
Het overrompelende succes van Burgerinitiatief Ons Geld inspireerde ondernemer Richard van der Linde tot de uitwerking van een nieuw type bank: een pure depositobank. Tijdens het proces van oprichting doet Van der Linde via FTM verslag van hoe dat gaat: een eigen bank beginnen. Deel 4: Nu moet er momentum komen. [Update: DNB verbiedt het gebruik van het woord 'bank']
Wat twee jaar geleden begon als een gedachte en in mei van dit jaar een serieuze kans kreeg om werkelijkheid te worden, begint steeds dichterbij te komen, maar raakt soms ook weer verder weg. Ik heb het dan over het idee voor een non-profit full reserve bank – een bank die geen leningen verstrekt, maar alleen betalingsverkeer faciliteert – als alternatief voor mensen die zonder kredietrisico giraal geld willen bewaren.
Na een onderzoek van twee maanden bleek er 800.000 euro nodig om die bank te realiseren en inmiddels is ruim 90.000 euro aan funding toegezegd door sympathisanten voor een instelling die de naam 'depositobank' zou moeten gaan dragen. Onder de naam Stichting Full Reserve – een stichting, want er is geen winstoogmerk – wordt hard door een zeer betrokken team aan dit initiatief gewerkt.
Pro bono voor de nieuwe bank
Door support van startup-ondersteuner Rockstart konden we een passende kantoorruimte betrekken, waar we dagelijks met drie, maar wekelijks met vijf mensen werken. Ieder teamlid is op zijn of haar manier al lange tijd bezig met het geldsysteem en werkt uit overtuiging aan de full reserve bank. Dat gebeurt pro bono, met uitzondering van de office manager, die een stagevergoeding ontvangt.Ieder teamlid is op zijn of haar manier al lange tijd bezig met het geldsysteem en werkt uit overtuiging aan de full reserve bankJuristen, designers, vertalers, programmeurs, payment experts en marketeers: allemaal werken ze tegen bijzondere voorwaarden, uit sympathie voor het full reserve concept. En toch zijn er momenten waarop je twijfelt, als mensen die je hoog hebt zitten niet begrijpen 'welk probleem je oplost' of het idee 'irrationeel' en 'absurd' noemen. Vechten we nu tegen windmolens of zitten we goed?
Winnaar van de hoorzitting
Op 16 oktober was er de hoorzitting van de vaste Kamercommissie Financiën over geldcreatie, naar aanleiding van Burgerinitiatief Ons Geld. Daarbij gaven verschillende partijen hun mening over de wenselijkheid van geldcreatie door commerciële banken. Het woord 'depositobank' viel daarin zo vaak dat wij na afloop vele felicitaties kregen. Er kwam van dezelfde mensen ook kritiek op het idee, met name op de commerciële haalbaarheid. Al leken de vertegenwoordigers van zowel DNB als AFM niet eens de indruk te hebben dat een depositobank een reëel probleem oplost. Wat de commerciële haalbaarheid betreft: op dat punt hebben critici mogelijk gelijk. Vind maar eens 16.000 mensen die bereid zijn de rente op hun tegoeden op te geven en ook nog eens 50 euro per jaar te betalen bij een bank die er prat op gaat geen risico te nemen met je geld, terwijl je geld bij elke andere bank tot 100.000 euro gedekt is door het Depositogarantiestelsel (DGS). We hebben het er knap lastig mee, al staat de teller inmiddels boven de 1.800. De eerste 1.000 hadden we in een week, de volgende 1.000 kosten meer energie. Als je gelooft in de bescherming onder het DGS en/of je er geen moreel bezwaar tegen hebt, dan is er inderdaad geen enkele aanleiding om bij een depositobank te gaan bankieren. Vanuit dat perspectief nemen wij het inderdaad op tegen windmolens. Maar, zoals onder andere hoogleraar Economie bij Nyenrode Business Universiteit Ivo Arnold in zijn blog aangeeft, is het DGS in een markt met slechts drie grote spelers een wassen neus. Valt een grootbank om, dan kunnen de andere dat niet dragen. En dan is er nog de morele overweging: vind je het acceptabel dat er geen alternatief is voor het fractional reserve banking-spel en dat beloningen bij banken door het gebrek aan marktwerking net iets hoger liggen dan in andere sectoren? Mocht je daar wel een probleem mee hebben, dan valt er voldoende te shoppen in de hervormingswereld.Concurrentie onder hervormers
Bankiers die we spreken begrijpen ons model, maken zich er niet erg druk over en vragen zich zelfs hardop af of zij ook niet een rekening kunnen aanbieden die buiten de boedel met de kredieten valt en waar ze een vaste vergoeding voor kunnen vragen. Het zijn vooral de hervormers die moeite hebben met ons plan.Niet de banken, maar vooral de hervormers hebben moeite met ons planOp de één of andere manier komen we telkens in mailwisselingen terecht met mensen die ons verwijten de funding voor duurzame projecten in gevaar te brengen. En door alle gelden bij de DNB te parkeren, ‘versterken [we] de macht van grote banken, want de DNB is een filiaal van de ECB geworden’. Naar ons weten is elke reserve bij de centrale bank geparkeerd tenzij het bedrag contant wordt opgenomen, hebben de ‘duurzame’ banken inmiddels ruim voldoende funding voor groene projecten en zou individueel asset management vanaf een full reserve-rekening zomaar tot meer funding voor duurzame projecten kunnen leiden. Alle handreikingen slaan deze critici echter af en voor je het weet krijg je sektarisch aandoende e-mailreacties. En er is Bunq. Die verstrekt geen leningen en ‘doet het niet voor het geld’. Ik vind het heel fijn dat er een challenger is voor bestaande banken, ik volg hun initiatief met grote interesse. Het businessmodel is – in tegenstelling tot wat de meeste media schrijven – gericht op merchants die met Bunq kosten kunnen besparen. Daarvoor zijn wel gebruikers nodig en daarom is de app gratis en kost een pas slechts negen euro. De vraag is dus of de kritische massa behaald kan worden. In dat geval zou een ‘winner takes all’-scenario niet ondenkbaar zijn. We zien Bunq niet als vervuller van onze missie, nog niet, ondanks het feit dat ze geen leningen verstrekken. Daarover in een volgende column meer.
12 Bijdragen
DrNomad
Succes!
goof
Peter
Laten we een keer ophouden met dat gezeur over morele bankieren. Dat spaargeld wat ze bij de depositobank kunnen storten bestaat bij gratie van fractional reserve bankieren. Bij de creatie van spaargelden zie ik nooit de morele bezwaren daarvan
Bovendien zijn die morele bezwaren in hoge mate gekoppeld aan het vertrouwen in banken. Heeft niks te maken met bezwaren tegen fractional reserve bankieren, maar alles met niet te risicovol bankieren. Dat maakt het faciliteren van digitale bankruns zeer gevaarlijk. U zult dan namelijk niet alleen klanten treffen die slechts uit morele bezwaren bij u bankieren, maar veelal gelukszoekers
Petrus Braun
EricSmit
Petrus BraunNajra
Gebruikers van een bank komen toch bijna dagelijks naar de site van de bank. Is het niet mogelijk om kosten neutraal te werken dmv reclame inkomsten van banners op de site? (en misschien zelfs rente te geven).
MvdB
NajraVoor een beetje rente op je betaalrekening kun je terecht bij de ASN. Kijk ook hier eens:
http://eerlijkegeldwijzer.nl/bankwijzer/
Frits
Wel eens gedacht aan "subsidie" van de overheid? Het is voor de overheid en de samenleving vele malen goedkoper om jullie jaarlijks een bescheiden subsidie te verstrekken. Goedkoper dan eens in de zoveel tijd voor tientallen miljarden banken overeind te moeten houden. Met jullie bestaan kan het DGS komen te vervallen, spaarders hebben een keuze.
Geen risico = Geen rendement
Risico = Rendement (meestal dan)
Joost Vsser
peter
Vanavond bekeken, en goed uitgelegd door Richard waarom hij hier heil in ziet. Desondanks ben ik volstrekt niet met hem eens omdat hij vindt dat het terecht is dat er mogelijkheden moeten zijn voor burgers die niet de lasten (risico) wil dragen van geld uitlenen door banken, maar wel de lusten (opbrengsten verkoop/salaris) wil hebben van geld uitlenen. Ik vind het prima dat mensen principes hebben, maar dan moeten die wel 100% consequent worden toegepast.
Stel iemand begint een bedrijf. Hij zal eigen vermogen moeten inbrengen, en daarnaast is de kans groot dat hij vreemd vermogen aantrekt. Het idee is dat de ondernemer investeert, zijn kosten doorberekent in het product, en vanuit de opbrengsten zijn lening kan aflossen. Waar het omdraait is dat vanuit de opbrengsten minimaal de kosten kunnen worden betaald, met als uiteindelijke doel dat er ook nog een stukje winst overblijft. 1 van die kostenposten is het loon van werknemers. Wat we zien is dat deze onderneming bij de bank aanklopt voor een lening, de ondernemer deze loon kan betalen vanuit die financiering, en vanuit de opbrengsten uit verkoop producten de bank kan terugbetalen. Dat is de essentie van geldcreatie: Een ondernemer krijgt een lening (schuld) maar tegelijkertijd creditgelden (spaargelden) om investeringen te doen en zo een bedrijf te kunnen runnen.
Wat stelt Richard van der Linde. Mensen die bezwaren hebben tegen fractional reserve bankieren moeten de mogelijkheid hebben om dit bij een bank te kunnen stallen die niet geld uitleent. Dat valt onder de morele bezwaren van fractional reserve bankieren.
Laten we dit dan eens gaan toepassen op de praktijk van een werknemer bij dit bedrijf. De bank leent om te investeren en 1 van de kostenposten is de salarisbetaling aan Dhr. de Vries. De salarisbetaling van dhr Vries kan plaatsvinden omdat de ondernemer een lening heeft gekregen van de bank.
Zou dhr de Vrie
MvdB
http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:89icNrb5StwJ:fd.nl/beurs/1132912/100-veilige-bank-sneuvelt-op-depositogarantiestelsel+&cd=1&hl=nl&ct=clnk&gl=nl
Leprechaun
http://www.dnb.nl/nieuws/dnb-nieuwsbrieven/nieuwsbrief-banken/nieuwsbrief-banken-januari-2016/index.jsp
Ik herinner mij nog als de dag van gisteren dat als ik zaken deed, voor de val van het communisme in 1989, met Oost-Europese bedrijven en de besprekingen in bv Wenen plaats vonden er altijd een advocaat aanwezig was.Vonden deze besprekingen in Oost-Europa plaats dan was daar altijd een stille bij (iemand van de geheime dienst van het betreffende land).
Het wordt van kwaad tot erger in ons banksterje land.