Curatoren Jan Rutger Schimmelpenninck en Ben Knüppe van DSB Bank hebben een reuzenstap gezet met hun besluit De Nederlandse Bank te dagvaarden. De schade die geclaimd wordt staat weliswaar nog niet vast maar de grondslag van de claim wel: ernstige tekortkomingen in het toezicht door DNB. Een moedige stap van beide curatoren. Hopelijk zullen ze daarmee geschiedenis schrijven. Door een recente wetswijziging kan De Nederlandse Bank sinds kort nauwelijks of niet meer aansprakelijk worden gesteld voor door DNB aangerichte schade. Het falen van DNB, lees Nout Wellink, vond echter plaats in de jaren 2005 tot en met 2009. Toen was DNB nog niet gevrijwaard voor schadeclaims wegens onzorgvuldig of onrechtmatig optreden. Het falen van Wellink c.s. bij de gang van zaken rond DSB Bank was weliswaar grotesk, maar toch moet de stap van Schimmelpenninck worden toegejuicht. Het is immers moeilijk voor te stellen dat hij zich daarmee bij de top van DNB en bij het ministerie van Financiën populair maakt.

Geen vluggertje

Deze procedure zal zeker geen vluggertje zijn. En ook omdat de wetgever voor de toekomst dit soort claims vrijwel onmogelijk heeft gemaakt zal de claim niet veel voorbeeld krijgen. Binnen de top van het Nederlandse bankwezen zal de claim echter met veel interesse gevolgd worden. Wie zijn namelijk het meeste benadeeld door het faillissement van DSB Bank? Dat zijn niet de klanten van DSB Bank. Die zijn door het faillissement juist enorm bevoordeeld  omdat de schadevergoeding van € 27 miljoen die Dirk Scheringa had aangeboden is vervangen door een schadevergoeding van € 500 miljoen van curatoren. De grootste slachtoffers van het faillissement van DSB Bank zijn de andere Nederlandse banken die op basis van het depositogarantiestelsel vele honderden miljoenen euro’s moesten betalen. ING, ABN Amro en Rabobank hadden daarvoor tezamen reeds in hun jaarrekeningen 2009 een voorziening van € 600 miljoen opgenomen. Dat bedrag zou nog wel eens kunnen oplopen. Het tekort van DSB Bank omvat namelijk twee grote componenten: ten eerste het tekort  dat al aanwezig was toen de bank in oktober 2009 failliet ging maar door de valse  jaarverslagen onzichtbaar was gemaakt. Dat tekort bedroeg al meer dan € 300 miljoen. Dat tekort is verder  vergroot door de uitkeringen van ca. € 500 miljoen die curatoren aan de klanten van DSB Bank hebben gedaan of hebben toegezegd. Die uitkering van curatoren komt neer op een overheveling van de andere banken via de sluis van DSB Bank maar de klanten van DSB Bank. Strikt genomen hadden Rabo, ING en ABN AMRO zelf ook een schadeclaim bij DNB kunnen neerleggen omdat zij wegens hun verplichtingen uit het  depositogarantiestelsel de grootste slachtoffers van het falend toezicht van DNB zijn. Het is echter begrijpelijk dat ze die actie achterwege hebben gelaten omdat ze geen ruzie wilden hebben met hun eigen toezichthouder.

Het falen van Wellink c.s. bij de gang van zaken rond DSB Bank was grotesk

Een van de aardige gevolgen van de stap van Schimmelpenninck is dat de banken nu via de sluis van de curatoren van DSB Bank alsnog hun schade op DNB kunnen verhalen. Immers, de schade die door het tekortschietende toezicht (en door het tegen de interne DNB advies verlenen van de bankvergunning) is veroorzaakt, zal in de buurt liggen van het tekort van DSB Bank dat op de andere banken wordt afgewenteld.

Donderslag

Het zal stevig gaan rommelen op het ministerie van Financiën. Men zal straks horen dat door de claim van curatoren het aanzien van Nederland in Europa schade lijdt en de invloed van DNB in het Europese financiële gebeuren verminderd wordt. Er zal krachtige druk op Schimmelpenninck worden uitgeoefend om de claim in te trekken. Schimmelpenninck kennende verwacht ik echter dat hij niet voor die druk zal bezwijken en op het ingeslagen pad zal voortgaan.   Kort na de ondergang van DSB Bank was er ook nog sprake van een wetje waarbij het strafbaar zou worden gesteld om negatieve dingen te zeggen over een bank waardoor die bank failliet zou kunnen gaan. Van dat wetje heeft nooit meer iemand gehoord. Kennelijk heeft men ingezien dat accountants daardoor gedwongen zouden zijn om vervalste bankbalansen goed te keuren. Immers, wanneer zij zo’n vervalste balans zouden afkeuren zou dat als een negatieve uitlating over de bank geïnterpreteerd kunnen worden en zou de accountant volgens dat rare wetje strafbaar zijn. Er rest nog slechts één andere actie voor curatoren van DSB Bank en de andere maatschappijen onder DSB Beheer: een schadeclaim tegen de accountant KPMG. Die heeft onjuiste en misleidende jaarrekeningen van DSB Bank een de andere DSB maatschappijen ten onrechte goedgekeurd. Nu was het budget van de controlerend accountant ook niet zo erg groot want een van de verzekeringsmaatschappijen heeft hij voor minder dan € 10.000 gecontroleerd en voor zo’n bedrag kan natuurlijk niemand een verzekeringsmaatschappij controleren. Zo’n controleopdracht moet je natuurlijk nooit aannemen. Voor de slappe toezichthouder Nout Wellink moet dit een lesje zijn. Hopelijk zal hij nu wat minder hoog van de toren blazen wanneer het over zijn falen gaat. Onder zijn toezicht is namelijk ook Van der Hoop Bankiers failliet gegaan en SNS REAAL bijna ten onder gegaan.  

Moet Nout zijn lintje inleveren?