
Van Doorne – dat nu ook The Voice onderzoekt – onder vuur over ‘nalatig’ onderzoek bij EY
Advocatenkantoor Van Doorne, dat vaak wordt ingehuurd door bedrijven om interne misstanden te onderzoeken, heeft niets gedaan met het gegeven dat er contact is geweest tussen EY en concurrent Accenture over een toeleverancier van software. Dat Van Doorne daarvan op de hoogte was, blijkt uit een bandopname in bezit van Follow the Money. Dat is omstreden, omdat een dergelijk contact in strijd kan zijn met wetgeving.
‘Waarom heb je dat in godsnaam gedaan?!’ Wouter van Gelderen, partner bij consultancybedrijf EY, is stomverbaasd als hij hoort wat zijn collega – laten we hem ‘Partner X’ noemen – te vertellen heeft. Het is 2019 en in een van de vele vergaderruimtes van het EY-pand aan de Amsterdamse Zuidas liet X zojuist weten dat hij contact had met medewerkers van het concurrerende Accenture. Ze bespraken Accentures ervaringen met een toeleverancier van factureringssoftware.
Zowel EY als Accenture bieden grote bedrijven een softwarepakket voor hun facturering. Het nieuwe pakket van EY, waar Van Gelderen bij betrokken was, had al proefgedraaid bij onder andere chemiereus Bayer.
Van Gelderen, zo vertelt hij aan Follow the Money, is verbijsterd. Want het contact dat zijn collega X met Accenture had mag onschuldig klinken, dat is het niet. Concurrerende bedrijven kunnen niet zomaar off the record informatie delen over toeleveranciers. Voor je het weet is sprake van marktmanipulatie en dat mag niet van de mededingingswet. Samenspannen door bedrijven die feitelijk met elkaar concurreren is streng verboden en kan worden bestraft met hoge boetes. Er is zelfs een aparte toezichthouder voor: de Autoriteit Consument en Markt.
Van Gelderen maakt bij collega’s en meerderen melding van de contacten tussen Partner X en Accenture. De kwestie wordt onder andere voorgelegd aan Hervé Labaude, plaatsvervangend hoofd juridische zaken EY Europa, Midden-Oosten, India en Afrika. . Labaude heeft gezegd dat de ‘mededingingsrechtelijke componenten’ ‘heel serieus’ zijn, zo verklaart Nicole Evers, hoofd juridische zaken van EY Nederland, later in een telefoongesprek met Van Gelderen.
Haast niemand heeft het resultaat van het onderzoek, ook EY zelf niet
EY schakelt daarom de advocaten van Van Doorne in, een Zuidas-kantoor dat is gespecialiseerd in forensisch onderzoek bij bedrijven. Van Doorne doet nu bijvoorbeeld in opdracht van tv-producent ITV onderzoek naar mogelijk seksueel grensoverschrijdend gedrag bij het talentenjacht-programma The Voice of Holland. Zowel bij The Voice als in dit onderzoek bij EY is het onderzoek in handen van Vanessa Liem, eerder een specialist in forensisch onderzoek bij De Brauw Blackstone Westbroek.
Twee onderzoekers van Van Doorne hebben voor de klus bij EY acht medewerkers van consultancybedrijf gesproken, waaronder Partner X en Van Gelderen. Haast niemand heeft het resultaat van het onderzoek, ook EY zelf niet. De opdrachtgever heeft alleen een samenvatting met conclusies gelezen, en volgens EY blijkt daaruit dat er weinig aan de hand is.
Maar Van Gelderen ziet dat anders. Hij heeft delen van het gesprek met de twee onderzoekers van Van Doorne in handen gekregen. Uit dat gesprek bleek dat volgens hen wel degelijk ‘vast staat’ dat er contacten zijn geweest tussen Partner X en Accenture over de leverancier van software (zie kader).
Vanessa Liem: ‘Wat is de kans van slagen [van dit project]? Zo kwam het punt op, in die meeting, over Accenture. [Partner X] zou volgens jou [Van Gelderen, red.] de strategie van EY hebben gedeeld met Accenture. Maar wij hebben begrepen... Nou ja, dat… hè… Dat er contact is geweest, staat volgens mij vast. Alleen, dat zou zijn geweest om te verifiëren of Accenture inderdaad gebruik maakte van de diensten van de club die voorgedragen werd. Klopt dat? Is dat waar het over ging?’
Van Gelderen: ‘[Partner X] heeft gezegd tijdens het gesprek dat hij de strategie omtrent deze propositie tegen Accenture… met Accenture heeft gedeeld. [stilte] That’s it.’
Onderzoeker 2 van Van Doorne: ‘De strategie. Dus niet zozeer de verificatie of bij Accenture ook dit product gebruikt wordt? [stilte] Want dat is een andere vraag.’
De dagvaarding die Van Gelderen deze week stuurde, stelt dat Van Doorne verder had moeten rechercheren, maar door Van Gelderen aangedragen getuigen zijn niet gehoord. In plaats daarvan ‘bagatelliseren’ de onderzoekers de melding. Ze suggereren onder andere dat navraag doen bij Accenture over een leverancier van software iets heel anders is dan informatie delen over zaken als prijs of potentiële klanten, wat ze in de opname de ‘strategie’ noemen.
De onderzoekers van Van Doorne, dat vaker opdrachten krijgt van EY, houden volgens de dagvaarding de opdrachtgever in de luwte: het betreft immers een partner van het bedrijf, en EY heeft meer te verliezen dan te winnen bij een mededingingszaak.
Van Doorne had verder moeten rechercheren, maar in plaats daarvan ‘bagatelliseren’ de onderzoekers volgens Van Gelderen de melding
Dergelijke kritiek klinkt al langer over ingehuurd extern onderzoek; er is vaker gebleken dat advocatenkantoren in zulke, zogenaamd ‘onafhankelijke’ onderzoeken proberen hun opdrachtgevers te plezieren in plaats van aan waarheidsvinding te doen. De laatste tijd gebeurt dat al minder, omdat zowel het gerechtshof Amsterdam als de Orde van Advocaten hebben gesteld dat advocatenkantoren die dergelijk onderzoek doen, dat niet langer als ‘onafhankelijk’ moeten voorstellen.
Een woordvoerder van EY laat weten dat de onderzoekers ‘constateerden’ dat ‘er geen aanleiding was om te veronderstellen dat EY strategische informatie heeft gedeeld’. 'Het gesprek tussen Van Doorne en Van Gelderen heeft plaatsgevonden omdat EY aan Van Doorne opdracht heeft gegeven om het onderzoek te doen. Dit naar aanleiding van enkele uitingen door Van Gelderen.'
Dagvaarding
Omdat Van Doorne het onderzoek volgens Van Gelderen niet goed heeft uitgevoerd, heeft hij het advocatenkantoor gedagvaard. Hij stelt Van Doorne in gebreke, omdat mede door hun ondeugdelijke rapport zijn verbintenis met EY zou zijn beëindigd.
Van Gelderen claimde afgelopen zomer al 4 miljoen euro van EY omdat hij ten onrechte het bedrijf zou zijn uitgewerkt. Van Gelderen voert meerdere procedures om zijn gelijk te halen. Zo wil hij het rapport zien dat Van Doorne heeft opgesteld en hij wil een voorlopig getuigenverhoor van EY-medewerkers, in aanloop naar een procedure over zijn claim.
Van Gelderen stelt dat Partner X, die hij aansprak op diens mogelijke overtreding, heeft gezorgd dat Van Gelderens kwaliteitsscore naar beneden is bijgesteld. Daardoor kreeg hij tot twee keer toe een loonsverlaging: eerst 10 procent over het fiscaal jaar 2018 en daarna 25 procent over 2020.
Van Gelderen ging in beroep tegen die loonsverlagingen, en wendde zich voor hulp onder andere tot Coen Boogaart, toenmalig topman van EY Nederland. Boogaart stak geen helpende hand uit, maar vond dat Van Gelderen moest ‘deëscaleren’ en zowel zijn protest tegen zijn loonsverlaging als zijn klokkenluidersmelding moest laten varen.
Uiteindelijk werd de verbintenis met Van Gelderen in juni 2020 opgezegd. Dat had volgens zijn advocaat niet gemogen, want als klokkenluider had hij juist beschermd moeten worden door EY.
7 Bijdragen
Andries Munnik 3
Ik volg het dossier met interesse.
Wietze van der Meulen 5
Dat er tussen 2 bedrijven contacten zijn over de ervaringen van de diensten van een derde lijkt mij niet ongebruikelijk. Dan zou een potentiële geïnteresseerde in een bepaald product/dienst dus ook niet naar referenties mogen vragen? Dan kunnen veel bedrijven hun website waarop vaak diverse relaties staan vermeld ook beter aanpassen…..
Ik kan me nog voorstellen dat dit bij grote accountantskantoren iets genuanceerder ligt daar dat aantal gering is en de kans op marktbeïnvloeding daarmee groter. Maar waar ligt dan de grens? Is het nog wel de vraag welke waarde je aan de ervaringen van 1 van je directe concurrenten toe moet kennen. Je kunt ook op kosten worden gejaagd met positieve adviezen over een niet al te best product/dienst.
John Interro 1
Wietze van der MeulenOngewenste (maar niet meteen strafbare) gedragingen kunnen uiteraard wél grote gevolgen hebben voor een organisatie en haar personeelsleden. Om dáár onderzoek naar te kunnen laten verrichten wordt vaak een beroep gedaan op private onderzoekers. (Overigens gebeurt dat ook steeds vaker bij strafbare feiten welke niet de hoogste prioritering krijgen en dus in de spreekwoordelijke la belanden bij de politie).
Anna De Vries
John InterroMathee Slenders
Dirk Buijs
Erwin de Waard 6
Dirk Buijs