
Al tien jaar laten banken het mkb opdraaien voor hun financiële tegenvallers. Dat kostte het mkb tot nu toe miljarden. Tweede Kamerleden stelden hier in 2015 vragen over en de minister maande de banken tot ‘zelfregulering’. Wat heeft dat 5 jaar later opgeleverd?
Luister naar de podcast bij dit artikel
Frederique de Jong in gesprek met auteur Thomas Bollen
- Banken voeren sinds de crisis stelselmatig opslagverhogingen door bij hun mkb-klanten. Daardoor gingen ondernemers onverwacht veel meer betalen voor hun financiering. De schade voor het mkb loopt in de miljarden.
- Banken berekenen hun hogere kosten als gevolg van nieuwe bankregels door aan het mkb. Volgens experts mag dat niet: ‘In dit geval lijkt het erop dat banken hun eigen winstmarges te laag vonden, en dat is geen goede onderbouwing voor opslagen.’
- In 2015 werden hierover al Kamervragen gesteld. De minister van Financiën antwoordde dat banken de verhogingen beter moesten onderbouwen maar zette verder in op ‘zelfregulering’.
- 5 jaar later is er weinig veranderd aan deze praktijken en lijkt de gang naar de rechter de enige oplossing.
'In totaal hebben we de ING al meer dan 5 miljoen euro teveel aan rente betaald. Wij voelen ons maatschappelijk verplicht om dit niet zomaar naast ons neer te leggen. Dat geld was anders naar de zorg gegaan.'
Aan tafel zitten de bestuursvoorzitter van een grote zorginstelling en zijn financieel adviseur. Tussen 2007 en 2009 sloot hun zorgorganisatie leningen af bij de ING met een looptijd van 10 tot 20 jaar. De rente op de leningen bestond uit twee componenten: het variabele euribor-tarief, plus een renteopslag van 0,35 procent — waarmee de bank zich indekt tegen het klantspecifieke risico dat het zorgbedrijf de lening niet zou kunnen terugbetalen. Omdat de zorginstelling geen enkel risico wilde lopen op stijgingen van het variabele tarief sloot ze met de bank ook nog een apart contract af om dat risico af te dekken. Zo zouden de rentelasten voor de instelling over de gehele looptijd voorspelbaar zijn.
Althans: dat was de afspraak. Maar vanaf 2009 begon de ING ineens met het eenzijdig verhogen van de renteopslagen. In 2012 betaalde de zorginstelling ruim 1 procent renteopslag, in 2014 1,5 procent en in 2019 bijna 1,75 procent; 1,4 procentpunt meer dan oorspronkelijk overeengekomen. Op een lening van pakweg 100 miljoen euro is dat dus 1,4 miljoen te veel – per jaar.
Desgevraagd gaf de ING te kennen dat de renteopslagen stegen vanwege verhoogde risico's in de zorgsector, maar de bank kwam nooit met een deugdelijke onderbouwing op de proppen. De zorgbestuurder vindt het bovendien een vreemde redenering dat zijn instelling zou moeten opdraaien voor verhoogde risico’s bij andere bedrijven: ‘Sinds 2012 is onze organisatie financieel veel sterker geworden. De risico's voor de bank zijn dus kleiner geworden dan voorheen, maar de opslagen die ze ons in rekening brengen zijn hoger. Als andere zorginstellingen of ziekenhuizen in de financiële problemen komen, moet de ING dat met hen oplossen. ING schuift nu haar eigen ondernemersrisico op ons af. Dat is toch heel oneerlijk?’

Mkb-ondernemer Jeanine Brands maakte iets soortgelijks mee. Na de crisis werden de opslagen op haar bedrijfskredieten stapsgewijs verhoogd, terwijl dat voorheen nooit gebeurde. Ze begrijpt niet hoe de bank haar binnenvaartbedrijf zo heeft kunnen behandelen: ‘Met onze rederij stonden we volgens de accountmanagers van de ING in hun top 3 van mkb-bedrijven. Daarmee werden we gepaaid, maar daar koop je dus helemaal niets voor. Ik wil gewoon uitleg van het waarom, maar die krijg ik niet.’ Tot grote frustratie van Brands begon de ING ondertussen wel gewoon de eenzijdig verhoogde opslagen af te schrijven van haar rekening.
Algemene voorwaarden als vrijbrief voor prijsverhogingen
Voor ‘gewone bedrijven’ geldt dat de prijsafspraken die ze voor een langlopend contract maken, bindend zijn. Je kunt als bedrijf niet zomaar halverwege een contractperiode de prijs verhogen bij bestaande klanten. Ook niet wanneer je op die manier je eigen commerciële tegenvallers of hogere kostenposten kunt rechttrekken.
Toch is dat precies wat de ING en andere grootbanken na de kredietcrisis deden. Juist toen de economie op zijn gat lag, nota bene door toedoen van de financiële sector, verhoogden banken de renteopslag van bestaande klanten. Voor de kredietcrisis werden zulke opslagverhogingen zelden in de praktijk gebracht, maar vanaf 2009 kwam daar verandering in.
Banken baseerden zich daarbij meestal op één zinnetje uit de standaardcontracten die bij het afsluiten van een lening werden opgesteld. Daarin stond dat de banken tussentijds rentetarieven en risico-opslagen van leningen mogen herzien. In de algemene bankvoorwaarden werd vervolgens uitgelegd onder welke ‘bijzondere omstandigheden’ dat zou gebeuren, maar ook daarin werd niet exact gespecificeerd op welke gronden dat wel of niet mocht.
Midden in de crisis gingen banken die vaagheid ineens gebruiken als vrijbrief om de opslagen van kredietnemers jaarlijks te verhogen. Terwijl de variabele marktrente daalde, zagen de kredietnemers dat dus niet of nauwelijk terug in hun financieringskosten. Sterker nog: ze gingen vaak meer betalen dan voorheen.
‘De ene keer spraken ze over een risico-opslag, dan weer over een liquiditeitsopslag’
Voor die bedrijven kwam dat als een onaangename verrassing. Wanneer ze om onderbouwing vroegen, werden ze doorverwezen naar de algemene bankvoorwaarden. Ook de bestuursvoorzitter van de zorginstelling kreeg maar geen volledig antwoord. De ING droeg volgens hem telkens andere redenen aan voor de verhogingen: ‘De ene keer spraken ze over een risico-opslag, dan weer over een liquiditeitsopslag of een verhoogd debiteurenrisico. Uiteindelijk is nooit goed onderbouwd, laat staan gekwantificeerd waarop die waren gebaseerd.’
Zelfregulering
In 2015 publiceerde FTM een serie artikelen over talloze eenzijdige prijsverhogingen die de Nederlandse grootbanken (in elk geval ABN Amro, de Rabobank, de ING en Van Lanschot) doorvoerden. FTM rekende toen uit dat de schade voor het bedrijfsleven in de miljarden loopt.
Auteur
Auteur: Thomas Bollen
Thomas analyseert graag complexe zaken om ze weer eenvoudig te maken en wil daarbij de onderste steen boven halen. Voor FTM schrijft hij over de financiële sector en monetaire hervorming.
Vooral het mkb was hier de dupe van: de Unilevers en Shell van deze wereld ontsprongen de dans vanwege hun omvang. Bij het afsluiten van een lening maken deze écht grote bedrijven — net zoals ze dat met de Belastingdienst doen — individuele afspraken met hun bank. Die worden door hun advocaten tot in de kleinste details uitonderhandeld en vastgelegd in maatwerkcontracten. Maar voor mkb'ers en semipublieke organisaties wordt zulk maatwerk niet geleverd.
‘Na de crisis gingen banken op zoek naar manieren om de marges te verbeteren. Dat is waarom deze opslagverhogingen sindsdien grootschalig zijn doorgevoerd,’ vertelt een oud-bankier die tot en met 2015 werkzaam was bij ABN Amro op dit vlak aan FTM.
Mede door de publicaties van FTM kaartten Arnold Merkies (SP) en Henk Nijboer (PvdA) de opslagproblematiek in 2015 aan in de Tweede Kamer: ‘Het MKB incasseert nu de klappen van een crisis die is veroorzaakt door de banken,’ stelde Merkies destijds. De Kamerleden maakten er een punt van dat banken niet uitleggen waarop de opslagverhogingen zijn gebaseerd. Toenmalig minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem (PvdA) antwoordde dat hij, net als toezichthouder Autoriteit Financiële Markten (AFM), van banken verwachtte dat ze goed uitleggen waarom een opslag in rekening wordt gebracht of wordt verhoogd. Dit ‘zodat de klant weet waar hij aan toe is.’
Ondernemers kunnen eigenlijk nergens terecht met dit probleem
Maar uit de gesprekken die FTM 5 jaar later voerde met mkb-bedrijven blijkt niet dat banken ook maar iets hebben ondernomen om te voldoen aan de verwachting van de minister. FTM vroeg het ministerie van Financiën daarom wat er sinds de Kamervragen van 2015 is ondernomen om de opslagverhogingen door banken aan banden te leggen. Het ministerie antwoordde dat er in 2016 een publieke consultatie heeft plaatsgevonden over de bescherming van zzp’ers en mkb’ers bij financiële diensten en producten: ‘De toenmalige minister [Jeroen Dijsselbloem (PvdA), red] heeft naar aanleiding van die consultatie besloten dat hij in eerste instantie wil inzetten op verbetering van de positie van kleinzakelijke klanten door middel van zelfregulering.’
Het ministerie en de AFM wijzen wat betreft de invulling van die zelfregulering eensgezind op één concreet initiatief: de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) kent sinds 1 juli 2018 een Gedragscode Kleinzakelijke Financiering. Die code schrijft voor dat banken op verzoek van de klant een toelichting moeten geven voor opslagverhogingen.
Maar, zo lezen we op de website van de NVB: ‘De Gedragscode is van toepassing op financieringsaanvragen van ondernemers met een omzet tot €5.000.000. Aanvragen van ondernemers met een hogere omzet of financieringen van vóór 1 juli 2018, vallen buiten deze Gedragscode.’
De Gedragscode is dus alleen van toepassing op de allerkleinste kleinbedrijven die recent een lening hebben afgesloten. Zowel de zorginstelling als de binnenvaartonderneming vallen op beide gronden buiten de code en zijn er op geen enkele manier mee geholpen. Dat geldt eigenlijk voor alle financieringen waarop deze problematiek van toepassing is: het zijn vooral leningen die ruim voor 2018 zijn afgesloten, toen de marktrente hoger was en de banken mkb’ers daarbovenop bescheiden renteopslagen in rekening brachten.
Ondernemers kunnen verder eigenlijk nergens terecht met dit probleem. Het mkb wordt niet beschermd door consumentenorganisaties en op dit punt kan de AFM ook niets voor ze betekenen. Die antwoordt op vragen van FTM: ‘De AFM beschikt niet over een wettelijk mandaat om toezicht te houden op mkb-financiering.’
Een specifieke groep klanten ontspringt de dans: zij die naast een lening ook een rentederivaat hadden gekocht én onder het Uniform Herstelkader (UHK) vallen. Dat zit zo: het derivatendrama was een groot bancair schandaal. Het ministerie van Financiën tikte uiteindelijk de banken en de falende toezichthouder AFM op de vingers en liet een schaderegeling (het UHK) opstellen door een onafhankelijke commissie.
Hoogleraar risicomanagement Theo Kocken (VU) was een van de drie leden van die commissie. Zij maakten het terugdraaien van de onverantwoorde renteopslagen onderdeel van de compensatieregeling. Maar voor alle klanten die geen derivaat hadden of niet binnen de omvangcriteria van het UHK vallen, waaronder ook woningcorporaties, gemeenten, zorginstellingen en scholen, gold dat niet. Zij ontvingen dus geen compensatie en betalen nog steeds elke maand teveel aan hun bank. Kocken: ‘We konden deze praktijk alleen aanpakken als er een derivaat tegenover stond. Als dat niet het geval was viel het buiten de opdracht van de derivatencommissie.’
Van de agenda gevallen
Nadat minister Dijsselbloem voor een oplossing tevergeefs vertrouwde op de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB), was het in de politieke arena akelig stil rondom dit onderwerp. ‘Het is bij ons van de agenda gevallen,’ melden zowel de SP als de PvdA in eerste instantie aan FTM. Kamerlid Roald van der Linde (VVD) van de vaste commissie Financiën ziet geen aanleiding om in te grijpen. ‘Ik heb de afgelopen jaren weinig klachten over die opslag gekregen.’ Hij maakt zich wel zorgen over het gebrek aan concurrentie tussen de Nederlandse banken.
Kamerlid Mahir Alkaya (SP), die de oorspronkelijke vragensteller Arnold Merkies opvolgde in de commissie Financiën, blijkt wel kritisch op de opslagverhogingen (nadat FTM hem erop attendeert dat er sinds 2015 eigenlijk niets veranderd is): ‘Wij zijn in Nederland in een onrechtvaardig stelsel terecht gekomen van verliesvrij kapitalisme voor grote financiële instellingen. De banken strijken grote winsten op bij meevallers, maar tegenvallers worden linksom of rechtsom doorberekend aan hun klanten. Dat zijn vaak echte ondernemers die wél waarde toevoegen aan de economie, of in dit geval zelfs zorginstellingen.’ Hij is van plan de minister opnieuw te vragen deze praktijken aan te pakken. ‘Deze abrupte en ongegronde opslagverhogingen moeten stoppen.’
Risicoloos ondernemen
Maar zover is het nog lang niet. Want terwijl de minister er vanuit ging dat zelfregulering de positie van kleinzakelijke klanten zou verbeteren, hebben banken vooral de losse eindjes voor zichzelf aan elkaar geknoopt. De onderbouwing voor banken om opslagen te verhogen is in de nieuwste versie van de Algemene Bankvoorwaarden, die in 2017 werd ingevoerd, flink uitgebreid. Ook in de ‘bepalingen voor kredietverlening’ van de individuele banken zijn aardig wat regels toegevoegd. Daarmee bestaat er weliswaar meer duidelijkheid over de voorwaarden, maar bovenal hebben de banken op deze manier hun bewegingsvrijheid om tarieven eenzijdig aan te passen flink uitgebreid.
Ter vergelijking: in de ‘algemene bepaling van kredietverlening’ van de ING uit 2007 staat dat opslagen verhogen alleen plaatsvindt ‘indien bijzondere omstandigheden, zoals verslechtering van de kwaliteit van de kredietnemer, daartoe aanleiding geven.’ Een decennium later geven de Algemene Bankvoorwaarden van ING de bank beduidend meer speelruimte: ‘Wij kunnen een tarief steeds wijzigen [..] Tariefswijzigingen kunnen bijvoorbeeld volgen uit markt-omstandigheden (sic), verandering van uw risicoprofiel, ontwikkelingen op de geld- of kapitaalmarkt, uitvoering van wet- en regelgeving of maatregelen van onze toezicht-houders (sic).’
‘De opslag voor persoonlijk risicoprofiel hoort bij de klant, de rest hoort echt voor risico van de bank te komen.’
Ook ABN Amro breidde zijn ‘algemene bepalingen voor ondernemerskrediet’ zodanig uit dat de bank op basis van de nieuwste tekst niet alleen op basis van ‘het risicoprofiel van de klant’, maar ook bij ‘veranderingen in de markt’, of zelfs bij hogere kosten van de bank zelf, de tarieven eenzijdig mag verhogen.
De ING antwoordt op vragen van FTM: ‘Renteopslagen worden veroorzaakt door diverse redenen: inkopen van geld middels leningen bij andere banken is in de afgelopen jaren bijvoorbeeld duurder geworden voor alle banken. Mede als gevolg van Basel III (en recente Europese besluitvorming) moeten banken ook meer kapitaal en liquiditeiten aanhouden. Dit zorgt voor hogere kapitaalkosten en meer behoefte aan liquiditeit. Met andere woorden, de verhoging van de opslag heeft niet altijd te maken met een hoger risicoprofiel van klanten.’
Hoogleraar economie Sweder van Wijnbergen (UvA) veegde in 2015 de vloer aan met de redenering dat banken tegenvallende resultaten bij andere klanten of hogere financieringskosten in de renteopslagen mogen versleutelen: ‘Dat de politiek dit soort verhalen accepteert is onbegrijpelijk.’ Volgens Van Wijnbergen worden de hogere opslagen bij goede bedrijven gebruikt om verlies op slechte bedrijven goed te maken. ‘Terwijl er voor een opslagverhoging een individuele aanleiding moet zijn.’ Hoogleraar risicomanagement Theo Kocken (VU) onderschrijft die analyse: ‘De opslag voor persoonlijk risicoprofiel hoort bij de klant, de rest hoort echt voor risico van de bank te komen.’
FTM legde de casus voor aan hoogleraar financiële markten Arnoud Boot (UvA). Die zegt dat hogere kosten doorberekenen aan klanten, omdat banken zelf meer eigen vermogen moeten aanhouden of omdat ze extra compliance maatregelen moeten nemen, niet mag. ‘Het argument van strengere regels voor banken mag niet gebruikt worden, want dat is niet klantspecifiek. In dit geval lijkt het erop dat banken hun eigen winstmarges te laag vonden, en dat is geen goede onderbouwing voor opslagen.’
Boot legt ook uit waarom de discretionaire bevoegdheid van banken wel degelijk nuttig is, tenminste, ‘als die niet misbruikt wordt.’ Bancaire contracten contrasteren met financiële marktcontracten, waarin alle details zijn dichtgetimmerd. Boot: ‘Neem bedrijfsobligaties, die worden verkocht aan duizenden investeerders en de condities zijn van te voren bepaald, die kun je niet zomaar heronderhandelen.’ Dat is bij bancaire contracten wel het geval. ‘Bancaire contracten zijn veel minder precies en staan vol met vage clausules. Dat geeft de bank speelruimte; het laat ruimte voor bancaire discretie. Dankzij die bevoegdheid kunnen banken beter aansluiten op de behoeftes van de klant.’ Dat is volgens Boot nuttig omdat ze soms nog niet precies weten hoe de bedrijfsrisico’s in elkaar steken en omdat de omstandigheden van de markt fundamenteel kunnen veranderen. ‘Deze speelruimte geeft banken de mogelijkheid om condities van leningen aan te passen onder exceptionele omstandigheden. Die flexibiliteit zorgt ervoor dat banken eerder bereid zijn om krediet te verstrekken, dat ze anders niet verstrekt hadden.’
De speelruimte moet volgens Boot wel op een integere manier gebruikt worden en is beperkt tot de veranderingen in de omstandigheden van de klant en de sector waarin die actief is. ‘Dat de risico’s van een sector hoger worden ingeschat moet je natuurlijk wel hard kunnen maken en het moet een gebruikelijke wijze van opereren zijn.’
De grenzen van bancaire speelruimte
Hoe banken hun speelruimte in het verleden hebben gebruikt, is volgens Boot cruciaal als indicatie voor de grenzen ervan. ‘Als de bank ineens heel andere argumenten gebruikt om de rente aan te passen dan voorheen gebruikelijk was, dan had de klant dat niet kunnen weten en had hij dat contract misschien wel helemaal niet afgesloten. Daarom is dat niet toegestaan.’
Volgens Boot, Kocken en Van Wijnbergen mag het niet, maar in de praktijk zetten banken tegenvallende financieringskosten (als gevolg van strengere bankregels) gewoon door naar mkb-klanten – terwijl dat voor de kredietcrisis nooit gebeurde. Dat werd in 2015 bevestigd door een oud-werknemer van de Rabobank. Ook de oud-accountmanager van binnenvaartschipper Brands bevestigde in een getuigenverhoor dat deze praktijken bij de ING voorheen niet gebruikelijk waren.
De verhoging van de liquiditeitsopslagen zijn daarbij ook nog eens eenrichtingsverkeer, want financieringsmeevallers steken banken gewoon in eigen zak. Hoewel ING-bestuursvoorzitter Hamers zich in augustus beklaagde over de lage rentes die het verdienmodel van banken onder druk zouden zetten, zien we dat niet terug in de cijfers die de ING deze week presenteerde. De winst over 2019 was 4,8 miljard, een stijging ten opzichte van vorig jaar. Ook de rentemarge ging omhoog. Dat komt omdat de rente die de ING op spaargeld uitkeert nu nagenoeg 0 procent is, terwijl kredietnemers nog steeds hogere rentes betalen.
ING-cfo Tanate Phutrakul zei in een gesprek met analisten dat de ING de lagere financieringskosten niet doorgeeft aan haar klanten, zo schreef Het Financieele Dagblad in oktober 2019. Kredietnemers moeten dus wel meebetalen als het de bank tegenzit, maar het motto ‘eerlijk zullen we alles delen’ geldt klaarblijkelijk niet meer als het de bank meezit.
Naar de rechter
De zorgbestuurder overweegt een rechtszaak aan te spannen tegen de ING. Binnenvaartondernemer Jeanine Brands is al een procedure gestart. Op 12 december 2019 drong de ING erop aan, als voorwaarde voor de verlenging van de bestaande financiering, de procedure in te trekken. ‘Omdat er anders geen sprake zou zijn van wederzijds vertrouwen, en dat zou betekenen dat ING niet langer ons bedrijf wilde financieren.’
Door dit dreigement werd Brands gedwongen op zoek te gaan naar een andere bank voor haar bedrijfsfinanciering, zodat ze haar procedure kan voortzetten. Brands: 'We hebben alles geprobeerd om er op een andere manier uit te komen maar op een gegeven moment heb je gewoon geen keuze meer. Of je moet alles weerloos accepteren, of je stapt naar de rechter. Daar ben je dan ruim 28 jaar een alom geprezen klant voor.’
ING wilde niet ingaan op specifieke vragen van FTM: ‘ING kan geen uitspraken doen over specifieke klantrelaties, specifieke klachten van klanten of informatie delen over lopende rechtszaken.’
Andere gedupeerden gingen Brands voor met een gang naar de rechter. De Rabobank en de ING leden in 2018 gevoelige nederlagen in vergelijkbare zaken. De rechtbank Zeeland-West-Brabant oordeelde dat de Rabobank niet zomaar de opslagen mocht verhogen, maar rekening moet houden met de belangen van de klant – ook al staat in het contract expliciet dat ‘de bank de opslag altijd kan wijzigen.’
Het Hof van Amsterdam bekrachtigde in de zaak van modebedrijf Blosh B.V. tegen de ING het eerdere oordeel, waarin de rechtbank Amsterdam van de hand wees dat de Algemene Bankvoorwaarden de bevoegdheid zouden geven aan de bank om opslagen eenzijdig te verhogen ‘indien, kort gezegd, haar kosten en rendement haar daartoe aanleiding geven.’
Maar de strijd is nog zeker niet gestreden. De ING wijst erop dat de bank in het najaar van 2019 twee rechtszaken heeft gewonnen. In de zaak van Beheermaatschappij Stierman, bij de Kamer van Koophandel ingeschreven als een beheermaatschappij voor eigen onroerend goed, werd verjaring toegekend. Maar de rechtbank Amsterdam liet doorschemeren dat het ook zonder die verjaring twijfelachtig is of de zaak van Stierman zou slagen, omdat de herziening van tarieven wordt genoemd in het contract.
Ook in de andere zaak vond de rechtbank Amsterdam dat enkel de opslagverhogingen door de ING, ‘waartoe zij op grond van de tariefafspraak bevoegd was,’ onvoldoende grond waren om ‘te oordelen dat ING onvoldoende rekening heeft gehouden met de belangen van de eiser en dat zij in strijd met haar contractuele zorgplicht heeft gehandeld.’ De eiser en zijn advocaat, Jan Michiel Wagenaar, vinden dat vonnis onbegrijpelijk en zijn in hoger beroep gegaan. Wagenaar: ‘ING heeft sinds 2010 jaarlijks exorbitante opslagverhogingen doorgevoerd, van een oorspronkelijke 1,25 procent naar 4,96 procent opslag. De bank maakte het verhogen van de opslag een standaardpraktijk en gaf voor iedere verhoging een zeer algemene en summiere onderbouwing: "De nieuwe opslag houdt rekening met een eventueel gewijzigd risicoprofiel en met de omstandigheden op de geldmarkt."’
Opvallend is dat rechter M.L.S. Kalff van de rechtbank Amsterdam in deze twee zaken heel anders oordeelt over de rechtmatigheid van de opslagverhogingen dan zijn collega’s van de meervoudige kamer deden in de zaak van Blosh BV. In deze twee recente zaken vindt de rechtbank wel dat de toenmalige Algemene Bepalingen en Bankvoorwaarden van de ING voldoende legitimiteit verschaften om de opslagverhogingen door te voeren – terwijl die ook in deze gevallen niets te maken hadden met het individuele risico van de klant, maar met het doorberekenen van de hogere kosten van de bank zelf. Een grond die volgens de hoogleraren die FTM raadpleegde onrechtmatig is. Dat zulke opslagverhogingen voor de kredietcrisis nooit plaatsvonden, benoemt de rechtbank evenmin.
90 Bijdragen
hein vrolijk 6
Berend Pijlman 13
hein vrolijkEen nog rigoureuzer oplossing is om als overheid zelf een bank voor MKB op te starten.
Niet minder rigoureus maar wel minder Marxistisch is om het geldstelsel anders in te richten. Wordt als overheid de enige partij die basisgeld in de economie besteedt en laat banken hun eigen afwijkende geld gebruiken zonder overheidsfiat. Dan is de bank een daadwerkelijke tussenpersoon en mag het daadwerkelijk het eigen risicoprofiel kiezen omdat het (voor de wereldeconomie) niet meer uitmaakt dat er een bank failliet gaat.
En dan vergat ik de meest voor de hand liggende: opsplitsen van banken.
Gerrit Zeilemaker 6
Berend PijlmanBerend Pijlman 13
Gerrit ZeilemakerGerrit Zeilemaker 6
Berend PijlmanBerend Pijlman 13
Gerrit ZeilemakerDaarna stel ik voor om het geldstelsel in zijn geheel aan te pakken. Dat zou ruimte bieden voor bankwezen zonder de regels van Basel omdat er dan geen overheidsfiat meer zit op het bankgeld. Dat de banken weer zelf garant gaan staan voor hun schuldbewijzen wanneer ze ervoor kiezen niet slechts tussenpersoon te zijn. Dat is dus minder Marxistisch dan als overheid de markt voor mkb-leningen (deels) overnemen.
Roland van Laar 3
Kan iemand mij uitleggen waarom banken bij bedrijven die tijdens de looptijd van een lening slechter gaan presteren de rente verhogen?
Dit lijkt mij juist tegenstrijdig, want het levert een verlaagde liquiditeit op van het bedrijf. Daarnaast geef je zo'n bedrijf alleen maar meer problemen om mee te dealen.
Hendrik Faber 4
Roland van LaarMichiel WERKMAN 8
Die 'black-box omvat o.a., op individuele basis niet na te rekenen, invloeden op het markt- en brancherisico wat een kredietgevende bank binnen haar eigen balans loopt o.b.v. haar eigen exposure in een bepaalde sector.
Dit is allemaal het gevolg van rationele én van politieke keuzes om de bankensector als geheel sterker en weerbaarder te maken.
Een goed presterende mkb'er kan, dus, om de bovenstaande redenen vanuit het risicoperspectief van zijn bank zelf tegen onbegrijpelijke veranderende tarieven gaan aanlopen.
Een bank kan met zg. 'commerciële opslagen' nog wel, maar slechts nog in heel beperkte mate(!), de uitkomsten van de 'black-box' in ividuele tarieven aanpassen. Maar, die speelruimte is beperkt. Iets omlaag om een klant binnen te halen of binnen te houden. Iets omhoog als "oprotpremie", een opslag om een klant te bewegen naar elders te vertrekken. Dus ook omhoog als een individueel bedrijf branchegenoten verslaat maar als zijn bank te zwaar in die sector zit of zelf teveel minder presterende sectorgenoten in portefeuille heeft. Ook de effecten van de subjectieve wegingfactoren worden door veel ondernemers, en adviseurs, onderschat of ten onrechte weggewoven. Niet alléén eigen financiële prestaties bepalen in de 'black-box namelijk het tarief. Ik besteedde daar ooit al eens
Uitgebreid aandacht aan in m'n boek Rotbanken
MaartenH 10
Michiel WERKMANEen slechte oplossing dus. Doe wat aan too big to fail. Ga banken opsplitsen. De EU zou de mededinging serieus moeten nemen. In plaats daarvan zijn ze steeds grotere conglomeraten ten dienste en is er al sprake van voldoende concurrentie als er geen sprake is van één partij die de markt overheerst.
Michiel WERKMAN 8
MaartenHMaartenH 10
Michiel WERKMANHendrik Faber 4
MaartenHDe private equity market is de laatste jaren flink gegroeid. De burger is opzoek naar rendement. Dus laat het MKB vaker door de kleine investeerde financieren.
Michiel WERKMAN 8
Hendrik FaberMichiel WERKMAN 8
MaartenHMaartenH 10
Michiel WERKMANMichiel WERKMAN 8
MaartenHBerend Pijlman 13
Michiel WERKMANOverigens schat ik in dat een lokale bank eerder de noodzaak ziet om ook andere sectoren te financieren in de regio juist vanwege dit risico. Dit zou dus meer kansen bieden voor kleine bedrijven die belangrijk zijn voor het behoud van werkgelegenheid in de regio's.
Michiel WERKMAN 8
Berend PijlmanEconomische voorspoed is voor een deel gebaseerd op grotere banken.
Overigens, in onze nauw verbonden internationale banken- en zakenwereld, blijven de gevolgen en de schade bij het omvallen van een lokale bank niet lokaal of beperkt meer.
Berend Pijlman 13
Michiel WERKMANJa dat stel je wel maar ik beweer het tegendeel. Een kleine bank heeft ontegenzeggelijk een klein effect. Juist in een nauw verbonden bankenwereld zijn de posities van de kleine bank verdeeld over heel veel andere banken. Dus een heel klein effect op al deze banken. Dit is dus anders dan wanneer ING omvalt een er enkele grote banken voor een groot gedeelte verbonden zijn aan ING, die op hun beurt weer verbonden zijn aan enkele andere banken, etc.
Henk Zoer 7
Michiel WERKMANIk begrijp deze reactie niet. Banken maken toch zelf geld? Om een lening te verstrekken hoeven ze helemaal niet geld aan te trekken. Op het moment dat je een bankvergunning hebt mag je geld uit het niets maken.
Michiel WERKMAN 8
Henk ZoerHenk Zoer 7
Michiel WERKMANZoals Ad Broere uitlegt in zijn lezing:
https://www.youtube.com/watch?v=CMVkZyxcTEY
worden de reserves aangepast aan de uitstaande leningen, niet zoals jij hier beweert.
Vanaf 23:00 gaat het hierover.
Jan Smid 8
Michiel WERKMANMichiel WERKMAN 8
Jan SmidBy the way, v/d Hoop was géén gewone/algemene/spaar-bank.
Loek DeHoogh 2
Wouter Gras
Wat niet wil zeggen dat een contract niet dient te worden gerespecteerd.
Hendrik Faber 4
Wouter GrasBerend Pijlman 13
Wouter GrasMichiel WERKMAN 8
Berend PijlmanBerend Pijlman 13
Michiel WERKMANMichiel WERKMAN 8
Berend PijlmanBerend Pijlman 13
Michiel WERKMANMichiel WERKMAN 8
Berend PijlmanBerend Pijlman 13
Michiel WERKMAN[Verwijderd]
Berend PijlmanHet gaat gewoon over gewend zijn aan absurde en gemakkelijke winst.
En met minder niet meer overweg kunnen. Zie je overal als geld eenmaal makkelijk verdiend wordt kan er geen stap meer terug worden gedaan.
Michiel WERKMAN 8
[Verwijderd]Wouter Gras
Berend PijlmanOp deze manier is op een transparante manier een lage variabele rente aangeboden.
Nu blijkt dat dit niet houdbaar is bij negatieve euribor tarieven. De constructie is verlieslatend voor de banken.
De variabele rente is dus niet goed gedefinieerd door de banken. Door deze fout profiteert het MKB met te lage tarieven. Het MKB betaalt dus een te lage variabele rente ten opzichte van een ondernemer die nu een lening aangaat met een variabele rente.
En laat de hoogte van de rente nu tot het ondernemersrisico van het MKB behoren.
Ik vind het dus heel discutabel dit tot het ondernemersrisico van de bank te rekenen. Zou dit niet het ondernemersrisico van het MKB moeten zijn.
Mooi zou zijn als afnemer (MKB) en leverancier (bank) om de tafel gaan zitten. Een geleidelijke aanpassing tot een reëel rente niveau lijkt mij getuigen van verantwoord ondernemersschap.
Met deze gedachte vind ik het artikel eenzijdig.
Thomas Bollen 7
Wouter GrasJe vergeet hier dat deze ondernemers veelal rentederivaten hadden afgesloten. Ze betaalden dus geen lagere rente, want net zoveel als de rente op hun lening daalde, zoveel meer gingen ze betalen voor het derivaat.
Daarbovenop kwamen deze opslagen. Ondernemers die zich dachten te hebben beschermd tegen hogere rentekosten, gingen dus ineens veel meer betalen.
"En laat de hoogte van de rente nu tot het ondernemersrisico van het MKB behoren."
Dat klopt dus niet: dat is dus waarvoor de bank bestaat. Om te zorgen dat de ondernemer zich kan richten op de bezigheden van het betreffende bedrijf, omdat hij lange termijn afspraken heeft gemaakt over zijn financiering, en zich daar dus niet meer druk over hoeft te maken.
R. Eman 8
Thomas BollenArjan 7
Thomas BollenHij heeft een lange termijnafspraak gemaakt om beschikking te hebben over liquiditeiten, en maakt een afspraak hoe de kosten van risico worden betaald (via vaste opslag of variabele opslag). En als de opslag variabel is, dan kun je niet veronderstellen dat die vast moet zijn omdat de ondernemer zich slechts bezig wil houden met andere taken die bij het ondernemerschap horen.
Gerrit Zeilemaker 6
Wouter GrasGerard van Dijk 6
In het verleden vond ik het heel verwonderlijk dat multinationals enorm veel geld betaalde voor bedrijfsovernames. Later heb ik daar wel antwoorden op gekregen. Multinationals kunnen of rechtstreeks lenen bij de centrale banken of hun risicoweging bij bank is factor 1 net als bij particuliere voor hun hypotheken. Voor mkb’ers is dat factor 7 op de reserve die banken moeten aanhouden. Dit kan je wel rente apartheid noemen.
In die zin is het dus wel terecht dat er flink hogere rente word gerekend.
In de geldcreatie werkt dat als volgt.
Om 100 miljoen aan krediet te verstrekken heb je bij een multinational maar 1 miljoen als liquide reserve en 7 miljoen bij een mkb’er. Bij mkb’ers moet er dus 6 miljoen reserve aangehouden worden en dat betekent dat er 600 miljoen minder uitgeleend kan worden.
Berend Pijlman 13
Gerard van DijkBanken lenen geld uit wanneer een lening voor hen uit kan. Ongeacht of ze reserves hebben. Er moet dus aan twee voorwaarden voldaan worden om een lening tot stand te brengen:
1. De klant moet de aangegeven rente van de bank accepteren
2. De bank moet er voldoende zeker van zijn dat de klant kan betalen
De bank bepaalt de rente als de kosten die zij nodig zijn voor de nog aan te trekken reserves, de risico-opslag, operationele kosten en winstopslag. Steeds wanneer aan deze voorwaarden kan worden voldaan ontstaat er een lening. De afdeling verantwoordelijk voor leningen staat dan ook niet in verbinding met de afdeling die gaat over de reserves. Aan het eind van de dag wordt de balans opgemaakt om te zien of er reserves aangetrokken moeten worden of afgestoten en dan begint de handel in overnight reserves. Komen de banken er niet uit dan is er de lender of last resort: de centrale bank.
Dus er is nooit sprake van te weinig reserves om een lening aan te gaan.
Ik ken verder de specifieke regels van Basel niet. Het zal zo zijn dat er meer reserves aangehouden moeten worden voor MKB-leningen. Maar dat zit dan al direct verwerkt in de rente die gevraagd wordt aan het MKB. Dat kun je renteapartheid noemen maar is ergens wel logisch vanwege het risico.
Waarom banken (vooral in NL) minder lenen aan MKB heeft te maken met eigen vermogen. Nederlandse banken kiezen liever voor veilige hypotheken. Dat heeft dus te maken met voorwaarde 2. Het eigen vermogen kan heel simpel worden verhoogd door minder winst uit te keren of door nieuwe aandelen uit te geven. Wanneer de bank echter tevreden is over de eigen omvang en het risicoprofiel van de leningen (vooral hypotheken) dan gaat het niet investeren in risicovoller MKB ondanks dat dit winstgevend zou zijn. Dus rente of voorwaarden voor MKB omhoog.
Multinationals kunnen overigens niet rechtstreeks lenen bij de CB. Zelfs overheden zijn (hoe vreemd ook) niet in staat om rechtstreeks bij de CB te len
Hendrik Faber 4
Michiel WERKMAN 8
Hendrik FaberLet maar op. Het zal in de toekomst steeds meer gaan over het in rekening brengen van kosten en provisies, het betalen o.b.v. bij de bank bestede uren en steeds minder om rentemarges.
Arjan 7
Michiel WERKMANMichiel WERKMAN 8
ArjanArjan 7
Michiel WERKMANMichiel WERKMAN 8
ArjanArjan 7
Michiel WERKMANFactor tijdsbesteding is factor waar klanten voor betalen.
Misschien dat je bedoelt dat klanten op basis van daadwerkelijke tijdsbesteding per financiering moet gaan betalen. Maar ik vrees dat kleine leningen dan wel erg duur worden, en is dan in het nadeel van particulieren.
Uiteindelijk is dit voor banken slechts een verdelingsvraagstuk en niet een vraagstuk hoe je kosten lager kunt maken. Het gaat om de toewijzing van kosten.
Michiel WERKMAN 8
ArjanArjan 7
Michiel WERKMANMichiel WERKMAN 8
ArjanArjan 7
Michiel WERKMANBetreft vaak financiering wat aanvulling is op bancair krediet, of waar banken het niet willen financieren ivm risico's.
Bancair betaalt het kleine MKB bv voor leningen tot 1 mio gemiddeld iets minder dan 3% (bron DNB), bij crowdfunding moet je toch al snel denken aan een ondergrens van 6% wat kan oplopen tot 8 a 9%.
Pieter Jongejan 7
ArjanHet rente-écart bedroeg volgens de OECD in 2019 voor de USA -0,19%, voor Japan -0,02% en voor Nederland + 0,48%.
Arjan 7
Pieter JongejanPieter Jongejan 7
ArjanLigt dit soms aan hogere kosten voor het tegengaan van witwassen in Nederland vergeleken met de USA en Japan? Of ligt dit wellicht ook aan lagere winsten door minder witwasactiviteiten?
Ik ben geïnteresseerd in het antwoord omdat de hogere risicopremie voor het mkb de bedrijfsinvesteringen en daarmee de economische groei afremt.
Arjan 7
Pieter JongejanAmerikaanse banken kun je overigens niet vergelijken met Europese banken, Amerikaanse banken halen ook veel winst uit activiteiten zoals private equity, plus dat Amerikaanse economie veel sneller hersteld is dan de Europese economie na de crisis.
Pieter Jongejan 7
ArjanDe Japanse centrale bank schijnt begonnen te zijn met het opkopen van schatkistpapier in plaats van staatsobligaties. Japanners sparen veel net als Nederlanders. De vraag is dus of de ECB dit beleid gaat volgen of niet. Ik denk van niet.
Het voordeel van het opkopen van schatkistpapier in plaats van staatsobligaties is dat dit zowel spaarders als binnenlandse bedrijven (MKB) helpt. De ECB kiest waarschijnlijk voor het blijven opkopen van staatsleningen ten behoeve van de green deal en een hogere inflatie. Voor het MKB lijkt me dat minder aantrekkelijk. Vandaar mijn vraag.
Marc Fahrner 7
Kom op nou, banken en zelfregulering, ngo's en zelfregulering. Dat gelooft toch geen hond meer? Zeker niet wanneer je een lidmaatschap hebt op FTM. Top Thomas!
Dit is tijdens de wedstrijd spelregels éénzijdig aanpassen. Je denkt iets afgesproken te hebben, maar toch niet. Al die mkb-calimero's kunnen toch geen vuist maken. 'Ik ga naar een andere bank hoor!' Lekker doen dan. Maar als Shell dreigt: diepe buigingen. En ach, mochten we er wat bij inschieten, dan verhalen we dat wel op die mkb' ers.
De politiek? Doof en blind. 'Zelfregulering', de aanpak voor de politiek wanneer het moeilijk wordt of belangen verstrengeld dreigen te raken. En er natuurlijk een werkleven na de politiek moet zijn...
Off topic, maar wel bijpassend: Zembla deze week. Weer een tenenkrommend voorbeeld, nu met Halbe Zijlstra. Met pek en veren de kamer uit, nu topman bij Volker Wessels. Zus Bontrup had een gunst nodig van Rijkswaterstaat. Ze moesten rotzooi kwijt. Omdat het op dat niveau niet gaat om wat je kan, maar wie je kent, werkt Halbe er.
Enkele Limburgse lagere ambtenaren deden hun werk correct, maar lagen daardoor dwars. 'Afval' moest 'grond' worden. Dan kon het een natuurplas in. Niet meewerken? Dan krijgt Rijkswaterstaat geen asfalt meer. Vriendinnetje en RWS- baas Michèle Blom ging overstag. Hop 500.000 ton granulaat in het zwemwater. Liever minachting van je eigen personeel, dan ruzie met je toeleverancier en vrindjes. Dan denk je dat eerlijkheid loont in je werk. Hoezo mes in rug?
Dankzij gedegen onderzoeksjournalistiek waait het nu eens niet over. Hoop ik. Er komt een debat.
Dat het vertrouwen in politici zo laag is? Heel gek ja.
Waarom heb ik in hemelsnaam jaren VVD gestemd? Het zal m'n levensfase geweest zijn. Sorry, sorry, sorry.
Michiel WERKMAN 8
Marc FahrnerUiteindelijk is er een slap aftreksel uitgekomen, met veel bombarie gelanceerd, onder invloed de (groot)Banken vooral in hun belang.
Jan Ooms 10
Marc FahrnerExcuses geaccepteerd.
Maar wat moet jij een ontzettend vreselijke periode hebben doorgemaakt, dat je dát overkomen is...😉
Marc Fahrner 7
Jan OomsTiede Boersma 4
Michiel WERKMAN 8
Tiede BoersmaLees bijv. ook even mijn opmerkingen hierboven. En ja, er valt alleen over de commerciële opslag 'te praten'. Over de overige risico wegingsfactoren niet, al zijn die wel degelijk beïnvloedbaar.
Berend Pijlman 13
Tiede BoersmaEn wil je meer diepgang of dat het juist breder wordt getrokken? Het artikel gaat namelijk over het verhogen van de rente gedurende de looptijd terwijl het een vaste rente zou moeten betreffen. Jij wilt informatie over de kosten van de lening bij aanvang. Maar daar gaat het artikel gewoonweg niet over.
Om op die verbreding in te gaan. De vier Nederlandse banken zijn uitstekend tevreden met de verhouding en omvang van hun portefeuille. Nederland is een land met superveel risicoarme hypotheken. Hierdoor zijn de banken al van een dergelijke omvang dat de aandeelhouders tevreden zijn. Als er meer leningen aan het MKB worden aangegaan zal hiervoor meer eigen vermogen moeten worden aangehouden. Dus minder winstuitkering of nieuwe aandelen. Beide zijn impopulair bij bestaande aandeelhouders. Dus ondanks dat leningen aan het MKB tot meer winst zal leiden en qua kosten voor aantrekken van financiering (reserves) per definitie uit kan, wordt het niet gedaan omdat de banken tevreden zijn met de huidige portefeuilleverdeling.
Hier gaat QE niets aan doen omdat het niet een kwestie is van kosten of beschikbaarheid van liquide middelen maar het gaat om eigen vermogen en waar de bank (de aandeelhouders) zich het prettigst bij voelen. Dat is bij de buitengewoon betrouwbare woningeigenaren.
Pieter Jongejan 7
Berend PijlmanDe grote internationale banken lenen tegen 0% bij de ECB en zetten dit tegen een veel hogere rente uit in opkomende ontwikkelingslanden zoals Turkije, China, Zuid-Amerika e.a.
Als de wisselkoers van deze landen veel harder daalt dan verwacht, zoals recent het geval was met Turkije, worden er forse verliezen geleden. (b.v. door ING)
Om verliezen op deze risicovolle uitzettingen in het buitenland op te vangen moet de reële rente in de eurozone zo laag mogelijk zijn en blijven. Om dit doel te bereiken krijgen we een policy review door de ECB (op initiatief van de francaise Lagarde). De Green deal en de benoeming van Timmermans zijn bedoeld om de inflatie omhoog te jagen en zo de wisselkoersrisico's voor de grote internationaal opererende banken (zoals ING, Santander, BNP e.a.) te verlagen. En uiteraard ook om de schuldenlast van Zuid-Europese overheden (Frankrijk, Italië) te verlagen. De slachtoffers van dit beleid zijn vooral de Duitse en Nederlandse spaarders en pensioenfondsen. De kleine lokale (spaar)banken in Noord-Europa behoren ook tot de slachtoffers omdat zij hun rentemarge geminimaliseerd wordt en via de bankenunie moeten meebetalen aan de verliezen bij de grote banken, zoals Deutsche bank en Commerzbank.
Het instandhouden van een minimale rentemarge leidt tot lagere investeringen in de eurozone. Het verhogen van de inflatie middels de green deal van Timmermans leidt tot een lagere winstvoet in de eurozone. Een green deal zonder nog hogere overheidsschulden zal m.i. op een veto van Frankijk stuiten. Hogere overheidsschulden ten behoeve van de green deal vraagt om een veto van Nederland en Du
Jan Ooms 10
Wellicht dat een onderzoekje naar de bijbaantjes van deze 'rechter' een ander licht op de zaak werpt?!
Zou zomaar kunnen...
R. Eman 8
Jan OomsJan Ooms 10
Bart Klein Ikink 6
In feite zou een bank blij moeten zijn met een klant die leent. Immers een ieder die geld leent zorgt ervoor dat de bank minder bij de ECB hoeft te stallen tegen -0,5%. Daar zit wel winst.
Het aanpassen van de risico opslag zonder duidelijke reden is een merkwaardige zaak. Maar zorginstellingen kunnen tegenwoordig failliet gaan. Vroeger gebeurde dat niet zo vaak.
Er is een oplossing, met name als het gaat om semi-publieke instellingen, en dat is een publieke bank. In de VS wordt daar actief campagne voor gevoerd.
De staat heeft nog steeds de Volksbank in handen. We hebben ook nog de BNG. Dit is dus een inkopper.
R. Eman 8
Bart Klein IkinkIn feite zou een bank blij moeten zijn met een klant die leent. Immers een ieder die geld leent zorgt ervoor dat de bank minder bij de ECB hoeft te stallen tegen -0,5%. Daar zit wel winst.'
Ik vraag mij af of deze redenatie wel klopt. Als ons klootjesvolk iets is duidelijk geworden is dat niet ons spaargeld wordt gebruikt om leningen te verstrekken, maar dat deze "uit het niets" worden gemaakt/verstrekt. Het spaargeld wordt dus eigenlijk niet gebruikt (?) of telt hooguit mee in de berekening van de kapitaalbuffer die de banken (?). In het eerste geval worden spaarders de dupe van het niet gebruiken van het spaargeld voor leningen waarop dan rente-inkomsten worden ontvangen (waarvan een deel ten goede zou moeten komen aan de spaarder). In het tweede geval is het een noodzaak voor de bank om dit kapitaal te hebben waarmee het deel zou moeten uitmaken van de onkosten die een bank sowieso moet maken. Aldus worden de onkosten van een bank verhaalt op de spaarder.
Bart Klein Ikink 6
R. EmanBij de volgende recessie zal de rente mogelijk nog verder negatief moeten worden om een crisis te voorkomen. En dan gaan kleinere spaarders ook betalen.
Dat geld wat ons spaargeld is, is meestal als lening door een bank in omloop gebracht. Nu was altijd het probleem dat het spaargeld rente moest opleveren, dus dat er steeds meer geleend moest worden om die rente te betalen. In theorie hoeft dat niet, maar in de praktijk werkt dat meestal zo.
Zodra de rente negatief is, gaat die vlieger niet meer op. De schuldgroei zal tot stilstand gebracht kunnen worden.
Aat 7 1
Het betreft ABNAMRO, die in eerste instantie en in hoger beroep werd veroordeeld tot terugbetaling. Natuurlijk ging ABNAMRO in cassatie ("de klant centraal"), waarbij de Hoge Raad 18 van de 20 punten bekrachtigde, waaronder de terugbetaling. Wat resteert is de beoordeling of de klant uit kon wijken door ofwel kosteloos af te lossen (waar haal je dat geld vandaan?) ofwel over te stappen op een (veel duurdere!) versie hypotheek. De claim-organisaties Euribar en "Stop de Banken" (in mijn geval) hebben de kar getrokken. Nu biedt ABNAMRO een schikking aan, waarbij volgens de claim-organisaties ca. de helft van de terugbetaling geboden wordt, maar de opslag NIET wordt teruggedraaid! Stop de Banken weigert pertinent, Euribar is nog in gesprek. ABNAMRO heeft tevens aangekondigd alle betrokken hypotheeknemers persoonlijk te gaan benaderen met het schikkingsvoorstel (in de hoop dat velen zullen toehappen?)
Wellicht heeft het MKB iets aan deze gang naar de rechter?
Marla Singer 7
Als MKB kan je toch per bank een equivalent van een 'class action suit' beginnen. Als genoeg MKBers aansluiten dan kan je een behoorlijke vuist maken waar de bank niet meer omheen kan.
Waarom zou je als MKBer naar een bank gaan. Omdat de rente zo laag is zwerft er genoeg investeringskapitaal rond waar het MKB dankbaar gebruik van kan maken.
Berend Pijlman 13
Marla SingerTen eerste is het andersom. Er is veel kapitaal daarom zijn de rentes laag. Ten tweede veel van dat kapitaal komt niet in de reële economie anders hadden we wel inflatie gezien en waren de rentes wel weer gaan stijgen. Het kapitaal dat er ontegenzeggelijk is, is in aandelen en andere financiële producten gaan zitten. Of in vastgoed. Bedrijven met enorme kapitaalbuffers investeren niet eens in het eigen bedrijf laat staan dat ze investeren in MKB.
Gerrit Zeilemaker 6
Dat Dijsselbloem na de crisis in 2015 nog vertrouwde op de 'zelfregulering' van de banken spreekt boekdelen. Deze co-auteur van het PvdA-verkiezingsprogramma (sic!) leidde een commissie die adviseert over de rekenrente en rekenrendementen voor pensioenfondsen. Dit voormalige knechtje van één van de meest rechtse Duitse politici, Schäuble, is nu voorzitter van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid die onderzoek doet naar rampen en grote ongevallen.
Zou hij daar ook vertrouwen op 'zelfregulering'?
Mijn oplossing: Nationaliseren die banken.
(Staat vast niet in het PvdA-verkiezingsprogramma.)
Co Pater 7
Heel herkenbaar ook, het speelde ook in het hypotheek gebeuren van burgers.
Had een hypotheek met variabele ( 3 maands euribor ). en bij mij hetzelfde proces. Steeds hogere kosten terwijl de eurobor omlaag ging of gelijk bleef.
Tussenpersoon gebeld: Ja meneer dat mogen ze doen conform de algemene voorwaarden. Zelf brandbrief naar de bank gestuurd en 6 maanden later alsnog mijn gelijk gekregen. Met terugwerkende kracht werd het teveel betaalde teruggestort.
Dat ik dit alleen voor elkaar kon krijgen door in verweer te gaan bewijst al dat het criminele praktijken zijn. Ik had gelijk en zij niet. crimineel gedrag tegen eigen geweten in.
Co Pater 7
https://www.bol.com/nl/s/?searchtext=waardenloos+george+moller&searchContext=media_all&appliedSearchContextId=&suggestFragment=&adjustedSection=&originalSection=&originalSearchContext=§ion=main&N=0&defaultSearchContext=media_all
Wim Verver 5
Roland Horvath 7
De beschreven praktijk is verbijsterend. De banken respecteren geen contracten met partijen, MKB, die zich niet kunnen weren. Het recht van de sterkste geldt.
Telkens komt de overheid ten tonele als een corrupte, onbekwame en onbetrouwbare partij.
Zelfregulering betekent dat de banken goed voor zichzelf zorgen.
Zelfregulering is ongeschikt om het onwettige gedrag van banken te veranderen.
In verhalen, die terug gaan tot de tijd van Rutte2, komt altijd een minister van financiën naar voor, Jeroen Dijsselbloem JD. Diens gedrag bij financiën is schokkend door het gebrek aan kennis van economie en financiën, en de slaafsheid tegenover de grote ondernemingen o.a. de grootbanken.
Een bio ingenieur bij financiën. Kan het nog onnozeler.
De banken moeten gesplitst worden in sparen, krediet verlenen, en zaken banken, waaronder aandelen.
Het krediet verlenen, dat is het verlenen van vreemd vermogen aan consumenten en bedrijven, kan beter volledig door de overheid gedaan worden. Die moet geen winst maken en ze gaat ook niet failliet.
De overheid moet zich als overheid gedragen, wat ze niet doet en zeker niet van plan is te doen.
Nu gedraagt ze zich niet als regelgever voor iedereen, burgers en ondernemingen, maar als knecht van de GMO, de Shells, Unilevers en de grootbanken.
De EU is ook niet bereid om iets aan de banken te veranderen. Terwijl het splitsen in de verschillende functies een noodzaak is. Door in de regel alles te mengen in één bedrijf maken de grootbanken zich too -big -to -fail. Zo plegen ze chantage tegenover de maatschappij. En ze slagen ook dank zij hun talrijke slaafjes bij de overheid, die na hun politieke loopbaan, een baan willen bij hun eigenlijke werkgevers, de GMO, en daar dan een salaris krijgen dat minimaal het tienvoud is van hun huidige -.
Uitsluitend voor hun adressen boekje, hun relaties, want bekwaamheid is bij dat soort volk ver te zoeken. Referentie: JD.
squarejaw 5
RobinEE
Triest, voor mij diefstal. Ik kan naar andere bank maar die zal in begin lagere opslag geven maar daarna gewoon weer verhogen.
Krediet afbouwen is enige optie. Natuurlijk dan negatieve rente van op dit moment 0,3% rente...
Nieuwe bank is beste remedium, solvabel hoeft bank toch niet te zijn, verhouding totaal zoek.
Joost Schlatmann
Juridische procedures zouden zich meer kunnen richten op de mededinging aspecten.
Ander probleem is dat MKB bedrijven slecht georganiseerd zijn (anders dan consumenten).
Thijs Terpstra 2
marcel 7
Thijs TerpstraEn zie daar, weer hetzelfde probleem....
wilag kater 5
Een bevriende voormalige bankmanager stopte met zijn werk om principiële redenen en noemt Nederlandse banken de moderne roversholen van deze tijd. Hij werkt intussen alweer vele jaren met plezier in de zorg.
[Verwijderd]
Thomas Jolly