
Vrije pers: bewaak en bewaar integriteit
Waarom zouden journalisten niet aan dezelfde integriteits- en transparantieregels voldoen als de mensen die zij beoordelen en soms veroordelen? Dat vragen Rochus van der Weg en Rens Knegt zich af. En pleiten voor nevenfunctieregister voor journalisten.
KRO-NCRV heeft sinds kort richtlijnen om commerciële activiteiten te beperken van journalisten die voor deze publieke omroep werken. Dat is gebeurd naar aanleiding van de ‘snotneus’-affaire rond Fons de Poel. De Poel zette GroenLinks-fractievoorzitter Jesse Klaver met dat woord weg na diens felle kritiek op de hebzucht bij ABN Amro, terwijl De Poel door die bank royaal betaald werd voor 'schnabbels'.
Ultieme bewaker
De beperkende richtlijnen van KRO-NCRV zijn een stap in de goede richting om de integriteit van journalisten te bewaken en te bewaren. Dat is hard nodig. De vrije pers heeft als belangrijke rol het verstrekken van nieuws en het interpreteren van ontwikkelingen in de samenleving. Voor het integer vervullen van deze rol mag deze vrije pers in haar functioneren niet beperkt worden door andere (lees: commerciële) belangen. Belangenverstrengeling, ofwel: twee heren willen dienen, is onverenigbaar met een vrije pers. Het tast haar geloofwaardigheid fundamenteel aan als de ultieme bewaker van integriteit in de samenleving. In dit artikel houden we een pleidooi voor journalistiek die uiterst zorgvuldig optreedt alvorens tot publieke veroordelingen over te gaan en voor een pers die voor zichzelf dezelfde integriteits-maatstaven aanlegt als journalisten dat doen voor de samenleving.Zorgvuldig onderzoek
Aan bestuurders en medewerkers in zowel publieke als private organisaties worden hoge integriteitseisen gesteld, evenzo aan politici. Dat is terecht, maar dat mag niet leiden tot premature en onzorgvuldig onderbouwde veroordelingen. Op basis van onvoldoende onderzoek of een onjuiste interpretatie van afgesproken regels veroordeelt de pers regelmatig leidende functionarissen in de publieke en private sector wegens belangenverstrengeling of onjuiste declaraties. Blijkt daarna echter dat de betrokkene onschuldig is, of dat de noodzakelijke nuances uit het oog zijn verloren dan is het kwaad al geschied en blijft er een smet kleven aan de ten onrechte beschuldigde persoon. Zie de veroordeling van oud-burgemeester Bram Peper van Rotterdam (later geheel vrij gesproken) of de manier waarop NRC Handelsblad VU-hoogleraar Peter Nijkamp over de volle breedte van de voorpagina ten onrechte veroordeelde wegens 'plagiaat'. Ook zijn er publicaties naar aanleiding van een relatief klein 'vergrijp', vaak niet meer dan een vergissing. Zo moest het VVD-kamerlid René Leegte in 2015 uit de Tweede Kamer verdwijnen vanwege het niet melden van een onschuldige, heel bescheiden nevenfunctie en de daaraan verbonden ook heel bescheiden inkomsten. Politici en bestuurders in Nederland zijn overigens bijzonder transparant over hun gedragingen. Kijk naar de website van de Tweede Kamer. Het wemelt van de vermeldingen van zeer kleine geschenken en bescheiden nevenfuncties en zakelijke reizen. Zo hoort het ook. Dat er wel eens iets fout gaat, spreekt vanzelf. Dan hebben de media als bewaker van de maatschappelijke integriteit de taak dit na grondig onderzoek te melden.Goed voorbeeld journalisten
Journalisten die - al dan niet met de daarbij behorende juridische opleiding - de rol van officier van justitie opeisen, dienen ook hoge integriteitseisen aan zichzelf te stellen en daar ook heel transparant in te zijn. Eisen die zeker niet onderdoen voor de eisen die zij stellen aan politici en bestuurders. Maar daar ontbreekt het te vaak aan. Zeker als het gaat om (de schijn van) belangenverstrengeling laat de integriteitsperceptie van journalisten te wensen over. Zie de sprekerslijsten van alle bureaus die dagvoorzitters, mediators en sprekers leveren: het wemelt van journalisten die ook voor ogenschijnlijk onafhankelijke media werkzaam zijn. Zie de websites van Assemblee, Sprekersbureau en Homerus. De meeste 'schnabbels' kennen wij als nieuwsconsumenten niet. Ze komen bij toeval aan het licht, zoals de klusjes van KRO-NCRV-journalist Fons de Poel bij ABN Amro. Dat is duidelijk een vorm van belangenverstrengeling, die naar het oordeel van diezelfde journalisten onaanvaardbaar is voor politici en bestuurders. Maar De Poel en veel van zijn collega’s doen het gewoon. Kijk naar Eva Jinek, boegbeeld van de publieke omroep, bij onder andere ING en Ordina.'Zeker als het gaat om (de schijn van) belangenverstrengeling laat de integriteitsperceptie van journalisten te wensen over'Journalisten spelen een even belangrijke rol in het openbare leven als politici en bestuurders. Waarom leggen zij voor zichzelf andere maatstaven aan? Alleen al het wekken van de schijn van belangenverstrengeling is dodelijk voor een politicus, maar journalisten gaan verder dan het wekken van de schijn. Hun journalistieke belangen zijn te vaak verstrengeld met hun particuliere commerciële belangen. Als nieuwsconsument stoort ons dat, want we weten niet langer met welk sausje overgoten het nieuws en de uitleg daarvan wordt gebracht. We verwachten onbevooroordeelde berichtgeving.
Integriteitsborging
De eerste stap die verbetering kan aanbrengen in deze misstand, is dat aan journalisten dezelfde eisen van transparantie worden gesteld als aan politici en bestuurders over hun betaalde en onbetaalde nevenarbeid. Zo zou de Nederlandse Vereniging van Journalisten een website kunnen openen, waarop ieder lid van deze vereniging zijn nevenactiviteiten moet vermelden. Als voorbeeld kan deze website dienen waar alle nevenactiviteiten van rechters zijn aangegeven. Op basis van die informatie kan een lezer/kijker in ieder geval weten door wie hij wordt voorgelicht. Daarnaast zouden alle publieke omroepen en alle dagbladen bekend moeten maken wélke regels zij hanteren om de integriteit van hun journalisten te bewaken. Private en (semi-) publieke organisaties worden in dezelfde pers hard afgerekend op het ontbreken van regels voor integriteitsbewaking. Zie bijvoorbeeld de veroordeling van ABN Amro eerder dit jaar, na een uitgelekte brief hierover van De Nederlandsche Bank.'Verontrustend is de reactie van Journaal-hoofdredacteur Marcel Gelauff. Hij vindt de discussie over schnabbels 'niet meer van deze tijd'De stap van KRO-NCRV juichen wij dan ook toe. Verontrustend is de reactie van Journaal-hoofdredacteur Marcel Gelauff. Hij vindt de discussie over schnabbels 'niet meer van deze tijd'. Zijn medewerkers mogen als freelancer voor meerdere opdrachtgevers werken. Waar blijft het lijstje met nevenactiviteiten van zijn parlementaire redacteuren? Wie van hen werkt voor welk bedrijf, maatschappelijke organisatie of politieke partij? Dit artikel is geen pleidooi voor het ontzien van politici en bestuurders die een gebrek aan integriteit vertonen. Het is vooral een pleidooi voor integriteitsregels van journalisten, die als belangrijke taak hebben integriteit in de samenleving te bewaken en te bewaren.
24 Bijdragen
jefcooper
Nederland schijnt 3000 werkeloze journalisten te hebben.
Degenen met een redelijk betaald dienstverband zitten op de schopstoel.
De free lancers verdienen net droog brood.
Dus men schrijft wat de redactie wil.
Een hoofdredacteur met illusies over vrije pers wordt door aandeelhouders op de keien gezet, Broertjes, en net nog de man van Telegraaf.
Wij hebben geen onafhankelijke kranten meer, het Gelderlander concern was het laatste, voor zo ver ik weet.
MvdB
jefcooper"Sinds begin dit jaar is het aantal werkzoekende journalisten gestegen met 6,48 procent. Dat is een hoger percentage dan in 2014, toen er tussen januari en december 4,52 procent aan werkzoekenden bij kwam. Vergeleken met de maand juni (waarin 2879 journalisten op zoek waren naar een baan) is de werkloosheid met 1,63 procent gestegen.
In de afgelopen 12 maanden (van augustus 2014 tot juli 2015) liep het aantal bij het UWV als werkzoekend ingeschreven journalist op met 12,41 procent. Ter vergelijking: in dezelfde periode liep het aantal werkzoekenden in heel Nederland met 6,47 procent op."
pubben
jefcooper'Transparent ist nur das Tote.'
http://www.zeit.de/suche/index?q=Byung-Chul%20Han&sort=aktuell&rezension=0&tmode=&from=&to=&p=2
Beroepsethiek, integer ben je of niet en dat moeten we mogelijk maken door zelf te doneren. Die tegenkrachten hebben we keihard nodig.
Net zoals, mijn stokpaardje, privacy en het beroepsgeheim in de zorg.
Zie hier dit Amsterdamse initiatief, zelfs in de papieren VK vandaag.
http://medischcontact.artsennet.nl/Actueel/Nieuws/Nieuwsbericht-1/150955/Amsterdamse-huisartsen-maken-alternatief-voor-LSP.htm
De zorgverzekeraars ondersteunen dit initiatief, staat er.
Toch hoop ik dat ze daar zo niet mee wegkomen als ondertussen de sociale wijkteams met de medische gegevens van de burger rondlopen op hun privé jawel privé telefoon.
Ik houd de zorgverzekeraars en onze bestuurders verantwoordelijk voor die misstanden.
Of moeten we hier achteraf een lijstje maken van al die mensen die niet luisterden naar de mensen uit de praktijk, die hier al jaren voor waarschuwen!
Molenaer
Renee Leegte had de pech dat hij eerst wat doms zei over Groningen en z'n gas en dat de VVD toch al in het verdomhoekje zat met een aantal integriteitskwesties. Dan is een onhandig geplande scheet al voldoende om je de das om te doen.
Hilterman
MolenaerJournalisten hebben ook hypotheken, exen met alimentatie verplichtingen etc.
Robelia
Zoiets als schrijven zonder belangen lijkt me niet te bestaan.
Wiens brood men eet wiens woord men spreekt.
Zelfs schrijvers van dit prachtige medium zijn integer en transparant totdat het tegendeel is aangetoond.
Jan Willem de Hoop
Dan moet je journalisten ook dezelfde inkomenszekerheid geven als politici en bestuurders.
Rochus van der Weg en Rens Knegt snijden wel zinvolle zaken aan, maar ik vind dat ze ditmaal aan de oppervlakte blijven.
De journalistiek nagelt wel mensen aan de schandpaal, soms ook te snel, maar meestal gaat het dan toch echt om klein bier. Heeft veel weg van willekeur om imago waakhond op te houden. Als je trots bent als journalistiek op schandaal rondom 50 Plus leider Hen Krol en je laat tegelijkertijd staatssecretarissen als Martin van Rijn en Jetta Klijnsma de ene onjuist en / of onzin uitkramen en ze ermee weg laat komen, valt het met de echte kritische instelling wel mee. Of beter gezegd, valt dat tegen.
Wij als burgers zullen er voor moeten zorgen dat de journalistiek echt onafhankelijk wordt. Dan kunnen we als publiek echt eisen stellen. En dan moet er vervolgens maar een selectie worden gemaakt tussen journalisten die onderdeel willen blijven van de problemen en journalisten die onderdeel willen zijn van de oplossingen.
De journalistiek heeft denk ik te lang gedacht dat ze het tezamen met de macht (politici - bestuurders - ondernemers - etc) het konden uitmaken. De macht heeft nu voldoende geld, middelen en kanalen en heeft de journalistiek amper nog nodig. Tijd dat journalistiek echt leert begrijpen dat loyaliteit en dienstbaarheid aan de massa de enige echt oplossing / uitweg is. (En dat de tijd het tezamen uitmaken met vriendjes Universiteit voorbij is)
Tijd voor ons als burger om weer voor journalistiek te gaan betalen. Gratis is wat een ander betaalt en gratis word je veelal bedonderd.
Steun bijvoorbeeld dit voorstel om te laten zien dat we als burgers het nu weer serieus gaan nemen en de belangen van de 95% voorop staat.
http://www.ft
jsmid
Jan Willem de HoopMvdB
jsmidYournalism: check. Alle 3 de heren
FTM: check. founding member
Wie maakt onze zorg zo duur? check
Maar ook zoiets als https://www.theshoethatgrows.org/ en http://www.heifer.nl/
Tegenwoordig lees ik eerst een jaarverslag alvorens te doneren. Ik wil weten wat de leiding verdient. Loterijen en veel "goede doelen" komen er bij mij niet meer in.
Ik had het hier al ergens gepost; die Blendle knop is misschien wat voor straks?https://www.villamedia.nl/artikel/experimentele-betaalknop-blendle
Hilterman
Jan Willem de Hoop
HiltermanAls de meetlat voor integriteit voor journalisten gelijk ligt aan die voor andere beroepsgroepen, dan is het antwoord JA. Zijn net mensen die journalisten.
Of journalisten altijd een realistisch zelfbeeld hebben als ze zich profileren als controle van de macht / als waakhond? Net als in menig bedrijfstak is in de afgelopen jaren het verschil tussen beeld en werkelijkheid tot een behoorlijke kloof geworden.
Hilterman
Jan Willem de HoopHet heeft niet eens direct te maken met materiele belangen. Gebrek aan integriteit komt vooral voor wanneer de feiten niet passen in de opvatting van de journalist of het medium waar die journalist voor werkt.
Bij de eerste Nederlandse fabrieksbezetting, dat betrof de ENKA vestiging in Breda in 1971, was ik als lid van het filmteam aanwezig voor een aantal omroepen. Nieuws onderwerpen op locatie werden toen nog op film vastgelegd.
Aan de VARA verslaggever meldde ik dat er buiten de poort ENKA medewerkers stonden die het niet eens waren met de bezetting. Daar werd geen aandacht aan besteed. De volgende dag waren we er weer nu voor de VPRO. Weer vertelde ik de verslaggever van die ENKA medewerkers buiten de poort. Die mensen werden aan het woord gelaten. Hun opvatting zat 's-avonds ook in de uitzending.
Ik heb vrij lang te maken gehad met omroep journalisten. Mijn kijk op deze beroepsgroep is er niet echt positief van geworden. Later heb ik als sportbestuurder veel baat gehad bij mijn ervaringen met de geachte dames en heren.
pubben
HiltermanOm die twee kanten te laten zien, dat is toch integer.
Maar waar het tegenwoordig aan ontbreekt is dat journalisten niet meer voorbij de PR afdelingen komen en dat ze de bestuurders niet meer direct kunnen bevragen.
Hilterman
pubbenZonder persvoorlichter lijkt niemand zich nog te willen laten ondervragen.
Het is de opgave van een goede journalist om ondanks dat toch aan informatie te komen waar burgers recht op hebben.
Dat lukt des te beter wanneer de journalist zich goed heeft voorbereid op het onderwerp dat hij of zij met de ondervraagde wil bespreken.
Een goed voorbeeld is de afhoudende minister van defensie die over het werken met kankerverwekkende stoffen door defensie medewerkers zonder dat die medewerkers waren voorzien van de vereiste veiligheidskleding en maskers niets wenst te verklaren.
Dan laat je de minister niet wegkomen met "de zaak wordt onderzocht."
En zeker niet met het wekken van twijfel over het toxische gevaar voor de betrokken medewerkers.
De houding van de minister is verwerpelijk omdat defensie hier willens en wetens risico's heeft genomen met de gezondheid en de levens van haar medewerkers.
De minister maakte het nog bonter door het onderzoek aanvankelijk te laten uitvoeren door een militair met hoge rang die destijds verantwoordelijk was voor de werkplaatsen waar het defensie materieel werd onderhouden.
Met of zonder persvoorlichter, voor dit gedrag moet de minister keihard ter verantwoording worden geroepen.
Hoog tijd dat de overheid, in dit geval defensie, ter verantwoording wordt geroepen voor de schandelijke manier waarop men zich aan haar verantwoordelijkheid onttrekt.
Dat is al tientallen jaren de opstelling van defensie. Daarbij gaat men zelfs zover dat er glashard gelogen wordt, getuigen worden geintimideerd en omgekocht. Ik verwijs naar het dossier Fred Spijkers die zich niet wenste te laten misbruiken door defensie om de weduwe van een omgekomen instructeur te laten geloven dat haar man door eigen schuld was omgekomen.
Mevrouw Hennis toont weinig initiatief om zelf beleid te ontwikkelen.
Ze laat zich moeiteloos door de bestaande dubieuze cultuur v
pubben
Hiltermanhttp://www.groene.nl/artikel/het-weefsel-erodeert
Bovenstaande geldt natuurlijk ook voor privacy en het beroepsgeheim in de zorg. Gelukkig beginnen er tegenkrachten te ontstaan.
Zie de Amsterdamse link hierboven.
jefcooper
HiltermanIemand die me openlijk mededeelde ergens niet over te willen schrijven vanwege z'n carrière.
Dat was nadat Peter Edel de grond was ingeboord, de betrokkene verwees daarnaar.
Nando
Sommige mensen zullen er dan alligt toch liever kiezen om te gaan werken in andere segmenten van het bedrijfsleven.
DrNomad
De overheid is altijd wel gezien als een noodzakelijk kwaad, met de nadruk op 'kwaad'. Zij was corrupt, nepotistisch, clientelistisch, bevooroordeeld, partijdig en nog meer van die ellende. En op een moment kwamen in Europa een aantal denkers, die van mening waren dat politie, justitie en leger wel nuttige jobs waren die je aan een overheid kunt toevertrouwen, maar een aantal vuiligheden moesten worden uitgebannen. De rechtsstaat om conflicten met de overheid te arbitreren. Transparantie tegen corruptie, nepotisme of andere vormen van non-neutraliteit. Het gaat immers om geld dat onder dwang van de burgers is afgenomen; belasting.
Dat is de reden waarom dit soort eisen gelden voor overheid en politiek.
Journalisten daarentegen moeten kranten verkopen. Als ze continu bullshit opschrijven, dan denkt het volk, die sprookjes ga ik niet meer lezen. Dus voeren redacties 'deugden' in als 'hoor en wederhoor', want anders verdient men geen geld.
Verder is Fons de Poel ontslagen omdat ie de verkeerde mening had. Zijn nevenactiviteiten zijn alleen maar tegen hem gebruikt als stok om mee te slaan. Wat ik wel vaker hoor is dat de redactie van RTL Nieuws wel allerlei dingen opneemt in hun contracten.
Overigens is het pleidooi onjuist.
Want de klacht is niet dat de pers onvrij is door schnabbels. De pers is nog steeds vrij. Het is allemaal op contractbasis en contracten kun je beëindigen. Of juist aanscherpen zoals RTL doet.
De klacht is ook niet dat de pers niet onafhankelijk is. De pers is niet onafhankelijk, want ze heeft betalend lezers, of bij de Staatspers enkele ambtenaren die besluiten hoeveel geld wordt besteed. Wie wil er betalen voor neutrale pers. In NL wordt de krant toch gezien als parochieblad van de eigen zuil.
De eigenlijke klacht is dat de pers niet neutraal (of 'objectief') is. Persoonlijk vind ik de financiële p
John Jansens
DrNomadHet was "His Masters Voice" van ABNAMRO,dus die uitspraak zit meer op dit niveau:
http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/russia/11656043/My-life-as-a-pro-Putin-propagandist-in-Russias-secret-troll-factory.html
Net als deze échte Nomads-vertegenwoordiger?
http://www.ftm.nl/exclusive/claim-3-de-standaarden-worden-door-tip-niet-verlaagd-feit-of-fabel/#comment-2244074759
Jan Willem de Hoop
c.de heer
Sorry hoor, schaart u deze mevrouw onder de serieuze journalisten? :)
jefcooper
c.de heer16again
Op de link valt gewoon te lezen dat er wel degelijk 7500 ten onrechte gedeclareerd was! Het strafrechtelijk onderzoek eindigde door terugstorting van dit bedrag.
Hoezo meten met 2 maten?
Elk crimineeltje dat een pompstation overvalt, zou ook wel vervolging willen ontlopen door het buitgemaakte bedrag terug te storten.
B-Free (NL)
Maar ook nu nog zie ik de gevolgen van gekleurde berichtgeving mbt Rusland bijvoorbeeld.
Wat mij betreft zouden verschillende visies, als die er zijn voor een onderwerp, beiden moeten worden gepresenteerd.
Goeie docu over de media van Noam Chomsky:
Manufacturing Consent
https://www.youtube.com/watch?v=dajBfZQXDus