Het megafaillissement van Econcern in mei 2009 heeft geleid tot een interessant punt van discussie: wanneer gaat de (verjarings)termijn in van 3 jaar bij een klacht over een accountant? Deze vraag kwam maandag aan de orde bij de Accountantskamer in Zwolle waar Accountancy Nieuws dezelfde dag verslag van deed. Vorig jaar oktober dienden de curatoren Louis Deterink en Willem Jan van Andel een tuchtklacht in tegen twee accountants van PricewaterhouseCoopers (PwC), omdat zij - volgens de curatoren - verzuimd hadden om gedegen onderzoek te doen naar de jaarcijfers 2007 van Econcern, het duurzame energiebedrijf dat in mei 2009 ronkend failliet ging. PwC gaf ter zitting aan dat de termijn inging op het moment dat de twee curatoren werden aangesteld. Oftewel, in mei 2009. ‘Als je over alle informatie beschikt waarover de curatoren beschikten, en daarnaast over alle interne en externe rapporten, dan begint de termijn dan al te lopen,' aldus de reactie van PwC die werd opgetekend door Accountancy Nieuws. Curator Willem Jan van Andel zette echter in op een startdatum van eind 2011. Want tóen konden de curatoren pas de onderbouwde conclusie trekken dat de accountants steken hadden laten vallen. Van Andel vond de PwC-startdatum niet realistisch en wees op de miljoenen documenten die hij in mei 2009 kreeg toegeschoven bij het faillissement van de holding die weer via tientallen dochtermaatschappijen in 24 landen actief was op het gebied van duurzame energie. De kamer doet binnen 10 weken uitspraak of de tuchtklacht wel of niet verjaard is. Van Andel waarschuwde de Accountantskamer nog voor de mogelijke gevolgen van een verjaring, want dan moet hij ‘voortaan de kat eerder een bel aanbinden alleen omdat ik met een onderzoek begonnen ben.'

Cooking the books

De twee PwC-accountants hebben een tuchtklacht aan de broek vanwege hun handtekening in het Econcern-jaarverslag 2007. Daarin werd een recordwinst van bijna 86 miljoen euro (geconsolideerde opbrengsten: 443 miljoen) gerapporteerd, maar de curatoren Van Andel en Deterink constateerden na het faillissement een staaltje cooking the books via onder meer de post ‘ongerealiseerde herwaarderingen’. De curatoren brachten in hun elfde curatorenverslag de cijfers in lijn met de boekhoudstandaard Dutch GAAP, herzagen de cijfers en kwamen in 2007 uit op een verlies van ‘tientallen miljoenen’ en 218 miljoen aan geconsolideerde opbrengsten. Kortom, de revised figures zorgen voor een winstverschil van meer dan 100 miljoen euro en een halvering van de opbrengsten. De curatoren verwijten het duo dat ze niet hebben voldaan aan hun onderzoeksplicht. PwC deelt deze zienswijze echter niet.

Meer stof

Het faillissement van Econcern leverde de afgelopen tijd al vaker twistpunten op zoals de dubbelrol van Econcerns voormalig president-commissaris Ludo van Halderen. Deze oud-Nuon topman werd door onderzoeksbureau SEO als onderzoeker aangesteld bij het in kaart brengen van een grote dochteronderneming van Econcern. De onderzoeksperiode van het SEO-rapport bleek echter te ‘dubbelen’ met zijn commissariaat.