De keuze voor Donald Trump als president van de Verenigde Staten bevestigt dat anti-globalisering aan populariteit wint in westerse economieën. Het is niet langer uit te sluiten dat na verloop van tijd de vrije handel verder wordt beperkt. De overwinning van Trump heeft in ieder geval verdere liberalisatie van de wereldhandel tegenwind bezorgd en kan een nieuw tijdperk van protectionisme inluiden. De hamvraag is of Trump daarmee niet zijn eigen glazen in gaat gooien.

Volatiliteit

Populisme viert de laatste dagen hoogtij. Long only-beleggers, die gokken op opgaande aandelenmarkten, varen wel bij het — tijdelijk — opportunistische beeld dat Trump geschapen heeft. Het zal echter ook voor Trump nog een hels karwei worden om de Amerikaanse economie daadwerkelijk op stoom te laten komen. Het moet immers uit de lengte of de breedte komen. Negatieve aspecten worden vooralsnog genegeerd, maar zullen vroeg of laat het levenslicht zien. Meer volatiliteit op de mondiale beurzen ligt derhalve voor de hand.

De huidige bullmarkt wordt gedragen door slechts een handvol bedrijven

Kentering

Over globalisering is de laatste jaren veel gezegd en geschreven. Nu er een kentering aanstaande lijkt, dringt zich de vraag op wat globalisering ons gebracht heeft. Opvallend is dat bijvoorbeeld de huidige (sputterende) bullmarkt in aandelen gedragen wordt door slechts een handvol bedrijven (FANG). Dit is geen toeval, en het laat zien wat globalisering op de beurs — weliswaar in een extreme vorm — teweeg brengt. De balk waarop de beurs loopt is smaller dan die waarop olympisch kampioene Sanne Wevers haar kunsten vertoont.

Het is schrijnend om te zien hoe de middenklasse sinds de jaren ’90 min of meer is uitgekleed. Globalisering heeft tot meer ongelijkheid geleid, en de groei van de vrije handel heeft niet voor iedere burger in ontwikkelde economieën goed uitgepakt. In die zin is de verkiezing van Trump geen verrassing. Aan de andere kant heeft globalisering geleid tot de productie van een aantal extreem hoogwaardige producten tegen een relatief lage prijs.

Of Trump er verstandig aan doet om over te gaan tot meer protectionisme is een vraag die lastig te beantwoorden is. Niet geheel toevallig is met name de middenklasse in Europa en de VS het hardst geraakt door globalisering.

Verregaande specialisatie zou de sleutel moeten zijn. Echter, de gemiddelde Europeaan of Amerikaan is afgestompt, grijzer en oppervlakkiger geworden als gevolg van de globalisering. De toekomst zal waarschijnlijk nog meer aanpassingsvermogen van hem of haar gaan eisen en kennelijk is de rek er momenteel uit.

Rest mij u een goed weekend te wensen.