
Ieder jaar geven we meer geld uit aan de gezondheidszorg. Hoe komt dat? Lees meer
In het dossier 'Wat maakt onze zorg zo duur?' doet FTM onderzoek naar de zorgkosten. Hierbij vormen bureaucratie, verspilling en onzinnige zorg centrale thema's.
Systeemfout in de financiering is een belangrijke oorzaak van dodelijke ggz-wachtlijsten
‘Ziekmakend zorgstelsel’ moet fundamenteel op de schop, zegt onafhankelijk regeringsadviseur Bas Leerink
Ziekenhuizen willen suikerbaby's niet kwijt
Farma-industrie manipuleert ‘eerlijke’ medicijnprijs tot onbetaalbare hoogtes
Plan voor toegankelijke, betaalbare medicijnen doodgepolderd in werkgroep
De onzichtbare hand achter baby Pia
Hoogleraar Maroeska Rovers strijdt tegen onzinzorg: ‘De optie niets doen moet een vaste plek krijgen’
Podcast | Kapotte knie als kaskraker
Kapotte knie als kaskraker
Leid meer artsen op, dan kunnen de zorgkosten omlaag
Tweede Kamer ontvangt noodkreet van huisartsen © ANP/Martijn Beekman
Twee jaar na het grote huisartsenprotest. Wat is er bereikt?
Twee jaar geleden kwamen huisartsen massaal in opstand tegen administratieve lastendruk en de invloed van zorgverzekeraars in de spreekkamer. Dit protest mondde uit in een manifest en een verzetsbeweging genaamd ‘Het Roer Moet Om’. Minister Edith Schippers en zorgverzekeraars beloofden verbeteringen. Hebben zij woord gehouden?
Ik moet als een marktkoopman concurreren met mijn collega’s, in plaats van samenwerken. De patiënt is consument op de markt geworden. Het vertrouwen in mijn deskundigheid als arts is door de zorgverzekeraar ingeruild voor de laagst onderhandelde prijs door de inkoopmanager.
Zo luidt een van de passages uit het manifest van actiecomité Het Roer Moet Om, dat in maart 2015 werd aangeboden aan minister Edith Schippers (Volksgezondheid), zorgverzekeraars en de Tweede Kamer. Huisartsen lieten weten zich niet vrij te voelen om uitsluitend te kiezen voor het belang van de patiënt. ‘Perverse prikkels’ in contracten met zorgverzekeraars, zoals een beloning bij het voorschrijven van een specifiek medicijn of het gebruiken van bepaalde laboratoria, zouden ten koste gaan van de onafhankelijkheid van de artsen.
Huisartsen voelden zich niet vrij om puur te kiezen voor het belang van de patiënt
Van de 11.345 huisartsen die Nederland telt, gaven er 7928 steun aan het manifest. Dit breed gedragen verzet kon niet zonder reactie blijven. Op 10 juni 2015 troffen de hoofdrolspelers van het conflict elkaar bij een groot debat in de Rode Hoed te Amsterdam. Tijdens dat debat werd besloten de impasse tussen huisartsen en zorgverzekeraars te doorbreken. Minister Schippers vroeg de partijen om met concrete voorstellen te komen die een oplossing zouden kunnen bieden voor de genoemde problemen.
Frustratie
‘De beweging is begonnen uit frustratie,’ zegt Bart Meijman, een van de oprichters van de verzetsbeweging. ‘In de eerste plaats frustratie door het optreden van de Autoriteit Consument en Markt (ACM), die bij iedere poging tot coalitievorming klaarstond om in te grijpen — wat idioot is omdat de meeste prijzen vooraf vastgesteld zijn. Het stond samenwerking tussen zorgverleners enorm in de weg. In de tweede plaats was de frustratie gericht op zorgverzekeraars, die steeds meer op de stoel van de arts gingen zitten. Wanneer ik bijvoorbeeld een patiënt een wondverband voorschreef, moest ik eerst een machtiging schrijven en die ging dan ter beoordeling naar de zorgverzekeraar. Bij die verzekeraar moet dan iemand die deze wond nooit had gezien, beoordelen of de patiënt recht had op dat verband. Met Het Roer Moet Om probeerden we een einde te maken aan dit soort praktijken.’
'Verminderen van administratieve lasten is voor iedereen belangrijk'
Aldus geschiedde: enkele maanden na het debat lag er een pakket maatregelen op tafel onder de noemer ‘Het Roer Gaat Om’. Niet alle lasten konden echter op korte termijn verlicht worden, en daarom zou dit geleidelijk gebeuren. Meijman: ‘Na afloop van het debat in de Rode Hoed zijn er werkgroepen opgericht met vertegenwoordigers van alle betrokken partijen op het terrein van administratieve lasten, samenwerking en kwaliteitseisen. Op het punt van administratieve lasten was het relatief gemakkelijk om snel verbeteringen te realiseren. Een aantal zaken is versimpeld, dubbele handelingen zijn weggenomen en er is een meldpunt gekomen. Daar merkt de patiënt ook wat van, want de dokter heeft meer tijd en de patiënt hoeft bijvoorbeeld niet meer langs de zorgverzekeraar voor zo’n wondverband.’
Zorgverzekeraars zeggen ook baat te hebben bij die ontwikkeling. ‘Verminderen van administratieve lasten is voor iedereen belangrijk,’ zegt Thomas Bakker, woordvoerder bij Zorgverzekeraars Nederland. De Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) meldt in een reactie: ‘We merken in de praktijk dat er veel minder formulieren zijn. Zorgverzekeraars hebben daar baat bij omdat aan die kant de lasten ook worden verlicht. Het streven is om vanaf dit jaar volledig papierloos te werken. Natuurlijk zal je altijd regels nodig hebben, maar daar waar het niet nodig is proberen we dat niet te doen. De verbeteringen zitten vooral in het terugbrengen van de hoeveelheid eisen, administratieve lasten en het tegengaan van onnodige dubbeling.’
Contracten gaan op de schop
Anders dan voorheen, zal het inkoopbeleid van de zorgverzekeraar samenwerking gaan stimuleren. Artsen hadden vaak het gevoel te moeten tekenen bij het kruisje als de zorgverzekeraar een contract aanbood. Daarom gaat ook het contracteringsproces op de schop: dat moet soepeler en gelijkwaardiger. Daarbij belooft de zorgverzekeraar meerjarige contracten aan te bieden. Door de rust en zekerheid van een langduriger contract ontstaat voor huisartsen de ruimte om meer te investeren in de kwaliteit van zorg. De rode draad die door alle gemaakte afspraken loopt, is dat de vertrouwensrelatie tussen zorgverlener en -verzekeraar hersteld moet worden.
‘We merken dat het wederzijdse vertrouwen groeit: arts en verzekeraar hebben meer begrip voor elkaars rol. Een positieve ontwikkeling is dat dit uitstraalt naar andere segmenten van de zorg,’ zegt Bakker namens Zorgverzekeraars Nederland. Ook de LHV ziet winst. De vereniging meldt: ‘Een belangrijke opbrengst van het traject dat actiecomité Het Roer Moet Om op gang wist te brengen, is dat de relaties met de zorgverzekeraars sterk verbeterd zijn. Op diverse fronten wordt nu in een constructieve sfeer samengewerkt, met een aantal concrete resultaten. Ook creëerde de ACM meer ruimte voor samenwerkingsafspraken tussen huisartsen en verzekeraars. Dat is een grote stap in de goede richting omdat het de dreiging van een onverhoedse boete wegneemt.’ Mede-initiatiefnemer Meijman is wat dat betreft voorzichtiger: ‘Er is zeker sprake van verbetering, maar een deel van de artsen blijft wantrouwend.’
Politieke keuzes in de zorg gewenst
Verzetsbeweging Het Roer Moet Om is dus effectief geweest. Maar hoewel er positieve ontwikkelingen merkbaar zijn in de praktijk, lijkt het te vroeg om te stellen dat het roer daadwerkelijk om is. Er bestaan nog steeds knelpunten, zoals de ‘verkeerde prikkels’ in contracten. Dit blijft een aandachtspunt voor de toekomst. En het bestrijden van de administratieve lastendruk is een doorlopend proces. Met enige regelmaat treffen de partijen elkaar aan de overlegtafel om de tussenstand op te maken en het proces daar waar nodig wat bij te sturen.
Het is niet alsof de hemel plots is geopend
Op zaterdag 21 januari is er in koninklijk theater Carré een groot debat over politieke keuzes in de zorg. De zorgwoordvoerders van alle grote politieke partijen zijn aanwezig om te spreken over de Nederlandse gezondheidszorg. Het Roer Moet Om is een van de organisatoren van dit evenement. Het actiecomité daagt de politieke leiders uit om concrete keuzes te maken voor de gezondheidszorg, in plaats van enkel oog te hebben voor populaire onderwerpen. FTM zal aanwezig zijn om verslag te doen..
Donderdag 26 januari: een Pittig Gesprek over de Zorg
Hoog tijd voor een pittig gesprek over de zorg dus. Daarom houdt Follow the Money in de aanloop naar de verkiezingen een zorgdebat onder de titel 'Een gepeperd gesprek'.
Onder leiding van FTM-hoofdredacteur Eric Smit en zorgredacteur Eelke van Ark nemen de volgende prominenten deel aan dit gesprek:
- SP-kamerlid Renske Leijten
- DSW-directeur Chris Oomen
- Zorgondernemer Jaap Maljers
- VVAA-directeur Edwin Brugman
Plaats en tijd
Het debat wordt gehouden op donderdag 26 januari van 19:30 tot 22:00 in de studio van VondelCS in Amsterdam.
8 Bijdragen
Roland Horvath 7
Door een opdeling in meerdere zorgverzekeraars wordt ten 1e de kwaliteit van de zorg slechter onder andere nemen de administratieve vereisten toe, ten 2e wordt de zorg duurder bvb in de VS is de zorg bijna dubbel zo duur dan in landen zoals België en Zweden met een collectieve verzekering, en ten 3e ontstaat er uitsluiting.
Er blijkt verbetering te zijn zoals vermeld in het artikel maar het blijft sukkelen. Een zorg/ ziekte verzekering is maar optimaal in een collectief systeem bvb gezamenlijk beheerd door werkgevers, werknemers en de overheid. Een collectief, onder andere door de SP voorgesteld. Openlijk reageren de gevestigde partijen in dit dossier sneller op de problemen die zich voordoen dan dat ze gewoonlijk doen. De gevestigde partijen zijn conservatief, reactionair en neoliberaal geworden. Ze willen geen problemen erkennen en zeker geen oplossingen. Daardoor moeten de Nederlanders zich wenden tot andere, nieuwe partijen.
[Verwijderd]
Roland HorvathMarc Barteling 8
[Verwijderd]Diny Pubben 9
Hippocrates zit niet in de basis van onze zorgsystemen, nergens.
Zorgmedewerkers worden gedwongen de grondwet te overtreden.
Ik citeer een tweet van je:
'Als je huis in brand staat ga je geen rookmelder kopen dan wil je dat de brandweer komt. Deze mensen hebben zorg nodig geen meldpunt.'
Wat denk jij dat het EPD LSP straks gaat doen?
Lydia Lembeck 12
Toeval dat Rutte en Cameron destijds de dikste maatjes waren? In beide landen werd van alles afgebroken dat bestemd was voor de mensen met de laagste inkomens. In GB blijkt ook al dat de Verzekering tussen de huisarts en de patiënt zit. En hier krijgen we dat ook. Huisartsen geven op, m.i.,. omdat hun politieke overtuiging wellicht in de VVD richting gaat. De enkele huisarts die wel sociaal blijft foetert op FaceBook en Twitter, maar vecht helaas tegen de bierkaai.
Sander Slot 1
Laatst hoorde ik van mijn partner dat ze de uitgevoerde DBC's soms 3x in moet voeren, omdat de systemen van ziekenhuis, verzekeraar en kwaliteitsinstantie niet met elkaar overweg kunnen. Te gek (en te duur) voor woorden.
Naar mijn mening moeten we terug naar vertrouwen. Dat kan door de financiele (behandel) prikkels uit het systeem te halen. Stoplichtsystemen (eerder toegelicht op FTM) af te schaffen door vertrouwen te hebben in elkaars oordeel.
Het lijkt me een interessante avond, maar ik mis de 'handjes aan het bed' aan tafel. (Huis)Artsen en zorgverzekeraar/inkoper zouden mijn inziens veel aan de discussie kunnen toevoegen
Lydia Lembeck 12
Sander SlotVerder eens dat de huisartsen aan de discussie kunnen toevoegen, als ze durven. Ze zijn er wel, trouwens; http://devogelvrijehuisarts.nl/
Geert Slock 4
Voor hooglaagbedden, anti decubitus matras, dieetvoeding ,etc moet een nodeloos gecompliceerde aanvraagprocedure doorlopen worden die varieert naargelang de leverancier en de eisen van de zorgverzekeraar.
De meeste oudere patienten kunnen dit zelf niet (vaak moet het online) en dus moeten wij hier allerlei zaken invullen en opgeven waar een leverancier volgens mij helemaal geen zaken mij heeft, maar als ze niet voldoende gegevens hebben weigeren de leveranciers het artikel te leveren waar de patient wettelijk gewoon recht op heeft. Verder kan het zomaar gebeuren dat leverancier X ineens geen contract meer heeft met zorgverzekeraar Y en dan moeten we gaan uitzoeken wie nu wel de leverancier voor dit artikel is en hoe de aanvraagprocedure daar loopt.
Er moet hier dringend wat aan gebeuren maar niemand doet iets.