Vorige week maakte Starbucks een recordwinst van 417 miljoen dollar bekend over het laatste kwartaal. Dat was al opvallend, maar nog opmerkelijker was de verklaring voor de hoge winst. Die werd volgens CFO Troy Alstead namelijk behaald door de extreem lage prijzen van koffie. 'De prijs van koffiebonen is op dit moment gewoon te laag. Die ligt in sommige regio's nog onder de productiekosten,' liet de CFO in een conference call met analisten weten. Ook volgend jaar profiteert Starbucks van de lage prijzen, aangezien zij voor 2014 al tegen dezelfde lage prijzen koffie hebben ingekocht. Het is een rare spagaat voor het bedrijf dat in haar communicatie naar buiten toe altijd benadrukt zeer betrokken te zijn bij de boeren waar ze haar koffie vandaan haalt. Koffieboeren in Latijns-Amerika, die vrijwel uitsluitend de hoge kwaliteit Arabica bonen produceren,  verkopen bij de huidige koffieprijzen hun bonen onder de kostprijs. Dat kunnen ze geen jaren volhouden. Boeren roepen overheden nu op hen te beschermen en extra te subsidieren.  De prijs van Arabica bonen ligt nu op een derde van de prijs in begin 2011. De prijs van de goedkopere Robusta bonen, die bijvoorbeeld veel in oploskoffies worden gebruikt en voornamelijk in Vietnam worden geproduceerd, is veel minder gezakt, zoals in onderstaande grafiek goed te zien is.  

Prijs koffiebonen is doorslaggevend

Koffie produceren en verkopen is vrij simpel. Het is een kwestie van goede bonen in kopen tegen een zo laag mogelijke prijs, deze goed branden en vervolgens in een leuke verpakking doen, al dan niet voorgemalen,  en verkopen. Voor koffiebedrijven zijn de kosten voor het inkopen van koffiebonen cruciaal voor de uiteindelijke marges. Bij de vertrouwde Aroma rood pakken van Douwe Egberts is de prijs voor 70% afhankelijk van de onderliggende inkoopprijzen voor koffiebonen. Zelfs de kostprijs van de cupjes voor de Nespressomachines, wordt nog altijd voor 50% bepaald door de koffie die erin gaat.

de prijs voor Douwe Egberts Aroma ROod is voor 70% afhankelijk van de onderliggende inkoopprijzen voor koffiebonen.

De hoge winst van Starbucks is gezien de lage koffieprijzen niet verwonderlijk. Prijsdalingen van koffie worden zelden teruggegeven aan de consument. Een kop koffie bij Starbucks wordt nooit goedkoper en ook een pak Aroma Rood van Douwe Egberts ligt al jaren op hetzelfde prijsniveau. Je hoeft geen kwantummechanika te hebben gestudeerd om te weten dat als de verkoopprijs van de koffie hetzelfde blijft en de inkoopprijs halveert, er fors grotere winsten resteren voor de koffiebedrijven.

Gelukje voor Bennnink en DE Master Blenders

De lage koffieprijzen hebben ook de al tegenvallende resultaten van het onlangs verkochte DE Master Blenders enigszins gestut. Bij zijn aantreden begin 2011 als chairman van het Amerikaanse Sara Lee, waarvan DE Master Blenders in 2012 werd afgesplitst,  blufte Jan Bennink dat hij de omzet met 7% zou verhogen en het ebitda, het bedrijfsresultaat voor afschrijvingen en belastingen, met 17%. Destijds stond de prijs van Arabicabonen op het hoogste punt ooit. Sindsdien daalden de prijzen van Arabicabonen met ruim twee derde. Ondanks deze zeer prettige bijkomstigheid werden de omzet en ebitda doelen van DE Masterblenders bij lange na niet gehaald. Anderhalve maand nadat Bennink in december 2012 het roer had overgenomen van de door hem de laan uitgestuurde Michiel Herkemij, moest Bennink bij de presentatie van de halfjaarcijfers zelfs toegeven dat de omzetdoelen en ebitda targets voor de middellange termijn niet gehaald waren en ook niet gehaald zouden worden. Gelukkig voor Bennink had toen het Duitse investeringsfonds JAB zich al gemeld om het koffiebedrijf over te nemen.