
De Amerikaanse president Donald Trump tijdens een campagnestop op Phoenix Goodyear Airport in Arizona, 28 oktober 2020.
©
AFP / Brendan Smialowski
Feitenvrijheid als vijand van de open samenleving
We leven in turbulente tijden. De coronapandemie confronteert de wereld met een nieuw, onbekend virus. In de VS weigert Donald Trump de verkiezingsoverwinning van zijn tegenstander Joe Biden te erkennen en loopt de democratische rechtsstaat gevaar. Hoe kunnen we leren omgaan met zulke onzekerheid? Het gedachtegoed van wetenschapsfilosoof Karl Popper biedt houvast. ‘Als we menselijk willen blijven, dan ligt er slechts één weg open, de weg die leidt naar de open samenleving.’
‘Door de rede te veronachtzamen, verdelen wij de mensen in vrienden en vijanden, (…) in de weinigen die dichtbij en de velen die veraf staan, in mensen die de onvertaalbare taal van onze eigen emoties en passies spreken en de mensen wier taal de onze niet is.’
Dit citaat zou een reactie kunnen zijn op het debat en het schelden tijdens de campagne voor de laatste presidentsverkiezingen in de VS. Het citaat zou ook kunnen slaan op de vijandbeelden en complottheorieën die rondgaan op sociale media. Maar geen van beide is het geval. Het citaat is 75 jaar oud en komt uit De open samenleving en haar vijanden van Karl R. Popper (1902-1994), dat in 1945 verscheen. Popper was een wetenschapsfilosoof uit Wenen, van Joodse afkomst. In 1937 week hij uit naar Christchurch in Nieuw Zeeland – dankbaar gebruikmakend van een aanbod van de universiteit daar. Het naziregime zat hem dus dicht op de hielen. Tegen die achtergrond is het opmerkelijk dat hij in dit omvangrijke werk met vrijwel geen woord rept over dat regime.
Terugkeren tot de beesten
Op grote afstand van Duitsland en Oostenrijk bracht Popper het op om ook in de tijd ver weg te gaan, op zoek naar de wortels van het totalitarisme. Daarvoor gaat hij terug naar de bronnen van onze Westerse beschaving, naar de tijd van de Griekse wijsgeer Plato, zo’n 2500 jaar geleden. Die zoektocht leerde Popper dat ‘de kracht van de oude zowel als de nieuwe totalitaire sociale bewegingen was gelegen in het feit dat beide poogden te voldoen aan een zeer reële behoefte’. Als de verhoudingen in de samenleving onder grote druk komen te staan, als de tegenstellingen (te) groot worden, komt ook de redelijkheid in het gedrang. De polarisatie die ten gevolge daarvan ontstaat, kan ten koste gaan van de vrijheid in de samenleving.
Popper houdt in zijn magnum opus een pleidooi om de rede te gebruiken vóór de vrijheid en die in te zetten voor een open samenleving: ‘We kunnen terugkeren tot de beesten. Maar als we menselijk willen blijven, dan ligt er slechts één weg open, de weg die leidt naar de open samenleving. We moeten de confrontatie aangaan met het onbekende, het onzekere en het onveilige, en wat wij aan rede bezitten zoveel mogelijk gebruiken om zo goed mogelijk plannen te maken voor veiligheid én vrijheid.’
Wat niet eenvoudig oplosbaar is, daar helpt geen redelijk denken tegen
Diverse auteurs schrijven de toenemende onzekerheid in de huidige tijd toe aan processen van bevolkingsgroei, ontkerkelijking, globalisering en individualisering. De Poolse socioloog Zygmunt Bauman spreekt bijvoorbeeld van ‘vloeibare tijden’, van ‘de vloeibare samenleving’ en van ‘een eeuw van onzekerheid’. Maar Popper had al laten zien dat zulke onzekerheden van alle tijden zijn. Uit een samenleving van gesloten stammen-verhoudingen zijn we immers overgegaan naar meer open samenlevingsvormen. Die open samenlevingsvormen brengen onzekerheden met zich mee en scheppen behoefte aan houvast. Dat is geen achterlijke of tribale behoefte, maar een reële. Plato had daar 2500 jaar geleden ook al mee te maken. Ook toen was er sprake van bevolkingsgroei, ontstonden er nieuwe markten en nieuw handelsverkeer, dienden zich maatschappelijke spanningen over ongelijkheid en democratisering aan.
Bepalend voor de toekomst is steeds hoe denkers, burgers en leiders omgaan met die onzekerheden. Geïnspireerd op het gedachtegoed van Popper laten zich drie maatschappelijke routes schetsen.
"Als de verhoudingen in de samenleving onder grote druk komen te staan, als de tegenstellingen (te) groot worden, komt ook de redelijkheid in het gedrang"
De tribale route
Terug naar de eenheid, terug naar de verloren gegane groepsgeest – daar komt deze eerste route in essentie op neer. ‘Deze droom van eenheid, schoonheid en volmaaktheid, deze esthetiek en dit holisme en collectivisme zijn zowel het product als het symptoom van de verloren gegane groepsgeest van het tribalisme,’ schrijft Popper.
Baas in de eigen, meer homogene wereld. Dat was de route die ook Donald Trump volgde. En daar zit vermoedelijk zijn grootste aantrekkingskracht voor zijn achterban – de eigen wereld eenvoudiger maken, een muur langs Mexico bouwen, immigratie beperken. De Amerikaanse burger moet wapens mogen dragen, want zo bevecht je terrorisme. We make America great again luidde het mantra dat Trump zijn aanhangers voorhield. Alles is eenvoudig oplosbaar. En wat niet eenvoudig oplosbaar is, daar helpt geen redelijk denken tegen – zie onder meer Trumps aanpak van klimaatproblemen, immigratie en het coronavirus.
Hoe anders is het concept van de open samenleving van Popper, waarin veranderingen kritisch en ook rationeel tegemoet worden getreden. Problemen onder ogen zien, de feiten erkennen en over oplossingen een open debat aangaan. Popper stelt: ‘Zodra wij beginnen op onze rede te vertrouwen, (...) is er geen terugkeer meer mogelijk naar een staat van impliciete onderwerping aan tribale magie.’
Of zoals essayist en schrijver Bas Heijne in dat verband constateert dat Trump weliswaar kan verliezen maar dat het onbehagen zal blijven: ‘Want de waarheid is dat onze cultuur nooit meer ‘homogeen’ zal zijn.’
De utopische route
De tweede route voert in omgekeerde richting: niet terughalen wat verloren ging, maar de weg vastleggen naar de toekomst. De tribale route verlangt naar oude tijden – waarin de samenleving homogeen was en de oplossingen eenvoudig leken. De utopische benadering tracht juist verlangde zekerheden te halen uit de beloften voor een mooie, gelukkige en ideale toekomst. Een samenleving waar alle problemen van nu zijn opgelost, een samenleving waarin iedereen gelukkig is – een verleidelijk pad voor hen die veranderingen met onzekere afloop niet willen of kunnen accepteren. Daar spelen volgens Popper denkers op in die beweren dat de geschiedenis zich ontwikkelt volgens vaste wetmatigheden: de mensheid heeft een historische (eind)bestemming, de geschiedenis ‘voltrekt’ zich in die richting.
Finale oplossingen bestaan niet, ook niet voor maatschappelijke problemen
De utopische benadering gericht op het bereiken van een ideale, perfecte toekomst is hieraan verwant. Popper noemt de communistische utopie van de klassenloze samenleving. Hij schetst die als een totaalaanpak, die ‘waar zij is uitgeprobeerd, altijd heeft geleid tot het gebruik van geweld in plaats van de rede’. Die samenleving is ‘een onderneming die een sterk gecentraliseerde heerschappij van enkelen vergt, waardoor ze veel gemakkelijker tot een dictatuur zal leiden’.
Deze utopische route heeft geleid naar communistische dictaturen, heeft ons de dictaturen van het nationaalsocialisme en het fascisme gebracht; die beloofden een eindbestemming voor de eigen cultuur, de eigen groep, het eigen ras, de eigen natie. Deze route wordt nog steeds gebruikt, bijvoorbeeld door nationalistische dictaturen. In die richting ontwikkelen zich nu Wit-Rusland (Belarus) en wellicht ook Hongarije sinds het parlement veel macht aan Viktor Orbán overdroeg.
De kritisch-rationele route
‘We moeten de confrontatie aangaan met het onbekende, het onzekere en het onveilige, en wat wij aan rede bezitten zoveel mogelijk gebruiken om zo goed als we kunnen plannen te maken voor veiligheid én vrijheid.’ Dat is de essentie van de kritisch-rationele route waarvoor Popper zich hard maakt. De voorstander van die rationele aanpak zal volgens Popper ‘een methode kiezen waarmee hij de grootste en dringendste kwalen van de samenleving kan opsporen en bestrijden, en niet zozeer het hoogste goed trachten te zoeken en daarvoor te vechten’.
Dat rationeel optreden is in deze route gebaseerd op het uitgangspunt dat kennis controleerbaar moet zijn en dat maatregelen van politici en bestuurders ook op kennis en feiten gebaseerd moeten zijn. De politieke wil om verder te gaan en alle mensen gelukkig te willen maken is begrijpelijk, maar volgens Popper gevaarlijk: ‘Het leidt onveranderlijk tot pogingen om onze schaal van ‘hogere’ waarden aan anderen op te leggen om hen te doordringen van wat wij als het belangrijkste voor hun geluk beschouwen, om als het ware hun zielen te redden.’
Wetenschappelijke kennis moet eveneens controleerbaar zijn. Collega-wetenschappers moeten kunnen nagaan hoe en op basis van welke feiten en waarnemingen iemand tot een resultaat gekomen is. De wetenschappelijke methode is volgens Popper nadrukkelijk ook een sociaal proces: ‘Samenvattend kan worden gezegd dat wat wij ‘wetenschappelijke objectiviteit’ noemen, niet een product is van de onpartijdigheid van de individuele wetenschapper, maar een product van het sociale of publieke karakter van de wetenschappelijke methode.’
Kennis moet controleerbaar zijn en maatregelen van politici en bestuurders moeten ook op kennis en feiten gebaseerd zijn
Het formuleren van theorieën kan een vrij en creatief proces zijn, zolang de toetsing ervan aan concrete waarnemingen maar mogelijk blijft. Volgens Popper moeten wetenschappers bij die toetsing niet streven naar bewijs of bevestiging van hun theorieën, maar juist op zoek gaan naar weerlegging ervan. Dat staat bekend als het falsificatieprincipe. Niet de waarheid is relatief, maar de wetenschappelijke theorieën en resultaten zijn dat. Want die zijn te allen tijde voor herziening vatbaar. Kennis is tijdelijk – totdat zich betere kennis heeft aangediend. Dat proces heet vooruitgang. De absolute waarheid bestaat niet. We komen tot aantoonbare kennisvermeerdering door te blijven streven naar die herziening en uiteindelijk verbetering – in een open proces van debat en toetsing.
Die beginselen van openheid en controleerbaarheid past Popper ook toe op de samenleving. Het is de kern van zijn begrip van een open samenleving. Die samenleving stelt zich – in de wetenschap, in de journalistiek, in de politiek, in het bestuur, in het beleid – open voor kritiek. Zo ontstaat vooruitgang. Bij Popper is die openheid dus een methode, een manier van omgaan met maatschappelijke problemen en onzekerheden, niet een schets van een toekomstige ‘ideale’ samenleving. Dat heeft bijvoorbeeld socioloog Zygmunt Bauman verkeerd begrepen als hij stelt dat de open samenleving van Popper er één geworden is waarin de ‘markten zonder grenzen’ een ‘recept van ongerechtigheid en nieuwe mondiale wanorde’ worden.
VS weer richting open samenleving?
Terug naar de actualiteit. Hoe relevant is de benadering van Popper voor de situatie nu in de VS?
Het Amerikaanse tweepartijenstelsel van Democraten en Republikeinen vergroot de tegenstellingen en stelt de kandidaten als uitersten tegenover elkaar. Dat leidt zeker in verkiezingstijd tot overmatige polarisering – het eerste televisiedebat tussen Trump en Biden is daarvan een treffende illustratie. Dat vriend-vijand-denken gaat gepaard met veel leugens en misinformatie, zoals de bewering van Trump dat zijn land ondanks de pandemie het laagste sterftecijfer van de wereld heeft.
Dat duale denken overbruggen is moeilijk in het Amerikaanse stelsel; ook in de Senaat leiden de tegenstellingen vaak tot blokvorming. Dat staat een open debat in de weg en leidt nogal eens tot patstellingen in het bestuur. Maar helemaal afgesloten is de weg die daaruit leidt niet. Zo sprak Biden in zijn eerste toespraak na de verkiezingen van overbruggen, verbinden, weer naar elkaar luisteren. Dit zijn nog slechts woorden, maar ze zullen impact krijgen als ze weer een start zijn richting een meer open samenleving.
Rechtsstaat op de proef
Overheidsbeleid om maatschappelijke tegenstellingen te overbruggen is minder vanzelfsprekend in de Amerikaanse politieke cultuur dan in de Nederlandse. Zo zijn goed onderwijs en betaalbare gezondheidszorg in de VS ver weg voor een groot deel van de bevolking. Een advies van Popper zou hier kunnen zijn het speelveld proberen terug te winnen voor een open debat en zorgvuldige publieke afwegingen, met als doel die voorzieningen stapsgewijs te verbeteren. Daarvoor is echter wel vertrouwen nodig. Als onder grote delen van de samenleving het gevoel gaat overheersen dat het bestaan en de rechten worden bedreigd als de tegenstander wint, dan ontbreekt het vertrouwen om zich over te geven aan de onzekere uitkomsten van een democratisch proces. Voor dat vertrouwen vervullen de rechtsstatelijke instellingen een belangrijke functie. Dat geldt bijvoorbeeld voor de rechterlijke macht. Die functie kan ze alleen vervullen als zij onafhankelijk is, boven alle partijen staat.
De Amerikaanse rechtsstaat doet staatsexamen voor de open samenleving
In de VS staat die onafhankelijkheid altijd onder druk doordat de benoeming van rechters steeds weer een groot politiek spektakel is. De leden van het Hooggerechtshof worden door de president benoemd op voordracht van de Senaat. En de president benoemt gewoonlijk rechters van eigen signatuur. Vlak voor de verkiezingen benoemde Trump nog snel de conservatieve Amy Coney Barrett als opperrechter, nadat een plaats was vrijgekomen door het overlijden van Ruth Bader Ginsburg. Als Trump de verkiezingsuitslag blijft aanvechten, zal het Hooggerechtshof er uiteindelijk een uitspraak over moeten doen. Dan wordt de beroepseer van deze rechters aangesproken, en zullen zij de bewijzen en feiten harder moeten laten spreken dan hun politieke loyaliteit. Dan doet de Amerikaanse rechtsstaat staatsexamen voor de open samenleving.
Tegenstellingen in ons land
In Nederland hebben we voor de open benadering die Popper aanprijst een beter speelveld dan in de VS. Het meerpartijensysteem en het besturen in coalities verminderen vaak wel de bestuurskracht, maar dat laat ook meer ruimte voor open debat. Ook bij ons wordt die ruimte niet altijd gebruikt, en het politieke debat leidt hier vaak evenmin tot oplossingen.
Zo schreef de Raad van State deze zomer in een advies dat ‘het samenspel tussen Kamerleden, kabinet en ambtenaren in toenemende mate is verruwd’. De debatten die nu gaande zijn over de toeslagenaffaire kunnen als voorbeeld dienen. Het gaat om duizenden gezinnen die in ernstige problemen zijn gebracht door onredelijke en te hoge terugvorderingen voor de kinderopvang door de Belastingdienst. Over alle toeslagen van de overheid is jaren fel gedebatteerd, aanvankelijk met de nadruk op fraudebestrijding. Soms heeft dat de ruimte om oplossingen te vinden eerder verkleind dan verruimd.
Ook in Nederland worden de hoogste rechters door de regering benoemd
Uit onderzoek blijkt dat de maatschappelijke tegenstellingen in de VS zich verdiepen tot sociale en culturele tegenstellingen. Ook in Nederland zijn er ontwikkelingen in die richting, zoals blijkt uit het Continu onderzoek burgerperspectieven (COB) waaruit het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) ieder kwartaal rapporteert. De tegenstellingen worden moeilijk overbrugbaar omdat ze zich ontwikkelen in de richting van gescheiden leef- en denkwerelden. Zo hebben theoretisch opgeleide mensen en praktisch opgeleide mensen bijvoorbeeld weinig contacten onderling; zij sturen hun kinderen veelal naar andere scholen en tussen beide groepen is er een relatief groot verschil in denken over thema’s als globalisering en immigratie.
Ook in Nederland worden de hoogste rechters door de regering (bij Koninklijk Besluit) benoemd. Dat was nooit een probleem omdat er een stilzwijgende en unanieme bereidheid was om de onafhankelijke voordracht zonder politieke discussie te volgen. Tot 2011, toen de PVV dat tot twee keer toe doorbrak. De staatscommissie parlementair stelsel heeft daarom voorstellen gedaan voor een wijziging van de Grondwet op dit punt.
Aan de functie van rechters wordt eveneens geknaagd. Sommige politici willen dat rechters de rechtmatigheid van bestuurlijk handelen niet meer mogen toetsen. Rob van Wijk – onder meer hoogleraar Internationale Betrekkingen in Leiden – schrijft: ‘Net als in Amerika zijn rechters en pers, twee pijlers onder de democratische rechtsstaat, favoriete doelwitten van antidemocraten. Dat daarmee de rechtsstaat ten grave wordt gedragen, zal ze een zorg zijn. Sterker, die rechtstaat remt hun autoritaire gedrag. Want door de rechtsstaat is hun wil geen wet.’ Dat wordt een gevaar voor onze rechtsstaat indien – zoals Van Wijk waarschuwt – ook de gematigde partijen niet meer willen uitleggen wat de rechtsstaat behelst.
De rede heeft het moeilijk
Als maatschappelijke tegenstellingen erg groot worden, krijgt ook de rede het moeilijk die te overbruggen. De pandemie die we nu meemaken, vergroot die onzekerheden op alle terreinen van het leven. De eerste fase van de crisisaanpak die het kabinet-Rutte III volgde, leek een goed voorbeeld van de open en rationele benadering zoals Popper die voorstond. Het kabinet baseerde de besluiten op adviezen van deskundigen en liet heel expliciet de onzekerheden zien. Zoals premier Mark Rutte dat raak typeerde: met 50 procent van de kennis 100 procent van de besluiten nemen.
Naarmate de crisis langer aanhield, werd de aanpak meer discutabel. Nieuwsuur liet zien dat met betrekking tot het gebruik van de mondkapjes en de inrichting van het testen, medisch-wetenschappelijke adviezen zijn vervormd: er werd rekening gehouden met de toen bestaande politieke keuzeproblemen met betrekking tot schaarste en beperkte capaciteit. Dat roept vragen op over de onafhankelijkheid van de adviseurs van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Er kwam georganiseerde tegenspraak door wetenschappers en deskundigen, van wie een aantal zich inmiddels verenigd heeft in het zogeheten Red Team. Dat die tegenspraak uiteindelijk serieus werd genomen en er zelfs met het Red Team wordt samengewerkt, geeft aan dat de openingen in ons stelsel wel gevonden worden. Maar het laat tevens zien dat de onafhankelijke positie van wetenschappers en kenniswerkers binnen de overheid ook hier beter kan.
"Heeft ‘de universiteit’ een standpunt, een mening?"
Kennis is geen mening
Nu we met een onbekend virus te maken hebben, ervaren we dagelijks de betekenis van Poppers stelling: alle kennis is tijdelijk. Maar we zien ook dat vooruitgang mogelijk is zolang er maar openheid wordt geboden én er ruimte is voor kritiek.
Toch zal die kritisch-rationele benadering van kennis moeilijk te aanvaarden zijn voor diegenen die denken dat de wetenschap ons moet en kan leiden naar vaststaande kennis. Maar het is ook moeilijk voor diegenen die zich op het andere uiteinde van het waarheid-continuüm bevinden en voor wie alle kennis slechts een willekeurig inwisselbare mening is. Voor hen hangt de waarde van de informatie niet af van de kwaliteit ervan of van de methode waarmee die tot stand kwam. Voor die mensen is beslissend van wie de informatie komt: van de vriend of van de vijand, uit de eigen kring of uit die van ‘de anderen’. Zulke informatie overbrugt niet, die splijt.
Ook in de wetenschap vertonen sommigen die irrationele reflex. Als psycholoog Michaéla Schippers, hoogleraar Behaviour & Performance aan de Rotterdam School of Management van de Erasmus Universiteit, stelt dat alle 18 virussen vóór Covid-19 ongeveer hetzelfde verloop hebben gehad als Covid-19, reageert de Erasmus Universiteit dat dit niet het standpunt van de universiteit is. Maar heeft ‘de universiteit’ een standpunt, een mening – over Covid in dit geval? Moeten Erasmus-hoogleraren dat standpunt volgen of onderschrijven? Waar is Popper als je hem nodig hebt? Waarom wijst de Erasmus Universiteit deze wetenschapper niet gewoon op het falsificatieprincipe? Dan komt Schippers er snel genoeg achter dat ze haar uitspraken zal moeten herzien.
Buiten bereik van de rede?
In Café Weltschmerz verkondigt diezelfde Schippers dat de corona-aanpak wordt geleid door een ‘globale sekte’ omdat ‘wereldwijd dezelfde woorden worden gebruikt’. Daar meent ze de kritische toets te ontlopen met haar pleidooi het denken achterwege te laten en terug te gaan naar het gevoel. Daar is zij geheel buiten bereik van de rede, en dus ook van de wetenschap. Hierover kan de Erasmus Universiteit een gesprek met haar aangaan en Popper citeren: ‘Wetenschappelijke objectiviteit kan worden beschreven als de intersubjectiviteit van de wetenschappelijke methode.’ Als Schippers dat niet kan of wil accepteren, is ze dan wel geschikt als hoogleraar?
Waar is Popper als je hem nodig hebt?
Op sociale media gelden waarden als controleerbaarheid en toetsen aan de werkelijkheid niet. De algoritmen selecteren op wat de gebruiker wil zien, gegeven zijn of haar eerdere zoekopdrachten. Zo ziet de gebruiker vooral die informatie die de eerdere en meest geraadpleegde bronnen en opvattingen bevestigt. Arjen Lubach toonde in zijn uitzending op zondag 18 oktober 2020 treffend aan hoe gebruikers op die manier in hun eigen ‘fabeltjesfuik’ zwemmen. Buiten elkaars bereik, en buiten bereik van de rede. In die wereld zonder redelijkheid en buiten de feiten waant de kijker zich in een Popperiaans niemandsland, dat vervreemdende gevoelens oproept. De algoritmen waarmee sociale media werken, zijn vooral ingegeven door commerciële motieven. Er zit een verdienmodel achter. Een onderzoek naar hoe het geld daar loopt, draagt mogelijk bij aan de ontmaskering. Wellicht is een ander verdienmodel denkbaar dat een meer rationeel gebruik van informatie kan bevorderen. Misschien moeten we ons tevreden stellen met de falsificatie van het belangrijkste nepnieuws, door onafhankelijke journalisten.
Tot slot
De benadering van Popper is relevant voor onze tijd. Popper schetst geen ideale samenleving, hij biedt juist een methode om stapsgewijs rationeel en empirisch vooruitgang te boeken.
Poppers invulling van de begrippen rationeel, controleerbaar, kritisch en open kunnen ook worden gebruikt om de beginselen van de rechtsstaat tot leven te brengen. In een rechtsstaat controleert de wetgevende macht (de volksvertegenwoordiging) de uitvoerende macht en ziet de rechter toe op de rechtmatigheid van het bestuur. Onafhankelijke adviesorganen en Colleges van Staat zoals de Raad van State geven kritisch onderbouwde adviezen over voorgenomen beleid en wetgeving. Die kritiek is niet vrijblijvend, daar moet op worden gereageerd – zodat zichtbaar en controleerbaar is wat met de kritiek is gedaan.
Het tot stand brengen van publieke voorzieningen (denk aan wegen, dijken, windmolens) vergt een open, toegankelijk en kritisch debat. Het concept van de open samenleving van Popper biedt de ingrediënten voor een rechtsstatelijk bewustzijn dat juist ook in onze tijd extra onderhoud verdient. Het is een opdracht om de maatschappelijke en culturele verscheidenheid met een open mind tegemoet te treden en tegelijkertijd te accepteren dat er altijd een open eind is: finale oplossingen bestaan niet, ook niet voor maatschappelijke problemen.
59 Bijdragen
Andries Munnik 3
Mijns inziens is een zeer groot gedeelte van de onrust en boosheid te vatten in deze quote, nota bene uit het artikel:
'In een rechtsstaat controleert de wetgevende macht (de volksvertegenwoordiging) de uitvoerende macht en ziet de rechter toe op de rechtmatigheid van het bestuur.'
Ik wil deze quote niet eens toelichten, zo banaal wordt ze met voeten getreden. De waarneming die zeer veel mensen hebben dat dít het is waar het op letterlijk alle niveaus aan schort is volgens mij een veel grotere oorzaak van al het sociale onbehagen wat de auteur ziet. De realisatie dat al die lessen die je als kind op school leerde over gedrag en straf, dat die niet gelden als je aan de juiste touwtjes weet te trekken, dát is wat de mensen zat zijn. En als dat zo is, dan beschrijven Popper c..s. slechts symptomen, geen oorzaken.
Pieter db 1
Andries MunnikDe zwartepieten discussie is er een mooi voorbeeld van. Een mening van een kleine groep wordt oververtegenwoordigt bij de controlerende macht. Meningen van anderen (in dit geval de meerderheid) worden niet meer vertegenwoordigd. Hierdoor voelen veel mensen zich niet meer gehoord waardoor redelijkheid ontaard in boosheid. Andere voorbeelden zijn er genoeg, neem:
- De EU
- Steunpakketten
- Migratie
- Islamisme
- Referenda
- Coronamaatregelen
- Indirecte vaccinatieplicht
Het andere probleem is dat mensen er niets meer aan kunnen doen. Partijen hebben de "democratie" zo dichtgetimmerd dat iedereen aankomende maart denkt er iets aan te kunnen veranderen waar achteraf blijkt dat het niet zo is. Vooraf worden er allemaal verkiezingsprogramma's gedeeld waaruit achteraf niets wordt gehaald bij het maken van het beleid. De VVD met hun afschaffing van dividendbelasting en het aanstellen van ministers waar 0 stemmen op uit zijn gebracht (Ollongren) zijn hierbij lichtende voorbeelden.
Andries Munnik 3
Pieter dbHans Stammes 3
Andries MunnikBerend van Gorkom
Pieter dbEFFELL !! 1
Pieter dbEn de, daaruit voortkomende, soms (in UK ==> Brexit; in USA ==> Trump) zéér slechte lokale economische omstandigheden.
Co Stuifbergen 5
Pieter dbEn dan weten we allang wat we van de VVD verwachten kunnen.
Een minister hoeft niet gekozen te worden door de burgers, het parlement controleert de ministers.
Vroeger was er wel een een minister die niet eens lid van een partij was.
Het is overigens niet heel moeilijk om een partij op te richten. Vaak komen nieuwe partijen in de Tweede Kamer: SP, partij voor de Dieren, Fuck de democratie (ik bedoel die partij van Baudet).
Ik zou nog Denk en PVV kunnen noemen, maar de oprichters van die partijen hadden al een zetel in ons partlement.
Jan Ooms 10
Andries MunnikWouter Rozema 1
Andries MunnikHelemaal eens
Kijk gewoon es onbevooroordeeld naar deze getuigenverklaringen van verkiezingsfraude VS
Dat kun je toch niet afdoen als 'feiten-vrijheid'
Ferry de Boer 7
En de overheid draagt hij er hard aan bij. Dat vertrouwen is te paard gaande momenteel bij een aanzienlijke groep mensen. Want de overheid geeft geen antwoorden, frustreert kritische pers en kamerleden in hun controlefunctie. En gooit wat mij betreft ook nog eens olie op het vuur door verder te polariseren en te framen. Je bent of een goede burger of een complotwappie.
Doordat de overheid steeds verder indringt in de persoonlijke levenssfeer van mensen met de mondkapjes plicht, groepsbeperkingen en vaccinaties kan je niet anders meer dan een kamp kiezen. Probeer dan nog maar eens een open blik te houden. Je wilt gewoon leven maar onder tussen wordt je verscheurd door goede en slechte informatie van twee kanten. Het kost veel minder energie en je gewoon in je kamp te verschansen.
De ene groep is bang voor hun gezondheid en de andere groep is bang voor hun vrijheid. Laten we ons verdelen door angst of zijn we in staat begrip te hebben voor elkaar?
Co Pater 7
Ferry de BoerHet gekke is dat Popper zelf ons al twee kampen bied.
Kies je voor het ene kamp ( de open samenleving ) of het andere ( de gesloten samenleving ).
de realiteit is altijd anders en beide mogelijkheden zijn dus een misleiding en illusie.
Marco Fredriks 4
Co PaterCo Pater 7
Marco FredriksAls filsoof dien je te weten dat hetgene wat je schrijft maar fragmentarisch blijft voortleven in de samenleving. schrijf je heel stellig, z/w en in gemeenplaatsen, ( waar o.a. Rene Gude op duide in zijn boek: het agora model ), dan blijft dit meestal hangen in de wereld der tegenstellingen. Juist een filosoof moet verduidelijken i.p.v z/w taal uitbraken. O.a. Rand is zo,n pseudo-filosoof die heel z/w is.
Uiteraard kun je van alles halen uit de boeken van Popper, maar wat zie je terug als gemeenplaatsen in de communicatie met anderen ? steeds weer de dualistische uiting van open ( liberaal/ kapitalistisch ) en gesloten ( tribalisme, communisme, socialisme, dictatuur ). In mijn communicatie hier op FTM wordt ik ook steeds geconfronteerd met dit dualisme door neo-liberalen.
Popper wordt ook terecht als exponent gezien van de neoliberale koers in zijn tijd, en ook met bewijzen.
Wat hij dus met deze twee boeken heeft willen aantonen ? zeg het maar. Het heeft wel voeding gegeven in de polarisatie in de westerse wereld, ook in de vs dus.
Bedenk ook dat de titel ( de open samenleving en zijn "vijanden" ), al heel onfilosofisch overkomt. maar wel heel Neoliberaal.
Ferry de Boer 7
Co PaterEr zijn immers altijd grenzen. Zoals de mate van tolerantie naar intolerantie. Fundamentele waarden kunnen onverenigbaar zijn. Dat is allemaal tot daar aan toe zolang je deze niet gaat opleggen.
Co Pater 7
Ferry de BoerIk ben echter geen definitie tegengekomen van wat nu juist maakt dat je een open samenleving bent. Wel wordt uiterst duidelijk gemaakt wat een gesloten samenleving is. Het kwam op mij over als propaganda. Filosofisch gezien heeft het wat mij betreft niets verhelderd.
Co Pater 7
Mijn oordeel is als volgt:
Met filosofie heeft het weinig tot niets van doen. Propaganda zou ik een betere kwalificatie noemen. Ik zou het werk eerder in de zelfde categorie willen plaatsen als waarin Ayn Rand geplaatst moet worden. de categorie: pulp. Bovendien de tendentieuze titel van het boek moet toch al te denken geven.
Popper is mede verandwoordelijk aan veel polarisatie en politieke strijd door zijn stellige tweedeling van open of gesloten samenlevingen. Wie dit als filosfisch hoogstandje wil zien, moet toch echt getest worden op bevooroordeeldheid.
De open samenleving is dus net als het communisme een utopie, niets meer of minder.
Jan Ooms 10
Co PaterHear, hear! 👍
Berend van Gorkom
Vandaag, in het jaar 2020, hebben we een flink aantal religieuze stromingen met een bijbel én we hebben Harry Potter. De wereld is niet ten einde gegaan.
Het lijkt mij een hele gezonde ontwikkeling dat vertrouwen nog altijd verdient moet worden, in plaats van verwacht. Dat geldt ook voor informatieve bronnen.
Pieter Jongejan 7
Daar scheelt het nu overduidelijk aan. Uit de Coronafeiten blijkt dat in Nederland 55% van de coronadoden mannen zijn en 45% vrouwen. Als er een oversterfte van 2000 mensen is (5000 in plaats van de normale 3000) dan kun je op basis van de man/vrouw verhouding van de 5000 overledenen (b.v 51% man volgens het CBS) uitrekenen welk percentage van de oversterfte aan corona is toe te schrijven en welk percentage aan andere oorzaken zoals niet naar de dokter of het ziekenhuis durven gaan. Dan kom je niet uit op de 100% die het CBS claimt, maar op ongeveer 30%.
Het gevolg van deze verkeerde analyse is dat het vertrouwen in de autoriteiten afneemt en populisten een kans krijgen.
Popper is dus heel actueel. Gelukkig gaat het CBS nog niet zo ver om de feiten te manipuleren, en blijft het bij het benoemen van een regeringscommissaris en een (bewust?) verkeerde analyse van de feiten. Maar dit kan verkeren onder druk van de politieke omstandigheden zoal de schrijver aangeeft.
Ik ben het dus niet eens met de kritiek op Popper (gelezen en begrepen is iets anders dan gelezen).
Co Pater 7
Pieter Jongejan"De open society van Popper gaat om een methodologie (het inzetten van middelen) en niet om het formuleren en verwezenlijken van einddoelen i.c utopieën , zoals communisme of een onbegrensde vrije markt. Het gaat bij Popper juist om het maken van een rationele keuze uit beleidsalternatieven."
Prima als dit zijn doelstelling was. Maar waarom kiest hij dan voor een titel ( de open samenleving en zijn vijanden ) , die daar geheel vanaf wijkt. Want dat is wel wat is blijven hangen en misleiding en illussie genereert. Dus is zijn opzet mislukt.
Pieter Jongejan 7
Co PaterGroot-Brittannië werd toen gebombardeerd door de V2's die vanuit Nederland (Den Haag) op Londen werden afgeschoten. Het idee dat Popper een neoliberale agenda zou hebben gehad is ahistorisch. Het trauma waar Popper (joods en gevlucht voor de Nazies) mee wilde afrekenen waren de ideologieën van autoritaire machthebbers. Zonder kritiek geen vooruitgang, maar stagnatie. Kijk maar om je heen wat de zogenaamd onafhankelijke centrale bankiers ervan gebakken hebben!
Hoe moeten populistische autoritaire machthebbers (van links en rechts) worden gecorrigeerd? En wie zouden dat moeten doen? De hoogste rechters in de USA worden voor het leven benoemd. De ECB en DNB hebben als opdracht om voor prijsstabiliteit te zorgen, maar Klaas Knot bepleit het afschrijven van schulden zonder tegelijk de rente te verhogen of m.a.w. permanente geldontwaarding.
De instituties die ons moeten beschermen tegen autoritaire machthebbers falen. Wel geld voor Coronasteun en voor vaccins, maar niet voor een goede gezondheidszorg met voldoende IC bedden. Nee liever extra vaccin inkopen bij de (Amerikaanse) farmaceuten!.
Popper is gelet op de opkomst van de populistische autocraten juist bijzonder actueel. Je kritiek op Popper is echt totaal misplaatst. Je kan Popper niet verwijten dat zijn boek uit 1945 nu in 2020 gebruikt wordt door Soros om neoliberale praatjes te houden. (Soros was een leerling van Popper)
Co Pater 7
Pieter JongejanPoppers kritiek behelst dus het bestaan van autoritaire machthebbers en verbind dit met het evenredig daaraan bestaan van gesloten samenlevingen. Hij betrekt de hele geschiedenis erbij ( o.a. Plato ), om dit aan te tonen.
Hij wilde dus afrekenen met ideologien van autoritaire machthebbers door er een ideologie tegenover te zetten: de ideologie van open samenlevingen, wat dat dan ook mag betekenen.
Maar zijn boek ging toch over:
"De open society van Popper gaat om een methodologie (het inzetten van middelen) en niet om het formuleren en verwezenlijken van einddoelen i.c utopieën , zoals communisme of een onbegrensde vrije markt. Het gaat bij Popper juist om het maken van een rationele keuze uit beleidsalternatieven"
Maar wat blijkt nu: hij genereert zelf een Utopie: die van de open samenleving.
Plus het is genoegzaam aangetoond dat Popper wel degelijk betrokken is geweest in neoliberale zaken en aangelegenheden. zie bijvoorbeeld: https://merijnoudenampsen.org/2014/09/08/mistvorming-rond-het-neoliberalisme/
Mijn kritiek is dus zeker hout snijdend. En die is en was niet op Popper zelf, maar op zijn boek. Juist de tijd waarin het geschreven is is typerend voor het opkomen van het neoliberalisme, dus dat maakt het super hout snijdend.
Pieter Jongejan 7
Co PaterDe opkomt van het neoliberalisme gaat samen met de introductie van het fiatgeld in de jaren zeventig en het ontsporen van de maakbare samenleving. De stagflatie die hierdoor ontstond leidde tot de opkomst van eerst Thatcher rond 1978 en daarna Reagan rond 1980 gevolgd door belastingverlagingen (de Laffer curve) en het beperken van de loongroei en het bezuinigen op de sociale voorzieningen.
De huidige onhoudbare schuldeneconomie, waarover Thomas in 2017 op FTM berichtte begon eind jaren zeventig. De daling van de schuldenquote maakt vanaf tweede helft jaren zeventig plaats voor een alsmaar stijgende en daarom onhoudbare schuldenquote.
De veel te hoge schulden zullen eens terugbetaald moeten worden of anders afgeschreven schrijft Thomas terecht. De vraag is dan wie gaat dat betalen?. Als het afschrijven van de schulden via geldontwaarding gaat zal de rekening betaald gaan worden door de (Nederlandse) lagere en middeninkomens en niet door de rijke (binnen én buitenlandse) assetbezitters zoals aandeelhouders en grootgrondbezitters.
Het beleid van geldontwaarding via Green Deal en Corona krijgt steun van rechtse en linkse populisten. Aan een wetenschappelijke rationele benadering zoals Popper die voorstelt hebben zij blijkbaar geen behoefte.
Aad Nuis geeft bij cafë Weltschmerz goed commentaar op de wijze waarop de Green Deal en de Coronacrisis worden misbruikt voor nog meer schuldcreatie. Het zou goed zijn als FTM hier wat mij betreft kritisch commentaar op zou geven. Dat lijkt me beter dan doodzwijgen of verketteren. Kom met inhoud en empirisch bewijs in plaats van ideologie.
Co Pater 7
Pieter JongejanIk ben van mening dat een ideologie onontbeerlijk is in het publieke discours. Mensen die er geen ideologie op na houden doen dan ook geen duit in het publieke zakje. Ze staan er buiten.
Piketty ( kapitaal en ideologie ) toont ook aan,dat ideologie altijd al de samenlevingen bepaald hebben, en meestal niet naar de zin van iedereen, zoals de drie standenmaatschappij.
Hennipman wil zelf overkomen als objectief wetenschapper en volgens mij is dat een misvatting. Net zoals de misvatting dat een economie waardenvrij zou zijn. Hij is zelf liberaal ( jij ook dacht ik ) en daarmee al ideologisch, zonder het zelf door te hebben.
Elk beleid of doelstelling wat je voorstaat is ergens op gebaseerd ( een idee of aanname ) en is daarmee in zekere zin ideologisch. Maar ideologie kan ook blind zijn en geen grond hebben in feiten. Bijvoorbeel de quote : geld is schuld verwerp ik vanweg het ontbreken van bewijs.
wat is ideologie volgens Piketty: Een samenhangend geheel van ideeèn en redeneringen dat a priori plausibel is en dient om te beschrijven hoe de samenleving gestructureerd zou moeten worden. elke ideologie die daar dus uit voortkomt zal op sociale, economische en politieke aspecten onderzocht moeten worden. en daarop volgend : een ideologie is een min of meer coherente poging om oplossingen te bieden voor buitengewoon veelomvattende vraagstukken omtrent de wenselijke of zelfs ideale organisatie van de samenleving.
Waarom is dit zo waar en sterk ?
Simpel : de normale natuurwetenschap onderzoek zaken die normaliter los staan van het samenleven ansich. Maar economie is niet zo;n wetenschap. Het gaat iedereen aan. En daarom is het ook een subwetenschap. en is het ideologisch omdat iedereen zijn inbreng en kritisch oordeel kan geven.
Pieter Jongejan 7
Co PaterHet prijsmechanisme (mits gecorrigeerd voor marktfalen) werkt veel efficiënter (en dus goedkoper) dan het budgetsysteem op basis van politieke korte termijn doelstellingen gericht op het aan de macht blijven. Ook in het nog redelijk democratische Nederland zie je een beangstigende neiging van politici om de instituties te kapen en daar ideologisch gelijkgezinde vakmensen neer te zetten. Waarom werd Lex Hoogduin gepasseerd voor Klaas Knot van de grootgrondbezitters (Bleeker) en de bouwers van CDA en VVD?
Econometristen weten dat je niet tegelijk je doelstellingen kunt maximaliseren en je ingezette middelen kunt minimaliseren. Die ideologie is in strijd met de logica en dus onhoudbaar. Je zult moeten kiezen tussen het maximaliseren van je doelstellingen bij willekeurig welke hoeveelheid middelen (energie=geld) of het minimaliseren van de middelen (energie = geld) bij willekeurig welke doelstellingen.
In navolging van Popper en Hennipman (zijn proefschrift over het economisch principe dateert, net als The open society and its ennemies, uit 1945) kies ik voor het economisch principe.
Als je deze benadering afwijst (wat je goed recht is) rest je geen andere logische keuze (ideologie) dan het maximaliseren van je doelstellingen bij gegeven middelen. Monetaire financiering van je vele doelstellingen wijst op een gebrek aan discipline en betrouwbaarheid
Co Pater 7
Pieter Jongejan"Jij ook dacht ik" verwijst dan ook naar mijn vermoeden dat je zelf al eens aangegegeven heb dat je Liberaal bent. Kan zijn dat ik dat dus mis heb, en dat je dat nooit ergens gezegd heb. dan vervalt mijn vermoeden en haal ik je weer uit het hokje liberaal.
Jij verkiest het economisch principe boven ideologie. Het economisch principe kent geen doelstellingen beweer je ergens anders ( economische groei is dus taboe, en elke vorm van ideologie ook, ).
Maar loop je dan niet het gevaar je alleen maar te verlaten op cijfertjes ?
Nog los van het feit dat " het economische principe" mij niets duidelijk maakt, wat moet ik daar onder verstaan ?
Pieter Jongejan 7
Co PaterBedenk dat één vergelijking met twee onbekenden (doelstellingen en middelen) onoplosbaar is. Dit besef of inzicht lijkt te ontbreken bij clubs zoals sustainable finance e.a. Daarmee laden ze de verdenking op zich dat ze of warhoofden zijn of verstokte ideologen/stalinisten/neoliberalen.
Co Pater 7
Pieter JongejanNiemand is in staat om via èèn vergelijking alles te beschrijven, ook de beste econoom niet.
Je kunt best doelstellingen formuleren en daarna kijken hoe het te realiseren. ( Afstemming ).
Het leven is zowiezo inspelen op actuele zaken en problemen. kunst is om wel een bepaalde basis te bereiken waarop we enigzins voort kunnen.
Bedenk dat een rechtstaat al zo'n basis ingredient is, ook het geldsysteem, etc. etc.
Hoe beter het functioneert des te minder problemen je kunt verwachten.
Toeslagenaffaire, belastingparadijzen, groningse toestanden, Libor schandaal, zelfverrijking, etc, etc geeft al aan dat de basis nogaltijd wankel is.
werk aan de winkel voor ons armzalige volkje en zijn vertegenwoordigers.
Gigi Bakker 2
Bart Klein Ikink 6
Een geloof heeft een evolutionair doel. Het is een middel om tot collectieve actie te komen en degenen die zich beter organiseren hebben een grotere overlevingskans. Het waanidee van een complot om de verkiezingen te vervalsen is een manier om mensen tot actie aan te zetten. Het Amerikaanse politieke systeem is corrupt tot op het bot en er is tot nu toe niets of niemand geweest die dit heeft kunnen oplossen (Trump ook niet). Zo kan fascisme de kop opsteken. Trump wil graag de bevestiging dat hij het grootste genie ooit is en die krijgt hij van velen.
Al Dam 3
Best wel ironisch dat een artikel over feitenvrijheid dit feitenvrije statement neer zet 🤯
1 het is heel normaal dat er hertellingen plaatsvinden
2 de rechtstaat functioneert nog steeds goed, aangezien er onafhankelijke rechtspraak is. Dit toont zich ook in het FEIT dat alle pogingen van Trump om dingen via de rechtstaat voor elkaar te krijgen mislukken
3 als er iets feitenvrij en de rechtstaat in gevaar heeft gebracht was het de continue feitenvrije collusions met Russen van de democraten, de antifa extreem linkse protesten tegen trump,de plunderingen en rechteloosheid van blm protesten die eisen dat de politie opgeheven wordt! Hoeveel trump aanhangers hebben sinds de uitslagen plunderingen uitgevoerd? Aanhangers van democraten bedreigd? Ik kan me er niets van herinneren itt de chaos van 4j geleden
Dit feitenvrije artikel sla ik maar gelijk over. Typisch geval van links populistisch lugenpresse zonder inhoud.
Ferry de Boer 7
Al DamAls de uitslag hierdoor echter positief uitvalt voor Trump doet hij er wel verstandig aan nieuwe verkiezingen uit te schrijven. Want niemand kan die poppenkast toch nog serieus nemen dan.
Al Dam 3
Ferry de BoerHans Wilmink
Al DamDe feiten over onregelmatigheden zijn bij zoveel strijd en wantrouwen moeilijk te beoordelen. Als de rechtsstaat in de VS nog steeds werkt, zoals Al schrijft, dan kunnen hij en ik afgaan op de uitspraken tot nu daarover van de Amerikaanse Kiesraad en van diverse rechters ?
In het artikel kunt u lezen dat de opperrechters in de VS politiek benoemd worden en dat dit een gevaar kan zijn voor de open samenleving omdat het de onafhankelijkheid van de rechtspraak op de proef stelt. Maar die proef kan de rechtspraak doorstaan als Trump doorgaat tot het Hooggerechtshof en de rechters dan de feiten laten spreken en niet hun politieke signatuur. Dan doet de open samenleving staatsexamen.
Co Pater stelt Karl Popper op één lijn met Ayn Rand. De neo liberale ideologie van Ayn Rand is door Hans Achterhuis (een Nederlandse filosoof) als een utopie betiteld in zijn boek "De utopie van de vrije markt." Zijn belangrijkste argument daarvoor is dat Rand uitgaat van een automatisme, een wetmatigheid in de positieve werking van de vrije markt. Alleen al dat denken in wetmatigheden waarin maatschappelijke ontwikkelingen zich zouden voltrekken, is Popper een gruwel. Popper wilde met zijn begrip open samenleving vooral een manier van denken over maatschappelijke problemen bepleiten, hij nodigt uit tot steeds weer kritisch denken zoals Pieter Jongejan aangeeft.
Tegenover de mening van Co Pater dat Popper pulp is kan ik slechts enkele argumenten inbrengen,
dat heb ik geprobeerd te doen in het artikel dat u net las. Zijn stelling dat Popper een utopist is kan worden gefalsifieerd door Popper nog eens zorgvuldig te lezen.
Hans Wilmink, auteur van "Feitenvrijheid als vijand van de open samenleving".
Al Dam 3
Hans WilminkAls ik in de 1e alinea al fakenews tegen kom dan stop ik per direct met lezen, omdat de auteur in mijn ogen onbetrouwbaar is. Dusssss. Zeg je sorry?
Hans Wilmink
Al DamHans Wilmink auteur van het stuk
Al Dam 3
Hans WilminkCo Pater 7
Hans WilminkLezen is moeilijk, dat blijkt ook hier weer. De probleem is dat je de ander zomaar verkeert citeert.
Ik stel Popper niet op een lijn met Rand. zie:
"Met filosofie heeft het weinig tot niets van doen. Propaganda zou ik een betere kwalificatie noemen. Ik zou het werk eerder in de zelfde categorie willen plaatsen als waarin Ayn Rand geplaatst moet worden. de categorie: pulp. Bovendien de tendentieuze titel van het boek moet toch al te denken geven."
Ik plaats het tweedelige boek van Popper ( niet Popper zelf dus ) in dezelfde categorie als de pulp boeken van pseudo-filosoof Ayn Rand. Wel iets anders dus dan u beweert. Popper heeft ook andere boeken op zijn naam die wel filsofisch van goede kwalitiet zijn. Maar mijn oordeel behelst de open samenleving, wat ik dus vooral als propaganda zie. Ik zie Popper dus niet als pulp, maar wel de open samenleving.
U oordeelt over mij via anderen, niet zoals het hoort lijkt mij.
Hier wil ik het dus ook maar bij laten.
Erik Meesters 1
Hans WilminkAlwin Schoones 1
Al DamAl Dam 3
Alwin SchoonesNiek Jansen 9
Al DamIs dat de reden dat de VS ontstaan uit de genocide op de Indianen, slavenarbeid en racisme de wereld geteisterd heeft tot heden toe met oorlogen, coups en gewapende interventies.
Hoeveel moed was er niet nodig van klokkenluiders om de misdaden, de leugens, martelingen, undercover operaties enz. overal in de wereld van de VS openbaar te maken.
Nu zelfs op dit momemt wordt Julian Assange gemarteld in de beruchte Belmarsh gevangenis in Londen om uitgeleverd te worden aan de VS waar hem een gevangenisstaf van 125 jaar boven het hoofd hangt. En waarom? Omdat hij met Wikileaks de misdaden van Amerikaanse politici aan het licht durfde te brengen.
En de nu weer bejubelde Obama heeft meer klokkenluiders voor de rechter gebracht dan alle presidenten tezamen vóór hem en hij is in meer oorlogen in het MO verzeild geraakt dan alle presidenten vóór hem en ook heeft hij meer oorlogstuig aan Israël en Saoedie-Arabië verkocht middels zijn schenkingen aan beide landen en heeft hij zijn atoomarsenaal gemoderniseerd met de som van €1000 miljard. En wie controleert dat allemaal?Dat doet de wapenhandel wel en met veel plezier.
Een principe van een rechtsstaat is dat hij controleerbaar moet zijn voor de burgers.
Welnu, daar hebben de opeenvolgende criminele maffia-achtige regeringen van de VS en ook van hun poedel het VK totaal geen belang bij.
https://www.dewereldmorgen.be/artikel/2020/11/17/john-pilger-getuigt-over-de-kwelling-van-julian-assange-in-een-britse-gevangenis/
En de media en politici van de z.g. rechtsstaten zwijgen als het graf!!
Eveline Bernard 5
Niek JansenFTM zou daar ook serieus aandacht aan moeten besteden!
petros 4
Eveline BernardNiek Jansen 9
Eveline BernardFTM blijft internationaal politiek ‘correct’ , dus niet over Assange ‘zeuren’ en ook niet over Palestina.
Nochtans het zou FTM erg moeten interesseren, omdat de persvrijheid in de wereld in het geding is.
Ik citeer uit het aangehaald artikel.
‘Het ‘Assange-effect’ is nu al overal ter wereld voelbaar. Onderzoeksjournalisten die de VS niet bevalt, dreigen vervolgd te worden op basis van de Espionage Act van 1917. Dit precedent is grimmig. Het maakt niet meer uit waar je bent. Washington heeft zich eigenlijk nooit veel aangetrokken van de nationaliteit en soevereiniteit van andere volkeren, maar nu bestaan die concepten zelfs niet meer’.
Ik herinner me wel hoe beide FTM journalisten Smit en Kuitenbrouwer zich laatdunkend uitlieten over Assange.
petros 4
Niek JansenSaid Ajouaau 5
Niek JansenEigenlijk best knap voor een nagenoeg 3de wereldland. Sociaal en maatschappelijk is het land failliet. De economie drijft daar op een munteenheid wat op losse schroeven staat. De dollar bestaat nog enkel en alleen doordat er nog mee gehandeld wordt. En wanneer de financiële economie, in handen van de financiële elite weer dollars nodig heeft om mee te spelen, gaat de pers weer aan.
Niek Jansen 9
Said Ajouaau‘Democratie’ is het gevaarlijkste exportproduct van de VS en de westerse media en politici blijven er in trappen.
Ook Obama heeft dat bewezen die nu weer aanbeden wordt als reactie op het Trump tijdperk.
Cyril Smals 3
Niek JansenEveline Bernard 5
Cyril SmalsAl Dam 3
Niek JansenDat er machtsmisbruik plaats vindt ondanks de rechtstaat is inherent aan macht zelf. Macht corrumpeert en absolute macht corrumpeert absoluut.
Voor de machtigste land ter wereld doen ze het zeker niet slecht, ondanks tekortkomingen uiteraard.
Uiteindelijk hebben we het hier nu over deze verkiezingen en niet over de history van elk land ter wereld. Anders raak je nooit uitgepraat
Niek Jansen 9
Al DamIn Rusland en China bestaan ook misstanden, maar beide landen voeren geen oorlogen overal in de wereld met als voorwendsel democratie te brengen en ze schieten niet jaarlijks 20.000 medeburgers overhoop, zoals in de VS, waar vrijwel iedere volwassene een of meerdere wapens mag hebben.
En die verkiezingen in de VS hebben niets te maken met democratie waar de bevolking moet kiezen tussen twee rechtse miljardairs of multimillionaires, die qua politieke standpunten weinig van elkaar verschillen.
Een linkse partij is verboden in de VS of maakt geen enkele kans omdat nog steeds overal direct het spook van het communisme wordt gezien.
En waar doet het machtigste land ter wereld het zeker niet slecht?
Wat is uw kriterium en meetlat voor een dergelijke uitspraak ?
HH Manders 4
Al DamAls we het hebben over drogredeneringen:
1. NIEMAND heeft het over de hertellingen die (of wettelijk verplicht of op verzoek van Trump) plaatsvinden. Er wordt gesproken over het feit dat Trump weigert de overwinning van Biden te erkennen ondanks het feit dat hij (a) de populaire stem RUIM verloren heeft, en (b) de stemming per staat voor de kiesmannen DUIDELIJK verloren heeft. Op een manier waarop een hertelling op geen enkele betekenisvolle manier (= verandering van einduitslag) verandering gaat brengen (wezenlijk verschil met Bush vs Gore).
2. Het feit dat Trump dit probeert en continu valselijk claimt ondermijnt het vertrouwen in de rechtstaat aan alle kanten. DAT is waar het hem om te doen is. Trump wil structureel het vertrouwen in de rechtstaat ondermijnen, om zo in de ogen van een aanzienlijk deel van de bevolking elk bewind onder leiding van Democraten onrechtmatig te doen lijken. Op eenzelfde manier als waarmee men Obama's presidentschap heeft proberen te ondermijnen met de 'Birther'-complot theorie.
3. En hier komt de aap uit de mouw. Als je het hebt over feitenvrij (of op zijn minst EXTREEM eenzijdig).
Al Dam 3
HH MandersGeheel onterecht is dat wantrouwen ook niet in mijn ogen met russiagate, impeachment van Trump waar evidente rechtstatelijke ondermijning vanuit de Democraten/politiek gekleurde instanties als het fbi zeer helder is. Als er iemand de afgelopen 4 jaar een clownsfeest voor politiek gewin heeft gemaakt van de rechtstaat dan zijn het de democraten wel.
Overigens ben ik van zowel republiceinen als de democraten geen fan en zie beide op dit moment als kankergezwellen die polariseren en door het algemeen nut te behandelen als afval de usa veel schade berokkenen.
2 zie punt 1, trumps claims ondermijnen zeker niet de RECHTSTAAT. of het netjes en wijs is is iets geheel anders. Dat ben ik wel denk ik met u eens.
3 of Trump feiten vrij dingen roept, ben ik het denk ik met u eens, maar nogmaals dit is een algehele epidimie, zoals de opmerking van Biden een paar dagen geleden dat de aarde dreigt verschroeid te worden door de huidige global warming. Wat een prutser zeg!
S. Ploeg
Zo had Popper een hardnekkig geloof in de kenbare waarheid. Iets waar het bij D66 nogal aan schort, die zitten op de finaal achterhaalde filosofische postmoderne tour en dat zie je ook bij Lubach terug en zeker ook in de Nederlandse rechtstaat, waar volgens het boekje aan waarheidsvinding zou moeten worden gedaan maar het door een gebrekkige dossiervorming, interne corruptie en te weinig middelen onomstreden bij het vaststellen van de procesorde van de papieren trail blijft. Een tweede belangrijk verschil dat hier ten dele aan ten grondslag ligt, Popper heeft een Godsbesef waar het bij D66 en
Lubach aan schort. Die zit zelf hardnekkig in een fabeltjesfuik, veel van wat hij zegt is wel grappug maar niet waar, het lijkt gekeurd door Ollongrens postmoderne waarheidsmachine die een erge storing heeft. Waarheid, wat het ook is: D66 heeft die niet in pacht. Amerikaanse nieuwsmedia zeker ook niet en het zou de Nederlandse media sieren niet zo klakkeloos dezelfde bronnen over te schrijven zonder enige vorm van eigen onderzoek, verificatie of falsificatie. Ja geef mij dan ook maar Popper.
Theo van Beuningen 3
Mark A. Jansen 2
David de Jongh 1
Jay Fox 1
Met name de politiek zou zich meer tot rede en realisme kunnen richten, maar dat schuurt nogal met de politieke correctheid.