
Jan Kuitenbrouwer kapt een pad door de online jungle. Lees meer
2018 was het jaar van de Grote Internet Ontnuchtering. Voor het eerst zagen we de techindustrie met haar datahonger als een Godzilla, die dreunend onze privacy vermorzelt. Jan Kuitenbrouwer signaleert een kentering en kapt tweewekelijks een pad door de online jungle.
Voor wie de klok tikt: Trumps handelsoorlog tegen Chinese tech-bedrijven
De comeback van de corona-app
Zuckerberg moet kiezen uit twee kwaden
Trumps brandweerwagen
In het beloofde land doen we alles op afstand
Hippe Hugo en de appathon
Technoangst is een slechte raadgever
Gezondheid in ruil voor vrijheid
Staatsgreep in cyberspace
De liegrobots komen!
Campagne ‘Stop hate for profit’, juni 2020 © Sascha Steinbach / EPA
Zuckerberg moet kiezen uit twee kwaden
De Democraten willen Facebook en andere tech-monopolies in stukken ophakken, de Republikeinen hebben Facebook nodig als wapen in hun informatieoorlog en de adverteerders willen een clean reclameplatform. Die laatsten lopen nu met honderden miljoenen dollars tegelijk weg. Mark Zuckerberg zal moeten kiezen: afscheid nemen van miljarden dollars en Trump helpen met zijn campagne, of grote schoonmaak houden en een Democratisch antitrust-offensief trotseren.
Een van de meest bizarre dingen die ik ooit op televisie zag speelde zich af in het ochtendprogramma van MSNBC, Morning Joe, gepresenteerd door Joe Scarborough en Mika Brzezinski. Neem twee paracetamol, ga een kwartiertje liggen en kijk dan naar deze clip uit de uitzending van 17 juni, een monoloog van Scarborough. Duur: 7 minuten. Mikpunt: Facebook. Dat te weinig doet om haattaal en oproepen tot geweld te onderdrukken, dat gebruikers welbewust richting extremistische content duwt, dat de democratie uitholt, dat levens in gevaar brengt, dat de onlusten rond de dood van George Floyd aanwakkert, daar honderden miljarden per jaar aan verdient, en daar aansprakelijk voor dient te worden gesteld – aldus Morning Joe, nog net niet schuimbekkend van razernij. Scarborough mag zijn versterker graag op 11 zetten, maar zo TOTAAL DOOR HET LINT ging hij bij mijn weten niet eerder.
Ooit was hij congreslid voor de Republikeinen, tegenwoordig is hij independent, en vriend en vijand zijn het erover eens: als iemand een scherpe neus heeft voor de stemming in Washington, dan is hij het. En inderdaad, Scarboroughs verbale cannonade was een startsein.
Het Facebook-aandeel daalde scherp, het bedrijf werd in nog geen twee weken tijd 60 miljard dollar minder waard
Een paar dagen later begon het: adverteerders vinden de risico’s om op Facebook geassocieerd te worden met haattaal te groot, krijgen van Facebook te weinig garanties dat dat niet zal gebeuren en schrappen Facebook uit hun mediamix. Een greep: Coca-Cola, Unilever, Starbucks, Adidas, Reebok, Bestbuy, Ford, Hershey’s, HP, Honda, Levi’s, Microsoft, Northface, Pfizer, Puma, Starbucks, Unilever en Verizon, samen goed voor een klein miljard aan Facebook-budget, schortten hun reclame op.
Het Facebook-aandeel daalde scherp, het bedrijf werd in nog geen twee weken tijd 60 miljard dollar minder waard. Facebook probeerde de exodus te stoppen met persberichten over nieuwe, scherpere beleidsregels ten aanzien van haattaal en desinformatie, maar de uittocht ging gewoon door. Zuckerberg heeft zo lang, zo hardnekkig geweigerd om dit soort maatregelen te nemen, dat wat hij nu inderhaast aan beloften uit zijn mouw schudt niet erg geloofwaardig is. Of deze machtige adverteerders nu gemotiveerd worden door ethiek of opportunisme, uiteindelijk maakt dat weinig uit, Facebook is een reputationeel mijnenveld dat zij liever links laten liggen, in elk geval voorlopig.
Een kritieke fout die Donald Trump lijkt te maken, is dat hij aanneemt dat andere ondernemers even nihilistisch en amoreel zijn als hijzelf, en dat ze een lucratief reclamemedium echt niet de rug zullen toekeren vanwege de voetzoekers die hij om zich heen strooit, maar daar vergist hij zich dus in. Behalve Trump en het handjevol desperado’s dat hij om zich heen heeft, vindt niemand dit nog langer acceptabel. Het dringt niet tot Trump door. Op 26 juni retweette hij nog een videoclipje van een paar trouwe fans, terwijl zij met geheven arm ‘white power’ scandeerden.
De techlash is terug!
Een paar weken geleden signaleerde ik hier nog dat Washington het strafmatje voor Big Tech leek te hebben opgeborgen. De coronacrisis herinnerde ons aan de zegeningen van het digitale leven, Big Tech zou ons met slimme apps beschermen tegen besmetting en de weg bereiden naar een wereld van ‘tele-everything’, zoals oud-ceo van Google Eric Schmidt het noemt. Maar niets zo wendbaar als de wind van de politiek. De techlash is terug!
"De meerderheid van de gebruikers is waarschijnlijk blij dat Trump nu soms door Twitter op de vingers getikt wordt"
Mark Zuckerberg zit in een ongelooflijk lastige positie, en met deze reclameboycot is die zo mogelijk nog neteliger geworden. Voor elke reden die Facebook heeft om conservatief Amerika niet tegen de haren in te strijken, is er een goede reden om dat wel te doen, en voor elke reden om progressief Amerika te paaien, is er een reden om dat niet te doen.
Twitter heeft het wat dit betreft makkelijker. De Twitter-gemeenschap is jonger en progressiever dan die van Facebook. Bij de demonstraties van Black Lives Matter in 2014 in Ferguson, Missouri, liep Twitter-oprichter en ceo Jack Dorsey mee en bracht live verslag uit op Twitter. De meerderheid van de gebruikers is waarschijnlijk blij dat Trump nu soms door Twitter op de vingers getikt wordt.
Bij Facebook ligt het moeilijker, de Facebook-populatie is ouder en conservatiever. Als Facebook een politieke bias heeft, dan is die niet progressief, zoals conservatieven in Amerika beweren, maar juist conservatief.
Facebook hoopt op de Republikeinen
Het grootste platform voor de analyse van internet-trends is CrowdTangle. Zij maken een top-tien van de meest gedeelde Facebook-content per dag. The New York Times keek laatst naar de lijst van 21 juni jl. Op 1: een posting van Trump over zijn ralley in Tulsa. 2: een posting over Trumps rally in Tulsa. 3: een rechts-radicale tv-dominee spuwt zijn gal over de corona-hoax en Anthony Fauci. 4: Hugh Jackman feliciteert zijn vader met vaderdag. 5: een post van de pro-Trump activist Terrence Williams. 6: iets uit Breitbart. 7: iets van Fox News. Enzovoorts.
Met hun plannen voor een antitrust-offensief tegen de tech-monopolisten vormen de Democraten een ‘existentiële bedreiging’ voor Facebook
Zeker driekwart van die toptien bestaat doorgaans uit rechts-conservatieve content. Nota bene op de dag dat Mark Zuckerberg zich solidair verklaarde met Black Lives Matter en zijn steun toezegde, was Facebooks hit van de dag een rabiaat betoog van Candace Owens dat BLM een hoax is, racisme bij de politie ‘een mythe’ is en George Floyd een misdadiger en een ‘horrible human being’ was.
Facebook is een zeer belangrijk medium voor Trump en de Republikeinen. Met hun plannen voor een antitrust-offensief tegen de tech-monopolisten vormen de Democraten voor Facebook een ‘existentiële bedreiging’, zoals Zuckerberg het formuleerde. De Republikeinen zijn z’n enige hoop op niet al te veel hinder uit Washington. Dat is vermoedelijk ook de reden dat Facebook weinig moeite doet om het verwijt van liberal bias te ontkrachten: dat vormt een goed alibi om rechtse overtredingen door de vingers te zien, inclusief die van Trump.
Zodat Facebook (en dochterbedrijf Instagram) nu nog de enige sociale-mediaplatforms zijn die politici ongehinderd haattaal en nepnieuws laten verspreiden. Dat begint adverteerders de keel uit te hangen. (Overigens is reclame voor bedrijven altijd het eerste waarop ze bezuinigen in tijden van crisis. Als je zo’n bezuiniging kunt verpakken in een nobel, ethisch motief – des te beter.)
Dossier
Volg de datadictatuur
2018 was het jaar van de Grote Internet Ontnuchtering. Voor het eerst zagen we de techindustrie met haar datahonger als een Godzilla, die dreunend onze privacy vermorzelt. Jan Kuitenbrouwer signaleert een kentering en kapt tweewekelijks een pad door de online jungle.
Ook onder het personeel van Facebook groeit het verzet tegen dit (non-)beleid. Silicon Valley-werknemers zijn overwegend progressief en beginnen zich te generen voor het rechtse imago van Facebook, terwijl werkgevers als Twitter hun verantwoordelijkheid nemen en laten zien waar hun principes liggen. Begin juni legden enkele tientallen Facebook-werknemers het werk neer uit protest tegen het gedogen van Trump. ‘Wij nemen de dag vrij om te demonstreren tegen racisme,’ luidde het briefje op hun virtuele desktop. Twee hooggeplaatste software-engineers namen ontslag vanwege hun gewetensbezwaren. ‘Keer op keer plaatst Trump weerzinwekkende, gerichte boodschappen waarvoor iedere andere Facebook-gebruiker geblokkeerd zou worden,’ schreef een van hen. De arbeidsmarkt van Silicon Valley is uiterst competitief, en muiterij op enige schaal zou voor Facebook een groot probleem zijn, maar is zeker niet denkbeeldig. Goed Facebook-personeel kan overal aan de slag.
Kortom: Zuckerberg zit klem tussen een rotsblok en iets hards.
Het diepste motief achter zijn keuzes leek altijd groei, winst, rijkdom, zakelijk succes. Maar als dat zo was, had hij geluisterd naar zijn adverteerders en het niet op een boycot aan laten komen. Door Trump en andere trollen te ontzien, heeft hij een keuze gemaakt die hem geld kost. Op papier is hij de afgelopen weken 7,2 miljard dollar armer geworden. Zijn afweging kan zijn geweest dat ruzie met Trump en de Republikeinen hem op langere termijn nog veel meer zou kunnen kosten. In dat geval zijn zijn motieven dus wel degelijk financieel, maar laat hij de lange termijn prevaleren op de korte. Hoe lang zou hij dat volhouden?
Einde aan de onschendbaarheid?
De politieke consensus dat Big Tech te machtig is geworden, wordt steeds hechter. Ook tegen de uiterst monopolistische appstores van Apple en Microsoft rijst het verzet. Apple heeft de absolute macht om apps toegang tot de store te weigeren, strijkt 30 procent op van elke transactie die via zo’n app plaatsvindt en weigert steeds vaker apps op te nemen als zij geen in-app aankopen faciliteren. App-ontwikkelaars klagen daar al jaren over, anoniem, bang voor repercussies, want verwijdering van een app uit de Appstore kan het einde van een compleet bedrijf betekenen.
Meer aansprakelijkheid, meer verantwoordelijkheid, meer factchecking, meer kwaliteit. Minder tinnef, kort gezegd
Maar onlangs werd dat zwijgen doorbroken door een financieel onafhankelijke app-ontwikkelaar die het niet langer pikt en zijn collega’s oproept de strijd aan te gaan. De voorzitter van de parlementaire commissie die dit soort zaken onderzoekt, typeerde Apples app-strategie onlangs als ‘highway robbery’. Als hardware-specialist met een (al met al) beperkt marktaandeel trok Apple tot nu toe weinig vuur vanuit het antitrust-kamp, maar als misbruiker van zijn macht op de softwaremarkt komt het nu ook in beeld. Industry-watcher en Apple-fan van het eerste uur John Gruber noemt het beleid van Tim Cook ‘verraad aan het gedachtengoed van Steve Jobs’.
Donald Trump én Joe Biden vinden nu dat het gepantserde schild van onschendbaarheid waarachter de tech-sector zich verschuilt, een anachronisme is geworden en moet worden doorbroken. Hun motieven lopen uiteen, Biden wil de platforms dwingen beter te modereren en filteren, Trump wil vooral dat Twitter ophoudt hem te beknotten en dat Facebook er niet mee begint, maar die schijnbare eensgezindheid geeft gematigde Republikeinen wel de kans om hún internet-agenda in gang te zetten. Die voor een groot deel spoort met wat de Democraten willen: meer aansprakelijkheid, meer verantwoordelijkheid, meer factchecking, meer kwaliteit. Minder tinnef, kort gezegd.
In het congres ligt nu een bipartisan wetsvoorstel (de ‘PACT Act’, de Platform Accountability and Consumer Transparency Act) dat de platforms verplicht openbaar te maken hoe en waarom zij filteren; een kleine maar gevoelige stap richting aansprakelijkheid. De platforms zijn ook immuun tegen claims vanuit de overheid, die machteloos staat als internet-content de openbare orde bedreigt – onder PACT zou die immuniteit vervallen, mogelijk met een lange reeks rechtszaken tot gevolg. ‘Er is nu brede politieke consensus dat de internetwetgeving rijp is voor hervorming,’ zegt Republikein John Thune, een van de twee indieners van PACT. ‘En dit wetsvoorstel is een scalpel, geen sloophamer.’ (Lees: zoals die executive order van Trump).
Big Tech heeft een zware campagne opgezet om PACT tegen te houden, met de inmiddels welbekende argumentatie: wij kunnen dit beter zelf regelen, maar veel gehoor vinden zij nog niet. Dat belooft Mark Zuckerberg immers al jaren. En zoals Joe Scarborough de Amerikaanse huiskamer in schreeuwde: daar komt bitter weinig van terecht.
47 Bijdragen
Anton Van de Haar 8
Hmm, als je naar de volgende grafiek kijkt, dan zie je een kort dipje dat snel weer werd weggepoetst. Kennelijk verwacht de gemiddelde belegger vooralsnog dat Zuckerberg gewoon door kan gaan met het onbelemmerd exploiteren van zijn zeer winstgevende haatmachine.
https://bigcharts.marketwatch.com/quickchart/quickchart.asp?symb=FB&insttype=Stock&freq=1&show=&time=7
Jan Kuitenbrouwer 5
Anton Van de HaarHenkjan de Krijger 3
Jan KuitenbrouwerJan Kuitenbrouwer 5
Henkjan de KrijgerSicco Kamminga 4
Jan KuitenbrouwerDat maakt het ook lastig om iets te veranderen, er zijn erg veel mensen en bedrijven afhankelijk van Big Tech.
Renée Zondervan 3
En degenen die protesteerden...Ach, veel van de klagers zijn van het zelfde laken een pak. Zolang mensen, kranten, bedrijven ed FaceBook en Twitter blijven gebruiken bv om te kunnen reageren op iets of om wat te bestellen...blijft alles zoals het was.
Hij zit helemaal niet klem. Mensen kunnen makkelijk overstappen naar DuckDuckGo en anderen, naar MeWe enz. Maar ze doen het niet, omdat het gemakzucht is, en er ook ingeramd is, ook door Gates met zijn Microsoft. Ik heb geen FB, geen Twitter e.d. ik mis het niet, omdat ik er nooit aan begonnen ben.
Mensen die klagen dat ze gemanipuleerd worden bv met verkiezingen of Corona informatie, en boos zijn dat hun data gejat worden, moeten eerst maar eens naar hun eigen facilicerende gedrag kijken. Dat kranten en bedrijven reacties krijgen van alleen FB klanten...idem!
Het was DuckDuckGo die gister een waarschuwing maar demonstranten uit deed gaan dat ze hun data moeten beschermen willen ze niet getraceerd worden... Ook de GGD wil inzage in onze bewegingen... Big Brother is massaal watching you....is al jaren bezig... Dus niet klagen als je zelf geen actie onderneemt!
F. J. (Frans) van Kampenhout
Renée Zondervan[Verwijderd]
Dat medewerkers van Facebook in opstand komen, bevestigt alleen maar dat daar ook allerlei sneeuwvlokjes werkzaam zijn. Waarom hoor ik in dit artikel niets over de toestanden bij de New York Times? Waar iemand moest vertrekken, omdat sneeuwvlokjes het niet leuk vonden, dat iemand een conservatief opiniestuk had geplaatst (waar heel veel mensen in de VS achter stonden trouwens). Dit lijkt meer op censuur dan op kwaliteitscontrole.
De verschillende social media platformen hebben een expliciete uitzonderingspositie gekregen, als ze gaan modereren, dan worden ze uitgever, en dan zijn ze hun speciale positie kwijt. Dan worden ze ook expliciet juridisch verantwoordelijk voor de uitspraken die ze op hun platform toelaten.
Dat is waar dit allemaal om draait; het is vrijwel onmogelijk (inspanning en geld) om dat op zo'n schaal te doen, bij dit soort platformen.
Koen van Gils 1
[Verwijderd]Jan Kuitenbrouwer 5
Koen van Gils[Verwijderd]
Koen van GilsWat betreft inkomsten is er nog een detail bij Facebook; ze hebben in het verleden (of nog steeds?) de boel opgelicht met het berekenen van het zogenaamde aantal views, dus adverteerders waren al enigszins ontevreden met Facebook. De echte waarde van Facebook zit meer in de hoeveelheid gegevens die ze inmiddels al hebben verzameld trouwens.
Jan Kuitenbrouwer 5
[Verwijderd]Roland van Laar 3
Jan KuitenbrouwerSicco Kamminga 4
Roland van LaarSicco Kamminga 4
[Verwijderd]Je niet te controleren vergelijking met de Times is vals want de Times is zeer veel kleiner dan Facebook.
[Verwijderd]
Sicco KammingaMijn indruk is dat er heel vaak uitspraken (of filmpjes) uit de context worden gehaald, om het een heel andere draai te geven. Wat dat betreft zou het beter zijn, om mensen op te voeden om kritisch naar bronnen van informatie te kijken in het algemeen. Censuur, zoals nu heel vaak vanuit bepaalde hoeken om wordt gevraagd, is, per definitie, een slechte zaak.
Facebook is inderdaad veel groter dan de NYT, maar heeft niet zoveel aanzien als de NYT. Verder is de roep om censuur iets wat ook de reguliere media (in ieder geval in de VS) geïnfecteerd heeft. Op deze manier vernietigt de media zichzelf, zoals Matt Taibbi in een recent stuk zeer goed weet te verwoorden:
https://taibbi.substack.com/p/the-news-media-is-destroying-itself
De huidige gang van zaken is niet beperkt tot de grote sociale media, maar is iets wat veel breder van toepassing is.
Theo van Beuningen 4
En de unilever's en coca cola's gaan bepalen wat wel en niet kan? Super....
Jan Kuitenbrouwer 5
Theo van Beuningende hockeybrigadiers
Jan KuitenbrouwerJan Kuitenbrouwer 5
de hockeybrigadiersArno Mühren
Jan KuitenbrouwerWelke informatie is er dan precies gevaarlijk? Wie zijn de poortwachters van de "waarheid"? De zogenaamd onafhankelijke fact-checkers die Facebook inhuurt? Wat zijn hun normen, waarden en overtuigingen? Wat is hun politieke voorkeur?
We zien in realiteit dat zgn. fact-checkers zich niet aan feiten houden maar meer aan zwartmaking doen of een ongefundeerd "waar / onwaar" oordeel geven. Zelfs al gaan we ervan uit dat de mensen achter fact-checks neutraal zijn, dan is de wetenschap ook voortdurend in beweging en zijn veel zaken niet zwart-wit te vangen in een goed of fout. De wereld is complex en genuanceerd, daarom is het belangrijk dat mensen zelf een mening vormen uit de beschikbare informatie. Rommelig ja, maar ook eigen verantwoordelijkheid. Gevaarlijk juist als informatie wordt gecensureerd door een al zeer machtig platform zoals Facebook.
Hier zijn wat interessante video's om een wellicht genuanceerder beeld hierover te vormen
https://www.youtube.com/watch?v=mBXSgVjMGrw
https://youtu.be/rtirKL_XmGg
https://youtu.be/yvyFSEs7Zv0
Jan Kuitenbrouwer 5
Arno MührenTheo van Beuningen 4
Jan KuitenbrouwerJan Kuitenbrouwer 5
Theo van BeuningenTheo van Beuningen 4
Jan KuitenbrouwerSicco Kamminga 4
Jan KuitenbrouwerJan Kuitenbrouwer 5
Sicco KammingaTheo van Beuningen 4
Jan KuitenbrouwerHans van Swoll 5
Jan KuitenbrouwerNaar mijn mening een redelijk beperkte definitie. Volgens mij gaat het bij censuur van staatswege niet alleen om 'meningen', maar wel degelijk ook om onwelgevallige feitelijkheden. Voorbeelden?. Volgens mij mocht je in de Tweede Wereldoorlog echt niet naar radio Oranje luisteren; volgens mij mocht je echt niet in de Telegraaf zetten dat de geallieerden in Normandië waren geland; volgens mij zijn in bepaalde dictatoriale landen zoals China bepaalde internetsites geblokkeerd.
Ik neem aan dat u dat soort beperkingen geen 'censuur' noemt, maar iets anders?
Jan Kuitenbrouwer 5
Hans van SwollHans van Swoll 5
Jan Kuitenbrouwer[Verwijderd]
Jan KuitenbrouwerMijns inziens zouden we moeten beginnen bepaalde grote spelers in stukken te knippen, en ervoor te zorgen dat ze niet meer zo dominant zijn. Dat geeft meer ruimte aan nieuwe spelers, en aan nieuwe ontwikkelingen. Bij voorkeur niet met grote geldschieters aan de achterkant.
Jan Kuitenbrouwer 5
[Verwijderd]Theo van Beuningen 4
Sicco KammingaChris Krix
Jan Kuitenbrouwer 5
Chris KrixJan Ooms 10
Chris KrixArthur Venis 3
Jan OomsIk moet toegeven dat ik met dit soort opmerkingen ook wel wat moeite heb. En ik ben niet eens een Trump-fan. Maar goed, je mag zeggen wat je wilt. Het kleurt het artikel wel omdat mijn wenkbrauwen als vanzelf toch beginnen te fronsen als ik dat lees.
Jan Kuitenbrouwer 5
Arthur VenisFerry de Boer 7
Wat dat betreft is dit nogal een Amerikaans georiënteerd stuk. Snap het enerzijds omdat die bedrijven allemaal daar vandaan komen. Maar hier in de EU zijn ze ook wel wat aan de poten aan het zagen.
De manier waarop tech platformen onwelgevallige meningen verwijderen is gewoon censuur en zorgelijk. De hoeveelheid content die bv het ‘kapitalistische’ narratief ten aanzien van covid19 ondermijnt is in grote getallen verwijderd. Dat heeft niets met conservatief of liberaal te maken. De corrupte rot in beide kanten is namelijk net zo groot. En zo lang men elkaar lekker de tent uit kan vechten kan dat gewoon door gaan. En dat gebeurt hier in Europa net zo goed overigens.
Jan Kuitenbrouwer 5
Ferry de BoerFerry de Boer 7
Jan KuitenbrouwerJan Kuitenbrouwer 5
Ferry de BoerFrans Koenz 1
Al Dam 3
Obama heeft er ook gretig gebruik van gemaakt tijdens zijn campagne. Dat personeel morele bezwaren heeft tegen inhoudelijk rechtse boodschappen klinkt behoorlijk anti democratisch en gaat tegen de vrijheid van meningsuiting in.
Dat er controle is/komt op berichten vind ik wel nodig. Ik zou zelf zeggen, sta alleen niet politieke berichten toe.
Eveline Bernard 6
Al Dam[Verwijderd]
Eveline BernardEn omdat men niet schroomt om 10+ jaar terug te gaan in de tijdlijn, kun je ineens zijn ingehaald, ten aanzien van wat als acceptabele mening wordt gezien.