De woekerpolisaffaire

De woekerpolisaffaire is waarschijnlijk het grootste financiële schandaal uit de Nederlandse geschiedenis. Decennia lang werden miljoenen burgers willens en wetens door (levens)verzekeraars misleid en benadeeld met zogenoemde beleggingsverzekeringen die we sinds 2006 beter kennen als woekerpolissen. Journalisten Jan Hein Strop en Eric Smit volgen de woekerpolisaffaire al vanaf het moment dat die uitbrak. In 2011 publiceerde Smit met de tot inkeer gekomen tussenpersoon René Graafsma het zelfhulpboek Woekerpolis, hoe kom ik er vanaf? Het boek diende in 2011 als 'lesmateriaal' voor Kamerleden, maar die toonden zich niet de beste leerlingen. Graafsma en Smit riepen eind 2011 in een open brief in de Volkskrant de Kamer nog op om in actie te komen, maar dat mocht niet baten, de politiek wendde het hoofd af. De lobby van de verzekeraars en DNB had en heeft veel invloed in Den Haag. Het ministerie van Financiën heeft in deze kwestie vooral oog voor de belangen van de internationaal opererende verzekeraars, niet voor de belangen van burgers. De ellende met de beleggingsverzekeringen werd in 1994 al door experts voorzien. De overheid greep niet in en twintig jaar later - en vele tientallen miljarden euro aan schade verder - bevindt de inhoudelijke kennis van onze volksvertegenwoordigers zich nog steeds op een bedroevend laag niveau en laten zij zich nog steeds leiden door de belangen van de financiële sector.

Hoewel de wereld om ons heen al jaren verschijnselen van woekerpolisvermoeidheid vertoont, zal Follow the Money deze affaire blijven volgen.

28 Artikelen
Column · 24 juni 2014

Help, de woekerpolisaffaire achtervolgt me!
18 juni 2014

Aegon compenseert deel schade woekerpolis Koersplan
12 juni 2014

Nationale Nederlanden beoogt woekerpolisschade bij belastingbetaler te dumpen
3 april 2014

Kapitein Hoek 'heeft het fantastisch gedaan'
Column · 12 maart 2014

'Het woekerpolisprobleem wordt witgewassen'
10 maart 2014

Woekerwinsten - ja of nee?
8 maart 2014

De woekerpolisparadox
17 september 2013

Woekerpolisaffaire Nationale Nederlanden gaat nieuwe fase in
21 juni 2013

Woekerpolisclaims tegen Nationale Nederlanden in gang gezet
Column · 21 mei 2013

De woekerpolisaffaire: wegstoppen is lastig
Bekijk dossier

Nieuwe woekerpolisclaim dreigt voor Nationale Nederlanden

Jan-Hein Strop
9 Bijdragen

Nationale Nederlanden wacht een potentiële claim van meer dan 2,5 miljard euro, vanwege het verzwijgen van kosten van beleggingsverzekeringen. Dat volgt uit een uitspraak van het Kifid, in handen van Follow The Money.

Nationale Nederlanden (NN) heeft een uiterst gevoelig verlies geleden in een procedure bij het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (Kifid). De onafhankelijke Geschillencommissie van het Kifid, die voor de sector bindende uitspraken doet, besloot vorige week dat de verzekeraar onrechtmatig kosten heeft ingehouden bij een klant met een beleggingsverzekering. Deze kosten en het gederfde rendement op die kosten moet Nationale Nederlanden – onderdeel van ING – terugbetalen aan de klant.

Baanbrekend

“Baanbrekend aan deze beslissing is de brede toepasbaarheid ervan”, zegt Bert Jan Tiesinga, financieel expert van adviesbureau New Flame, die de klant tijdens de procedure bij het Kifid bijstond. “Dit gaat op voor de meeste en mogelijk zelfs alle mensen met een beleggingsverzekering van Nationale Nederlanden, verkocht tot 2008. En dat zijn er nogal wat.” Naar eigen opgaaf heeft NN 691.000 beleggingsverzekeringen verkocht, ook wel woekerpolissen genoemd.
Het Kifid stelt dat de verzekeraar jegens de klant “tekort is geschoten in haar informatieplicht door hem niet op duidelijke en begrijpelijke wijze te informeren over de eerste kosten”. NN blijkt in de algemene voorwaarden deze kosten te hebben verzwegen. En dat is onrechtmatig. De verzekeraar mag nu eenmaal geen kosten in rekening brengen die onderling niet zijn afgesproken, luidt de conclusie van de tussenuitspraak, die volgens het Kifid op dit punt identiek zal zijn aan de einduitspraak. De ironie wil dus dat de verzekeraar zich in dit geval niet kan verschuilen achter de kleine lettertjes, maar er zelf over struikelt.

Fragment van de uitspraak van het Kifid van 13 mei (klik voor vergroten)

NN hanteert al sinds 1990 “Voorwaarden van Verzekering”, die alleen spreken van "administratie- en beheerskosten". Hierin zijn de “eerste kosten”, waaronder de provisie voor de tussenpersoon, doelbewust weggelaten, terwijl het om flinke bedragen gaat. Uit brieven over de verschillende kostensoorten die de onderneming zelf heeft verstuurd, blijkt dat ongeveer 10 procent van alle, over de gehele looptijd te betalen premie opgaat aan eerste kosten.
De potentiële schadeclaim op basis van de uitspraak is groot. NN heeft zoals gezegd circa 691.000 beleggingsverzekeringen verkocht, waarop hoogstwaarschijnlijk dezelfde algemene voorwaarden van toepassing zijn. De gemiddelde jaarpremie van beleggingsverzekeringen is circa 1100 euro, zo is af te leiden uit statistieken van De Nederlandsche Bank. Bij een gemiddelde looptijd van de polis van 30 jaar, heeft NN per klant onrechtmatig 3300 euro ingehouden. Tel daarbij op een gederfd (conservatief geschat) rendement van 3 procent en het schadebedrag per polis loopt op naar 3900 euro. Zo bezien hangt NN een mogelijke claim van circa 2,7 miljard euro boven het hoofd.

Nieuw hoofdstuk woekerpolisaffaire

Als de uitspraak definitief is, heeft Nationale Nederlanden – dat wordt klaargestoomd voor een beursgang – de mogelijkheid daartegen in beroep te gaan bij de Beroepscommissie van het Kifid. Maar omdat het financieel belang van de zaak zo groot is, kan de verzekeringsmaatschappij de zaak daarna ook nog voorleggen aan de rechter. Dat kan resulteren in jarenlange procedures.
Zo krijgt de woekerpolisaffaire die in 2006 ontstond, een nieuw hoofdstuk. De affaire startte toen bleek dat verzekeraars hoge, verborgen kosten rekenden zonder klanten daarover deugdelijk voor te lichten. Verzekeraars proberen de affaire achter zich te laten door het uitvoeren van de compensatieregelingen, waarvoor Nationale Nederlanden 365 miljoen euro opzij heeft gezet. Claimclubs als Consumentenclaim zijn echter niet tevreden over het niveau van compensatie en proberen met massaprocedures meer schade te verhalen.
Nationale Nederlanden wil niet op de uitspraak reageren.

[Update]

De woordvoerder van Nationale Nederlanden heeft aan Amweb.nl laten weten niet te reageren op "tussenuitspraken van Kifid". Kifd-woordvoerder Thom Hoedemakers liet op zijn beurt weten dat er voor een groot deel geen sprake is van een tussenuitspraak, maar een bindende uitspraak: "Ten aanzien van de verborgen kosten is de klant in het gelijk gesteld. De betreffende polis ging in tegen het principe dat kosten niet versluierd mogen zijn. Alleen wat betreft het rendementsaspect is de uitspraak nog niet definitief."]
Reclame voor Verzekerd Beleggen van Nationale Nederlanden, waarin de verzekeraar schermt met een rendement van 16 procent

Deel dit artikel, je vrienden lezen het dan gratis

Over de auteur

Jan-Hein Strop

Gevolgd door 1461 leden

Freelance financieel-economisch journalist met grote belangstelling voor de werking, macht en gedrag van bank & verzekeraar.

Verbeteringen of aanvullingen?   Stuur een tip
Annuleren
Dit artikel zit in het dossier

De woekerpolisaffaire

Gevolgd door 169 leden

De woekerpolisaffaire is waarschijnlijk het grootste financiële schandaal uit de Nederlandse geschiedenis. Decennia lang werd...

Volg dossier
De woekerpolisaffaire Woekerpolis Kifid Nationale Nederlanden Verzekeren Financiële sector ...

Gerelateerde artikelen