Het was een spannend moment voor de leden van ons panel. In onze vragenlijst over dillema’s in de zorg dwingen wij ze te kiezen. Je kunt het geld in de zorg tenslotte maar één keer uitgeven. En als je écht moet kiezen tussen zaken die allemaal van belang zijn, wat kies je dan?

Een van de keuzes ging tussen de jeugdzorg en de ouderenzorg. In beide sectoren spelen grote problemen: bij de jeugdzorg is er bij sommige gemeenten sprake van lange wachtlijsten en in de ouderenzorg is geregeld kritiek op de kwaliteit van zorg. Daarom poneerden wij de stelling: ‘Ik vind investeringen om de wachtlijsten in de jeugdzorg weg te werken belangrijker dan het verbeteren van de kwaliteit van de ouderenzorg.’ 53 procent van de panelleden is het oneens met die stelling. Wanneer er gekozen moet worden geven zij niet de voorkeur aan de jeugdzorg. Panelleden zijn verder bereid gemiddeld 17 procent van hun maandelijkse inkomen te besteden aan zorg.

Meer betalen voor zorg?

Over de stelling of een volgend kabinet de belasting moet verhogen om de zorgkosten te betalen zijn de panelleden duidelijk. Een ruime meerderheid is tegen het verhogen van de belasting om zo de groei van de zorgkosten het hoofd te bieden. Als we vragen of de panelleden bereid zijn een belastingverhoging te accepteren wanneer daarmee wordt geïnvesteerd in de kwaliteit van ouderenzorg, is het oordeel minder eenduidig. Een iets grotere groep — zo’n 49 procent — is bereid meer belasting te betalen voor onze ouderen. Daar staat een groep tegenover van ongeveer 45 procent die dat niet ziet zitten. Voorts is men niet van mening dat de grenzen van solidariteit in ons zorgstelsel zijn bereikt.

Met hulp van het panel is er op 3 november een artikel verschenen over de digitale prikklok in de ggz. Een lid van het zorgpanel herkende zich in de artikelen die FTM eerder publiceerde over de adviezen van consultancybureau P5COM. Bij de Amsterdamse ggz-instelling PuntP, een onderdeel van Arkin, zijn productiemeters en declaratienormen aan de orde van de dag sinds het voormalige adviesbureau van Sander Spijker daar langs kwam. Met hulp van het panellid konden we dat in beeld brengen en uitleggen wat de nadruk op ‘declarabel werken’ in de praktijk van een zorginstelling betekent en wat het doet met ons zorgstelsel.

Tevreden met kwaliteit gezondheidszorg

De leden van het zorgpanel zijn erg tevreden met de kwaliteit van de Nederlandse zorg. Bijna 60 procent noemt de kwaliteit goed of zelfs zeer goed: een positieve uitslag. In de vervolgvragen over de kwaliteit van zorg onderzoekt FTM welke onderdelen van de zorg goed gewaardeerd worden en welke niet. We beginnen aan de top van de piramide. Aan onze panelleden de vraag: ‘Welk rapportcijfer zou je minister Schippers van Volksgezondheid geven?’ Uit de antwoorden blijkt dat het beleid van de bewindsvrouw op weinig applaus kan rekenen. Het gemiddelde rapportcijfer is een 4,4.

‘Welk rapportcijfer zou je minister Schippers van Volksgezondheid geven?’

Dat komt voornamelijk doordat een grote groep panelleden zeer lage cijfers uitdeelt. Slechts 10 procent geeft de minister een zeer hoge waardering met het rapportcijfer 8 of 9, terwijl bijna driekwart van de deelnemers de minister niet meer dan een 5 geeft. Een contrast met het schoolrapport van de Volkskrant, waar de politieke redactie Schippers beloont met een 7,5.

Wat zou er aan de zorg verbeterd kunnen worden? Op die vraag kwam uiteenlopende verbeterpunten voorbij. Een panellid schrijft: ‘In het huidige systeem wil ik op zijn minst zelf zorgnota’s kunnen inzien en de vergelijkbaarheid van de verzekeringspakketten moet nodig verbeterd worden.’ Een ander panellid maakt zich zorgen om de vrije artsenkeuze: ‘Een restitutiepolis zou moet leiden tot vrije artsenkeuze. Maar dit is vaak niet het geval omdat zorginstellingen te maken hebben met omzetplafonds.’

Ook wijst één van de leden op de onbedoelde gevolgen van het preferentiebeleid: ‘Ik zie in mijn omgeving dat het preferentiebeleid resulteert in tal van onbedoelde gevolgen. Mensen die om de paar maanden te maken krijgen met een nieuw merk pillen, zodat de zorgverzekeraar wat geld kan besparen. In sommige gevallen gaat dat slechts om een paar cent. Maar door een iets andere samenstelling kan dat in combinatie met andere medicijnen soms leiden tot hele vervelende bijwerkingen. Resultaat: men bespaart een paar cent op de pillen, maar creëert op een andere plek in de zorg een forse kostenstijging.’

Binnen het FTM zorgpanel geeft men de eigen huisarts gemiddeld een 7,3

Met de huisarts lijken de meeste mensen redelijk tevreden. Binnen het FTM zorgpanel geeft men de eigen huisarts gemiddeld een 7,3. De dienstverlening van de apotheek krijgt van ons panel een lager cijfer, maar is nog wel voldoende. Gemiddeld krijgt de apotheker een 6,5. Vergelijkbaar met de zorgverzekeraar, die gemiddeld een 6,6 scoort. Van onze panelleden zijn de meesten verzekerd bij Achmea of VGZ. 

In de komende maanden willen wij de leden van ons zorgpanel nog meer inzetten bij het maken van diepgravende onderzoeksjournalistiek. Meewerken loont, zoals sommige panelleden al hebben ondervonden, omdat het leidt tot artikelen die informeren, problemen op de agenda zetten of misstanden onthullen. Momenteel telt het zorgpanel 600 leden. Dat zijn allerlei soorten mensen, van mantelzorgers tot medisch specialisten. Ieders bijdrage is zinvol, want de zorg is tenslotte van ons allemaal. Doe daarom mee.