Vrijwillig of onvrijwillig, dat is de vraag. De beslissing van de raad van bestuur van de Rabobank om twee miljoen euro aan nog niet uitbetaalde bonussen in te leveren als reactie op de Libor-schikking. De Rabobank ligt plat op de grond, gebukt onder het gewicht van een boete van bijna driekwart miljard euro. Er moet een offer worden gebracht om de betrouwbare, coöperatieve reputatie nog te kunnen redden en de schade van de Libor-affaire zoveel mogelijk te beperken. Maar wat? Is het voldoende als bestuursvoorzitter Piet Moerland opstapt en spijt betuigt? Er is meer nodig. De raad van bestuur zal vrijwillig haar nog niet uitbetaalde bonussen inleveren. Met de nadruk op vrijwillig. Ondanks dat geen van de bestuursleden op de hoogte was van de fraude of ook maar in enige mate betrokken was. Een offer dus. Of toch niet? Was dit wel zo'n vrijwillig, ridderlijk gebaar als de Rabobank ons wil doen geloven? Nee. De Nederlandsche Bank (DNB) had de bank tegen de muur gedrukt. Ze laten de eer nog wel aan de Rabobank om een mooie draai aan het verhaal te geven, maar daar is dan ook alles mee gezegd. Het inleveren van de bonussen is geen eigen initiatief van de Rabobank, geen nobele geste om Libor af te sluiten en een nieuwe koers mee in te luiden. DNB heeft er een heel sterke hand in gehad en de bank kon weinig anders dan aan de wensen van de toezichthouder te voldoen, zo laat een bron binnen DNB Follow the Money weten.

Vrijwillig besluit?

Volgens de Rabobank hebben de bestuursleden vrijwillig afgezien van deze nog niet uitbetaalde bonussen, ondanks dat de raad van bestuur of het senior management niet betrokken of op de hoogte waren van de Libor-manipulatie. Rabobank noemt het weliswaar een vrijwillig besluit, maar het persbericht van De Nederlandsche Bank (DNB) deed al anders vermoeden: ‘Op aandringen van DNB heeft Rabobank disciplinaire maatregelen in de organisatie doorgevoerd en zijn bonussen ingetrokken.’ ‘DNB wil geen commentaar geven op deze kwestie’ , aldus een woordvoerder van de toezichthouder. ‘Wij beperken ons tot de woordkeuze ‘aandringen’ in het persbericht en gaan hier verder niet inhoudelijk op in.’ Een anonieme bron binnen DNB bevestigt dat er wel degelijke sprake is geweest van 'nadrukkelijk aandringen' en ontkracht daarmee de vrijwilligheidsclaim van de Rabobank.

'Als het niet goed gaat met onze klanten, dan gaat het ook niet goed met de Rabobank.'

Wout Dekker, voorzitter van de Raad van Commissarissen, is bereid om uitgebreid uitleg te geven aan Follow the Money. Volgens Dekker is de beslissing in overleg met DNB is gemaakt.  ‘DNB is niet de drijvende kracht geweest achter dit besluit. Het is in goede samenspraak tot stand gekomen. De driehoek, bestaande uit de DNB, de raad van bestuur en de raad van commissarissen, heeft veel en intensief contact gehad. Alle partijen waren een voorstander van het inleveren van de nog niet uitbetaalde bonussen.’ Eerder zag de Rabobank al af van variabele beloningen in 2012 en 2013 en onlangs maakte de bank bekend volledig te stoppen met bonussen. Het is onbekend of DNB hier ook een rol in heeft gespeeld. DNB zelf wil hier geen commentaar op geven. Volgens Dekker is dit volkomen op initiatief van de Rabobank gebeurd. ‘Gezien de problematiek bij de Rabobank, maar ook bij klanten, hebben wij besloten geen bonussen meer uit te keren. Als het niet goed gaat met onze klanten, dan gaat het ook niet goed met de Rabobank.’ 

Vanaf 2010 geen bonus meer

RTLZ berekende eerder deze week dat de twee miljoen euro ‘slechts’ 2,6 procent is van de verdiende salarissen, bonussen en pensioenbijdragen van de raad van bestuur van de Rabobank in de periode 2005 tot 2012. Het Libor-offer van de top van de bank, zo concludeert RTL, valt dus wel mee. De berekeningen van RTL waren misschien wat kort door de bocht, maar feit blijft twee miljoen euro slechts een klein deel is van alle uitgekeerde variabele beloningen in deze jaren, gezamenlijk 11,8 miljoen euro.  Volgens president-commissaris Dekker worden inderdaad niet alle bonussen uit de Libor-periode ingeleverd. ‘De zittende leden, inclusief Piet Moerland, krijgen door dit besluit geen enkele vorm van variabele beloning uit de afgelopen vier jaar. Op basis van deze vier jaar, is de rekensom en het bedrag van 2 miljoen euro tot stand gekomen. Het betreft de nog niet uitbetaalde bonussen uit 2010 en 2011 en de bank zag al eerder af van variabele beloningen in 2012 en 2013.' Niet alleen de huidige raad van bestuur wordt hierdoor geraakt. Dekker: ‘Het betreft ook een oud-bestuurslid. Ik doe geen uitspraak over de identiteit van deze persoon, maar het laat wel zien dat het inleveren van bonussen ook een persoonlijke beslissing is geweest van de huidige en ook de inmiddels vertrokken bestuursleden. ‘ Het inleveren van de bonussen is niettemin een relatief pijnloos besluit, niet alleen vanwege inperking van de periode tot twee jaar. Wie het gehele beloningspakket van de bestuursleden van de Rabobank beziet, kan tot de conclusie komen dat het lijden wel mee zal vallen. De Rabobestuurders zijn van alle Nederlandse bankbestuurders immers het best betaald.