
Jan Kuitenbrouwer kapt een pad door de online jungle. Lees meer
2018 was het jaar van de Grote Internet Ontnuchtering. Voor het eerst zagen we de techindustrie met haar datahonger als een Godzilla, die dreunend onze privacy vermorzelt. Jan Kuitenbrouwer signaleert een kentering en kapt tweewekelijks een pad door de online jungle.
Voor wie de klok tikt: Trumps handelsoorlog tegen Chinese tech-bedrijven
De comeback van de corona-app
Zuckerberg moet kiezen uit twee kwaden
Trumps brandweerwagen
In het beloofde land doen we alles op afstand
Hippe Hugo en de appathon
Technoangst is een slechte raadgever
Gezondheid in ruil voor vrijheid
Staatsgreep in cyberspace
De liegrobots komen!
https://www.flickr.com/photos/wfryer/49211613846/ © Wesley Fryer (CC BY 2.0)
Voor wie de klok tikt: Trumps handelsoorlog tegen Chinese tech-bedrijven
Donald Trump dreigt TikTok en WeChat te verbieden, Chinese sociale media die ook in de Verenigde Staten razend populair zijn. Vormen deze media echt een bedreiging voor de nationale veiligheid, of wil Trump zijn kiezers paaien met anti-Chinese stoerdoenerij, vraagt Jan Kuitenbrouwer zich af. En zijn die data bij een Amerikaanse eigenaar wel veilig?
In een cultuur zo verdeeld, prikkelbaar en opvliegend dat zelfs een eenvoudige voorzorgsmaatregel ter bestrijding van een pandemie, het dragen van een mondkapje, al op de spits wordt gedreven als een conflict tussen 'links' en 'rechts', zou je verwachten dat Donald Trumps plannen om de Chinese sociale media TikTok en WeChat te verbieden, ook tot een verbale burgeroorlog zouden leiden. Maar die blijft vooralsnog uit. Een kwestie die om argumenten en nuance vraagt, in plaats van stront en zwavelzuur – een heuse verademing! Het commentariaat is verdeeld. Links, rechts, progressief, conservatief, haast niemand is uitgesproken ‘voor’ of ‘tegen’, vrijwel iedereen vinkt het vakje ‘weet niet’ aan.
Ikzelf ook, eerlijk gezegd.
Donald Trump zou in deze kwestie gelijk kunnen krijgen, maar hij heeft het niet. Het Witte Huis heeft nog geen spoor van bewijs aangevoerd dat TikTok en WeChat medeplichtig zijn aan de verspreiding van anti-westerse propaganda dan wel de heimelijke toe-eigening van gevoelige data, de twee verdenkingen waar het vooral om gaat. Dat Huawei 5G-apparatuur voor dat doel zou gebruiken, is ook nog steeds niet meer dan een angstig vermoeden.
Op wat lokale wetgeving na is de privacybescherming in Amerika grotendeels in handen van Amerikaanse bedrijven, die ‘vertrouwd’ worden en, als ze te ver gaan, tot de orde geroepen zouden kunnen worden. Iets meer argwaan ten aanzien van buitenlandse bedrijven, waarbij dat niet kan, is dus gerechtvaardigd. Better safe than sorry.
Verknoping van kapitaal en technologie
Maar hoe zit het dan met Alibaba, het Chinese Amazon, ook sterk vervlochten met de Chinese overheid, of met de populaire games Fortnite, League of Legends, Honor of Kings, met tientallen miljoenen Amerikaanse spelers. Het zijn allemaal producten van Tencent, het grootste tech-concern van China en het op vier na grootste bedrijf ter wereld. Dat trouwens ook aandeelhouder is van Snapchat, Spotify, diverse Hollywoodstudio’s en Californische gamefabrieken. En Tesla, om iets te noemen. Wil Trump die ook allemaal nationaliseren?
Geconfronteerd met die inconsistentie heeft Trump inmiddels gedreigd ook Alibaba te verbieden
Een verbod op TikTok miskent de vergaande mondiale verknoping van kapitaal en technologie in de moderne wereldeconomie, die China met zijn onuitputtelijke kapitaalreserves actief heeft bevorderd. Trumps actie lijkt in dat opzicht op het verbieden van gevaarlijke speelgoedpistooltjes terwijl echte vuurwapens overal vrij verkrijgbaar zijn. Geconfronteerd met die inconsistentie heeft Trump inmiddels gedreigd ook Alibaba te verbieden, net nu dat bedrijf zich op de Amerikaanse markt positioneert als een alternatief voor het monopolistische Amazon. Wil Trump kleine winkeliers terug in de armen van Jeff Bezos drijven, die hij als een vijand beschouwt?
TikTok is vermoedelijk gebruikt door Amerikaanse jongeren om Trumps campagnebijeenkomst in Tulsa te saboteren. Ze kochten grote hoeveelheden kaartjes op en bleven weg, met als gevolg de pijnlijk lege tribunes en de walk of shame van een gedemoraliseerde Trump over het gazon van het Witte Huis. Maar dat heeft niets te maken met de Chinese herkomst van TikTok, dat had ook op Facebook of Instagram kunnen gebeuren.
Toen TikTok onlangs toegang vroeg tot het clipboard van haar gebruikers, ging bij veiligheidsdeskundigen een alarmbel af: je clipboard is als een kladblok waarop je van alles noteert dat je niet wil vergeten. Daar kan gevoelige informatie staan, wachtwoorden en gebruikersnamen bijvoorbeeld. TikTok verklaarde dat het een foutje was, veroorzaakt door een nieuw spamfilter, en herstelde het euvel. Veiligheidsexperts die de code van TikTok bestudeerden, stellen dat het allemaal sterk lijkt op wat andere social media apps doen. Er worden weliswaar veel te veel data verzameld, maar dat doen alle sociale media, daarin onderscheidt TikTok zich niet.
Drilpudding
Moederbedrijf ByteDance zet nu alle zeilen bij om TikTok een Amerikaans aanzien te geven, de leiding bestaat uit Amerikanen, de servers staan buiten China (in de VS en Singapore) en er zijn een paar duizend extra moderatoren aangenomen, allemaal Amerikaanse natives, benadrukt de persdienst.
Maar ergens in de enorme woordenbrij van TikToks gebruikersvoorwaarden staat wel dat het ‘data mag delen met het moederbedrijf, een zusteronderneming of een andere affiliate van de groep’. Affiliate is een vaag begrip; als ByteDance Zhongnanhai, het Chinese Kremlin, als zodanig beschouwt, zit er in TikTok dus wel degelijk een datalek naar het Chinese regime.
Dossier
Volg de datadictatuur
2018 was het jaar van de Grote Internet Ontnuchtering. Voor het eerst zagen we de techindustrie met haar datahonger als een Godzilla, die dreunend onze privacy vermorzelt. Jan Kuitenbrouwer signaleert een kentering en kapt tweewekelijks een pad door de online jungle.
ByteDance werd in 2012 opgericht door Zhang Yiming (37), bijgenaamd de Chinese Mark Zuckerberg. Hij onderhield nauwe banden met Lu Wei, de ‘tsaar’ van het Chinese internet. In 2000, toen Bill Clinton China uitlachte en ‘veel geluk’ wenste bij het onder controle krijgen van het internet, iets waarvan de pioniers van Silicon Valley hem hadden wijsgemaakt dat het neerkwam op het ‘aan de muur spijkeren van drilpudding’, bouwde Lu Wei nijver aan The Great Internet Firewall, een gigantisch filtersysteem waarmee Beijing het Chinese internet nu metterdaad controleert en censureert. Zes jaar later markeerde Foreign Policy die ironie door Lu Wei op de cover te zetten met als kop: ‘De man die drilpudding aan de muur spijkerde’.
‘ByteDance legt zich toe op content die voldoet aan de socialistische kernwaarden van de Chinese staat’
Maar Lu Wei viel in ongenade bij het regime. In 2014 ging hij voor 14 jaar de gevangenis in, officieel wegens corruptie en belangenverstrengeling. Hij zou enorme sommen smeergeld hebben getoucheerd van internetbedrijven. Mogelijk ook van Zhang Yiming, met wie hij nauw samenwerkte en die zich ondanks zijn jeugdige bravoure altijd keurig heeft gevoegd naar de wensen van Beijing: ‘ByteDance legt zich toe op content die voldoet aan de socialistische kernwaarden van de Chinese staat,’ verklaarde hij desgevraagd.
Een ander product van ByteDance is Toutiao, een nieuwsapp die door honderden miljoenen Chinezen gebruikt wordt. Aanvankelijk werd het bedrijf wel eens op de vingers getikt vanwege ‘ongezonde’ content, maar inmiddels loopt Toutiao al weer jaren nu keurig in het gareel. Zoals elk staatsmedium in een dictatuur opent het frequent met positief (non-)nieuws over Xi Jinping, de president.
Nationalisering
Trumps wapengekletter jegens TikTok en WeChat is schijnheilige buitenlandse politiek uit het boekje: meten met twee maten. Amerika staat voor de vrijheid van meningsuiting en is kritisch over landen waar de staat aan de internetknoppen zit, maar door buitenlandse apps te verbieden maakt Trump van het Amerikaanse internet een walled garden, precies zoals dictaturen dat doen. En precies zoals het internet niet bedoeld was.
Rest de vraag: door wie wil je als datakip geplukt worden, door een bevriende of een niet-bevriende mogendheid?
Het Witte Huis koerst nu op een overname van TikTok door een westers bedrijf, bijvoorbeeld Microsoft, dat geen succesvol sociaal medium heeft. Trump heeft bedacht dat een deel van die overnamesom naar de Amerikaanse schatkist zou moeten gaan, een quasi-leep ideetje waarmee hij wil scoren bij de Amerikanen die op hem stemden omdat hij een ‘zakenman’ is, maar waarmee hij de transactie vooral bemoeilijkt, want ByteDance peinst er niet over hiermee akkoord te gaan en ook Bill Gates, weliswaar officieel met pensioen, liet zich er sterk afwijzend over uit. Of er überhaupt een overname komt, is nog zeer de vraag: het bod dat Microsoft inmiddels deed werd door ByteDance honend van de hand gewezen.
En het is de vraag wat zo’n nationalisering uiteindelijk oplost. Ook Amerikaanse tech-bedrijven handelen in onze data, en hoe die datastromen internationaal precies lopen is totaal onduidelijk. Dat ze in Chinese handen terechtkomen is op geen enkele manier te voorkomen. Dan rest de vraag: door wie wil je als datakip geplukt worden, door een bevriende of een niet-bevriende mogendheid?
Buitenlandse technologie wordt in landen zelden zonder grondige screening binnengelaten, vanwege de veiligheidsrisico’s die eraan verbonden kunnen zijn – zie bijvoorbeeld het verbod op Huawei-apparatuur voor Amerikaanse en Europese 5G-netwerken. TikTok komt voort uit de Amerikaanse app Musical.ly, die in 2017 door ByteDance werd overgenomen. Die deal is de afgelopen maanden door een Amerikaanse regeringscommissie onderzocht op nationale veiligheidsrisico’s en dat Trump TikTok afgelopen vrijdag (14 augustus) opnieuw de wacht aanzegde, nu met een ultimatum, zou verband houden met de resultaten van dat onderzoek. Als TikTok genationaliseerd wordt, zal het ook niet meer op die manier in de gaten worden gehouden.
Ook deze oekaze zal uiteindelijk slechts dienen als behang voor de Trump Presidential Library
Als het Trump werkelijk om de nationale veiligheid gaat, zou hij van TikTok een lichtend voorbeeld kunnen maken. Er zijn waarschijnlijk weinig hoepels waar de Chinese eigenaars van TikTok niet doorheen zouden springen om de Amerikaanse markt te behouden. Stel als eis dat zij alle waarborgen aanbrengen om misbruik van data onmogelijk maken. Laat ze de code van TikTok open source maken. Leg ze een transparantieverplichting op. Verwijder die affiliatie-clausule in hun gebruiksvoorwaarden. Ontwikkel op die manier een model hoe buitenlandse databedrijven transparant gemaakt kunnen worden. Verzet een bedrijf zich tegen zo’n regime, dan heeft het kennelijk iets te verbergen en krijgt het geen toegang.
Kiezers paaien
Maar met dat soort ideeën is Trumps Witte Huis helemaal niet bezig. Alles wat hij nu doet is poll driven. Hij weigert geruime tijd een mondkapje te dragen of aan te bevelen, uit peilingen blijkt dat hem dat goodwill kost – Trump vertoont zich met kapje. De witte, suburbane werkende moeders die in 2016 zo’n belangrijke bijdrage leverden aan zijn overwinning, keren hem de rug toe – Trump probeert ze terug te winnen door de scholen te heropenen.
Deze schoten voor de boeg van de Chinese tech-industrie zijn ongetwijfeld ook electoraal geïnspireerd. Trumps ‘basis’ wil Amerika weer great maken, stoerdoenerij richting andere (echte!) grootmachten hoort daarbij. Net als zijn Executive order on preventing online censorship, die inmiddels ruim drie maanden zonder zichtbaar gevolg is gebleven, kan ook deze oekaze op de grote stapel gaan, om uiteindelijk slechts te dienen als behang voor de Trump Presidential Library (een ongetwijfeld adembenemend instituut dat ik ooit nog eens hoop te bezoeken).
De witte, boze rodepettendragers die wij met Trump associëren zullen misschien niet eens weten wat TikTok is, maar hun kinderen hoef je dat niet te vragen. De app wordt op dit moment door tachtig miljoen Amerikanen gebruikt, een kwart van de bevolking. 60 procent daarvan is tussen de 10 en 29 jaar oud. En de top tien van best verdienende TikTok-sterren is behoorlijk wit en behoorlijk influential. Kan Trump zich veroorloven die van zich te vervreemden? Of krijgen we dan alsnog een verbale burgeroorlog?
28 Bijdragen
Wim Heijes 2
Hetty Litjens 6
Wim HeijesMaar als Trumps imperialisme zich beperkt tot het verbieden van appjes dan krijgt hij van mij een dikke thumbs up met een vette knipoog.
Wim Heijes 2
Hetty LitjensNiek Jansen 9
Wim HeijesDaarom probeert Trump een sinofobie aan te wakkeren na een historie van de VS van russofobie tijdens de Koude Oorlog en nog lang daarna door nu te waarschuwen voor de vele electronische gevaren die het westen zouden bedreigen vanuit China, waar Jan Kuitenbrouwer terecht vragen bij stelt in zijn artikel.
Intussen maakt China zich steeds populairder in de wereld vanwege de aanleg van vele infrastructuur werken die ook ten bate komen aan de eigen bevolking en zonder overal militaire bases te installeren zoals de VS doen.
Die populariteit van China komt uiteraard ook met een prijs maar toch niet die van militaire onderdanigheid die de VS opeist.
Overigens bespeur ik weinig van een ‘terugtrekkende houding tov de Navo’, waar hij juist eist dat de lidstaten hun defensiebijdragen aan de Navo verhogen.
Niek Jansen 9
Wim HeijesWilliam Blum noemt ‘democratie’ het gevaarlijkste exportproduct van de VS.
Lees hier een lijst van de talloze militaire interventies en oorlogen van de VS sinds WOII:
https://williamblum.org/books/killing-hope
En hier meer aanschouwelijk geïllustreerd:
https://williamblum.org/intervention-map
Wim Heijes 2
Niek JansenNiek Jansen 9
Wim HeijesZojuist heeft Israël er weer 7 nachten bombardementen op zitten in Gaza volgens berichtgeving van de nieuwszender Aljazeera, waar de weerloze bevolking al meer dan 10 jaar zit opgesloten. Geen westerse krant, die er melding van maakt.
https://www.aljazeera.com/news/2020/08/israeli-planes-target-gaza-seventh-straight-night-200818060902391.html
Lees daarover ook ‘ Israelische bommen na brandende balonnen vanuit Gaza’ in dit laatste nieuwsoverzicht:
https://rightsforum.org/nieuws/israel-palestina-in-het-kort-17-augustus/
Wim Heijes 2
Niek JansenNiek Jansen 9
Wim HeijesMaar nu dwalen we af, maar ik herken uw Nederlandse bias tov de Joodse racistische apartheidsstaat.
Wim Heijes 2
Niek JansenNiek Jansen 9
Wim HeijesIk refereer aan het FTM artikel van Griselda Molemans en de discussie daarover, nl: ‘De Indische Nederlanders zijn geofferd voor grotere belangen’.
Wim Heijes 2
Niek JansenGerrit Zeilemaker 6
Wim HeijesWim Heijes 2
Gerrit Zeilemakerr. ansems 2
Wim HeijesWim Heijes 2
r. ansemsAnton Van de Haar 8
Wim HeijesDat valt nogal mee (of tegen, zo je wilt). Het Chinese overschot op de lopende rekening steeg tot ca. 2007 tot ongeveer 10% van het bbp, om vervolgens weer te dalen tot iets boven de 0% in 2018. De belangrijkste reden daarvan is, naast de relatief zwakke ontwikkeling van de export van goederen, de reislust van de Chinese bevolking.
Zie bv. https://www.schroders.com/en/sysglobalassets/digital/hong-kong/institutional/201903_developments_in_chinas_balance_of_payments_and_implications_for_the_rmb.pdf
Jesse Kamps 1
Wim HeijesWaarom zou de VS toegang to hun markt moeten verschaffen voor deze chinese evenknieen als dat niet van 2 kanten komt?
Kortom zeer eenzeidig, incompleet en gekeurd verhaal hierdoor van de heer Kuitenbrouwer.
Jesse Kamps 1
Wim HeijesWaarom zou de VS toegang to hun markt moeten verschaffen voor deze chinese evenknieen als dat niet van 2 kanten komt?
Kortom zeer eenzeidig, incompleet en gekeurd verhaal hierdoor van de heer Kuitenbrouwer.
Willem Maatman 1
Wim HeijesCyril Smals 3
Wim HeijesTheo van Beuningen 4
maar MCGA een beter idee vinden lijkt me toch niet zo slim,
als Hollander.
Andries Munnik 3
Arjan Demoed 2
Ik betwijfel ten zeerste of Trump toewerkt naar een verbod. De soep word nooit zo heet gegeten als opgediend.
Trump laat zijn tanden zien ten aanzien van China. En dat heeft hij al meerdere malen gedaan. We kunnen veel vinden van Trump, maar ik denk wel dat hij meer respect en aanzien heeft in China dan zijn voorgangers. (Betekend overigens niet dat je aardig word gevonden)
Frappante is dat Tiktok wel overweegt om de Amerikaanse tak te verkopen. Hierdoor krijgt Amerika meer zeggenschap over het bedrijf en de data.
Zelfde zag je gebeuren toen Trump de handelsverdragen opzegde met China. Iedereen over de rooien, maar uiteindelijk gaan ze wel weer om tafel, en heeft Amerika een sterke onderhandelingenspositie. (En de gevolgen vallen best mee)
Dwight 4
Een leider die strijd voor zijn land en gratis werkt? Nee, dat moet "fake news" zijn, wij hebben liever sociaaldemocraten die directe democratie hebben afgeschaft, collectieve lastendruk stiekem opschroeft naar een communistische 50%. Beloftes breken van het kabinet wordt heldhaftig in media rond getoeterd als Rutte een EU verdrag ondertekend heeft, waardoor het publiek weer als onderpand verkocht wordt. Trump vecht tenminste tegen beter weten in voor eigen volk: zwarte bevolking is koopkrachtiger geworden sinds Obama's macht stopte met het dagelijks bombarderen door drones in 7 landen. Wie kreeg de Nobelprijs? Een sociaaldemocraat a priori, dankzij o.a. bots.
Alles is gepolitiseerd in 2020, zelfs de medische wetenschappen. Het voortdurend censureren of framen dat er geen links of rechts bestaat, is een opiniërende methode bij vooral sociaaldemocraten. Er is Yin en Jang, positieve en negatieve lading, linkse en rechtse ideologie. Het mag gezegd worden waar de wortel groeit en welke gevolgen dit heeft voor samenlevingen.
The Lancet publiceerde en viel door de mand met foute statistieken over HCQ, terwijl het kwaad al geschied is door het beleid en politiek achter YT, FB, twitter, LinkedIn, de media. https://www.amazon.com/Liberal-Media-Industrial-Complex-ebook/dp/B0819442YK : Miljarden mensen krijgen te lezen en te zien wat enkelen filteren, censureren via belastinggeld en belastingvoordeeltjes. Het is niet toevallig dat de grootste tegenstand van Big Tech en Pharma komen om Trump tegen te werken voor nog meer belastingvoordeeltjes en aanbestedingen.
Conservatieve en anti-WHO meningen worden het meest gecensureerd, waardoor meningen van een failliete sociaaldemocratie verhuld wordt. We gaan naar een endgame waarin de zwijgende meerderheid wakker wordt of juist meer misleid door censuur van sociaaldemocraten.
Cyril Smals 3
DwightPieter Jongejan 7
In Zweden zijn de scholen open gebleven en ligt het aantal besmettingen per inwoner nu onder dat van Nederland. (2000 besmettingen in Zweden met 10 miljoen inwoners tegen 4100 voor Nederland met 17,3 miljoen begin augustus).
Het BBP per inwoner is volgens The Economist in Zweden minder gedaald dan in Nederland. Dit ondanks het feit dat Zweden veel minder geld per inwoner in de economie heeft gepompt dan Nederland. (Nederland 100 miljard voor 17,3 miljoen ofwel 6000 euro per inwoner).
De Nederlandse media berichten hier niet over. Eerst waren de Zwitsers volgens de NRC zo stom om niet deel te nemen aan de euro, daarna waren de Britten zo stom om ondanks de massa-immigratie voor een (harde) Brexit te kiezen en weer daarna de Zweden door niet mee te doen aan een totale lock down.
De les die hieruit te leren valt is dat het kan lonen om als klein land je soevereiniteit te bewaren en je niet niet te onderwerpen aan de macht van grote landen met hun grote high tech bedrijven en grote pharmabedrijven.
Moet Nederland weer soeverein worden als de grote tech bedrijven, pharmabedrijven en financiële conglomeraten niet opgesplitst worden? Moeten deze sectoren genationaliseerd worden of is dat het alleenrecht van de grote landen zoals Jan hierboven aangeeft?
Gladius Amores 4
Dit is zo een langdradig artikel. Probeert FTM de lezers te vermoeien en zo af te doen druipen nu? Is dat het nu geworden?
Data is het nieuwe olie. Wij in het westen voedden een Chinese regering van dictatoriale natuur, voeden de groei van grote techbedrijven die ons censureren en accepteren mainstream mediabedrijven die ons eenzijdig informeren en waarvan niet duidelijk is welke harde waarborgen er zijn om de redactionele integriteit en onafhankelijkheid te waarborgen. En hoe wordt voorkomen dat feiten en opinie herkenbaar van elkaar worden onderscheiden.
Ik ben niet tevreden over dit stuk.
En beste FTM Redactie, ik mis bovenal berichtgeving en journalistieke interesse in de Amerikaanse verkiezingen en perverse financiele prikkels in de zoektocht naar een Coronavaccin (Waarom geen medicijn?).
In de VS, daar voltrekt zich m.i. waarschijnlijk het belangrijkste stress-scenario sinds de Franse revolutie, doch FTM rapporteert over Zorgcowboys en meer van dat soort zaken. Ook belangrijk maar ik verzoek om met spoed jullie redactionele prioriteitsafwegingen te heroverwegen.
Je kunt niet over een kat in de boom op jouw erf gaan praten terwijl het huis van de buurman in de fik staat.