De 1 miljoen inwoners van Zuid-Jutland en het eiland Funen krijgen sinds afgelopen dinsdag een ambulance van de Nederlandse Bios Groep op de stoep zodra ze het alarmnummer 112 bellen. Het Deense contract van het Rotterdamse taxi/ambulancebedrijf Bios à 500 miljoen euro hing afgelopen vrijdag echter nog in een Deens gemeentehuis aan een zijden draadje nadat er via een uitgelekte email van een Deense directeur bleek dat Bios het personeelsbestand nog lang niet op orde had. Aan de regiobestuurders de taak om te beslissen of ze – een week voor ingang van het 10-jarige megacontract – doorgingen met de Nederlanders of lastminute nog een andere ambulancedienst inschakelden voor het bestrijken van een gebied ter grootte van 10 keer de regio Rotterdam-Rijnmond. Een keuze die door de Deense krant Fyens Stiftstidende treffend werd aangeduid als een keuze tussen de ‘pest eller kolera’. Oftewel, de pest of de cholera.

Megacontract

De Rotterdamse vervoersonderneming Bios, verantwoordelijk voor het ambulancevervoer in de regio Rotterdam-Rijnmond, wist vorig jaar zomer een megacontract binnen te slepen in het zuiden van Denemarken ten bedrage van 500 miljoen euro verspreid over 10 jaar. Een huzarenstuk, want de Nederlandse onderneming wist met een eigen vermogen van slechts 1,5 miljoen euro en een groepsomzet van een kleine 70 miljoen euro (2013) het megacontract binnen te slepen in de Europese aanbesteding. Door 10 procent láger in te schrijven, versloeg Bios de ambulancetak van Falck, de Deense onderneming die al bijna 100 jaar het ambulancevervoer in Denemarken verzorgde. Tot dinsdag middernacht. Toen moesten de Falck-ambulances en het Falck-personeel plaats maken voor de ambulances van de Bios groep. De transitie verliep dinsdagnacht volgens verslaggevers van Deense kranten gesmeerd.

Kaarten laten zien

De Deense expansie komt op naam van Bios’ directeur-grootaandeelhouder Stef Hesselink, een Rotterdamse taxiondernemer die zijn hand niet omdraait voor een goed potje blufpoker. Zijn voormalige cfo Rob Volmerink toonde zich eerder tegenover Follow The Money (in dit profiel) niet verrast over deze gewaagde sprong naar Denemarken. ‘Het verbaast me niks. Ik ken Stef als een ondernemer die altijd op zoek is naar de grenzen. Met deze houding is hij succesvol geworden. Hij kan goed bluffen, maar ooit moet je toch echt je kaarten laten zien.’ Hesselink lijkt wel all-in te gaan. Het eigen vermogen van zijn onderneming is in 2014 weliswaar toegenomen tot 4,9 miljoen euro, maar de financiële verplichtingen zijn hoog vanwege de investeringen in materiaal, ambulances, 36 standplaatsen en personeel. In het onlangs verschenen jaarverslag 2014 valt dan ook te lezen dat de opstart van het project ‘zeer omvangrijk [is], alsmede de financiële risico’s.’ Rabobank heeft een bankgarantie gegeven van 7,8 miljoen euro (55 million Deense kronen) aan Bios Ambulance Services Danmark. Dit om de Deense operatie van de grond te krijgen zoals de investeringen in ambulances en huurcontracten voor standplaatsen.

'Hij kan goed bluffen, maar ooit moet je toch echt je kaarten laten zien'

Het Deense ambulancecontract zorgt bovendien voor een broodnodige omzet-boost van 50 miljoen euro per jaar en compenseert daarmee de omzetval die voortvloeit uit de beslissing van Bios eerder dit jaar om vroegtijdig uit het Valys-vervoer in Nederland te stappen. Bios gaf aan dit landelijke zorgvervoer, bestemd voor mensen die slecht ter been zijn, niet rendabel uit te kunnen voeren. Het jaarverslag 2014 meldt dat ‘met name de vervoerssector in een zeer slechte marktpositie verkeert’.

Personeelstekort

Hesselink zette zijn geld in op de ambulance en er moest gebluft worden met betrekking tot de personeelsbezetting – die minder soepel verliep dan gedacht. Het ambulancepersoneel van Falck bleek niet graag de overstap te maken naar Bios, ze gingen liever vroegtijdig met pensioen of verhuisden mee naar een Deense regio waar Falck wél nog ambulancediensten verzorgt. Bios wist niet op tijd de benodigde 550 ambulancemedewerkers te werven en bleef uiteindelijk steken op slechts 384 paramedici waardoor ze, ondanks eerdere toezeggingen, de dienstroosters niet rond kreeg. Dat werd vorige week woensdag duidelijk nadat een interne email van de Deense Bios-directeur Morten Hansen uitlekte naar nieuwszender DR Syd. Hansen vroeg daarin aan de reeds aangestelde personeelsleden om extra diensten te draaien om daarmee de roosters dicht te timmeren. Twintig procent van het rooster zou nog niet ingevuld kunnen worden met personeel waardoor overwerk onontbeerlijk is. Dit terwijl Hansen had aangegeven dat de roosters gevuld waren, waarmee zelfs de Deense minister van Gezondheid gerustgesteld was. Dat het dienstrooster – een week voor aanvang – tóch niet gereed was, leidde tot paniek bij de regiobesturen. Tijdens een spoedvergadering afgelopen vrijdag in het gemeentehuis van de stad Vejle sprak regio-voorzitter Stephanie Lose over een vertrouwensbreuk. De vicepresident zou zelfs gezegd hebben dat het Biosbestuur de Deense regiobestuurders ‘misleid’ heeft met betrekking tot het personeel, waaraan een schrijnend tekort bleek te zijn. Desondanks werd besloten dat het contract met Bios doorgang zou vinden onder de voorwaarde dat er dagelijks toezicht komt op de dienstroosters. Door vrijwillig overwerk van medewerkers is de Deense ambulancedienst nu 24/7 bezet. De Deense Bios-directeur Hansen schetste in Deense media de verwachting dat het personeelsbestand in oktober wordt aangevuld met Duitse ambulancebroeders. Zij zijn nu nog bezig met een Deense talencursus.   De Bios Groep wilde niet inhoudelijk ingaan op het Deense personeelstekort