
Het is oorlog in Europa: met de Russische invasie van Oekraïne is voor het eerst sinds 1968 een Europees land binnengevallen. Welke gevolgen heeft dit conflict voor Nederland en Europa? Lees meer
Het is oorlog in Europa: met de Russische invasie van Oekraïne is voor het eerst sinds 1968 een Europees land binnengevallen. Welke gevolgen heeft dit conflict voor Nederland en Europa?
In dit dossier zoeken we uit wat de geldstromen van en naar Rusland ons vertellen. We analyseren de rol die Nederland speelt in het schaakspel van de Russische machthebbers en schatrijke oligarchen – van Groningen, de Zuidas tot en met Den Haag.
De ongeleide aanval op Russisch vermogen: kabinet laat sancties over aan de markt
Podcast | Heleen over de Linden: ‘Een autoritaire leider wegkrijgen lukt eigenlijk nooit met sancties’
Geld, voedsel, generators: alles is welkom, maar waar blijven de zware wapens?
Dit zijn de 11 Russische oligarchen die te machtig zijn voor de Europese sanctielijst
Follow the Money in Kyiv: zo houdt Oekraïne zijn economie draaiende
De gaslobby maakte ons afhankelijk van Rusland en bepaalt nu wéér het beleid
Hoe de mentor van Baudet een schakel werd in Poetins pr-machine
Europa rekent zich rijk met afromen van ‘droomwinsten’ op elektriciteit
Wat heeft Gazprom nog te zoeken in de Noordzee?
Poetins wanhoopsmobilisatie
Een UH-60M Blackhawk-helikopter van het Amerikaanse leger en een C-17 Globemaster-vrachtvliegtuig landen op het een vliegveld in het zuidoosten van Polen. © Wojtek Radwanski / AFP
Nu het luchtruim boven Oekraïne een no-go is, gaan de Stingers en Panzerfausten over de Poolse weg
Na aanvankelijke publiekelijke toezeggingen door politieke leiders voltrekken de leveringen van Westerse wapens aan Oekraïne zich nu in het geheim. Over hoe dat in zijn werk gaat en wat er wordt geleverd, tasten we in het duister. Follow the Money doet verslag vanaf de Pools-Oekraïense grens en reconstrueert met aanvullend dataonderzoek wat zich daar afspeelt.
- Het Westen staat Oekraïne bij met militair materieel: die toezegging deden vrijwel alle NAVO-landen sinds het uitbreken van de oorlog. Maar welke wapens zij sturen of hoeveel, daarover zwijgen de meeste Westerse landen inmiddels.
- Zeker is wel dat de meeste wapens over land Oekraïne binnenkomen, meer specifiek via Polen. In het hele grensgebied daar is de militaire aanwezigheid van NAVO-landen zichtbaar, hoorbaar en voelbaar.
- Op een militaire luchthaven is het een komen en gaan van militaire vracht, militaire konvooien rijden af en aan over de snelwegen, amateurvliegveldjes worden omgebouwd tot legerbases.
- De NAVO benadrukt dat het hier om leveringen van individuele landen gaat, niet om een NAVO-missie. Over de Nederlandse betrokkenheid in de bewapening van Oekraïne doet het ministerie van Defensie geen uitspraken. De VS coördineert samen met het Verenigd Koninkrijk de wapentoevoer.
- Op 12 maart werd op nog geen 25 kilometer rijden van de Poolse grens een militair opleidingscentrum gebombardeerd door de Russen. De Russen claimen ook een wapendepot te hebben geraakt.
Antitankwapens, luchtdoelraketten en machinegeweren, plus 1,22 miljard euro aan militair materieel uit de VS, 3600 NLAWs uit het Verenigd Koninkrijk, 50 Panzerfaust 3-antitankwapens, 400 granaatwerpers, 200 Stinger-luchtdoelraketten uit Nederland, voor 45 miljoen euro aan militair materieel uit Australië.
Niet-NAVO-land Zweden, traditioneel neutraal in conflicten, doneerde 5000 antitankwapens, kogelwerende vesten en helmen. Zelfs Duitsland, wars om nog bij te dragen aan welk conflict dan ook na de Tweede Wereldoorlog, zegde 1000 antitankwapens en 500 Stingers toe aan het Oekraïense leger in de eerste week van de oorlog.
Vanuit verschillende NAVO-lidstaten, de VS voorop, kwam voordat de Russen binnenvielen al een gestage stroom oorlogstuig richting Kyiv op gang. ‘Vogels’ noemde de Oekraïense minister van Defensie Oleksii Reznikov deze vluchten. Bij ieder vliegtuig dat NAVO-bondgenoten stuurden, mochten ze rekenen op een bedankje via Twitter: ‘Alweer 180 ton munitie’ en ‘Twee vogels met luchtafweer, in totaal 17 vogels met 1500 ton! Onze vrienden slapen niet’.
Maar sinds Oekraïne in oorlog is met Rusland kunnen die wapens niet langer door de lucht worden aangevoerd: te gevaarlijk. Niet alleen omdat de Russen het niet zullen laten zo’n transport neer te halen, ook omdat de NAVO een directe confrontatie met Rusland wil vermijden.
Complexer dan de luchtbrug naar West-Berlijn
The New York Times vergeleek de bevoorrading van het Oekraïense leger met de luchtbrug die de Amerikanen in 1948 en 1949 gebruikten om West-Berlijn tijdens de Koude Oorlog te bevoorraden, maar dan groter en complexer. Westerse vliegtuigen wagen zich niet meer in het Oekraïense luchtruim, dus de laatste paar honderd kilometer moet het materieel over de weg, door oorlogsgebied, om een land zo groot als Frankrijk te bevoorraden.
Dat geldt niet alleen voor wapentuig. Humanitaire goederen en vluchtelingen gebruiken dezelfde wegen. Voor Oekraïense vrouwen, kinderen en ouderen zijn het vluchtroutes, hun land uit.
Na de aanvankelijke openheid in de eerste week, waarin landen over elkaar heen buitelden met persberichten over welke wapens en wat voor materieel ze naar Oekraïne zouden sturen, zijn de luiken inmiddels weer gesloten. Het Nederlandse ministerie van Defensie wil er om veiligheidsredenen niets meer over zeggen. De Tweede Kamer wordt wel geïnformeerd, maar achter gesloten deuren, zo laat een woordvoerder weten. Het Poolse ministerie van Algemene Zaken beantwoordt onze vragen helemaal niet. De NAVO verwijst weer naar de lidstaten, die – op Amerika na – weinig loslaten.
De operatie kent grote risico’s. Want welke wapens kunnen Westerse landen sturen zonder dat het door Rusland als een rechtstreekse confrontatie wordt gezien?
Het gaat om een wapenstroom van minstens 2 miljard euro die over EU-grondgebied de oorlog in gaat.
Follow the Money reisde in de eerste week van maart van noord naar zuid langs de Pools-Oekraïense grens aan de Poolse zijde om zicht te krijgen op een van de grootste logistieke operaties sinds de Tweede Wereldoorlog. Vanuit Amsterdam keken we naar de beschikbare data, zoals satellietbeelden, militaire vliegtuigbewegingen, uitingen van defensieministers en rapportages van de Verenigde Naties over de vluchtelingenstroom.
Polen ligt van de Westerse landen het dichtst bij Kyiv, het landschap is er min of meer vlak en er zijn meerdere grensovergangen met doorgaande snelwegen Oekraïne in. Vanuit Slowakije lopen geen snelwegen en liggen de Karpaten in de weg, vanuit Roemenië moet je om Moldavië én de Karpaten heen om bij Kyiv te komen. Blijft Hongarije over, maar Viktor Orbán wil als oude vriend van Poetin geen wapens over Hongaars grondgebied vervoeren.
Welke plekken we precies bezocht hebben, houden we in het midden – al hebben we niet de illusie dat Rusland niet weet wat er gaande is in Oost-Polen. Onze observaties deden we vanaf de openbare weg. De bevoorradingsoperatie is zo enorm dat die niet af te schermen is, al wordt dat wel geprobeerd.
Hotels vol vluchtelingen
Vanuit Warschau laten we in slakkengang de hoge gebouwen en de drukte op de ring achter ons. Na Lublin, de grootste stad in Oost-Polen, rijden we steady 80 kilometer per uur rechtdoor over de provinciale weg richting de grens, door lintdorpen en kleine stadjes, langs meubelwinkels en autoverkopers, boerderijen, motels en tankstations.
Hoe langer je rijdt, hoe meer de bebouwing plaatsmaakt voor eindeloze bossen in vijftig tinten bruin. Naar het oosten toe worden de dorpen steeds schaarser, hun aanblik ouderwetser. Hier rijden boeren nog rond op trekkers uit de Sovjettijd. Verandering gaat hier doorgaans langzaam. Nu niet.
De hotels – in deze streek nog het meest gebruikt voor bruiloften – zitten vol gevluchte Oekraïners, de wegen westwaarts zijn druk vanwege het verkeer vanuit Oekraïne het veilige Europa in, oostwaarts rijden konvooien van het Poolse leger. Anders dan de meeste andere Europese landen, waaronder ook Nederland, voldoet Polen wel aan de NAVO-norm die voorschrijft dat 2 procent van het bruto binnenlands product aan defensie gespendeerd moet worden; het Poolse leger is nog steeds sterk.

Tussen Polen en Oekraïne lopen drie snelwegen. Onze zoektocht begint bij de meest noordelijke grensovergang van de drie, bij het plaatsje Dorohusk. Hier loopt ook een spoorlijn.
Deze grensovergang was voor februari nog een scharrige pleisterplaats voor truckers, met vervallen worst- en kebabtenten en bermen vol afval. Nu zijn berm en ventweg veranderd in een triest marktje waar Poolse vrijwilligers eten en telefoonkaarten uitdelen aan een niet-aflatende stroom vrouwen, kinderen en mannen boven de 60 jaar. Hun weinige bagage achter zich aantrekkend, huisdieren in een mand aan de ene arm, stille kinderen in warme skipakken aan de andere.
Elke grenspost markeert ook een weg Oekraïne ín, die wordt vrijgehouden door de Poolse politie. Alleen verkeer met prioriteit mag over deze banen. Een paar kilometer vanaf de grens bepaalt de Poolse politie welke wagens de doorgaande weg op mogen. Ander verkeer, zoals de vele mensen die Oekraïners komen ophalen, wordt omgeleid via ventwegen.
Op de doorgaande weg wacht een rij vrachtwagens, voornamelijk met Oekraïense nummerplaten, totdat ze de white zone in mogen, een soort niemandsland op de grens. De wapens die het Westen levert, passen makkelijk in vrachtwagens. Vragen wat de wachtende chauffeurs vervoeren, heeft weinig zin. Tegen beter weten in wagen we toch een poging. ‘Oprotten, voor ik de politie op je dak stuur,’ gromt de Oekraïense vrachtwagenchauffeur – niet het type waar je graag mee in discussie gaat – vanachter zijn stuur.
Nauwelijks treinverkeer richting Oekraïne
Op het station van Dorohusk is het net als aan de grens een mierenhoop van vrijwilligers, douanebeambten en mensen die vluchtelingen komen halen. De trein uit Kyiv naar Warschau komt zo aan, de passagiers moeten er hier uit om hun paspoort te laten stempelen. Ook hun dieren hebben een stempel nodig om de EU in te kunnen.
‘Normaal gesproken is dit een slaperig grensplaatsje, er komt één trein per dag aan. Nu zijn het er vijf,’ zegt Agnieszka Lis. Zij werkt voor de Poolse Voedsel- en Warenautoriteit, en zag de afgelopen dagen talloze honden, katten, ratten, hamsters en muizen en zelfs een slak in een potje voor controle op de juiste inentingen. ‘De eerste dagen waren mensen nog min of meer voorbereid van huis gegaan, nu hebben ze steeds vaker wat spullen in een tas gegooid en zijn in allerijl vertrokken.’
Treinverkeer Oekraïne in is er vanuit Dorohusk nauwelijks, voor zover we kunnen zien: het rangeerterrein naast het station is zo goed als leeg. De volle trein die hier straks aankomt zal vrijwel leeg weer terugrijden naar Kyiv.
Vanuit Amsterdam is het moeilijk zoeken naar feitelijke informatie over de situatie aan de Oekraïense grens. Sociale media staan vol met onverifieerbare berichten, woordvoerders reageren niet op vragen en door aanhoudende bewolking in Polen leveren satellietbeelden niets op.
De meeste informatie komt uit het land in oorlog: zo post het westelijk departement van de Oekraïense grenswacht regelmatig updates op zijn Facebookpagina, over wachttijden aan de grenzen om het land te verlaten.
Een goede tweede bron is het Pentagon. Anders dan Europese NAVO-landen is het Amerikaanse ministerie van Defensie nog wel open over de wapens die ze richting Oekraïne sturen en welke waarde deze leveringen vertegenwoordigen.
Scheermesprikkeldraad
Uiteindelijk melden twee hoteleigenaren dat het het amateurvliegveld in de naburige stad aan het transformeren is tot legerbasis van de VS. Op weg erheen geven de Amerikanen al acte de présence: een Hummer met vier Amerikaanse soldaten draait de McDrive in, om even later toch maar af te slaan naar het parkeerterrein.
Het amateurvliegveld is weinig meer dan een weiland met een landingsbaantje en een loods ernaast. In plaats van Cessna’s van de plaatselijke aeroclub staat het terrein nu vol met tientallen Hummers, legervrachtwagens en tankauto’s.
© Een amateurvliegveldje wordt omgebouwd tot legerbasis voor Amerikaanse militairen.
In allerijl wordt de landingsbaan verder verhard, Amerikaanse soldaten sjouwen met rollen scheermesprikkeldraad om het hek verder uit te breiden. Langs datzelfde hek lopen soldaten hun trainingsrondjes met bepakking en oefenen ze hun man-tegen-mangevechten.
Verder van de openbare weg verrijst een blok tenten, elke tent ongeveer zo groot als een tennisbaan. De toegangsweg – in vredestijd een boerenlandweggetje – is afgezet. Aan het hek laten we onze gegevens achter bij een Amerikaanse soldaat, die belooft ze door te geven aan ene majoor Johnson. We horen niks meer.
Wie heeft de leiding?
Uitzoeken wie het commando voert blijkt nogal een puzzel. Zijn het de Polen, de Amerikanen of toch de NAVO? Om hier antwoord op te vinden, is het noodzakelijk onderscheid te maken tussen de troepenopbouw aan de oostflank van de NAVO en de wapenleveranties aan Oekraïne. De NAVO maakt er geen geheim van de troepenmacht aan haar oostflank uit te breiden, de levering van wapens gaat echter buiten de NAVO om.
Daags voor de Russische invasie waren op de basis in Yavoriv nog militairen uit NAVO-lidstaten aanwezig
Wat Oekraïne aan wapens krijgt, wordt geregeld in een-tweetjes tussen Oekraïne en de donerende landen. De NAVO speelt geen coördinerende rol. ‘Zelfverdediging is een recht dat is vastgelegd in het VN-Handvest. De bondgenoten helpen Oekraïne bij de handhaving van dat recht,’ liet NAVO-baas Jens Stoltenberg optekenen in een persbericht. ‘Dit is een duidelijk signaal van de volledige steun van de NAVO voor de soevereiniteit en territoriale integriteit van Oekraïne.’
NAVO-lidstaten leidden daarnaast tot vlak voor de Russische invasie Oekraïense militairen op. In Operation Unifier trainde met name het Canadese leger sinds 2015 ruim 33.000 Oekraïners, onder andere in het International Peacekeeping and Security Center in Yavoriv, op 25 kilometer rijden vanaf de grens vlakbij Lviv.

Daags voor de Russische invasie waren op de basis in Yavoriv nog militairen uit NAVO-lidstaten aanwezig. Na 24 februari trokken zij zich haastig terug. Sindsdien is de basis een trainingscentrum voor buitenlandse strijders, onthulde The New York Times.
Afgelopen weekend legden de Russen een deel van het centrum met een raketaanval in de as. Volgens Rusland zou ook een wapenopslag geraakt zijn. Enkele uren voor de raketten op de barakken neerdaalden, had Sergei Ryabkov, de plaatsvervangende Russische minister van Buitenlandse Zaken, gewaarschuwd dat de door het Westen gestuurde wapenkonvooien een ‘gevaarlijke ontwikkeling’ waren en bovendien een legitiem doelwit voor Rusland. Volgens het Pentagon heeft het bombardement de wapenleveringen niet in gevaar gebracht.
Aantallen wapens opgevoerd
Dat het Westen wapens levert aan Oekraïne is niet nieuw. Dat doet het al sinds Poetin in 2014 de Krim annexeerde. Sinds 24 februari heeft de VS zowel de aantallen als de snelheid waarmee de middelen geleverd worden flink opgevoerd.
In december deed de regering-Biden er een maand over om 182 miljoen euro aan militaire middelen Oekraïne in te krijgen – en toen kon er nog rechtstreeks gevlogen worden op Oekraïne. Nu is dat een kwestie van dagen: begin maart was het leeuwendeel van een nieuw militair steunpakket ter waarde van 318 miljoen euro binnen een week in Oekraïne.
De VS doneerde vanaf 2014 voor 2,7 miljard euro aan militaire hulp, ‘vanwege toenemende dreiging vanuit Rusland’
Volgens het Pentagon doneerde alleen al de VS vanaf 2014 voor 2,7 miljard euro aan militaire hulp, waarvan 900 miljoen in het laatste jaar, ‘vanwege toenemende dreiging vanuit Rusland’. Dat ging in nauwe samenwerking met Polen, het Verenigd Koninkrijk en Litouwen.
De VS is de spil in de wapenaanvoer. In de persbijeenkomst in het Pentagon op 4 maart meldde het Amerikaanse ministerie van Defensie dat de coördinatie van de wapentoevoer ligt bij het U.S. European Command (EUCOM), het hoofdkwartier van de Amerikanen in Europa.
De coördinatie van de wapenleveranties ligt bij de VS en ‘een handvol bondgenoten inclusief het Verenigd Koninkrijk’. In die ‘handvol’ zit ongetwijfeld ook Polen, omdat de operatie vanaf Pools grondgebied plaatsvindt.
Ongemarkeerde witte trucks
Dit wordt bevestigd als we op een grotere luchthaven in het zuidoosten aankomen. Zagen we in de drie dagen hiervoor alleen hints van wapentransporten naar Oekraïne, op deze plek is in de eerste vijf minuten al duidelijk dat dit een knooppunt is als we rond de landingsbanen rijden.
Op de tweebaansweg langs de luchthaven is de opvallendste truck in de rij een met Nederlandse nummerplaten. Op de knaloranje oplegger van het in uitzonderlijk transport gespecialiseerde bedrijf staat een legervoertuig met generatoren. De trucks vooraan in de rij komen uit Litouwen en Polen – eveneens NAVO-landen die wapens leveren aan Oekraïne. Hun vracht is afgedekt met ongemarkeerd, wit zeil.
Op het asfalt staan containers, zojuist uit een van de vele vrachtvliegtuigen geladen, die af en aan vliegen. Langs het hek bewaken Poolse soldaten de landingsbanen. Er loopt geen spoorlijn langs het vliegveld, op de weg is het druk met vrachtverkeer.
‘De ontwikkelingen volgen elkaar snel op, de situatie is dynamisch en gespannen’
Bij de slagboom die de toegang tot het vliegveld verspert staan twee Nederlandse militairen. Het rood-gele insigne op de bovenarm van de langste man zegt MovCon, Movement Control – deze legereenheid begeleidt materiaaltransporten zoals de oranje truck die inmiddels achter hen inparkeert. ‘Meld je even bij de Amerikanen, aan de andere kant van het vliegveld in het conferentiecentrum naast Holiday Inn,’ zeggen ze, al is het hen ook niet helemaal duidelijk wie er de leiding heeft. Zij mogen in ieder geval niet praten met journalisten.
De 82nd Airborne Division uit North Carolina heeft inmiddels kwartier gemaakt in het conferentiecentrum, waar onder de glimmende, glazen koepel in betere tijden beurzen en congressen worden gehouden. De parkeerplaats doet nu dienst als legerkamp, dat door aluminium schuttingen vanaf de openbare weg aan het zicht onttrokken wordt.
‘De ontwikkelingen volgen elkaar snel op, de situatie is dynamisch en gespannen,’ laat luitenant-kolonel Brett Lea weten als hij uit de glazen koepel naar het hek beneden komt. Over wat hier vanaf de openbare weg te zien is, kan hij geen mededelingen doen.
Blackhawk en een Osprey
Ons hotel blijkt eersterangs uitzicht te hebben op de landingsbaan. Die avond is het een komen en gaan van vliegtuigen. Het is min of meer windstil, de avondlucht is zwanger van het geronk van vliegtuigmotoren en de geur van kolenkachels. Tot laat in de avond snorren de vliegtuigen onophoudelijk boven het stadje. Er landt een Blackhawk, de vertaler ziet voor het eerst van zijn leven een Osprey opstijgen, een vliegtuig met driebladige rotors aan de vleugels, die tevens dienstdoen als propellers.
In Amsterdam is daar wél wat van te merken.
In databases met vluchtinformatie verschijnen steeds meer militaire vluchten boven Oost-Europa. Het vliegveld vanwaar de Osprey opstijgt, fungeerde tot vorige maand eens in de zoveel tijd als landingsbaan voor een trainingsvliegtuig. Voor militaire vluchten werd het nauwelijks gebruikt. Sinds het uitbreken van de oorlog in Oekraïne zijn er dagelijks meerdere militaire vluchten. Dit zijn alleen de vluchten waarbij de transponder aanstaat.
Op de dag dat Rusland de invasie begint cirkelt een B52 bommenwerper een paar uur boven Polen. Vier van de iconische multifunctionele bommenwerpers zijn op dat moment gestationeerd in het Verenigd Koninkrijk voor een missie waar vluchten naar Roemenië, Griekenland en Italië bij horen. De vlucht over Polen past niet binnen die missie.
Mig29-gevechtsvliegtuigen gaan te ver
Wat durft het Westen te sturen? Wat zal Poetin zien als aanleiding om zijn aanval verder uit te breiden? Dat wordt duidelijk in het weekend dat Follow the Money bij de luchthaven zit. Polen biedt onverwachts aan zijn Mig29-gevechtsvliegtuigen via de Verenigde Staten aan Oekraïne ter beschikking te stellen, op voorwaarde dat de VS de Poolse toestellen vervangt voor modernere F16’s.
Deze zouden via de Amerikaanse militaire luchtbasis in Ramstein aan Oekraïne geleverd moeten worden in NAVO-verband. Door deze constructie is het niet langer Polen die Oekraïne voorziet van gevechtsvliegtuigen, maar worden ook de wapenleveranties een NAVO-activiteit.
Secretary of State Antony Blinken, die dat weekend Polen bezoekt, meldt het Pentagon op 9 maart dat Rusland dit als zo provocatief kan opvatten, dat het tot verdere escalatie van de oorlog leidt. Bovendien zouden de Oekraïners zelf nog over voldoende gevechtsvliegtuigen beschikken.
Vier dagen eerder heeft het Russische ministerie van Defensie gewaarschuwd dat het laten landen van Oekraïense straaljagers op NAVO-luchtbases opgevat zou worden als een reden voor verdere escalatie. ‘Gebruik tegen de Russische strijdkrachten [van de vliegtuigen] wordt beschouwd als betrokkenheid van deze staten bij een gewapend conflict.’ Om die reden hebben NAVO-lidstaten tot nu toe ook geen gehoor gegeven aan de herhaalde oproep een no-flyzone boven Oekraïne in te stellen.
Inmiddels zijn de foto’s van volgepakte ruimen en de metalen legerkisten vol wapens verdwenen van het Twitteraccount van de Oekraïense defensieminister Oleksii Reznikov. Op 23 februari, een dag voor de inval twitterde hij de laatste foto van een ‘vogel’ vol munitie en Stingers uit Letland. Ondertussen gaan de wapenleveranties door. De Verenigde Staten kondigden woensdag 16 maart aan voor nog eens ruim 700 miljoen euro aan wapens naar Oekraïne te sturen.
Rusland reageerde bij monde van de Russische minister van Buitenlandse Zaken. Sergei Lavrov zei op 18 maart tegen de door Europa gecensureerde zender Russia Today: ‘Wij hebben duidelijk gezegd dat elke lading op Oekraïens grondgebied die volgens ons wapens vervoert een doelwit is.’
Verantwoording
In dit artikel zijn de meeste plaatsnamen om veiligheidsredenen weggelaten. Alle informatie komt uit openbare bronnen, de observaties zijn gedaan vanaf de openbare weg. De Poolse journalist Przemek Bociąga reisde mee als vertaler.
40 Bijdragen
Co Stuifbergen 5
Oekraïne steunen zonder een confrontatie met Rusland aan te gaan.
Dat lukt natuurlijk alleen zolang Oekraïne de oorlog verliest.
Als de steun uit NAVO-landen ertoe leidt dat Rusland zich terugtrekken moet, zal dat altijd als een provocatie opgevat worden. En dan maakt niet uit of de balans doorslaat door een no-fly-zone, de levering van MIGs of de levering van generatoren over de weg.
John Janssen 4
Co StuifbergenCo Stuifbergen 5
John JanssenMaar dan zorgen de huidige wapenleveringen alleen dat het conflict langer duurt.
Dat kan toch niet de bedoeling zijn.
Roland Horvath 7
Co StuifbergenWaar zijn de meeste Europese politici o.a. Ursula von der Leyen, de voorzitter van de EU Commissie, met hun gedachten om Oekraïne nog op te stoken en hen wijs te maken dat ze bij de EU zullen kunnen aansluiten. Laat staan bij de NAVO. Ze doen het tegendeel van wat ze overeengekomen zijn in de OVSE, de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa, namelijk conflicten tussen staten vreedzaam oplossen.
En als een leger niet kan winnen, dan is het een juiste beslissing om niet te vechten. Zoals de traditie en de geschiedenis leren.
De meeste Europese politici gedragen zich als kwaadaardige en agressieve knechten van de VS. Door wijsheid en gezond verstand willen ze zich niet laten leiden. Ze creëren nu het risico dat straks heel Europa in brand staat. Maar wellicht beseffen ze dat niet.
Ten andere de NAVO stationeert troepen in staten die na 2008 bij de NAVO gekomen zijn om de spanning in Europa nog op te voeren. Het is tijd om de VS president Joe Biden te zeggen dat de NAVO uit Europa moet verdwijnen. Die alliantie heeft nooit een positief doel of enig nut gehad, integendeel.
Wietze van der Meulen 6
Verder een bijzonder verhaal.
De openheid waarmee alle leveranties eerst gepaard gingen heeft me wel verbaasd. Dat dit nu eerst voorbij is, lijkt me wel zo verstandig voor de partijen die leveren.
Remy Koens 2
Wietze van der MeulenIk deel je verbazing. Vol trots werd vanuit tal van Europese defensieministeries getwitterd over elke volgende zending. Oefeningen onder de NAVO-vlag worden overigens nog steeds minutieus vastgelegd op sociale media, inclusief welk materieel waar staat.
Jelko Dijkman 2
Remy KoensWietze van der Meulen 6
Remy KoensOverigens een hele prestatie wat jullie in kaart hebben gebracht (hoewel ik me wel voor kan stellen dat het niet altijd eenvoudig is om te checken welke beweringen allemaal waar zijn). Wel verstandig om het gebied zelf te bezoeken. Dat geeft vaak het beste (mogelijke) beeld.
Roland Horvath 7
UA komt nooit bij de NAVO om veiligheidsredenen voor RU en voor heel Europa. Dat heeft de vorige bondkanselier Angela Merkel beslist. Was ze nu nog bondskanselier, dan had ze zeer waarschijnlijk voor de oorlog in UA een verdrag afgestoten met UA en met RU. En de oorlog voorkomen.
Europa ordent Europa, dat kan niet aan anderen overgelaten worden want die hebben andere belangen. Zoals de VS die oorlog willen.
De Westerse politici van NAVO lidstaten hebben niet gezorgd voor hun eigen veiligheid. Ze dienen niet de internationale rechtsorde. Ze collaboreren liever met de VS.
De UA strijdkrachten kunnen niet op tegen de RU strijdkrachten, dus moet de oorlog onmiddellijk ophouden.
I/ Beter ten halve gekeerd dan ten hele verdwaald. De EU lidstaten kunnen beter nu onmiddellijk de voorwaarden van RU aanvaarden en dat publiceren. Tevens behoren ze aan te dringen op een wapenstilstand en op te houden wapens te leveren aan UA en te stoken tegen RU.
II/ De Europese lidstaten van de NAVO kunnen beter de afbouw van de NAVO in Europa aankondigen. De NAVO was nooit een defensieve alliantie, maar een offensieve. Het defensieve element bestond uitsluitend in de leugenachtige verhalen van de VS/CIA en in de naïeve gedachten van de West Europese politici. De NAVO is dus niets anders geweest dan verspilling.
III/ Er wordt door EU lidstaten aangekondigd dat ze meer aan defensie zullen besteden. Ook dat is verspilling. Vijf of tien grotere legers zijn nog geen eenheid. De EU moet eigen strijdkrachten opbouwen naast en los van die van de staten. Die dan ook kunnen verminderd worden. Daarvoor moet de EU een federatie worden met een gekozen Raad en een Commissie die voortkomt uit een ideologische meerderheid in Raad en Parlement.
Roland Horvath 7
Een gevolg daarvan is dat Oekraïne UA ook geen lid kan worden van de EU.
[Verwijderd]
Roland HorvathVandaag de dag heeft de Russische president Vladimir Poetin misschien net een van de meest behendige strategische stappen in het leven geroepen - een die het potentieel heeft om de lang gekoesterde bevoorrechte positie van de Amerikaanse dollar als een onaantastbare wereldreservevaluta te verstoren.
Poetin heeft aangekondigd dat Rusland vanaf nu alleen betalingen in hun eigen valuta, roebels, accepteert voor toekomstige olie- en gasleveringen aan 'onvriendelijke landen'. Vermoedelijk omvat dit alle EU-leden, de VS en iedereen die plichtsgetrouw meegaat met de bevelen van Washington om Rusland sancties op te leggen.
"Ik heb besloten een reeks maatregelen te implementeren om de betaling voor onze gasleveringen aan onvriendelijke landen over te hevelen naar Russische roebels", zei Poetin vanmiddag tijdens een op televisie uitgezonden regeringstoespraak.
Volgens de president zal Rusland stoppen met het aannemen van betalingen in valuta's die "gecompromitteerd" zijn, namelijk Amerikaanse dollars en euro's.
https://21stcenturywire.com/2022/03/23/rouble-surges-after-putin-ditches-dollars-and-euros-for-russian-oil-and-gas/
Ik hoop niet dat we nu in onze eigen vingers hebben gesneden met de talloze sancties tegen het Russische volk, en dit voor Europa een averechts effect zal krijgen.
roel vinke
Rob de Wijk heeft al vaak gewezen op het gevaar van "over-reageren", en emoties. Dat kan ons dicht bij een derde wereldoorlog brengen. De journalist informeert, en rapporteert niet alleen, maar brengt feitelijkheden en informatie in verband met mogelijke scenario's met betrekking tot dit conflict.
Rob van Haren 1
roel vinkeRob van Haren 1
Rosanne Kropman 1
Rob van HarenGroet,
Rosanne Kropman
Thijs
Rosanne KropmanDe eerste gedachte die ik denk is hetzelfde als wat Rob van Haren schrijft. De tweede is dat ik mijn abonnement opzeg. Het is ongeveer hetzelfde voor mij dat er een afspraak is iets niet door te vertellen (en dat dat gevaar kan opleveren) en dat iemand dat dan tóch doet. Uitgebreidere en ingewikkeldere uitleg is niet nodig, maar jullie hebben er lang over nagedacht. Ik had dit artikel als redactie niet overwogen puur alleen omdat ik wil dat Oekraïne wint en Putin verliest.
Wat is je doel erachter om het wél te plaatsen? Op dit moment moet je jezelf de vraag stellen of jullie visie nog in lijn is met wat je praktisch doet. Als jullie ook willen dat Oekraïne wint en Rusland verliest dan ben je hier als FTM je praktisch doel voorbij gegaan om aan bredere missie/ visie te voldoen. Maar als je wilt dat Putin verliest zijn laatstgenoemden door plaatsen vh artikel met elkaar in conflict.
Openheid mag niet leiden tot strategisch voordeel voor een grote vijand.
Groet,
Thijs
Rosanne Kropman 1
ThijsThijs, wat jammer dat u uw abonnement opzegt, dat allereerst. En Rob, fijn dat u het in ieder geval wel een goed artikel vond, al is uw kanttekening niet mals.
Ik snap de wens dat Oekraïne moet winnen, maar het is niet aan ons journalisten om daarin als scheidsrechter of commentator op te treden. We registreren, rapporteren, laten de feiten voor zich spreken, zodat de lezer zelf kan oordelen.
De wapenleveranties met bijbehorende aankondigingen van regeringsleiders zijn geen peulenschil. Willen weten wat er gebeurt aan de oostflank van de NAVO, in wezen een frontlinie, vind ik zeker journalistiek relevant.
Maar... Dat wil natuurlijk niet zeggen dat je zomaar klakkeloos alles moet opschrijven. Daarom hebben we een afweging gemaakt wat we wel en niet vermelden. Plaatsnamen staan er bijvoorbeeld niet in. Onze observaties waren vanaf de openbare weg, data komen uit openbare bronnen. U kunt meelezen door op die plusjes te klikken. U zult vaak uitkomen bij het Pentagon als bron, de Amerikanen zijn loslippiger dan de Europese ministeries van Defensie.
Ik hoop dat ik zo toch een inkijkje heb kunnen geven in onze afwegingen en motivatie om dit verhaal te brengen. Wie weet heb ik u, Thijs, overtuigd nog een poosje lid te blijven.
Hartelijke groet,
Rosanne
Thijs
Rosanne KropmanDank voor je bericht. Abonnement opzeggen was een gedachte, maar die heb ik laten gaan. Het is misschien ook wel een lastige discussie, dat begrijp ik. Je hoeft als journailst ook niet op te treden als scheidsrechter, maar je bent ook geen journalist geworden om 'de wedstrijd' actief te beinvloeden door een van de partijen voordeel te geven? Op korte termijn een samenvatting maken scheelt de ander werk. Tegelijkertijd begrijp ik ook wel dat de oostflank van de NAVO journalistiek interessant is en dat je daarover wilt berichten.
Maar goed, succes met jullie werk (waar ik in essentie heel blij mee ben).
Hartelijke groet,
Thijs Brouwer
[Verwijderd]
Rob van Harenhttps://youtu.be/38BfGNRtxQ0
Marco Krook 3
[Verwijderd]Verwijzen naar youtube filmpjes of naar diepgravende interviews op café Weltschmertz.
De nederlandse nieuwszenders volg je waarschijnlijk al jaren niet meer…
Wij hebben daar tegenwoordig een mooi woord voor…..
Wappie
[Verwijderd]
Marco Krook[Verwijderd]
Marco KrookMarco Krook 3
[Verwijderd][Verwijderd]
Marco KrookMarco Krook 3
[Verwijderd][Verwijderd]
Marco KrookMarco Krook 3
[Verwijderd][Verwijderd]
Marco KrookMarco Krook 3
[Verwijderd][Verwijderd]
Marco KrookMarco Krook 3
[Verwijderd]Nu stop ik deze discussie..
Van een wappie win je het namelijk nooit.. fijne avond verder…
Ik ga het journaal kijken…
[Verwijderd]
Marco Krook[Verwijderd]
Marco Krook[Verwijderd]
Marco KrookMarco Krook 3
[Verwijderd][Verwijderd]
Marco KrookRosanne Kropman 1
[Verwijderd][Verwijderd]
Rosanne Kropman[Verwijderd]
Rosanne KropmanMet het laatste nieuws uit en over de oorlog en de geforceerde haat tegen alles wat Russisch is!
Marco Krook 3
[Verwijderd]