
Groen en duurzaam beleggen is al jaren een profijtelijke trend en daar komen vanzelfsprekend ook ‘handige’ jongens en meisjes op af, die daar op twijfelachtige wijze een slaatje uit willen slaan. Charles Ratelband, zoon van de bekende Arnhemse ‘entertainer’ en ‘trainer’ Emile Ratelband, lijkt zo iemand te zijn.
Charles Ratelband is de grote man achter het groene beleggingsfonds Windsharefund. Dat fonds biedt particuliere beleggers sinds 2015 de mogelijkheid om mee te investeren in windmolens in Duitsland. Mede dankzij door de Duitse overheid gegarandeerde stroomprijzen zou dit volgens Windsharefund een mooie manier zijn om risicoarm een mooie rente — 5 procent op jaarbasis, belooft de website — te krijgen op een investering die onze wereld duurzamer zal maken.
Een puntje van zorg: uit zijn cv blijkt niet dat Ratelband enige kennis van de markt van windmolens heeft. Ook zijn twee teamleden ontbreekt het aan dergelijke kennis.
Wel zegt de jonge Ratelband (volgens zijn paspoort is hij 38 jaar) van zichzelf dat de kernwaarden van zijn ondernemerschap ‘respect, integriteit en betrouwbaarheid’ zijn. Maar wie zijn zakelijke activiteiten tegen het licht houdt, kan, nee móét tot een andere conclusie komen.
In een artikel over Windsharefund dat op 10 maart 2018 verscheen, wees ik op de gevaren van het beleggen in obligaties van dit fonds. Mijn grootste bezwaren tegen de door Ratelband opgezette beleggingspropositie waren de hoge kosten die hij in rekening bracht, en de onzekere toekomst voor de obligatiebeleggers als gevolg van de beperkte eigen vermogensinbreng door Charles Ratelband zelf.
Wanneer iemand zelf vermogen inbrengt en daarmee een aanmerkelijk risico loopt, weet je als belegger dat de belangen gelijk zijn geschakeld. Maar dat is hier dus niet het geval: Ratelband investeerde slechts 100.000 euro (1,5 procent van de totale financiering) in Windsharefund 1. De eventuele winsten vallen nochtans wél vooral aan Ratelband toe. Daarnaast ontvangt hij per windmolen een management fee van ruim 30.000 euro (5% van de omzet) per windmolen per jaar. Dit terwijl de risico’s voor het overgrote deel bij de obligatiebeleggers liggen.
En die risico’s mogen er wezen. Er is een jaar verstreken sinds de publicatie van mijn eerste analyse en de problemen stapelen zich op. De obligatiebeleggers moeten voor hun geld (9,45 miljoen euro) vrezen.
Geen jaarverslagen
Een van de redenen om meer dan gemiddelde argwaan te hebben, is dat het bedrijf geen jaarverslagen publiceert. Dat is des te opvallender omdat een van de nieuwe teamleden, Aernout Ammerlaan, registeraccountant (RA) als titel draagt.
Al met al is er sprake van een kostenoverschrijding van 1.261.596 euro
Ik heb Windsharefund sinds mijn artikel diverse malen gevraagd waar de jaarverslagen van de verschillende Windsharefunds bleven. De onderneming verzekerde mij elke keer dat het binnenkort zo ver zou zijn. Op 13 augustus 2018 ontving ik de volgende reactie:
‘Geachte heer Gooskens,
Dank voor uw bericht. Wij werken er hard aan om de jaarverslagen zo snel mogelijk te realiseren. Op dit moment zijn wij bezig met de afronding. Wanneer een en ander gereed is, zullen de jaarverslagen beschikbaar worden gemaakt.
Met vriendelijke groet,
Team WindShareFund’
We zijn inmiddels zes maanden verder en nog steeds is er geen jaarverslag gepubliceerd. Het niet tijdig publiceren van een jaarverslag is volgens het Burgerlijk Wetboek een economisch delict en kan leiden tot aansprakelijkheid van de directie in geval van financiële problemen.
En dat er financiële problemen zijn, blijkt wel uit de zogenoemde ‘Markt Update’ die Windsharefund op 31 januari van dit jaar publiceerde over de stand van zaken bij de diverse funds. De organisatie wordt geplaagd door kostenoverschrijdingen, tegenvallers in de omzet en neerwaarts bijgestelde langetermijnprognoses.
De kostenoverschrijdingen zijn als volgt:
- Volgens de marktupdate waren de door Ratelband in rekening gebrachte kosten tot en met 31 december 2018 500.000 euro voor Windsharefund 1. Dit bedrag is 30.000 euro hoger dan geprognotiseerd, en komt overeen met 20 procent van de ingelegde gelden van 2,5 miljoen euro.
- Bij Windsharefund 2 zijn de in rekening gebrachte kosten 793.407 euro, ruim 323.000 euro boven de prognose. Dit komt overeen met 32 procent van de ingelegde gelden.
- Bij Windsharefund 3 is 1.848.189 euro in rekening gebracht, ruim 908.000 euro boven prognose. De kosten komen overeen met 37,7 procent van de ingelegde gelden.
- Al met al is er sprake van een kostenoverschrijding van 1.261.596 euro.
De verklaring voor deze kostenoverschrijding heeft volgens Charles Ratelband betrekking op marketingkosten, representatie-en reiskosten en advieskosten. 31,9 procent van de door obligatiebeleggers ingelegde gelden van 9,85 miljoen euro was al verdwenen voor de wind de wieken in beweging bracht.
Ondertussen blijven ook de inkomsten van de windmolens binnen de Windsharefunds achter. De reden, volgens de market update: de gecertificeerde wind-taxateurs waren bij de aanschaf van de windmolens te optimistisch over de te verwachten inkomsten (pagina 10). Hoeveel de inkomsten precies tegenvallen, is niet bekend. Ook is onbekend of er schade kan worden verhaald op deze anonieme taxateurs.
Nieuwe prognoses
Op basis van de nieuwe inzichten met betrekking tot inkomsten en kosten heeft Charles Ratelband nieuwe prognoses gemaakt voor de 3 beleggingsfondsen. Volgens hem hoeft niemand zich zorgen te maken: de rente kan nog betaald worden en de aflossing op het eind van de looptijd kan nog worden voldaan uit de te verwachten verkoopopbrengst van de molens.
Het lijkt me sterk dat Charles Ratelband een taxateur kan vinden die zijn prognose ondersteunt
Zo valt op pagina 1 van de update te lezen: ‘Voor wat betreft WSF I en WSF II is de verwachting dat gedurende de resterende looptijd de rente betaald gaat worden alsmede aan het einde van de looptijd de inleg volledig terugbetaald kan worden aan de ClimateBondHolders. Deze verwachting is gebaseerd op de geactualiseerde prognoses. Ten aanzien van WSF III lijkt gedurende de looptijd op enig moment een tekort in de liquiditeitsreserve op te treden. De beheerder zal zorgdragen voor financiering of herstructurering indien opportuun teneinde tijdelijke liquiditeitstekorten te overbruggen.’
Om een een ander mogelijk te maken, ziet Ratelband vooralsnog af van zijn beheervergoeding van ruim 30.000 euro (5% van de omzet) per windmolen per jaar. Het lijkt een mooie geste, maar deze is uit nood geboren. De jaarlijkse inkomsten van de windmolens zijn gewoon te laag om dit bedrag in rekening te te kunnen brengen bij de drie beleggingsfondsen.
Om de tegenvallers op te vangen, belooft Ratelband verder dat de windmolens in de toekomst voor veel meer geld kunnen worden verkocht dan eerder werd aangenomen. Zo stelt hij in het ‘neutrale scenario’ de verwachte verkoopopbrengst voor de windmolens van Windsharefund 1 aan het eind van de looptijd van 20jaar op 5,76 miljoen euro. Dat is slechts 10 procent beneden de aanschafprijs van 2015.
Het lijkt me sterk dat Charles een windmolentaxateur kan vinden die deze prognose ondersteunt. Net als een auto wordt een windmolen immers elk jaar minder waard: de meeste onderzoeken op het gebied van de levensduur van windmolens komen uit op een levensduur van ongeveer 20 jaar. Op basis van dit cijfer kan na 20 jaar een eindwaarde worden verwacht van 0 euro, hetgeen betekent dat de obligatiebeleggers veelal kunnen fluiten naar hun geld.
In zijn reactie op dit artikel stelt Charles Ratelband dat de turbines die WindShareFund aankoopt, ‘van de hoogste kwaliteit’ zijn en dat deze ‘een levensduur van 30 jaar of langer’ hebben. Dat klopt niet: de website van Windsharefund vermeldt dat in het kader van Windsharefunds 1 en 2 windturbines van het type Enercon E-115 zijn aangekocht. Uit de brochure van de fabrikant blijkt dat deze windturbines een design service life van 25 jaar hebben (pagina 21).
‘Windsharefund maakt misbruik van de goede bedoelingen van mensen’
Ook voor Windsharefund 2 en 3 zijn soortgelijke absurde verhogingen van de opbrengstprijs bij verkoop van de windmolens doorgevoerd in de nieuwe prognoses. In de geactualiseerde prognoses wordt geen rekening meer gehouden met algemene kosten (bijvoorbeeld voor accountants en juridisch/fiscaal advies) van ruim 30.000 euro per jaar. Waarom deze kosten in de toekomst geen rol meer spelen, wordt niet toegelicht. Wellicht verwacht Charles dat hij ook de komende 20 jaar geen jaarverslagen zal publiceren.
Verontruste particuliere belegger
Via info@ftm.nl kwam ik in contact met een belegger in obligaties van Windsharefund. Hij stelde na het lezen van de market update van Windsharefund het volgende:
‘Dag Roel,
Ik lig niet wakker van die 500 euro, die ik in het fonds gestoken heb.
Het bedrag ben ik kwijt op een paar tientjes na. Mijn financiële situatie is verder goed (pensioen / vermogen / lage vaste kosten).
Ik had al eerder [geld] in windmolens gestoken en dat ging allemaal goed.
Bij dit fonds heb ik niet goed uit mijn doppen gekeken en is dus mijn eigen schuld.
Maar dat neemt niet weg dat het wind share fund misbruik maakt van de goede bedoelingen van mensen. Ook nog waarschijnlijk bij mensen die het geld niet kunnen missen. Ik kan er verder weinig aan doen, maar ik hoop dat ze ontmaskerd worden en gedeeltelijk van hun maatschappelijke status beroofd worden. Zodat ze alleen nog onder de legale criminelen nog aanzien hebben, maar niet meer bij integere mensen.
Dat is het wel. Nog een interview nodig?
met een vriendelijke groet’
Conclusie
Als ik de geactualiseerde prognoses van de drie windfondsen van Windsharefund bekijk, krijg ik sterk het gevoel dat is toegewerkt naar een uitkomst die nog net positief uitpakt voor de obligatiebeleggers. Het lijkt mij zinvol als Charles deze prognoses door een accountantskantoor laat narekenen en laat voorzien van een goedkeurende verklaring.
Over narekenen gesproken: in de marktupdate wordt gemeld dat de gecontroleerde jaarrekeningen de komende tijd worden gepubliceerd. Welke accountant die controle gaat doen, is echter niet bekend: EY is in een eerdere fase al afgehaakt. Een veeg teken, hoewel je bij de keuzes van EY doorgaans natuurlijk ook grote vraagtekens kunt zetten. De accountant is de laatste tijd regelmatig in opspraak en we kennen EY op FTM nog goed van het dossier Henry Keizer.
Voor het ontmaskeren van dit soort gedrag kun je mij contacteren via info@ftm.nl. Voor verdere maatregelen moet je bij de toezichthouders zijn. Ik kan obligatiebeleggers in Windsharefund 1,2 en 3 dan ook van harte aanbevelen om zich massaal bij de AFM te melden en te vragen om in te grijpen bij Windsharefund. Wellicht dat bij tijdig ingrijpen nog een deel van de inleg kan worden gered.
We hebben dit artikel voorgelegd aan Windsharefund voor commentaar. Directeur Charles Ratelband stuurde de volgende reactie:
‘De marktupdate is in het kader van transparante communicatie met al onze deelnemers gedeeld, tevens is deze algemeen beschikbaar gesteld op onze website, op de pagina ‘Investor Relations’ waar alle relevante informatie voor een ieder beschikbaar is.
WindShareFund is van de grond opgebouwd en vanaf 2015 zijn reeds 3 fondsen gerealiseerd. In die periode zijn de nodige lessen geleerd. Vanuit de startupfase zet het bedrijf nu stappen om verder te groeien naar een onderneming die functioneert op het niveau dat nodig is. WindShareFund is voortdurend in ontwikkeling om de organisatie verder te professionaliseren en te verbeteren. Het bedrijf is en wordt gebouwd met het oog op de ultra lange termijn (resultaten van de onderneming vloeien weer terug in de onderneming), om zo doorlopend en tot in de verre toekomst actief te kunnen zijn in het bijdragen aan de energietransitie door beleggen in duurzame energie mogelijk te maken voor een breed publiek.
In aanvulling hierop en in reactie op uw artikel zou ik nog graag de volgende punten willen toevoegen:
Teamlid Aernout Ammerlaan die u vermeldt in het artikel is pas sinds vorige week werkzaam voor het bedrijf. Juist met de primaire focus op het voltooien van de overigens bijna afgeronde jaarrekeningen.
De aanstaande gecontroleerde jaarrekeningen tot en met 2017 zijn gereed in uiterlijk het opvolgende kwartaal. Alle opvolgende jaren zullen veel sneller beschikbaar zijn, immers zijn de plooien dan gladgestreken en is de basis gelegd voor die opvolgende jaarrekeningen.
Prijzen van Duitse windturbines (die vallen onder de Duitse EEG regeling, met langdurige, vaste contracten en vaste kWh prijzen), stijgen al jaren op rij. Mede door de grote vraag van (institutionele) investeerders en het beperkte aanbod van turbines die vallen onder de genoemde EEG regeling. Temeer omdat de EEG regeling voor onder andere nieuwe, en aanstaand geïnstalleerde turbines is aangepast naar een veilingsysteem. Daarnaast zijn de turbines die WindShareFund aankoopt van de hoogste kwaliteit. Turbines van het Duitse merk Enercon geïnstalleerd op land, hebben een levensduur van 30 jaar of langer. In de jaren ’80 zijn de eerste Enercon turbines op land geïnstalleerd. Heden ten dage zijn turbines uit die periode nog steeds operationeel, produceren groene stroom en blijken langer mee te gaan dan zelfs de fabrikant zelf had verwacht.
ClimateBonds (de obligaties die WindShareFund uitgeeft) van het eerste fonds WindShareFund I zijn overdraagbaar en verhandelbaar, er vinden geregeld transacties plaats op het platform van Captin, zie voor een impressie: https://www.captin.nl/handelsplatform/noteringen/windsharefund-i.
Door de helaas tegenvallende wind van de afgelopen periode tot nu toe, waren de opbrengsten minder dan verwacht. WindShareFund heeft ervoor gekozen om – in plaats van de rentes te bevriezen - de management- en algemene kosten te laten vervallen, dit vinden wij meer fair richting onze deelnemers. Ook wordt bij toekomstige aankopen van turbines, meer rekening gehouden met meer conservatieve windverwachtingen, zodat de opbrengst op pijl blijft mocht de algehele wind minder gunstig zijn. Wij hebben geleerd van eerdere inschattingen die alhoewel goed onderzocht en onderbouwd, tot op heden minder gunstig zijn gebleken.
WindShareFund werkt de mogelijkheden uit om in opvolgende fondsen een winstdeling component voor haar deelnemers in te bouwen.’
42 Bijdragen
Andre 75
Website dr. Fred Udo
https://fredudo.home.xs4all.nl/Zwaaipalen/Titelpagina.html
Website dr. C (Kees) le Pair
http://www.clepair.net/#Wind
De wet van Betz -zie Wikipedia is ook leerzaam.
Zwaaipalen: max 30% rendement, boven Bft 8 worden ze gestopt, onder Bft 4 geen productie...
meer info: avdb900@outlook.com
Luc van Beers 7
[Verwijderd]
Luc van BeersYvonne Koster 6
[Verwijderd]F.J. Unger 4
Yvonne KosterElmar Otter 6
F.J. UngerRichard van der Bie
M.a.w. waarschijnlijk verklaart een acccountant in dit geval dat de aannames zijn getoetst aan de door de gecontroleerde aangeleverde bronnen en dat e.e.a. rekenkundig juist is.
Waarde voor ditsoort gevallen, beperkt tot nul.
Elmar Otter 6
Richard van der BieWant niet elk bedrijf heeft de plicht een accountant in te schakelen.
Verdere vraag is of het fonds een bankvergunning heeft en onder DNB toezicht valt?
squarejaw 5
squarejaw 5
Hans van Swoll 5
squarejawVolgens mij zijn de prijzen van huizen in NL de laatste 60 jaar (3 generaties) alleen maar gestegen. Uw tekst staat ook diametraal op mijn stellige mening dat geen enkele investering, op langere termijn, zo risicoloos is als de aankoop van een huis in NL. Redenen. De aanhoudende bevolkingsgroei; de schaarste aan grond; het door inspraak procedures onmogelijk maken van afgifte van voldoende bouwvergunningen; het vasthouden aan arbeidsintensieve bouwmethoden (het handmatig aanelkaar lijmen van bakstenen).
Kortom, mijn mening, je kunt je geld niet beter beleggen dan in een huis in Holland, tenzij je natuurlijk voor hetzelfde bedrag eigenaar van een casino kunt worden. Dan zou ik dat doen.
Erwin de Waard 6
Hans van SwollPer saldo kost het de huizenbezitters - en verdienen de banken en v.g-types veel geld.
De huizenkopers worden hier voor de gek gehouden.
Hans van Swoll 5
Erwin de WaardBij huur vraagt een makelaar een maand (!) huur. Zelfde oplichterij.
Erwin de Waard 6
Hans van SwollMaar dat huizenprijzen stijgen is niet zo logisch.
- Voor bestaande huizen is de prijs de afgelopen 20 jaar zo een beetje verdubbeld.
Logisch zou zijn dat oudere huizen verminderen in waarde zoals alle andere tweede handsspullen. Of misschien dat waarde van huis meegroeit met de inkomensstijging. Dat is niet gebeurd terwijl gezinsinkomen met zo een 20% is gestegen , is het huis verdubbeld in waarde.
Met die verdubbeling zijn de provisies voor banken en handel ook verdubbeld. De bewoners betalen dus het dubbele voor hetzelfde huis. Ze zijn er dus op achteruit gegaan.
Hans van Swoll 5
Erwin de WaardAls u zegt dat de provisies voor banken en tussenhandel inmiddels in absolute zin sterker gestegen zijn dan een gemiddeld gezinsinkomen, geloof ik u graag. Maar dat 'bewoners' als gevolg van dat laatste nu het 'dubbele voor hetzelfde huis' moeten betalen lijkt me sterk overtrokken. Banken en tussenhandel vragen hooguit een percentage van de verkoopprijs en uitsluitend kopers hebben daar last van. Bewoners al helemaal niet.
Kortom, ik begrijp nog steeds niet wat u en Squarejaw willen bewijzen.
Erwin de Waard 6
Hans van SwollVoor woningen wordt in 2018 meer als het dubbele betaald als in 1998.
U begreep de tekst
'grootste zwendel blijft uiteraard het casino op de woningmarkt, waarbij de Nederlander al decennia wordt wijsgemaakt dat zijn huisje alleen maar meer waard zal worden' niet , dat heb ik geprobeerd uit te leggen.
squarejaw 5
Hans van SwollHans van Swoll 5
squarejawBlij dat u ook reageert Squarejaw. Zij het dat ik het gevoel heb dat u en Erwin afdwalen van uw oorsronkelijk geopperde bezwaar.
Dat bezwaar was "de grootste zwendel blijft uiteraard het casino op de woningmarkt, waarbij de Nederlander al decennia wordt wijsgemaakt dat zijn huisje alleen maar meer waard zal worden". Ik beweer niet anders en wat schetst mijn stomme verbazing? Dat u beiden niet anders doet dan argumenten aandragen dat dat 'meer waard worden' ook daadwerkelijk heeft plaatsgevonden. Dus,'de Nederlander is absoluut niks wijs gemaakt', zijn huisje is inderdaad meer waard geworden. Punt. Wat is nu eigenlijk uw probleem?
Dat 'De Nederlander' aan dat meer waard worden helaas geen zak heeft gehad, dat bestrijd ik niet - immers het rijtjeshuis van zijn buurman is net zoveel meer waard geworden. Dat was de reden dat ik 12 jaar geleden naar Curaçao vertrokken ben. Kassa.
Het is mij tot op de dag van vandaag een raadsel waarom niet meer gepensioneerden dat doen. De huizenprijzen en de benzineprijzen zijn meer dan de helft van die in NL; het klimaat is 360x beter; je kledingbudget is bijna nul; de overheid spreekt je moers taal; voor de buis kun je naar dezelfde ongein kijken; je AOW en je pensioen wordt je keurig in euro achterna gestuurd. Maar ik dwaal af.
Twee dingen. Uw laatste stellingen:
a/ het huis waarin je woont is geen beleggingsobject. Absoluut mee oneens. Als u een paar ton uitgeeft voor een hoop stenen met een dak erboven is het in mijn opinie een beleggingsobject. D.w.z. je moet er ook een keer vanaf kunnen en liefst zonder schade. Tenminste zo kijk ik er tegenaan en dat standpunt heeft mij nog geen enkele keer verlies opgeleverd.
b/ woningnood wordt kunstmatig in stand gehouden. Zoals u het zegt lijkt het of daar een beleid achter zit, m.a.w. dat iemand daarover bewust en verstandig heeft nagedacht. Was dát maar waar. Mijns inziens is de woningnood juist veroorzaakt door mensen zonder enig verstand. ... zie dl-2) ...
Hans van Swoll 5
squarejawIk heb inmiddels begrepen dat je beter eerst dl-2 kunt doorgeven en pas daarna via dezelfde link 'reageren' dl-1. Dan zou het goed moeten komen. De boel staat nu in de verkeerde volgorde. Sorry.
[dl-2]
... (vervolg van dl-1) ... Alle gekozen politici die sinds 1946 over het woningbouwbeleid zijn gegaan zijn, in mijn ogen, hersenloze lamzakken geweest. Vergeet in dit verband ook niet dat gekozen politici al bijna 80 jaar Gods water over Gods akker hebben laten lopen en toegestaan hebben dat de bevolking, ongeremd en met voortdurend handgeklap, is gegroeid vanaf 9,3 miljoen in 1946 tot 17,1 miljoen in 2019. En, er zit nog geen enkele rem op. Conclusie? Koop morgen een huis in NL want ik voorspel u dat dat over 20 jaar volledig onbetaalbaar wordt.
squarejaw 5
Hans van SwollHenk Bakker 6
[Verwijderd]
Propositie met Gouden bergen (Gouden windmolens) met opzettelijk te optimistisch geformuleerde prognoses. What's new?
Verstopt in kleine lettertjes (of side letters) van propositie excessief te hoge fees. What's new?
Parasitaire charlatans(familie) die misbruik maken(maakt) van onze eigen hardnekkige Hebzucht (5% !) die onze cognitieve Alarmsystemen (indien al aanwezig) heel simpel uitschakelen. What's new?
Henk Bakker 6
[Verwijderd][Verwijderd]
Henk BakkerF.J. Unger 4
Jeroen Wolf 4
F.J. Unger 4
Jeroen WolfF.J. Unger 4
Dit heeft er ondermeer voor gezorgd dat onze politici, progressief/links voorop, een 'wild-west klimaat' hebben laten ontstaan waarin vooral malafide, of op zijn minst dubieuze avonturiers als Ratelband goed gedijen. Ongefundeerde meningen, leiden tot opgefundeerd beleid en onterechte subsidies die weer leiden tot onrealsitsiche rendementen. De 'Tesla' subsidie is hier ook een prima voorbeeld van.
Het recente politieke debat op RTL4 liet er echter geen twijfel over bestaan; tenzij je links-progressief mee joelt met heren als Jetten en Klaver, behoor je of tot de neocon's, ben je rechts, dom en impulsief (de onderbuik doctrine), of wordt je betaald door big business om tegengas te geven.
Dat we op een planeet wonen waar een paar jaar geleden nog palmbomen bij Schotland groeiden en even later of daarvoor de gletsjers nog tot aan de Middelandse zee reikten is niet van belang. We zijn zo fucking zelfovertuigd dat we het wel denken te fixen. Klimaatmaatregelen nemen zodat we < 2 graden opwarmen. Alsof je een pizza in de oven schuift of er in dit geval tijdig uithaalt.
Als laatste nog een kleine kanttekening bij het nakakelen van menig 'expert' dat 97% van wetenschappers het allemaal eens zouden zijn en we dat dus maar voor waar aan moeten nemen. Als de grootste gemene deler de maatstaf wordt is het tijd om het licht definitief uit te doen want nog nooit in de menselijke geschiedenis ontstond echte verandering vanuit de meerderheid. Veel meer werd deze altijd geïnitieerd door kritisch denkende mensen die bereid waren het juist met die grootste gemene deler oneens te zijn...
MaartenH 10
F.J. UngerIk denk dat afwijkende, eigenwijze meningen nooit ongewenst kunnen zijn, integendeel. Het is erg goed om meerderheden kritisch te benaderen en daarmee bij de les te houden, zelfs als de afwijkende mening achteraf niet 100% correct blijkt te zijn. Als dit soort meningen 'ongewenst' worden, komen we op een heilloos hellend vlak terecht.
Vandaar dat ik heb opgeplust, niet per se omdat ik het er 100% mee eens ben.
Hans van Swoll 5
F.J. UngerF.J. Unger 4
Hans van SwollHans van Swoll 5
F.J. UngerMartien van Dongen 4
F.J. UngerIn de jaren tachtig hadden we de zure regen. Doordat de industrie ontzwavelingsinstallatie diende te bouwen is hier een ommekeer in gekomen. Bossen gespaard.
Sinds 25 jaar hebben we een temperatuursverandering, waarvan de toename met een snelheid plaats vind die in de geschiedenis nog niet eerder is voorgekomen.
En dat is er het bijzondere ervan.
De snelheid waarmee dit plaats vind.
Als wetenschappers hiervoor een duidelijke oorzaak kunnen aanwijzen, kun je daar je voordeel mee doen.
Daarvoor hoef je niet links of rechts te zijn.
F.J. Unger 4
Martien van DongenA.W. van den Heuvel 1
F.J. UngerF.J. Unger 4
A.W. van den HeuvelR. Eman 8
Arjan 7
Duurzaamheid is een groot potentieel slachtoffer van de volgende bubbel.
Allemaal goedgelovigen die denken dat de duurzaamheid de wereld beter maakt, de kritische blik verdwijnt, en de cowboys kleden je financieel uit.
marcel 7
Wijnand Vlok 1
line 5
Worden de windmolen in Duitsland niet gesubsidieseerd? Of staat het in dat land op zich zelf qua opbrengst?
U schrijft dat Duitsland 'gegarandeerde' geeft in het verhaal van Charles R. Dus dat bestaat dan e.v.t niet in Nederland? Ik wil leren begrijpen de keuze van C R, om Duitsland te kiezen.
C R geeft aan dat windmolens verkocht kunnen worden, hebben zij dan niet een beperkte houdbaarheids datum. Moet vervangen worden. En ja u heeft dat in uw artikel opgenoemd.
Ik vind het ............ erg dat er met subsidie iets tot stand komt en de derde partij 5% kan gegaranderen, terwijl de bevolking op nul staat. Onze energie lasten gaan omhoog.
Ongegacht uw verder betoog/aritikel. Dank
Ik snap die kromheid niet.
singendonk Brugmans-Singendonk
dit bedrijf steekt nu dus in 2020 veel geld in adverteren via de STER-reclame.
Ze lijken dus niet erg onder de indruk van de analyse van Follow the money.