Rentederivaten kunnen Rabobank miljarden gaan kosten

Rabobank krijgt een schadeclaim die kan oplopen tot 7 miljard wegens de verkoop van rentederivaten. De stichting Renteswapschadeclaim is een collectieve actie gestart waarin ze eist dat de renteswaps worden teruggedraaid, vanwege de fraude met de euriborrente. De hoogte van euribor is een cruciaal onderdeel van de renteswap. De rente van de swaps is namelijke een op een gelinkt aan de hoogte van euribor.  Rabobank schikte in oktober vorig jaar voor meer dan 700 miljoen met autorititeiten in vier verschillende landen euro vanwege de euriborfraude.  Volgens de stichting is er sprake van dwaling en bedrog bij de verkoop van de rentederivaten aan klanten, die bij een juiste voorstelling van zaken nooit een renteswapovereenkomst zouden hebben gesloten. Er is al langer onrust over de schadelijke verkoop van rentederivaten aan het MKB. Banken boden de renteswaps aan als bescherming bij leningen met een variabele rente. Met een rentederivaat ‘ruilde’ de ondernemer deze variabele rente voor een vast rentetarief, en zou zich op deze manier indekken tegen eventuele rentestijgingen.  Uit onderzoek van Follow the Money bleek dat banken op grote schaal rentederivaten aan het MKB hebben verkocht, zonder de ondernemers voldoende te informeren over de risico’s en mogelijk grote financiële consequenties van het product.

Hek van de dam

Rabobank werd al eerder aangeklaagd voor de gevolgen van de euribor-fraude op rentederivaten. In maart berichtte Follow the Money dat Rabobank een dagvaarding heeft ontvangen van een voormalig klant die eist dat de verkoop van een renteswap wordt teruggedraaid vanwege de fraude met de euriborrente. De vastgoedonderneming wordt bijgestaan door advocaat Carel Abeln, die nu ook de collectieve claimprocedure zal voeren. Lange tijd leidde de misstanden rond de verkoop van rentederivaten niet tot grote claims op banken, in tegenstelling tot Groot-Britannie, waar banken gedwongen waren om meer dan twee miljard pond opzij te zetten om gedupeerden te compenseren. De Nederlandse toezichthouder hield zich eerder afzijdig. De AFM stelde weliswaar een onderzoek in, maar dit leverde enkel aanbevelingen op. Een veroordeling van de verkooppraktijk bleef uit en over de misstanden werd gezwegen. Inmiddels heeft AFM haar toon aangescherpt. De toezichthouder heeft de druk opgevoerd op banken om ondernemers te compenseren en dwingt banken om meer openheid te verstrekken over de verkoop van rentederivaten aan het MKB.

Juridische strijd

Inmiddels is het startschot van de juridische strijd rond de schadelijke rentederivaten geleverd. In april werd Rabobank al veroordeeld tot een schadevergoeding van 170 duizend euro aan een Brabantse melkveehouder vanwege schending van de zorgplicht bij de verkoop van een renteswap. Het vonnis kan voor banken grote gevolgen hebben.  Volgens de AFM zou het in Nederland om 17.000 ondernemers met renteswaps gaan . Rabobank zou sinds 2001 voor 12 miljard euro aan renteswaps hebben verkocht. De stichting Renteswapschadeclaim zal op korte termijn de claim indienen, waar alle ondernemers met een rentederivaat van Rabobank zich bij kunnen aansluiten. Als het beroep op dwaling of bedrog succesvol is, kunnen al deze swapcontracten worden vernietigd. Rabobank zal dan het verschil terug moeten betalen tussen de euriborrente en de afgesproken vaste rente in de overeenkomst. Volgens de stichting kan dit oplopen tot 7 miljard euro. Een bedrag dat nogal aan de hoge kant lijkt. Rabobank zelf geeft aan kennis te hebben genomen van de actie, maar wil geen inhoudelijk commentaar geven.