
De mens houdt niet van onzekerheid en de beleggende mens al helemaal niet. Toch beseft de burger vaak totaal niet welke risico's hij werkelijk loopt. Geen wonder dat professional Jan Dwarshuis hem hoofdschuddend gadeslaat.
De afgelopen week draaide het met name om de opgelopen rente en het getouwtrek met Griekenland. Deze twee aandachtspunten brengen onzekerheid met zich mee. Onzekerheid zorgt voor risico’s. Het heeft in mijn ogen geen enkele zin om u druk te maken over Griekenland. Beleggen op basis van hoogst wispelturige politici is een slecht businessmodel. Daarnaast past de rente zich aan de nieuwe economische activiteit aan, hetgeen een volstrekt logische ontwikkeling is. Dit neemt niet weg dat veel beleggers hun ogen sluiten voor de risico’s.
Risico’s
Mijn vak bestaat uit het positioneren van onze portfolio’s en het kwantificeren van de bijbehorende risico’s. Ik ben van mening dat veel burgers geen idee hebben met welke risico’s zij leven.Ik ben van mening dat veel burgers geen idee hebben met welke risico’s zij levenBij de aankoop van bijvoorbeeld een huis, beseffen maar weinig jubelende huiseigenaren wat voor een waslijst aan risico’s ze meetorsen. Sterker nog, de banken die het feestje financierden hadden – en hebben – ook geen enkel idee. Het bewijs ligt in de problemen die medio 2008 ontstonden. Maar ook bij het afsluiten van uw pensioenpolis heeft u waarschijnlijk niet naar de bijbehorende risico’s gekeken.
Positioneren
Het goed positioneren van een portfolio draait niet om het voorspellen van de toekomst, immers deze is hoogst onzeker. Het risico van een portfolio ligt echter wel degelijk in de toekomst besloten en is – helaas – niet meetbaar. 2008 heeft dat glashard bewezen. Daarnaast wordt een hoge volatiliteit nog wel eens verward met oplopende risico’s. Bij veel beleggers heerst daardoor de gedachte dat bijvoorbeeld aandelen een gevaarlijke sector is om in te beleggen. Omdat de uitkomst van een aandelenbelegging onzeker is en soms niet aan de verwachting van de belegger voldoet worden ze als risicovol bestempeld. Maar daar tegenover staat dat er ook een – kwalitatief – langdurig hoger rendement te behalen valt met aandelen. Soms wordt nog wel eens vergeten dat een zogenaamde veilige belegging ook een permanent verlies kan veroorzaken.Afweging
Goed beleggen draait om de afweging wanneer het opwaarts potentieel het neerwaarts potentieel overschrijdt en vice versa bij actief hedgen. Door geconcentreerd en zorgvuldig te beleggen ontstaat er een duurzaam beleggingsresultaat. We leven vandaag de dag in een 0% beleggingsomgeving, hetgeen een fors risico is, maar dat is iets dat door velen wordt ontkend.Opvallend is ook dat er steeds meer rommel naar de beurs gebracht wordt, hetgeen een veeg teken isBeleggers en burgers worden daardoor in een bepaalde hoek van het investeringsspectrum gedrukt. Ze zijn minder argwanend en houden er een agressiever beleggingsbeleid op na; ze beleggen tussen hoop en vrees. Opvallend is ook dat er steeds meer rommel naar de beurs gebracht wordt, hetgeen een veeg teken is. Intelligente beleggers doen er goed aan terughoudend te handelen op de mondiale beurzen. Rest mij u een goed weekend te wensen. Jan Dwarshuis is senior asset manager bij Thirteen Asset Management AG, waar hij verantwoordelijk is voor het Thirteen Diversified Fund. Dwarshuis schrijft zijn columns op persoonlijke titel en wordt hier niet voor betaald. Ook betaalt hij niet voor het plaatsen van zijn columns. Professioneel houdt hij posities aan in grote Europese, Amerikaanse en Russische beursfondsen. De informatie in zijn columns is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Op het moment van schrijven heeft hij geen positie in bovengenoemde aandelen en is ook niet voornemens dat de komende 72 uur te doen.
61 Bijdragen
force 25
Forget it...
Solonechope
jsmid
Daarom is het zo'n rotzooi bij de banken. De hoogste tijd voor Basel IV waarbij banken hun gehele hypotheekportefeuilles en alles wat niet met de reële economie te maken heeft dient te verkopen, voor mijn part aan Jan Dwarshuis.
Verder is het een goed artikel van Jan Dwarshuis. Het enige waar ik het niet mee eens ben is dat Dwarshuis meent dat de meeste mensen geen idee hebben wat voor risico ze lopen. Ik zie dat steeds meer gewone mensen begrijpen dat we op een schuldenberg leven die we niet kunnen aflossen en onze reële economie dus daardoor alleen al onhoudbaar is, tenzij we de risico's neerleggen waar ze horen: de markten. Nu de economen. de politiek en de hoogleraren nog !
Anton
jsmidjsmid
AntonAnton
jsmidHeel kort door de bocht: de enige reden dat we na 2008 niet volledig door het putje zijn gegaan en in een "Grote Depressie 2.0" zijn beland is dat de overheden (met hun centrale banken) de eerste schok van de crisis hebben opgevangen met sterk opgelopen begrotingstekorten, garanties voor de financiële sector en een sterk omlaag gedrukte rente, nog even los van de vraag of dat de beste aanpak was.
Daarmee hebben ze feitelijk de zeepbellen op spanning weten te houden die eerder op de financiële - en huizenmarkten zijn geblazen en die het onderpand vormen van al die onverantwoorde kredieten die voor 2008 waren verleend. Anders gezegd, ze hebben tijd gekocht en de "Grote Depressie 2.0" vooralsnog uitgesteld, niet afgesteld.
Als de overheden nu abrupt hun garanties terugtrekken en de markten alsnog hun werk laten doen, dan knappen alsnog die zeepbellen en krijgen we alsnog een "Grote Depressie 2.0". Dat is het punt wat ik wilde maken.
jsmid
AntonAl eerder is beschreven dat er een reset mogelijk is middels een Modern Debt Jubilee. We doen het niet omdat we zogenaamd vermogen kwijtraken. Bespottelijk
tijd voor aktie
jsmidAfboeken dus, lucht eruit en nutteloos en eindeloos rondpompen van geld omdat daar "geld" mee te verdienen is direct verbieden.
Je legt het goed uit naar mijn mening, thx
Anton
jsmidDat is de hoek waar we onszelf in geschilderd hebben (althans voor degenen die beseffen dat dit een onhoudbare situatie is).
"Al eerder is beschreven dat er een reset mogelijk is middels een Modern Debt Jubilee."
Je bedoelt dit artikel?:
http://www.ftm.nl/column/voor-nederland-geen-qe-maar-een-schulden-jubilee/
jsmid
AntonWtW
jsmidWat u steeds zegt klinkt reëel, maar gaat voorbij aan het feit dat we in een fake economie leven die alleen blijft draaien door schuldvergroting. Anton noemt dat 'We hebben onszelf met de kredietkwast in een hoek geschilderd, en we weten niet hoe we er weer uit kunnen komen'.
jsmid
WtWWtW
jsmidJoost Vsser
WtWEr zitten ook natuurlijke grenzen aan het systeem. De noodzakelijke groei om rentes te betalen houdt op daar waar het de gezondheid van mensen aantast.
WtW
Joost VsserWaarschijnlijk zal hetzelfde gebeuren als bij andere 'recycle'-projecten. Ziek worden wordt immers ook weer een manier om het economisch circus te laten groeien. Ze kunnen mensen na een paar decennia hard werken dwingen om hun vermogen te 'verzilveren' (en anders komen ze het wel halen via andere belastingen).
Er is een duidelijke tweedeling. De écht rijken betalen geen vermogensbelasting, geen successierechten (zorgen dat het vermogen in bedrijven zit), de middenklasse wordt zodanig geplukt dat elke generatie opnieuw kan beginnen.
Ze hebben al een 'Task Force Verzilveren' opgericht (met alle problemen van dien als de huizenprijzen ooit weer gaan zakken). Het is voortdurend het naar voren halen van toekomstige inkomsten of het creëren van geld uit het niets. Je ziet dat ook bij die studieschulden, de HRA etc. We mogen nog blij zijn dat ze inmiddels begrepen hebben dat de rentes laag moeten zijn om het nog een tijdje vol te houden en we mogen blij zijn dat ze in Nederland begrepen hebben dat het nodig is om die ruimte te gebruiken om af te lossen (anders zouden de huizenprijzen bijvoorbeeld weer te snel omhoog schieten zoals in de UK).
https://www.youtube.com/watch?v=w5FM0IjnwIY
jsmid
WtWjefcooper
Bedrijfseconomen daarentegen menen dat de waarde van iets de aanschafwaarde is, minus afschrijvingen.
Omdat de eerste waardebepaling veel abstracter is dan de tweede is de tweede veel gangbaarder.
En dus wordt onvoldoende beseft dat waarde uiterst betrekkelijk is.
Anton
jefcooperMaar wel met de kanttekening dat er voor de meeste beleggingen slechts een slag geslagen kan worden naar die toekomstige opbrengsten, en dus ook naar de waarde die je op basis daarvan aan een belegging kan toekennen.
En dan komen we weer bij de bekende woorden van Keynes: "Only a little more than an expedition to the South Pole, [enterprise] is based on an exact calculation of benefits to come. Thus if the animal spirits are dimmed and the spontaneous optimism falters, leaving us to depend on nothing but a mathematical expectation, enterprise will fade and die; — though fears of loss may have a basis no more reasonable than hopes of profit had before.". Vervang hierin het woordje enterprise door beleggen, en trek je eigen conclusie.
jefcooper
AntonGeorge van Houts
Watching the Wheels
George van Houtshttps://www.youtube.com/watch?v=TaWaQBxc0aI
Force 25
George van HoutsAnton
Je stelt over het inschatten van risico's en de crisis: "Sterker nog, de banken die het feestje financierden hadden – en hebben – ook geen enkel idee.". Ik heb toch sterk de indruk dat ondertussen wel genoeglijk is aangetoond dat de bankiers heel goed wisten wat de risico's waren, maar dat ze bewust de keuze gemaakt hebben voor smakelijke persoonlijke korte termijn bonussen versus een significante kans op dramatische lange termijn effecten, te verdelen volgens het kop - ik win, munt - jij verliest principe.
Voorspellen is moeilijk, zeker als het de toekomst betreft. Maar als het om aandelen gaat hebben we gelukkig Robert Shiller nog!
Voor geïnteresseerden: bijgevoegd een plaatje voor de Amerikaanse S&P500 aandelenindex met daarin voor de periode 1880 - 2005 de behaalde inflatie-gecorrigeerde 10-jaars koersrendementen versus de cyclisch gecorrigeerde koers/winst verhouding (Shiller CAPE = P/E10) aan het begin van die 10-jaars perioden (P = S&P500 koers; E10 = 10-jaars voortschrijdend gemiddelde opgetelde winst per aandeel van alle bedrijven in de S&P500 samen).
Wat je uit het plaatje kan aflezen is het verband tussen de P/E10 op enig moment in de periode 1880 - 2005 en het inflatie-gecorrigeerde koersrendement (exclusief dividenden) dat in de tien jaar erna werd behaald (de blauwe stippen). De rode streep geeft de P/E10 op dit moment aan.
Als het verleden een goede maat is voor de toekomst (en een betere hebben we niet, lijkt me) , dan kunnen we in de komende 10 jaar een koersrendement verwachten van ergens tussen de -50% en de 50%. Anders gezegd, het beleggen in aandelen heeft betere tijden gekend.
Zie verder http://www.econ.yale.edu/~shiller/data.htm
Bartje
Hoe was dat nu mogelijk?.
Dat kwam doordat de toenmalige regering eigenwoningbezit ging bevorderen.
Vanaf dat moment werd het een speculatie object.
Een ieder wilde plotseling een huis kopen en er werden dan ook prijzen berekend die in geen enkele verhouding stonden tot de werkelijke waarde van het object.
Met als resultaat dat begin jaren 80 met de crisis er vele failliet gingen omdat de ook plotseling sterk opgelopen rente 13,5% niet te betalen was.
Vanaf 1992 toen de weggezakte waarde en de bijbehorende hypotheek in evenwicht kwamen ontstond wederom de zelfde situatie als in de jaren 70.
Huis gekocht in 1996 320000 gulden verkocht 2001 785000 gulden.
Dat soort stijging van verkoopprijzen is alleen mogelijk door speculatie en heeft niets te maken met de werkelijke onroerend goed waarde.
Onroerend goed stijgt alleen door inflatie en eventuele renovatie waarbij 30% van de kosten meegerekend kunnen worden in de prijs.
De enige risico die een eigenaar van onroerend goed loopt zijn onderhoud kosten die soms pittig zijn.
Aandelenhandel heb ik geen enkel verstand van en daardoor begin ik daar niet aan.
Heb wel diverse keren mensen compleet de vernieling in zien gaan met aandelenhandel.
Al de mooie verhaaltjes over rendement van aandelen daarbij word wijselijk verzwegen dat de crisis en dus beurskrach niet meegenomen word.
Indien de rente gaat stijgen en dat gaat echt een keer gebeuren alleen is de vraag waneer.
Dan zakken de aandelen als een pudding in elkaar.
jefcooper
BartjeAardig is de Batmobiel, geveild voor dertien miljoen dollar, een jaar later verkocht voor $ 30.000
jsmid
BartjeKeinstein
Ludovikaa
KeinsteinKeinstein
LudovikaaAnton van Haasteren
KeinsteinGuest
De inhoud van deze bijdrage is verwijderd.
Joost Vsser
GuestMvdB
Joost VsserJoost Vsser
MvdBMvdB
Joost VsserIs het niveau echt zo laag?
Joost Vsser
MvdBGuest
De inhoud van deze bijdrage is verwijderd.
Michiel
GuestDat is de broken window fallacy, bekend van Frederic Bastiat.
https://en.wikipedia.org/wiki/Parable_of_the_broken_window
Anton
GuestDat er toch zoveel aandacht is voor die overheidsschuld komt doordat veel (maar steeds minder) mainstream economen geloven in het sprookje van een loanable funds markt, waarin overheidsleningen private leningen zouden verdringen, en zodoende de economie onder druk zouden zetten.
Maar zoals recentelijk o.a. door de BoE in Jip en Janneke taal is duidelijk gemaakt aan deze economen, zit de wereld heel anders in elkaar dan die mainstream economen denken:
http://www.bankofengland.co.uk/research/Pages/workingpapers/2015/wp529.aspx
Guest
De inhoud van deze bijdrage is verwijderd.
Keinstein
GuestOverheden moeten helemaal niets stimuleren. Investeringen zijn risicovol per definitie en dienen niet met gemeenschapsgelden uitgevoerd te worden. Daar is dat niet voor. Bovendien wordt de overheid niet bevolkt door ondernemers die een succesvol trackrecord hebben in het inschatten waarvoor mensen willen betalen.
Ten slotte, als overheidsinvesteringen zo succesvol zijn, waardoor de economie altijd weer zo prachtig gestimuleerd wordt, waarom doen ze dat niet voortdurend? Waarom wachten op een crisis en niet permanent investeren?
Guest
De inhoud van deze bijdrage is verwijderd.
Anton
GuestAbsurd is het goede woord, lijkt me. Overigens niet alleen omdat je onderscheid moet maken tussen investeringen en consumptie, maar ook omdat de overheidsuitgaven een belangrijke factor vormen in de sturing van de economie. Daarom is het sowieso beter om te kijken naar de schuld als percentage van het BBP, in plaats van naar een absoluut bedrag.
Joost Vsser
GuestDe enige keer dat ik politici een reele gefundeerde berekening heb zien maken in baten en lasten was in de jaren zeventig in Amerika. Een atoombomproject moest goedgekeurd worden ad een miljard dollars. De commissie ging ermee accoord omdat zo´n bom op Moskou 1.375 artsen, 1.425 ingenieurs etc. met een opleidingsniveau van die en die kosten, plus de beschadigde gebouwen een 10 miljard waren. Dus doen.
jsmid
Guesthttp://www.rtlnieuws.nl/nieuws/buitenland/oost-duitsland-voor-1500-miljard-opgeknapt
Guest
De inhoud van deze bijdrage is verwijderd.
Keinstein
GuestOnze overheden zijn erg groot en als er nooit eens wat goeds uit zou komen, zou dat wel wat vreemd zijn. Wat overigens niet betekent dat er minder uitgevonden zal worden als er minder geld naar overheden zou gaan. Wat we niet weten is hoeveel gelden er verkwist zijn door overheden door kapitalen te spenderen aan onderzoek wat nergens toe geleid heeft.
Grote bedrijven hebben omvangrijke research en development afdelingen waar voorturend aan innovatie wordt gewerkt. Ook zijn er talloze startups die een bepaalde verbetering te gelde trachten te maken.
Het is daarmee onjuist om te stellen dat bedrijven niet innoveren. Sterker nog, ze zijn als de dood om net als Nokia van het toneel te verdwijnen juist omdat ze te weinig geinnoveerd hebben.
Wat wel waar is is dat met name grote bedrijven kleine legers aan advocaten inhuren om hun uitvindingen te beschermen en daarmee de doorontwikkeling van die producten belemmeren. Maar dat is een kwestie van intellectuele eigendoms- en patentrechten en dat is niet de discussie die we hier voeren.
Joost Vsser
GuestGuest
De inhoud van deze bijdrage is verwijderd.
Keinstein
GuestDe verantwoording achter deze praktijk is dat mensen niet weten wat goed voor hen is en dat ze daarom maar een flink deel van hun eigendommen moeten afstaan aan hun heersers die het dan wel even voor hen uitgeven. Daarbij uiteraard zichzelf niet vergeten. We kennen dat principe ook wel onder de naam: slavernij. Nu hebben we in onze gemengde economie geen volledige slavernij - heersers hebben geleerd dat er dan niet meer zoveel is om af te pakken - er lijkt een evenwicht gevonden te zijn bij een belastingdruk van om en nabij de 50%.
Nu is het mogelijk om een voorstander te zijn van een dergelijke situatie. Maar ik denk wel dat we transparant mogen zijn in de beschrijving daarvan.
Guest
De inhoud van deze bijdrage is verwijderd.
Joost Vsser
GuestGuest
De inhoud van deze bijdrage is verwijderd.
Keinstein
GuestIk neem aan dat u eveneens kunt verklaren waarom het socialisme mislukt is (en niet zo'n klein beetje ook) ondanks de zegeningen van centrale planning door de alwetende, alziende en benevolente overheid zoals in het door u hierboven beschreven voorbeeld.
Guest
De inhoud van deze bijdrage is verwijderd.
Keinstein
GuestAls 50% van alle inkomsten van alle mensen naar mijn bankrekening worden verplaatst, zullen deze dan beter besteed worden? Ik denk het niet. Toch meent u dat dit het geval is wanneer 50% van alle inkomsten van alle mensen naar de bankrekening van de overheid verplaatst worden. Immers, ondernemers (over het algemeen toch geen domoren) zijn niet in staat om een samenwerkingsverband op te zetten als er een grotere, gezamenlijke inspanning vereist is. Dat kan alleen via de overheid, zo stelt u. Ipso facto zou je verwachten dat de meeste patenten worden aangevraagd in landen met de grootste overheid. Dat blijkt toch niet helemaal te kloppen: https://en.wikipedia.org/wiki/World_Intellectual_Property_Indicators
Guest
De inhoud van deze bijdrage is verwijderd.
Keinstein
GuestDaarnaast zijn wetten veel ouder dan staten. Vanzelfsprekend zijn er eerst mensen en dan pas een overheid. Waar moet de overheid anders uit bestaan. En er zullen afspraken zijn om een werkbare sociale orde te scheppen tussen die mensen. De geschreven wetten van de staat zijn over het algemeen gecodificeerde handelsregels die al langer bestonden en door handelaren op straffe van uitsluiting werden opgevolgd. Denk bv ook aan zeerecht waar recht wordt gesproken op schepen in internationale wateren waar staten en overheden geen jurisdictie hebben. Kortom, recht en de handhaving ervan is net zo goed een product waar mensen behoefte aan hebben als een pond tomaten en kan derhalve uitstekend geprivatiseerd worden.
Maar we dwalen af. Het artikel gaat over de risico's op de financiele markten die als gevolg van overheidsfalen zijn toegenomen (toezicht & regulering zijn tandeloos gebleken). Waarna u wist op te merken dat destructie van de productieve sector een goede manier is om de economie te stimuleren. Daar wilde ik toch wel even op reageren.
Michiel
KeinsteinAnton van Haasteren
De meeste beleggers gaan dus gewoon mee in de getijden cyclus. Sommigen winnen en anderen verliezen, afhankelijk van de omstandigheden.
De echte winnaars zijn onaantastbaar.
jopie1978
Ik zeg As-salamu alaykum en opgerot:)