Nieuwe woekerpolisclaim dreigt voor Nationale Nederlanden

Nationale Nederlanden (NN) heeft een uiterst gevoelig verlies geleden in een procedure bij het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (Kifid). De onafhankelijke Geschillencommissie van het Kifid, die voor de sector bindende uitspraken doet, besloot vorige week dat de verzekeraar onrechtmatig kosten heeft ingehouden bij een klant met een beleggingsverzekering. Deze kosten en het gederfde rendement op die kosten moet Nationale Nederlanden – onderdeel van ING – terugbetalen aan de klant.

Lees hier de gehele uitspraak.

“Baanbrekend aan deze beslissing is de brede toepasbaarheid ervan”, zegt Bert Jan Tiesinga, financieel expert van adviesbureau New Flame, die de klant tijdens de procedure bij het Kifid bijstond. “Dit gaat op voor de meeste en mogelijk zelfs alle mensen met een beleggingsverzekering van Nationale Nederlanden, verkocht tot 2008. En dat zijn er nogal wat.” Naar eigen opgaaf heeft NN 691.000 beleggingsverzekeringen verkocht, ook wel woekerpolissen genoemd.

Het Kifid stelt dat de verzekeraar jegens de klant “tekort is geschoten in haar informatieplicht door hem niet op duidelijke en begrijpelijke wijze te informeren over de eerste kosten”. NN blijkt in de algemene voorwaarden deze kosten te hebben verzwegen. En dat is onrechtmatig. De verzekeraar mag nu eenmaal geen kosten in rekening brengen die onderling niet zijn afgesproken, luidt de conclusie van de tussenuitspraak, die volgens het Kifid op dit punt identiek zal zijn aan de einduitspraak. De ironie wil dus dat de verzekeraar zich in dit geval niet kan verschuilen achter de kleine lettertjes, maar er zelf over struikelt.

Fragment van de uitspraak van het Kifid van 13 mei (klik voor vergroten)

NN hanteert al sinds 1990 “Voorwaarden van Verzekering”, die alleen spreken van "administratie- en beheerskosten". Hierin zijn de “eerste kosten”, waaronder de provisie voor de tussenpersoon, doelbewust weggelaten, terwijl het om flinke bedragen gaat. Uit brieven over de verschillende kostensoorten die de onderneming zelf heeft verstuurd, blijkt dat ongeveer 10 procent van alle, over de gehele looptijd te betalen premie opgaat aan eerste kosten.

De potentiële schadeclaim op basis van de uitspraak is groot. NN heeft zoals gezegd circa 691.000 beleggingsverzekeringen verkocht, waarop hoogstwaarschijnlijk dezelfde algemene voorwaarden van toepassing zijn. De gemiddelde jaarpremie van beleggingsverzekeringen is circa 1100 euro, zo is af te leiden uit statistieken van De Nederlandsche Bank. Bij een gemiddelde looptijd van de polis van 30 jaar, heeft NN per klant onrechtmatig 3300 euro ingehouden. Tel daarbij op een gederfd (conservatief geschat) rendement van 3 procent en het schadebedrag per polis loopt op naar 3900 euro. Zo bezien hangt NN een mogelijke claim van circa 2,7 miljard euro boven het hoofd.

Als de uitspraak definitief is, heeft Nationale Nederlanden – dat wordt klaargestoomd voor een beursgang – de mogelijkheid daartegen in beroep te gaan bij de Beroepscommissie van het Kifid. Maar omdat het financieel belang van de zaak zo groot is, kan de verzekeringsmaatschappij de zaak daarna ook nog voorleggen aan de rechter. Dat kan resulteren in jarenlange procedures.

Zo krijgt de woekerpolisaffaire die in 2006 ontstond, een nieuw hoofdstuk. De affaire startte toen bleek dat verzekeraars hoge, verborgen kosten rekenden zonder klanten daarover deugdelijk voor te lichten. Verzekeraars proberen de affaire achter zich te laten door het uitvoeren van de compensatieregelingen, waarvoor Nationale Nederlanden 365 miljoen euro opzij heeft gezet. Claimclubs als Consumentenclaim zijn echter niet tevreden over het niveau van compensatie en proberen met massaprocedures meer schade te verhalen.

Nationale Nederlanden wil niet op de uitspraak reageren.

De woordvoerder van Nationale Nederlanden heeft aan Amweb.nl laten weten niet te reageren op "tussenuitspraken van Kifid". Kifd-woordvoerder Thom Hoedemakers liet op zijn beurt weten dat er voor een groot deel geen sprake is van een tussenuitspraak, maar een bindende uitspraak: "Ten aanzien van de verborgen kosten is de klant in het gelijk gesteld. De betreffende polis ging in tegen het principe dat kosten niet versluierd mogen zijn. Alleen wat betreft het rendementsaspect is de uitspraak nog niet definitief."]