Sociaal bewijs

Wanneer we de maanden augustus en september van dit jaar uit de kalender knippen, is er niet zoveel gebeurd. In deze tussenliggende periode hebben beleggers zich onnodig opgewonden over allerlei kwesties waar ze zich niet druk om zouden moeten maken. Ondertussen maakt ABN Amro zich op voor haar beursgang. Borstkloppend meldt het Nederlandse ministerie van Financiën dat er een reële mogelijkheid bestaat dat de Nederlandse schatkist nauwelijks tot geen verlies lijdt op de vele miljarden aan overheidssteun, uitgegeven tijdens de financiële crisis. Zo trots zou ik op dit resultaat niet zijn.

Hersenspinsels

Al eerder heb ik met u mijn hersenspinsels gedeeld waarom de beursgang van ABN Amro geen goed idee is. Nu de IPO (beursgang) er toch lijkt te gaan komen, zullen veel beleggers gepaaid worden om de bank op te nemen in hun portefeuille. De druk van mensen om u heen zal ertoe bijdragen dat u wellicht toch overstag gaat om u in te schrijven op de IPO van de heer Dijsselbloem. Dit fenomeen wordt ‘sociaal bewijs’ genoemd. Sociaal bewijs is de gevaarlijkste vorm van bewijs die er op de beurs bestaat.

Voorbeeld

Wanneer bijvoorbeeld grote bedrijven opeens in een bepaalde sector investeren, volgt er vaak een kettingreactie van andere investeerders die – op niets gebaseerd – de boot niet willen missen. Jaren geleden hebben we dit gezien bij oliemaatschappijen die opeens meststofbedrijven opkochten, maar niemand kon gefundeerd beargumenteren waarom. Uiteindelijk is dit uitgedraaid op een totale ramp. Dit fenomeen doemt tevens op bij de Tupperware-party, maar ook Herbalife maakt gebruik van deze zogenaamde multi-level marketingformule. De adder onder het gras is dat deze formule krachtig gebruik maakt van het sociaal bewijs. Omdat de vriendin van uw kooplustige buurvrouw het aanprijst, doet u opeens ook mee, maar eigenlijk weet u niet waarom.

omdat de vriendin van uw kooplustige buurvrouw het aanprijst, doet u opeens ook mee

We vinden het sociaal bewijs terug in alle lagen van de maatschappij. Of het nu de volledig gehypete vastgoedmarkt in Amsterdam of Zwitserland betreft of een aandeel zonder reële intrinsieke waarde, de massa zal door het sociaal bewijs overgaan tot domme, onverstandige en uiterst risicovolle aankoopbeslissingen. Zo werkt het ook met een IPO. Het meest recente voorbeeld is de beursgang van Ferrari. Fiat zit simpelweg om veel geld verlegen en kreeg het voor elkaar om Ferrari buitensporig duur naar de beurs te brengen; slim gedaan van Sergio Marchionne. Dit zijn ook de intenties van de heer Dijsselbloem met ABN Amro. Ik heb u al eens eerder uitgelegd dat ondergetekende nooit zal inschrijven op een IPO omdat het een opgeklopt circus van dubbele petten betreft.  

Geen Bank

De Nederlandse belegger Frederik van Beuningen liet onlangs weten nooit te investeren in een bank, hetgeen ik heel goed kan begrijpen. Zoals het een ervaren belegger betaamt, laat Van Beuningen zich niet leiden door het sociaal bewijs.

Zoals het een ervaren belegger betaamt, laat Van Beuningen zich niet leiden door het sociaal bewijs

Daarnaast heeft hij meer gegronde redenen om vooral niet in een bank te investeren. Voor de liefhebber kwam ik nog een actueel rapport tegen van Oliver Wyman over de RoE-waarden (Return on Equity-waarden) sinds de financiële crisis. Uit dit onderzoek blijkt dat de financiële sector qua RoE sterk achterblijft. Banken in het algemeen zijn qua rendement te vergelijken met een ordinaire stroomleverancier en bevinden zich misschien wel in een doodsspiraal. Daarnaast heb ik niet het idee dat de almachtige CEO van ABN Amro, Gerrit Zalm, hier een positieve draai aan kan geven. De bank van de toekomst is omgeven door veel veranderingen en onzekerheden en wordt waarschijnlijk een alledaags platform dat uitgemolken gaat worden. Laat u nooit meeslepen door sociaal bewijs. Of het de aankoop van een huis, een consumptiegoed of een aandeel betreft, vraag u te allen tijde af of u niet meegezogen wordt door de massa. De enige manier om dit te voorkomen, is door uw eigen gedegen onderzoek te doen. Neemt u van mij aan dat dit geen eenvoudig klusje is; daarom vluchten velen in de val van het sociaal bewijs. Rest mij u een goed weekend te wensen.   Jan Dwarshuis is senior asset manager bij Thirteen Asset Management AG, waar hij verantwoordelijk is voor het Thirteen Diversified Fund. Dwarshuis schrijft zijn columns op persoonlijke titel en wordt hier niet voor betaald. Ook betaalt hij niet voor het plaatsen van zijn columns. Professioneel houdt hij posities aan in grote Europese, Amerikaanse en Russische beursfondsen. De informatie in zijn columns is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Op het moment van schrijven heeft hij geen positie in bovengenoemde aandelen en is ook niet voornemens dat de komende 72 uur te doen.