
We onderzoeken de banden tussen Shell en de Nederlandse overheid. Help je mee? Lees meer
We onderzoeken de banden tussen Shell en de Nederlandse overheid. Help je mee?
Zo kun jij bijdragen:
Wij willen weten welke documenten belangrijk zijn. Hoe meer mensen naar de documenten kijken, hoe sneller dat gaat. Dit kun jij doen:
- Ga naar de documenten en toets in onze zoekmachine een term in waarvan jij denkt dat het resultaat oplevert.
- Neem zoveel documenten door als je wil.
- Kom je iets tegen waarvan je vindt dat de redactie ernaar moet kijken? Klik dan op het duimpje omhoog bij ‘is dit document belangrijk?’. Laat eventueel ook weten waarom je het document relevant vindt voor het onderzoek.
Bekijk deze video voor meer uitleg:
We verwachten niet dat je alle documenten voor ons doorneemt. Je helpt ons al enorm als je één document leest.
Waarom dit onderzoek?
Sinds zijn oprichting eind 19e eeuw onderhoudt Shell nauwe banden met de Nederlandse overheid. Al eerder dook de naam van de olie- en gasgigant op rond economisch, fiscaal, internationaal, milieu- en zelfs onderwijsbeleid.
Dat roept vragen op. Hoe — en door wie — vindt de afweging van de verschillende belangen plaats? Hoe steekt de relatie tussen Shell en de overheid in elkaar? En wat zijn de gevolgen?
Hoe onderzoeken we dit?
In april 2019 stuurde Platform Authentieke Journalistiek (PAJ) zeventien Wob-verzoeken naar evenzoveel overheidsorganen. In die verzoeken vraagt PAJ om alle documenten – denk aan e-mails, memo’s, beleidsstukken en zelfs WhatsAppjes – sinds 2005 die afkomstig zijn van, gericht zijn aan, of gaan over Shell.
Inmiddels hebben we duizenden documenten binnen. Een team van journalisten is hard aan het werk om de documenten door te nemen. Daarbij kunnen we alle hulp gebruiken.
Als volger van dit dossier blijf je op de hoogte van alle ontwikkelingen rond de Wob-procedure, ontvang je vrijgegeven documenten en kun je daar zelf mee aan de slag. Bovendien draag je bij aan het succes van dit project: hoe meer volgers, hoe zichtbaarder de interesse in de documenten.
Wil je meer weten over de redenen en mensen achter deze Wob? Kijk dan bij onze veelgestelde vragen.
Hoe Shell het draagvlak terugwon in Noord-Nederland
Shell gebruikt de parlementaire enquête om de eigen toekomst in Groningen veilig te stellen
Winstbejag, achterkamertjesgedoe en afleidingsmanoeuvres tekenen de gaswinning in Groningen
Podcast | De grootste schat van Nederland
Groningse waterstoflobby helpt Shell aan nieuw verdienmodel
NAM, Shell en overheid verdoezelden de risico’s van lucratieve gaswinning
Kabinetsplan voor verplichte afname van waterstof verzekert Shell van een afzetmarkt
Verlies van Drentse banen laat opportunistische NAM koud
Shell-topman Van der Veer drukte een Rusland-vriendelijk stempel op het NAVO-beleid
Amsterdam bepaalt zelf wel wat ze openbaar maakt over Shell
Shell Papers update: bestuursorganen willen Wob-verzoek inperken, maar komen niet met plan van aanpak
Zeven weken na indiening van het Shell Papers Wob-verzoek, een verzoek om ‘alle’ overheidsdocumenten over Shell sinds 2005, vond afgelopen dinsdag eindelijk een eerste overleg met de overheid plaats. Het was een pittig gesprek waarbij de bestuursorganen direct begonnen over inperking van het verzoek, zonder inzicht te geven over hoeveel documenten het gaat. PAJ gaat hier niet mee akkoord en verzoekt de bestuursorganen wederom om met een plan van aanpak te komen.
Er wordt beleefd koffie voor ons ingeschonken, waarna de zes ambtenaren binnendruppelen in de vierkante Heijnzaal van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK). Dan een terugtrekking; de heren voeren toch nog even kort gezamenlijk overleg op de gang.
We — dat wil zeggen, journalisten Bas van Beek en Alexander Beunder van Platform Authentieke Journalistiek en juridisch adviseur en Wob-expert Roger Vleugels — blijven met zijn drieën achter. Ook tijdens Wob-procedures, gericht op het blootleggen van interne communicatie binnen de overheid, vindt er natuurlijk af en toe intern overleg plaats.
Uiteindelijk begint het overleg gewoon op tijd: dinsdag 4 juni, om half tien ‘s ochtends. Met negen man passen we precies op de negen stoelen van de wat krappe, maar elegante vergaderzaal. Een statig kijkend portret van Koning Willem-Alexander houdt de wacht.
Op de agenda van het overleg: het Shell Papers Wob-verzoek. Met een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) vroegen we 12 april jongstleden om alle overheidsdocumenten naar, van of over Shell sinds 2005. Onder het verzoek vallen e-mails, papieren documenten en zelfs WhatsAppjes. Hoofddoel: het onderzoeken van de banden tussen Shell en de Nederlandse overheid. Banden die vanzelfsprekend bestaan, vanwege de omvang en historie van het van oudsher Brits-Nederlandse bedrijf, maar die ook de nodige controverses opleverden.
Het is tijd voor grotere transparantie over die relatie, inclusief de gevoelige dossiers, vinden wij. Daarin staan we overigens niet alleen: een ‘Raad van Aanbeveling’ van twintig hoogleraren en onderzoekers steunt het Wob-verzoek.
‘Het’ Shell Papers Wob-verzoek bestaat in feite uit zeventien losse verzoeken aan een gelijktallig aantal bestuursorganen die nauwe banden met Shell onderhouden. Het Ministerie van Economische Zaken, waar veel voor Shell relevante wetgeving en beleid ontstaat, behoeft geen uitleg. Maar ook gemeente Assen, waar het hoofdkantoor van de NAM — de gasexploitant van Groningen in handen van Shell en het Amerikaanse ExxonMobil — zich bevindt, ontving een ‘Wobje’.
In elk van de zeventien verzoeken werd het betreffende bestuursorgaan ook uitgenodigd tot overleg. Dat leek ons op zijn plaats, gezien een bestuursorgaan wettelijk slechts acht weken de tijd heeft om een Wob-verzoek in te willigen. Dat is wat krap, beseften we. Daarom verzochten we de bestuursorgsnen om afspraken met ons te maken over mogelijk uitstel en de verdere afhandeling ervan. Dat is bij grote Wob-verzoeken als deze gebruikelijk.
Maar dat gesprek wilden we dan wél op korte termijn inplannen. Binnen twee weken, stelden we in het Wob-verzoek voor. Bovendien wilden we voorafgaand aan het gesprek duidelijke agendapunten en knelpunten op papier zetten, zodat het gesprek spoedig verloopt en tot concrete afspraken zou leiden.
Dat bleek allemaal wat ijdele hoop. Hoewel wij en onze juridisch adviseur Roger Vleugels in de eerste weken na indiening van het verzoek paraat stonden om de trein naar Den Haag of elders in te stappen voor overleg, ontvingen we die eerste weken slechts de standaard ontvangsbevestigingen. Dit terwijl we via via wél vernamen dat onze verzoeken enige reuring veroorzaakten binnen de bestuursorganen. Hoewel het Shell Papers-project intern dus zeker was opgemerkt, deden de bestuursorganen er extern wekenlang het zwijgen toe. Geen enkel bestuursorgaan kwam met een concreet voorstel voor overleg.
Opmerkelijk, schreven we, want zonder afspraken met ons over verder uitstel zouden de bestuursorganen wettelijk gezien binnen acht weken de Wob-verzoeken moeten inwilligen. Enige interesse in overleg over uitstel zou hen toch niet vreemd moeten zijn?
Dossier
Volg de Shell Papers
Een overzicht van alle 17 Wob-procedures vind je hier:
Wil je op de hoogte blijven van de ontwikkelingen in dit dossier? Meld je aan, dan krijg je een seintje zodra er een nieuw artikel online staat. Als volger draag je bovendien bij aan het succes van dit project, want hoe meer volgers, hoe zichtbaarder de interesse in de documenten.
Dossier
Dossier: Shell Papers
FTM en Platform Authentieke Journalistiek (PAJ) onderzoeken de verwevenheid van Shell en de Nederlandse overheid door middel van 17 Wob-verzoeken naar meerdere ministeries, provincies en gemeentes. Op het Wob-dashboard vind je een overzicht van alle procedures:
Één telefoontje
Na zes weken, op 21 mei, ging dan eindelijk de telefoon binnen: het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) wilde wel in gesprek. Als datum werd 4 juni geprikt, in de ochtend. Waar het gesprek over zou moeten gaan, zou ons nog per mail worden toegelicht: ‘De aard van het verzoek’, en ‘afbakening’ werden in de mail een paar dagen later vermeld als agendapunten. Een nogal beknopte toelichting, die ons niet toestond om veel concreets voor te bereiden.
En hoe dan ook: voor we het over afbakening of inperking kunnen hebben, hebben we concrete informatie nodig. Bijvoorbeeld indexlijsten, een soort inhoudsopgaves van de types documenten die aanwezig zijn bij de overheid. Wij vragen veel in ons ruim 1250 pagina’s tellend Wob-verzoek, maar we kunnen natuurlijk niet precies weten wat er bij de overheid ligt.
Niet alleen is de levering van die indexlijsten gebruikelijk: de overheid is zelfs verplicht om op dit soort manieren Wob-verzoekers te helpen in het afbakenen van verzoeken. Artikel 3.4 van de Wob: ‘Indien een verzoek te algemeen geformuleerd is, verzoekt het bestuursorgaan de verzoeker zo spoedig mogelijk om zijn verzoek te preciseren en is het hem daarbij behulpzaam.’
Terwijl we ons afvroegen of er nu iets is gaan rollen binnen de bestuursorganen en of we mogelijk vergelijkbare telefoontjes zouden ontvangen van de overige 16 bestuursorganen, ontvingen we de vrijdagochtend voor het overleg een verrassing in onze mailbox. EZK mailt ons dat het ministerie bij het aankomende gesprek gemachtigd is om alle andere ministeries te vertegenwoordigen. Ook zullen er naar verwachting vertegenwoordigers aansluiten van de andere aangeschreven provincies en gemeentes. Welke dit zijn, laat het ministerie nog in het midden.
In de korte wandeling van Den Haag Centraal naar het ministerie van EZK wisselen we dinsdagochtend met zijn drieën nog even van gedachten over wat er mogelijk intern allemaal wordt overlegd. Dat de overheid kiest voor enige centrale regie, ligt bij zo’n omvangrijk Wob-verzoek voor de hand. Dat EZK — een voor Shell belangrijk bestuursorgaan — daarbij de kar trekt, wekt ook weinig verbazing. Het is volgens hoogleraar en lid van de Raad van Aanbeveling Pier Vellinga immers het ministerie met de nauwste banden met Shell.
Maar waarom vindt dat overleg pas nu plaats, een week voor het verlopen van de wettelijke deadline van acht weken? Herinneringen uit eerdere Wob-procedures, waarbij de overheid meermaals de procedure leek te rekken met uitstel op uitstel, komen naar boven. Gaan we daar nu ook in belanden?
Het gesprek
Een ‘hele grote periode’, een ‘brede reikwijdte’ qua overheidsorganen en aan Shell’s zijde een ‘hele reeks’ verwanten en dochterbedrijven. Er valt wel erg veel onder ons Wob-verzoek, zegt de juridisch vertegenwoordiger van het ministerie van EZK — tijdens het gehele gesprek de enige spreker namens de ministeries, die hij allen vertegenwoordigt. Een ambtenaar van Rotterdam spreekt namens alle gewobte provincies en gemeentes, met uitzondering van de gemeente Assen. Provincie Groningen is aanwezig als waarnemer.
De vraag tot inperking is simpelweg nog geen ‘behandelbaar verzoek’
Hoewel ‘openbaarheid ook voor ons een groot goed is’, vraagt de EZK-jurist zich af of het verzoek, zoals het nu geformuleerd is, ‘wel een behandelbaar verzoek is’. Er moet immers ook evenredigheid zijn ‘tussen verzoeken en de omvang en belasting van organisaties’, zo merkt hij op. Met andere woorden: zouden we om iets minder kunnen vragen?
Voor het feit dat het enige tijd duurde voordat de overheid op het verzoek reageerde, wordt een uitleg geboden. Er is vanwege de aard van het verzoek met ‘bijzondere aandacht’ naar gekeken en ook intern over overlegd; ‘dat kost wat meer tijd.’
Tot dusver geen verrassende punten. Wat ons wel verbaast, zijn de kritische vragen vanuit EZK over de wat onorthodoxe opzet van het Shell Papers Wob-verzoek, waarbij FTM-lezers via het Wob-dashboard en artikelen als deze voortdurend over de voortgang van het verzoek worden geïnformeerd. Volgens de EZK-jurist zou een van de doelen van het verzoek zijn om aan te tonen hoe de overheid omgaat met Wob-procedures. Maar, zo wil hij weten: is daar niet al meer over bekend via andere wegen? En is een Wob-verzoek daar wel voor bedoeld?
Ook zou het Wob-verzoek gericht zijn op het leveren van informatie aan derden, in plaats van de verzoeker zelf — zoals inderdaad via de website van FTM moet gaan gebeuren. Het is om deze redenen volgens EZK de vraag of het wel een behandelbaar verzoek is volgens de Wet openbaarheid van bestuur ‘zoals de wetgever die bedoeld heeft’.
In het gesprek dat volgt, kaatsten we de verschillende ballen terug: wat betreft de mogelijke inperking benadrukten we dat we toch echt meer informatie nodig hebben, zoals indexlijsten, voordat eventuele afbakening überhaupt op de agenda kan staan. De vraag tot inperking is kortom, in de woorden van het ministerie, simpelweg nog geen ‘behandelbaar verzoek’. Over de kritische vragen over de doelstellingen kunnen we kort zijn: het tonen van de omgang van de overheid met dit Wob-verzoek is een middel om de procedure succesvol te laten verlopen — zoals ook op de ‘veelgestelde vragen’-pagina van het Shell Papers-dossier te lezen valt. Het is een zijpad, niet het hoofddoel.
Bovendien grenzen de vragen vanuit EZK over de doelstellingen aan het bespreken van het ‘belang’ van de Wob-verzoeker, zo benoemt onze juridisch adviseur Vleugels. Dat behoeft geen toelichting, want ook de jurist van EZK weet dat de belangen van de indiener van een Wob-verzoek wettelijk gezien geen rol spelen bij Wob-procedures. Artikel 3.3 van de Wob: ‘De verzoeker behoeft bij zijn verzoek geen belang te stellen.’
Platform Authentieke Journalistiek heeft voor Follow the Money meerdere malen geschreven over het bedrijf aan de hand van door ons opgevraagde overheidsdocumenten. Zowel in ons onderzoek naar de DTIB, de overheidsstimulering van LNG, als de gasexploitatie in Mozambique, bleek Shell mee te praten over het economische en politieke beleid van Nederland. De Wob is een krachtig instrument gebleken om inzicht te krijgen in de afspraken tussen de regering en Shell.
Ook over de centralisering van het overleg door EZK hebben we het een en ander op te merken. Ten eerste werd ons wel erg laat medegedeeld dat het gesprek niet alleen met EZK, maar álle bestuursorganen zou zijn. Ten tweede is een uniform ‘one size fits all’-afsprakenpakket mogelijk lastig te bereiken: het gaat hier immers om 17 bestuursorganen die allen, zo weet Vleugels, hun eigen interne cultuur hebben qua afhandeling van Wob-verzoeken. Tot slot hanteert ieder bestuursorgaan zijn eigen archiefsysteem.
Onze kritieken en suggesties voor een verdere afhandeling van het verzoek worden met aandacht aangehoord door de jurist van EZK. De vijf overige ambtenaren volgen het gehele gesprek in stilte, maken aantekeningen of bekijken het Shell Papers-dashboard van FTM op hun smartphone.
Het resultaat: er komt een verslag van dit gesprek onze kant op, met als bijlage een voorstel voor een plan van aanpak, zo verzekert de EZK-jurist ons. Wanneer dat zal gebeuren, wordt niet gezegd.
Wij benadrukken dat maandag 10 juni de wettelijke deadline voor ons verzoek is en dat we al enorm water bij de wijn hebben gedaan door afstand te nemen van deze levertermijnen. We willen op de vervaldatum in ieder geval van elk bestuursorgaan vernemen dat zij met het verzoek bezig zijn. Bestuursorganen die hieraan voldoen, krijgen van ons nog eens 28 dagen extra om te inventariseren over welke documenten het nu gaat, om vervolgens binnen die termijn — dus voor maandag 8 juli — afspraken te maken over wanneer deze documenten aangeleverd kunnen worden.
Zolang wij daadwerkelijk vooruitgang zien gaan wij niet ‘juridiseren’, verzekeren we de EZK-jurist. Jargon voor: dan zullen wij geen juridische middelen inzetten om reacties op onze verzoeken via de rechter af te dwingen.
Een dag na ons gesprek betoogt minister Wobke Hoekstra (Financiën) op de landelijke CFO day in Oosterbeek dat hypertransparantie voor bedrijven de norm zal worden. ‘Het is een nieuwe werkelijkheid waar u als bedrijfsleven mee hebt te dealen en die we volgens mij ook moeten toejuichen. De ondernemer van vandaag dient na te denken over wat hij of zij voor het land, voor Nederland, kan betekenen.’
De komende maand zal moeten blijken welke van de door ons aangeschreven bestuursorganen de woorden van de minister ter harte nemen.
20 Bijdragen
Marko Faas 1
Bas van Beek 5
Marko FaasJan Ooms 10
marcel 7
Veel eenvoudiger zou zijn alle documenten van de overheid (en zelfstandige bestuursorganen) openbaar te maken. Van documenten die echt geheim moeten blijven kan vervolgens per organisatie een openbare lijst worden aangelegd met titel en auteur. Dan kan de journalist in kwestie bij de rechter aanvechten of de geheimhouding terecht is.
Diny Pubben 9
marcel'Ook zou het Wob-verzoek gericht zijn op het leveren van informatie aan derden, in plaats van de verzoeker zelf — zoals inderdaad via de website van FTM moet gaan gebeuren. Het is om deze redenen volgens EZK de vraag of het wel een behandelbaar verzoek is volgens de Wet openbaarheid van bestuur ‘zoals de wetgever die bedoeld heeft’.'
Begrijp dat, doet me denken aan mijn zorgbestuurder.
'Ik wil best als leidinggevende verantwoordelijkheid afleggen en transparant moeten worden maar niet aan Jan en alleman, zeker al niet als die geen benul heeft van de constant veranderende code-zorgverzekeraars-contract-industie dat heeft amper iets met kwaliteit van zorg te maken en al helemaal als jijzelf in onze grote organisatie ergens de kluit belazert of nog erger het ministerie van VWS dan kom jij ermee weg en heb ik het gedaan.'
Lezen de juristen van VWS hier mee?
Van wanneer is de WOB wetgeving, nog uit het analoge tijdperk?
Of niet goed doordacht maar voor de digitale transparante wereld?
Ben geen journalist, toch benieuwd. Iemand?
Guido60 4
De Nederlandse overheid weet toch altijd precies te vertellen hoe slecht en ondemocratisch en niet-transparant het er in andere landen aan toegaat. Behalve als het hun zelf betreft. Wie regeert hier eigenlijk het land? Shell en Unilever?
Mz59 7
Guido60Het is weer fraai. Het OM pushen en dat later nog ontkennen ook. Ik ben geen fan van Wilders, maar dit kan niet.
MaartenH 10
https://vimeo.com/13199549
Sjoerd Nelissen 6
Marla Singer 7
wilag kater 5
Verder zou deze zaak het ook een aanloop kunnen worden naar de NL-bestuurscultuur en de invloed van multinationals op NL. Misschien blijkt een WOBMO noodzakelijk, een Wet Openbaarheid Bestuur Multinationale Ondernemingen. Die laatste hebben tegenwoordig vaak meer invloed dan nationale overheden op het landsbeleid.
Jan Ooms 10
wilag katerIs er dan nog iemand in Nederland die gelooft dat we door gekozen volksvertegenwoordigers geregeerd worden?
De GMO bepaalt al decennia wat er gebeurt en dit WOB-verzoek kán dit aan het licht brengen.
Let op, kán!
Of dit ook daadwerkelijk gaat gebeuren zal de toekomst ons leren.
De aangeschreven overheden lijken voorlopig de hakken stevig in het zand te (moeten) zetten om dit zoveel mogelijk te kunnen voorkomen.
De uitkomst zal uiteindelijk laten zien hoever de lange arm van de GMO reikt...
Pieter Jongejan 7
Jan OomsEen goed voorbeeld is Tamminga in de NRC van 4 juni, die er terecht op wijst dat het uitruilen van een lagere loonbelasting en dividendbelasting tegen een hogere BTW (op diensten nota bene!) in het voordeel is van de GMO (Shell, Unilever en andere goederenproducenten). en hun aandeelpuders. Deze belastingmaatregel draagt dus bij aan een verdere daling van de arbeidsinkomensquote. (waarom houdt Klaas Knot hierover zijn mond, maar pleit hij wel voor hogere lonen in het handje?)
De link die Tamminga (en DNB) nog niet durven of mogen (van de financiële ecctor) leggen is dat een hogere omzetbelasting (die door bedrijven in de prijen kan worden doorberekend) tot een hogere inflatie en een nog lagere (zelfs negatieve) reële rente leidt. Speculeren wordt door deze verandering in de belastingen nog goedkoper en aantrekkelijker; investreen in de reéle economie nog minder aantrekkelijk.
wat m.a.w. nodig is is een goede analyse van de oorzaken van de huidige daling van de koopkracht. Gratis geld, zoals Broerse en Dalio bepleiten, is niet de oplossing. Investeren in de reële economie vraagt om een hogere reële rente; investeren in de financiële economie (speculeren) om een lagere reële rente.
Jan Ooms 10
Pieter JongejanVolgens mij is dit maar ten dele waar. Af en toe is het eens een onderwerp in de krant of een item in een actualiteitenrubriek, maar wanneer mensen dit daadwerkelijk niet zouden accepteren dan stond het Malieveld in Den Haag of het centrum van Amsterdam wekelijks vol met minimaal een half miljoen mensen, liep het ledental van vakbonden gestaag op en legden verschillende bedrijfstakken om beurten wekelijks het werk neer.
In plaats daarvan zien we dat eerst de PVV en nu FvD bij verkiezingen even wat groter worden a.g.v. een zgn. proteststem.
Het GMO heeft het buitengewoon sluw aangepakt door het een meerderheid van de 99% net niet slecht genoeg te laten krijgen dat ze écht in beweging komen!
Iedereen verbaast zich over wat er in de Jeugdzorg gebeurt, iedereen vindt de toestanden in de verpleeghuiszorg mensonterend, iedereen ziet de misstanden in welke vorm van gezondheidszorg dan ook, iedereen buiten het aardbevingsgebied in Groningen dankt onze lieve heer dat 'ie dáár niet woont, iedereen wordt dagelijks genaaid door een bank of verzekeraar, iedereen ziet dat we Nederland klassejustitie kennen, iedereen.....
Elke dag opnieuw horen we het, lezen we het (ook hier op FTM) en zien we het om ons heen gebeuren, maar verder dan een proteststem eens in de vier jaar komen we niet, helaas.
Pieter Jongejan 7
Jan OomsEn sterker nog hoe verklaar je dat de Italiaanse oliemultinational in het katholieke maffialand italié wél wordt aangepakt en Shell in het protestantse domineeland Nederland niet?
De gangbare verklaring is dat katholieken aflaat kunnen krijge,maar protestanten niet. Dus blijven protestanten tot het bittere eind vol houden dat ze niets slechts hebben gedaan en zich geheel aan d etegel hebben gehouden.
De regels zijn een inflatie van 2% op goederen en diensten in plaats van 0% inflatie.
Maar wie en hoe wordt het inflatiecijfer bepaald? Het inflatiecijfer van het CBS is gebaseerd op een gewicht van 24,7% voor huisvesting inclusief energiekosten en water. Voor vervoer wordt een gewicht van ongeveer 11% gehanteerd. Deze gewichten zijn veel te laag. Iemand met een
netto inkomen van 3000 Euro per maand zou volgens het CBS dus niet meer dan 750 euro kwijt zijn aan huur, energie, water etc.
Stel de energiekosten op een lage 150 euro per maand en er blijft voor huur minder dan 600 euro per maand over. Waar kun je voor 600 euro per maand nog een huis huren? wellicht in Groningen, maar niet in Amsterdam en omstreken. Misschien nog wel in Lelystad. Een treinabonnement Amsterdam-lelystad kost 339 euro per maand. Dat betekent dat bij een gewicht van 11% voor vervoer er geen geld overblijft voor een fiets en dus ook niet voor het meenemen van de fiets in de trein.
Kortom de werkelijke inflatie is veel hoger dan het CBS (onder druk van de regeringscommissarissen) aangeeft.
Het doorprikken van deze nepinformatie vraagt kennis en inzicht.
De massa begrijpt dat ze genaaid worden. Dat blijkt uit de agenda van de
zogenaamde populistische partijen. Voor het doorgronden van de oorzaken en daarmee voor het aangeven van de gewenste politieke maatregelen moet je echter bij mensen met kennis en inzicht zijn. Dat zijn er weinig omdat het niet loont om tegen de wind in te pissen.
Jan Ooms 10
Pieter JongejanEn omdat de meesten al voor een GMO, overheid of overheidsinstantie werken en er dus geen belang bij hebben een tegengeluid te laten horen.
Sad but true...
Theo van Ingen 4
wilag katerRikkie 7
Gewoon deze koers blijven vasthouden, redelijk blijven opstellen en pas juridiseren als het echt niet anders kan. Deze procesgang maakt de zaak alleen maar sterker
Robert Saaf 1
Sanne te Meerman 1
Toch hangt er (ook op deze site) regelmatig een zweem van intrige en schimmigheid over de relatie overheid-bedrijfsleven an zich, terwijl het in feite meer om de eenzijdigheid en de richting van de invloed gaat lijkt me. Maar als een overheidsfunctionaris bij Shell gaat werken kan dit ook heel gunstig zijn omdat die het bedrijf kan helpen bij het aanpassen aan de huidige en toekomstige wensen vanuit de politiek.
Ik zeg dit mede omdat ik weet uit ervaring dat die zweem van schimmigheid enorm veel weerstand kan oproepen bij mensen die wellicht meerwerken aan bedenkelijke dingen, maar vaak geheel te goeder trouw zijn. Het verklaart mogelijk ook dat er vanuit de overheid toch -al is dat juridisch bedenkelijk- naar de motieven wordt gevraagd. Het kan misschien geen kwaad -al is dit geen juridische vereiste- om die motieven voor de WOB als richtlijn voor FTM en PAJ zelf ergens puntsgewijs op papier te zetten. Maar misschien praat ik voor m'n beurt en staan die al ergens.