Onderzoekers zijn erachter gekomen de nasleep van een trauma - met de juiste instelling - kan leiden tot iets positiefs. Op het gebied van positive psychology hebben wetenschappers het principe van ‘failing up’ ontdekt. Deze term refereert naar hoe optimistische en succesvolle individuen het voor elkaar krijgen om een ontwikkeling door te maken dankzij een trauma, zo schrijft Shawn Achor.

Mini experiment
Om dat principe duidelijker te maken haalt het voormalig hoofd van de afdeling Positive Psychology te Harvard een mini experiment aan waarbij hij mensen drie momenten uit hun leven heeft laten opschrijven die bij hun voor de grootste ontwikkeling hebben gezorgd. Bijna 90% van de ondervraagden schreef momenten op waaraan een hoge mate van stress is vooraf gegaan.

Veel mensen noemden: naar school gaan, in het buitenland studeren, een finale spelen, een onderneming starten, de geboorte van een kind en zelfs depressie. Achor voegt daaraan toe dat er nog nooit een deelnemer is geweest die een vakantie als een belangrijke ontwikkelingsperiode heeft aangeduid.

Succesvol
Daar zit natuurlijk wat in. Denk eens aan alle grootheden op aarde. In hun biografieën komen altijd extreem stressvolle situaties voor. Dat komt omdat stress en verandering de kracht zijn achter menselijke groei. Het betekent niet dat een catastrofe goed of nodig is. Wat de wetenschapper wel probeert te zeggen is dat een traumatische ervaring niet het einde is, maar juist het begin van een nieuw verhaal hoort te zijn.

Een bekend Nederlands voorbeeld hiervan is John de Mol. Met zijn eerste onderneming - John de Mol Producties - draaide hij eerst zeven jaar verlies en kreeg te maken met een bijna-faillissement. Wat volgde was een periode van groei en inmiddels kennen we hem als 's lands machtigste mediamagnaat. 

Winning
Onderzoek heeft de verschillen tussen mensen aangetoond die wel of niet een positieve ontwikkeling doormaken na een dramatische gebeurtenis. Ten eerste is het belangrijk dat mensen zich er van bewust zijn dat hun gedrag er nog toe doet. Dat is namelijk een van de componenten van optimisme. Als iemand een drama heeft meegemaakt moet hij iets concreets doen waardoor de negatieve gevoelens die geassocieerd zijn met het drama, zullen afnemen. Voorbeeld: als iemand een hartaanval heeft gehad, moet hij besluiten om zijn toetjes voortaan over te slaan. Zoiets geeft het brein een ‘win’.

Daarnaast moet de persoon actief op zoek gaan naar sociale steun. Dit kan het herstelproces versnellen. Tenslotte moet de persoon het trauma een andere beschrijving geven. Omschrijf de periode dus niet als een tijd waarin u uw baan heeft verloren en daardoor tijdelijk op mindere voet moest gaan leven, maar als een periode waarin je een nieuwe baan hebt gekregen met leukere collega’s.

Goed. Wat de auteur in feite bedoelt komt eigenlijk neer op : what doesn't kill you makes you stronger. Maar ditmaal is het cliché eindelijk wetenschappelijk onderbouwd en bruikbaar uiteengezet. Nog een praktijkvoorbeeld:

"Without cancer, I never would have won a single Tour de France. Cancer taught me a plan for more purposeful living, and that in turn taught me how to train and to win more purposefully. It taught me that pain has a reason, and that sometimes the experience of losing things — whether health or a car or an old sense of self — has its own value in the scheme of life. Pain and loss are great enhancers."

Aldus Lance Armstong.