Hij stond op het punt om naar Canada te emigreren. Maar nog net voor kerst werd voormalig RBS-valutahandelaar Paul Nash (48) gearresteerd. Vanwege zijn rol in het manipulatieschandaal waar grootbanken wereldwijd mee in verband worden gebracht. Nash gaat daarmee de boeken in als de eerste valutahandelaar die van zijn bed is gelicht in het schandaal dat zich afspeelde in een van 's werelds grootste financiële markten. Nash was in oktober 2013 al geschorst door RBS (Royal Bank of Scotland). Hij was daar verantwoordelijk voor de handel in pond sterling. Uit de schikkingsdocumenten van de Britse toezichthouder Financial Conduct Authority (FCA) bleek juist dát geld behoorlijk te stinken, zeker bij het valutapaar pond-dollar. Dat werd niet voor niets door handelaren aangeduid worden als 'Betty Grable' – een knipoog naar één van Amerika's felst begeerde pinup-girls tijdens de Tweede Wereldoorlog – want tegelijkertijd passeerden de meest onkuise manipulatietactieken de revue.

Foto: Betty Grable, de muze van FX-handelaren

Betty Grable

Toezichthouder FCA stelde middels een reconstructie onder meer vast dat een RBS-handelaar (het is niet zeker of dit Nash betreft) samen met handelaren van andere banken via een besloten chatgroep een kunstmatig opgestuwde verkoopgolf van Britse ponden veroorzaakte. Met als doel de pond-dollarkoers op de London-fix zo laag mogelijk te zetten – hetgeen ongunstig is voor hun klant - zodat zij even daarvoor konden cashen op het moment dat “Betty Grable” nog aantrekkelijker was. [voor een volledige uitleg zie dit FTM-artikel]. Het lukte de RBS-handelaar om zo een transactiewinst van 615 duizend dollar te behalen. Op één dag. Dergelijke flitswinsten droegen substantieel bij aan het behalen van hun targets. Nóg zo’n deal en de kostenbasis van een fx-handelaar was alweer gedekt. Voor een heel jaar.

de Yen-handelaar zal bij RBS zo'n 1,7 miljoen pond hebben verdiend

Ingewijden in de Londense fx-wereld wisten FTM eerder te vertellen dat een desk in Londen zo’n 1 miljoen pond bedraagt. Zodra dat bedrag is binnengehaald, begint de bonusteller te lopen, van soms wel 7 procent. De bedragen kunnen flink oplopen: een voormalige senior fx-handelaar van RBS heeft op zijn Linkedin-profiel nog trots vermeld: ‘From 2006-2012 i covered the Yen making 30 millions pounds in the six months period.’ Daarvan uitgaande zal de Yen-handelaar bij RBS bijna 1,7 miljoen pond hebben verdiend.

Klanten genaaid

Een voormalig directeur bij een toonaangevende bank in de internationale forex-handel, die anoniem wenst te blijven vanwege zijn huidige werkzaamheden, schetst tegenover Follow The Money een niet al te rooskleurig beeld van valutahandelaren. ‘Ik heb in mijn leven met veel mensen sollicitatiegesprekken gevoerd. Het deed er eigenlijk niet zoveel toe wat voor opleiding ze hadden. Econometriestudenten zijn natuurlijk goed in het berekenen van valuta-opties, maar het vergt vooral een bepaalde mentaliteit en een laagje eelt op je ziel om op een valutadesk te slagen.’ Het eeltlaagje komt van pas zodra er naïeve klanten aankloppen met valuta-orders. ‘Bij kleinere klanten is er vaak sprake van asymmetrie op kennisniveau. Handelaren in de dealingroom weten veel beter wat de exacte koers is, daar komt ook een groot deel van de revenuen van banken vandaan. Als een handelaar doorheeft dat hij een klant aan de lijn heeft die niet weet waar de koers ligt, zit het in de aard van het beestje om daar misbruik van te maken.’

'Als een handelaar een klant aan de lijn heeft die niet weet waar de koers ligt, zit het in de aard van het beestje om daar misbruik van te maken'

Een praktijkvoorbeeld? 'Betaal 1 miljoen dollar aan die en die ten laste van mijn eurorekening.' Van dat soort opdrachten smullen banken. In de praktijk geeft de backoffice de opdracht aan de dealingroom: 'koop een miljoen dollar' ten behoeve van klant A. De desbetreffende handelaar moet dan de transactie doen in de markt, maar die gaat dan kijken: wat is de high en wat is de low koers deze dag? Binnen die range kiest hij de meest gunstige koers. Voor zichzelf. En de klant heeft geen idee wanneer de conversie [op de high of op de low, red.] is gedaan, dus, ja, een discussie wordt dan ook heel moeilijk.’

Handelaren in de hoek gedreven

Valutahandelaren zitten nu in de hoek waar de klappen vallen. Op basis van salarisstroken voorspelde arbeidsonderzoeksbureau Emolument halverwege vorig jaar al dat de beloning van valutahandelaren in 2014 in een vrije val zou komen. De gemiddelde bonus bij de valuta-afdeling komt op 134 duizend pond uit, 43 procent lager dan het jaar daarvoor. De redenen voor deze daling komen in een Bloombergartikel aan bod: het handelsvolume is lager, de spreads slinken, er is een overschot aan valutahandelaren en er zijn vorig jaar nieuwe EUregels van kracht geworden, die ervoor zorgen dat bonussen nog maar maximaal twee maal het vaste salaris mogen bedragen. ‘There is no need to pay because they aren’t going anywhere and also after the noise with the scandal, banks prefer to keep their head below the parapet and therefore by not paying even ordinary bonuses they are avoiding any attention,’ luidde de toelichting van een headhunter aan Bloomberg.

‘I would prefer to keep out of all of it'

Het voor het overgrote deel nog in staatshanden verkerende RBS kreeg ook een financiële draai om de oren. In de eerste schikkingsronde kreeg de bank door Amerikaanse, Zwitserse en Britse toezichthouders een boete opgelegd van 634 miljoen dollar (537 miljoen euro). Het Amerikaanse ministerie van Justitie, de financiële toezichthouder van New York en het Britse Serious Fraud Office moeten in de tweede ronde nog aan bod komen. RBS kan zich volgens een dinsdag uitgekomen rapport van Morgan Stanley klaarmaken voor nog eens 10,6 miljard dollar aan boetes in de nasleep van het valutaschandaal en de verkoop van risicovolle hypotheken. Het Serious Fraud Office heeft alvast een tikje uitgedeeld met de arrestatie van Nash, die overigens nog geen officiële aanklacht heeft gekregen. Nash is inmiddels op borgtocht vrij onder de conditie dat hij bereikbaar is op een vast adres in Brits Columbia, Canada. De schrik zit er goed in bij andere voormalige RBS-valutahandelaren. ‘In light of all the revelations in the press I would like to take this opportunity to decline,’ beantwoordt een voormalige RBS-handelaar een interviewverzoek van Follow The Money . ‘I would prefer to keep out of all of it.’   dennis@ftm.nl