Gisteren debatteerde het Europees Parlement over een voorstel van de Europese Commissie om gas en kernenergie op te nemen in de groene taxonomie, een classificatiesysteem dat bepaalt welke activiteiten duurzaam zijn en welke niet. Het systeem is bedoeld om extra privaat kapitaal aan te trekken voor projecten die nodig zijn voor de energie- en duurzaamheidstransitie. Follow the Money beschreef gisteren de bezwaren tegen het voorstel.

Vanmiddag werd gestemd over een veto tegen de toekenning van een groen label aan gas en kernenergie. Dat veto heeft het niet gehaald. 278 Europarlementariërs steunden het veto, 328 stemden tegen. Voor een veto is een absolute meerderheid van 353 stemmen nodig. 

Gisteren stuurde de Oekraïense minister van Energie, German Galushchenko, een brief aan het Europees Parlement waarin hij zijn steun uitsprak voor het voorstel van de Commissie. Daarin schrijft hij: ‘De wederopbouw van Oekraïne vereist een voorspelbaar en gunstig investeringsklimaat voor alle technologieën die de weerbaarheid van de Oekraïense energievoorziening kunnen versterken.’

Volgens een woordvoerder van Europarlementariër Bas Eickhout, initiatiefnemer van het veto, heeft die brief er mede toe bijgedragen dat het veto onvoldoende stemmen kreeg.

Eickhout noemt het plan ‘een rampzalig signaal naar investeerders en de rest van de wereld dat de Europese Unie fossiel gas vanaf nu als duurzame investering erkent’. Hij vervolgt: ‘Dit plan is bovendien nog van voor de Russische inval in Oekraïne. Het staat haaks op de dringende opdracht van de EU om onafhankelijk te worden van Russisch gas.’

De meerderheid van de liberalen, christendemocraten, conservatieven en de eurosceptische fracties wezen het veto af, net als enkele sociaaldemocraten uit Midden- en Oost-Europa.

Volgens hen zijn investeringen in gas en kernenergie tijdelijk nodig om kolencentrales en Russisch gas sneller te kunnen uitfaseren. Ze wezen erop dat de regelgeving ‘strenge voorwaarden’ stelt aan gas en kernenergie om ‘groen’ te mogen heten. 

Voor gascentrales geldt dat ze meer vervuilende kolencentrales moeten vervangen en vanaf 2035 moeten draaien op hernieuwbare grondstoffen. Investeringen in kernenergie zijn alleen ‘groen’ als er een plan ligt om vanaf 2050 een faciliteit te hebben voor het definitief opslaan van het hoogradioactief afval.

Bijna alle groenen, de linkse fractie en de sociaaldemocraten steunden het veto. Ook enkele Scandinavische, Oostenrijkse, Luxemburgse en Duitse liberalen en christendemocraten stemden voor het veto, en weken daarmee af van de lijn van hun fractie.

Zij benadrukken dat investeringen in gas en kernenergie ook zonder groen label kunnen plaatsvinden. Zij stellen dat  gascentrales als ‘groen’ labelen juist meer Russisch gas zal aantrekken, aangezien de terminals die nodig zijn voor het importeren van vloeibaar gas uit andere landen wel van de taxonomie zijn uitgesloten.

Ook vinden de tegenstanders van een groen label voor gas en kernenergie dat de geloofwaardigheid van de taxonomie nu wordt ondermijnd. Eerder kondigde een aantal financiële instellingen, waaronder de Europese Investeringsbank, de lijn van de Europese Unie niet te zullen volgen. Zij zullen gas en kernenergie blijven uitsluiten van groen gelabelde investeringen. 

Per 1 januari 2023 maken gas en kernenergie formeel deel uit van de groene taxonomie. De regeringen van Luxemburg en Oostenrijk kondigden eerder aan naar het Europees hof te zullen stappen om dit besluit aan te vechten.