
De bloemenveiling in 1960. Bron: Nationaal Archief
©
CC0 (Publiek domein)
Royal FloraHolland: ‘we willen best een statiegeldsysteem, het lukt alleen niet’
Royal FloraHolland wilde dolgraag een succes maken van herbruikbare plantentrays, het is alleen niet gelukt. Dat verklaren verschillende medewerkers en oud-medewerkers van de koninklijke bloemenveiling tijdens de eerste zittingsdag van het getuigenverhoor in het geschil met bloemen- en plantenexporteur Frans Timmermans. Follow the Money was erbij en doet verslag.
Het is dinsdag 28 mei en op de publieke ‘tribune’ in een piepklein zaaltje in de kelder van de rechtbank van Amsterdam laat de vrouw van bloemen- en plantenexporteur Frans Timmermans een rolletje stophoest rondgaan. Vandaag zijn hier heel de dag een rechter en een griffier gereserveerd om getuigenissen onder ede af te nemen van (oud-)medewerkers en bestuurders van Royal FloraHolland.
De belangrijkste vraag die zij moeten beantwoorden: heeft Royal FloraHolland zijn best gedaan om van de meermalig te gebruiken Floratino-plantentrays een succes te maken?
Terwijl vanuit het kelderraam de onderkanten van voorbijrijdende auto's zichtbaar zijn, trekken in totaal vijf medewerkers en oud-medewerkers voorbij. Al na de tweede getuigenis blijkt dat de grote hoeveelheid vragen zoveel vertraging veroorzaakt, dat niet iedereen gehoord zal kunnen worden. ceo Steven van Schilfgaarde wordt daarom afgebeld: hij zal ergens na de zomer opgeroepen worden.
Volgens de medewerkers die wél gehoord kunnen worden, heeft de bloemenveiling er alles aan gedaan om van het statiegeldsysteem een succes te maken. Zij verklaren onder ede dat de meermalige plantentrays financieel en commercieel rendabeler zijn, dat ze beter zijn voor het klimaat, en dat de bloemenveiling er daarom alle belang bij heeft om ze te laten slagen.
Frans Timmermans bestrijdt dit: hij heeft de Floratino bedacht en sloot in 2012 een overeenkomst met Royal FloraHolland om de statiegeldtray te gaan uitbouwen. Dit was onderdeel van een grotere overeenkomst, waarbij ook keurmerk Certi betrokken was, en waarbij Timmermans beloofde voortaan al zijn bloemen en planten via de veiling te gaan aankopen. Volgens Timmermans heeft Royal FloraHolland sindsdien bewust de uitrol van het statiegeldsysteem in de wielen gereden, om zo te voorkomen dat aan hem een winstuitkering betaald moest worden. Ook de miljoenen die Royal FloraHolland jaarlijks aan wegwerpplastic verdient — zoals we eind 2018 op deze site onthulden — zouden hier meespelen.
In de Amsterdamse rechtbank leggen de (oud-)medewerkers van Royal FloraHolland echter omstandig uit waarom een statiegeldsysteem juist een verbetering is ten opzichte van een wegwerpsysteem. Volgens voormalig commercieel directeur Servaas van der Ven zorgt een statiegeldsysteem voor binding met de veiling, omdat afnemers ook weer naar de veiling terug moeten komen om de trays weer in te leveren. Ook zouden er nog geen concurrenten in de markt zijn voor het statiegeldsysteem. ‘Dat maakt een meermalig systeem interessanter dan een eenmalig systeem.’ Jacob Duindam, consultant Logistieke Middelen bij de bloemenveiling: ‘Wij hebben financieel voordeel bij een meermalig fust.’
Ondanks deze voordelen werden in 2014, het eerste jaar waarin de Floratino op de veiling gebruikt kon worden, al miljoenen afgeboekt op het statiegeldsysteem. Uit het jaarverslag van dat jaar: ‘In 2014 heeft er een herwaardering plaatsgevonden op de fustconcessies. Dit heeft geleid tot een afwaardering van 4,7 miljoen euro.’ Volgens een woordvoerder bestaat dit bedrag uit twee delen: 'Op het systeem is in 2014 2,2 miljoen euro afgeboekt en op het geactiveerde winstrecht is 2,5 miljoen afgeboekt.' Van der Ven: ‘Die afwaardering hadden we niet vooraf aan Timmermans toegelicht. Dat vond ik niet correct.’
Opvallend is dat volgens de Standaard opzet financiële rapportage t.b.v. winstdeling (die Royal FloraHolland jaarlijks opmaakt om het succes van de Floratino te bepalen) nog ruim twee ton per jaar op het systeem wordt afgeschreven. In een andere Standaard opzet financiële rapportage t.b.v. winstdeling wordt zelfs een nog hogere jaarlijkse afschrijving genoemd: rond de 7 ton. Bij navraag van FTM wilde Royal FloraHolland niet verduidelijken welke van deze twee bedragen juist is: 'De rapportages waarnaar je verwijst zijn onderdeel van vertrouwelijke afspraken en bovendien momenteel voorwerp van een voorlopig getuigenverhoor. Om die redenen kunnen we daar niet inhoudelijk op ingaan.'
Tijdens de rechtszaak verklaren de (oud-)veilingmedewerkers evenwel dat hun werkgever er alles aan gedaan heeft om van het statiegeldsysteem een succes te maken. Volgens Van der Ven had de veiling ‘een continu beleid voor meer meermalig fust’; consultant Duindam zegt dat de tray meeging naar beurzen en online via nieuwsbrieven en Twitter flink werd gepromoot. Dat een statiegeldsysteem voor plantentrays op de veiling nog altijd niet gebruikt wordt, is dan ook de schuld van de telers en de klanten, stellen de medewerkers van Royal FloraHolland. ‘Wij kunnen niet bepalen wat de klant of teler gebruikt’, zegt Duindam. Senior adviseur verpakking Paul van den Berg: ‘Wij hebben maar een beperkte invloed. Wij hebben gedaan wat we konden.’
Toch geven de medewerkers toe dat de veiling wel degelijk meer zou kunnen doen. De veiling stelt immers strenge voorwaarden aan alle plantentrays die fysiek op de veilingvloer verhandeld worden: die moeten voldoen aan de Normpack-eisen, een door de veiling ontwikkeld keurmerk voor bloemen- en plantentrays. Daarbij wordt onder meer gelet op de afmeting en de stevigheid van de tray. De veiling wil hier voorlopig echter geen eisen met betrekking tot het statiegeldsysteem aan koppelen. Van den Berg: ‘Dit is een vrije markt. Wij hebben iets meer regelgeving via de klok, maar dat gaat niet zover dat wij klanten verplichtingen willen opleggen.’
Na de zomer zal dit getuigenverhoor worden vervolgd. Vervolgens zal Timmermans beslissen of hij naar aanleiding van de getuigenissen een zaak wil starten tegen Royal FloraHolland. Wil je op de hoogte blijven? Volg Ties, dan sturen we je een seintje als er een nieuw artikel online staat.
12 Bijdragen
Wietze van der Meulen 5
Toch zijn ze blijkbaar - om een bepaalde reden - wel een verbond met Timmermans aangegaan voor de recyclebare tray (en hebben daar ook enkele miljoenen in geinvesteerd).
Een reden zou kunnen zijn, is dat ook aan de Floratino-tray in eerste instantie een goed verdienmodel zat (wat ook de reden was dat er primair een winstrecht voor de Floratino-tray was geactiveerd door RoyalFloraHolland?).
Later is dan, blijkbaar, in de verhouding tussen beide partijen of het verdienmodel (of beide) de klad gekomen.
Wat zou anders de logica kunnen zijn voor het eerst voor miljoenen investeren in een nieuw type recyclebare tray en het vervolgens weer snel afwaarderen van de voorraad (en terug te vallen op het oude type en oude verdienmodel)?
Ik ben benieuwd of Ties daar ook een beeld van heeft.
marcel 7
Wietze van der MeulenAls lezer kan ik mij voorstellen dat bijvoorbeeld de nieuwe aangetreden algemeen directeur (Lucas Vos) in 2014 vond dat het statiegeldsysteem de verwachtingen niet snel genoeg waarmerkte en besloot het project van zijn voorganger (Timo Hughes) te killen.
Lucas Vos op zijn beurt is per 1-1-2018 vertrokken bij de veiling. In een afscheidsinterview met hem staat de volgende uitspraak: 'We hebben mooie ontwikkelingen doorgemaakt. En ook af en toe harde keuzes moeten maken, maar altijd met het belang van de coöperatie scherp in het vizier.' Wie weet heeft deze uitspraak deels betrekking op de tray.....?
Ties Joosten 5
Wietze van der MeulenJe moet weten dat BVO-handel (Buiten de Veiling Om) enorm gevoelig ligt op de veiling. Eigenlijk is iedere teler die zijn bloemen of planten via de veiling wil verkopen, verplicht om _al zijn bloemen en planten_ via de veiling te verkopen. Het is verboden om een partijtje bloemen of planten buiten de veiling om te verkopen, op straffe van een boete. Royal FloraHolland gaat daarbij zelfs zo ver dat het accountants op telers afstuurt van wie ze vermoeden dat ze toch aan BVO-handel doen. Dat is pikant, want FloraHolland is een coöperatie en die telers zijn dus eigenlijk de baas van de veiling.
Enfin, Timmermans is een handelaar en kocht juist wel bloemen en planten van telers buiten de veiling om. Hij heeft ook geen reden om dat anders te doen, hij heeft geen verplichting jegens de veiling. Veel telers maakten daar ook gebruik van, simpelweg omdat dit een betere prijs oplevert.
Maar goed, officieel is die BVO-handel de veiling dus een doorn in het oog. Daarom werd CEO Huges bij het begin van zijn aantreden op Timmermans afgestuurd met de opdracht er een einde aan te maken. Timmermans wilde die afspraak best maken, mits zijn innovaties Certi en Floratino onderdeel zouden worden van de deal. Uiteindelijk heeft Huges daarvoor getekend.
Het ging RFH dus nooit om de plantenbakkies, het ging om die BVO-handel.
Wietze van der Meulen 5
Ties JoostenMaar waarom scheurde het dan uiteindelijk toch weer tussen Timmermans en RFH?
Ging Timmermans dan toch (bijvoorbeeld) door met BVO-handel?
Of dacht RFH “die oude trays waren financieel toch interessanter”.
1 of beide partijen hebben uiteindelijk de deal ook weer “opgezegd” (c.q. zich niet aan de afspraken gehouden). Waarschijnlijk omdat men andere belangen toch prefereerde?
Als we dat weten hebben we de kern van de strijd tussen RFH en Timmermans ook wel zo’n beetje in beeld denk ik. En of die nieuwe trays nu al dan niet milieuvriendelijker zijn, doet er in de kern dus blijkbaar weinig toe.....(wat wel weer treurig is).
Ties Joosten 5
Wietze van der MeulenEveline Bernard 5
Ties JoostenCo Stuifbergen 5
Ties JoostenOok denk ik dat kleinere kwekers (en kopers!) er nadeel van hebben als veel handel BVO gaat: ze hebben dan minder zicht op de prijzen die anderen krijgen/betalen.
Het is niet voor niets dat de veiling ooit opgericht is, als coöperatie.
Martin van den Heuvel 1 11
Maar ondernemingen die hardstikke fout bezig zijn qua onduurzame verpakkingen, mogen doen en laten waar zij zin in hebben. Een steeds hoger wordende "onduurzaamheidsbelasting" op niet-recyclebare verpakkingen voor ondernemers is onbespreekbaar.
Rara, hoe zou dát nou toch komen?
Pieter 250
Een handelsbedrijf of een kweker zijn veel meer gerichte organisaties. Echte bedrijven. Samenwerkingen tussen de veiling en zo'n bedrijf is daarmee per definitie lastig vanwege de enorme cultuurverschillen. Tevens was de duurzaamheidsproblematiek 5 jaar geleden echt nog geen item. Het was overleven na de crisis.
Co Stuifbergen 5
Pieter 250Pieter 250
Co StuifbergenCo Stuifbergen 5
Zelfs in bloemenwinkels (tot in Polen toe) vindt men de statiegeld-kratten met het loga van Royal Flora Holland.
Dit suggereert dat RFH een behoorlijke invloed heeft op de toegestane verpakkingen (en dat in de meeste gevallen voor statiegeld gekozen is). Of kiezen alle kwekers spontaan voor de meest gebruikte maten?
Senior adviseur verpakking Paul van den Berg:
‘Dit is een vrije markt. Wij hebben iets meer regelgeving via de klok, maar dat gaat niet zover dat wij klanten verplichtingen willen opleggen.'