europa en Europa uit de NAVO.
Nico Janssen 7