Het afblazen van de Nederlandse kolendeal bevestigt maar weer eens dat afspraken over energie een onbetrouwbaar evenwicht kennen voor consumenten en het bedrijfsleven. De Nederlandse kolendeal draait om het energieakkoord waarin is afgesproken dat de kolenbelasting voor exploitanten van kolencentrales wordt teruggedraaid. In ruil daarvoor zouden oude sterk vervuilende kolencentrales versneld gesloten en groene energie gestimuleerd worden. Nu de uiterst volatiele olieprijs sterk gedaald is, krabben veel marktparticipanten zich achter de oren.

Duistere materie

Groene energie heb ik altijd al een duistere materie gevonden. Aan het einde van de vorige eeuw moesten energiebedrijven in het bezit zijn van zogenaamde ‘groencertificaten’. Op basis van deze certificaten mochten energiemaatschappijen groene stroom verkopen. Het liep echter wat anders, want de energiemaatschappijen verkochten veel meer groene stroom dan ze daadwerkelijk hard konden maken.

Een uitgeslapen belastinginspecteur stuitte op onregelmatigheden die uiteindelijk resulteerden in een naheffing inclusief boete van 400 miljoen euro

Voor groene stroom gold destijds een geheel of gedeeltelijke vrijstelling van de Regulerende Energiebelasting (REB). Voor de verrekening zorgden – hoe merkwaardig ook – de energiebedrijven zelf. Een uitgeslapen belastinginspecteur stuitte op onregelmatigheden die uiteindelijk resulteerden in een naheffing inclusief boete van 400 miljoen euro.

Vastklikken

Het vastklikken van uw energienota lijkt een nieuwe volkssport te zijn geworden. De ‘first level thinker’ denkt slim te handelen door nu zijn energienota vast te klikken. Deze prijs is echter gebaseerd op de geldende lange termijn-marktprijzen. De kans dat u (te) veel premie betaalt is daarbij niet uitgesloten. Wie kan er overigens de toekomst voorspellen? Niemand kan de olieprijs voorspellen, zeker de telefonische verkoper van uw energiemaatschappij niet. Daarnaast is het verstandig eerst de kleine lettertjes te lezen van uw energiecontract, omdat sommige energieleveranciers de door u vastgeklikte prijs tussentijds alsnog mogen verhogen. Het voetbalveld krijgt op deze manier opeens drie doelen in plaats van twee.

De Nederlandse glastuinbouw probeerde de afgelopen jaren een graantje mee te pikken van de stijgende vraag naar energie. Het kostte veel tuinbouwers uiteindelijk de kop door de te hoge installatiekosten van een zogenaamde WKK verwarmingsketel in combinatie met een almaar dalende olieprijs. Om over de vastgeklikte contracten maar te zwijgen. Het is een inschattingsfout die ik wel vaker signaleer. Speculeren met teveel – onvoorspelbare – variabelen is vragen om ongelukken.

Groene mythe

Rommelen met (groene) energie lijkt gemeengoed geworden. Regeringen proberen op allerlei manieren de groene mythe te stimuleren en in stand te houden. De Nederlandse kolendeal staat daarbij niet op zichzelf.

Het was overigens de Autoriteit Consument en Markt die eerder de sluiting van de kolencentrales verbood

Het was overigens de Autoriteit Consument en Markt (ACM) die eerder de sluiting van de kolencentrales verbood. Er zou sprake zijn van een kartelafspraak, wat geen malse aantijging is. Ook nu lijkt de consument aan het kortste einde te trekken. Om over het milieu maar te zwijgen.

Politiek instrument

Groene energie is een prachtig politiek instrument om goede sier te maken richting de kiezer. Maar wanneer u eens de tijd neemt om met een doorgewinterde techneut op energiegebied van gedachten te wisselen, komt u al snel tot de conclusie dat groene energie – vooralsnog – gesubsidieerde onzin is. De Nederlandse burger ontvangt eerdaags de zoveelste acceptgiro uit Den Haag, dit keer is het een energienota in plaats van een Griekse bijstorting.

Rest mij u een goed weekend te wensen.

Jan Dwarshuis is senior asset manager bij Thirteen Asset Management AG, waar hij verantwoordelijk is voor het Thirteen Diversified Fund. Dwarshuis schrijft zijn columns op persoonlijke titel en wordt hier niet voor betaald. Ook betaalt hij niet voor het plaatsen van zijn columns. Professioneel houdt hij posities aan in grote Europese, Amerikaanse en Russische beursfondsen. De informatie in zijn columns is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Op het moment van schrijven heeft hij geen positie in bovengenoemde aandelen en is ook niet voornemens dat de komende 72 uur te doen.