
Gehaaide ondernemers, listige consultants en graaiende managers: in dit dossier komen ze allemaal langs. Lees meer
Er zijn veel manieren om meer geld te verdienen in de zorg dan gerechtvaardigd is. In dit dossier gaan we op jacht naar zogenoemde zorgcowboys: gehaaide ondernemers, listige consultants en graaiende managers die zichzelf verrijken door misbruik van de wet- en regelgeving. Ze maken onze zorg veel duurder dan nodig is.
Vijf jaar procederen voor een teleurstellende schikking: zo moeilijk is het om zorgfraude aan te pakken (update 1 september)
Podcast | De achilleshiel van gezinshuizen blootgelegd
Een dubieuze carrière en falend toezicht: Koos Föllings en Compass
De Inspectie beschermt vooral de minister, niet de patiënt
Rekenkamer spijkerhard over aanpak zorgfraude, fraudeurs hebben vrij spel
Compass is failliet, neptherapeut Föllings wil een doorstart
Veroordeelde neptherapeut mag van toezichthouder doorwerken
Podcast | Begeleid wonen in een horrorhuis
Hoe ‘Anastasia van Oranje-Nassau’ koningin van de transgenderzorg werd
Bestuurskundige Menno Fenger: ‘In de zorg is niemand verantwoordelijk voor de puzzel als geheel’
© JanJaap Rypkema
Zorgbestuurders keren zichzelf 25,1 miljoen euro winst uit
Pointer en Follow the Money bestudeerden opnieuw de jaarrekeningen van zorgondernemingen en zochten uit welke bedrijven in 2019 onverwacht veel winst uitkeerden. Opnieuw troffen we een aantal zorgcowboys aan. En: bedrijven die we eerder op deze manier signaleerden, boekten na alle media-aandacht die dat opriep, bijna allemaal fors minder resultaat.
Zorgondernemingen in de geestelijke gezondheidszorg, de gehandicaptenzorg en de thuiszorg hebben in 2019 minstens 26,9 miljoen euro aan dividend uitbetaald. Het gaat om 119 zorgbedrijven die een deel van de winst niet in de zorg investeren, maar aan hun bestuurders en aandeelhouders uitbetalen. Deze zorgbedrijven worden gefinancierd met zorgpremies en belastinggeld.
In enkele gevallen worden uitzonderlijk hoge bedragen uitgekeerd, die kunnen oplopen tot 2 miljoen euro. Dat blijkt uit onderzoek van Pointer en Follow the Money naar de jaarrekeningen, die door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport worden gepubliceerd .
Omdat zorgbestuurders grotendeels uit publieke middelen worden betaald, is hun salaris gebonden aan een wettelijk maximum; dat is geregeld in de Wet Normering Topinkomens (WNT). Afhankelijk van het takenpakket van de zorgbestuurder kon dat maximumsalaris in 2019 uiteenlopen van 107 duizend tot 194 duizend euro.
Winstuitkeringen worden echter niet meegerekend in de WNT. Daardoor kan een zorgbestuurder – met goedkeuring van de raad van toezicht – naast het basissalaris ook een winstuitkering ontvangen. Zo is het voor zorgbestuurders mogelijk om binnen enkele jaren miljonair te worden met geld uit publieke middelen.
‘Het is toch weer een verrassing als je ziet hoe simpel het is om in de zorg snel rijk te worden’
Pointer en Follow the Money ontdekten na onderzoek van de jaarrekeningen van 2017 en 2018 al dat zorgbestuurders via zulke constructies veel geld incasseren. Destijds hebben we laten zien dat zorgbedrijven frauderen om forse winstmarges te behalen. In dit geval gaat het echter om constructies die legaal zijn. De ‘Lijst zorgbedrijven met hoge winst 2019’ is een stuk langer dan voorgaande jaren. Waar we ons eerder beperkten tot grote zorgbedrijven en bv's onderzochten we deze keer ook kleinere zorgondernemers en alle juridische bedrijfsvormen.
‘Je weet dat er al eerder berichten zijn geweest over hoge inkomens en winsten,’ zegt Wim Groot, hoogleraar gezondheidseconomie aan de Universiteit Maastricht. ‘Maar het is toch weer een verrassing als je ziet hoe simpel het is om in de zorg snel rijk te worden.’
Aad de Groot, directievoorzitter van zorgverzekeraar DSW, verbaast zich over de hoge winstuitkeringen. ‘Jezelf grote winstbedragen boven de Wet Normering Topinkomens toekennen vind ik onacceptabel. We hebben afgesproken dat we in de zorg niet hoger belonen dan is vastgesteld in de Balkenendenorm,’ zegt De Groot. ‘Iedereen zal inzien dat elke euro die we aan de zorg besteden, noodzakelijk is.’
Ook Sophie Hermans, Tweede Kamerlid voor de VVD, spreekt haar verbazing uit over de hoge winstuitkeringen. ‘Als ik dit soort bedragen hoor, denk ik: “Dit kán niet de bedoeling zijn en dit ís niet de bedoeling.” Een boterham verdienen mag. Ook in de zorg. Je kunt zorgvuldig met je budgetten omgaan en zelfs winst maken. Maar wat de VVD betreft gebruik je dat publieke geld in de eerste plaats om nóg betere zorg te leveren.’
In de loop van dit jaar gaat de Wet integere bedrijfsvoering in consultatie. Deze wet moet de hoge winstuitkeringen in de zorg aan banden leggen. ‘Die wet moeten we snel invoeren. En als meer nodig is, gaan we dat doen,’ vindt Hermans.
Hoge winsten
In de geestelijke gezondheidszorg, de gehandicaptenzorg en de thuiszorg is voor bv’s en stichtingen een winstmarge van zo’n 3 procent gangbaar. Deze vormen van zorg zijn grotendeels afhankelijk van de arbeid van het personeel, en de diensten worden vaak per uur berekend, waardoor er niet veel ruimte is om efficiënter te werken. Diverse zorgeconomen hanteren daarom een grens van 10 procent winst: zit een zorgbedrijf daarboven, dan is het de moeite waard om te kijken wat daar precies gebeurt.
Dossier
Dossier: Zorgcowboys
In dit dossier gaan we op jacht naar zogenoemde zorgcowboys: gehaaide ondernemers, listige consultants en graaiende managers die zichzelf verrijken door misbruik van de wet- en regelgeving. Ze maken onze zorg veel duurder dan nodig is.
De winst bij deze zorgbedrijven kan alsnog legitiem zijn. Sommige bedrijven halen omzet uit verschillende takken van zorg. Ook kunnen externe investeringen de cijfers vertekenen. En bij een aantal bedrijfsvormen – denk aan eenmanszaken, maatschappen en vof’s – is de winst onderdeel van het salaris van de bestuurders. Kijken we alleen naar bv’s, nv’s en stichtingen, dan gaat het om 297 bedrijven met een zeer hoge winst. Dat komt neer op 15 procent van alle onderzochte zorgbedrijven.
Eerder onthuld
Pointer en Follow the Money onderzoeken al ruim anderhalf jaar hoe zogenaamde zorgcowboys geld uit de zorgsector wegsluizen. Het (inmiddels failliete) Rotterdamse zorgbedrijf Naborgh moest zorggeld terugbetalen , nadat we ontdekten dat niet geleverde zorg bij de verzekeraar werd gedeclareerd. Bij Altenastaete (Werkendam en Nieuwendijk) werd eveneens fraude geconstateerd en geld teruggevorderd.
Daarbij gaat het om zorgbedrijven met hoge winsten waar strafbare feiten zijn gepleegd, en waar de bestuurders zichzelf binnen korte tijd hebben verrijkt met zorggeld. Er zijn echter ook zorgondernemers die zulke winstmarges overhouden, maar toch – voor zover valt na te gaan – volledig legitiem te werk gaan.
De 97 bedrijven uit ons eerste onderzoek boekten na alle media-aandacht vorig jaar bijna allemaal fors minder resultaat
Pointer en Follow the Money onderzochten opnieuw de cijfers van zorgbedrijven waarvan we eerder hadden geconstateerd dat ze hoge winsten maakten. We publiceerden daar in 2019 voor het eerst over. De 97 bedrijven uit dit eerste onderzoek – bedrijven waarbij de winsten ook na nader boekenonderzoek moeilijk te verklaren bleef – boekten na alle media-aandacht vorig jaar bijna allemaal fors minder resultaat. Hoe het deze bedrijven nu vergaat, is aanstaande donderdag bij Follow the Money te lezen.
In de radio-uitzending van zondag 7 februari (NPO Radio 1, 19.00 uur) gaat verslaggever Jolien de Vries van Pointer dieper in op een psychologiepraktijk waar volgens het boekje wordt gewerkt, maar de eigenaar via dividenduitkeringen de WNT omzeilt en binnen twee jaar zorgmiljonair is geworden.
33 Bijdragen
Stefan Vlaminckx 2
Ik heb weleens vernomen dat specialisten gemakkelijk tot wel 3 ton euro binnen tikken per jaar.
Zijn dat dan ook zorgcowboys, of is daar een andere uitleg voor?
Jan Ooms 10
Stefan VlaminckxCo Stuifbergen 5
Stefan VlaminckxDe zorgcowboys in dit artikel lijken vaak rijk te worden doordat de gemeente niet controleert of de kwaliteit van de zorg goed is, of gewoon niet weet welke zorg nodig is.
Andries Munnik 3
Co StuifbergenStefan Vlaminckx 2
Andries MunnikIk promoot die werkwijze ook als zijnde een uniek sellingpoint.
Nou blijft er al niet veel over na salaris, kosten, premies en belastingen, maar dat wat er over blijft stroomt terug de zorg in. Soms in extra uren zorg, maar ook in bijscholing, maatschappelijke hulpverlening, voorlichting en ombudswerk. En een project dat Empowering Business heet. Dat beoogd mensen die geheel of gedeeltelijk arbeidsongeschikt zijn te voorzien van een .nl domeinnaam, webhosting, en een snelcursus WordPress gebruiken, zodat zij zichzelf, hun beroep of hobby kunnen etaleren middels een website die ze zelf (mee) hebben gebouwd.
Zo gaat er geen cent gemeenschapsgeld verloren.
Dat vind ik een kwestie van goed fatsoen.
Gemeenten zijn nog niet zover dat ze dat op de juiste waarde weten te schatten, maar ik heb inmiddels al wel 2 andere collega's zover gekregen dat ze hetzelfde doen.
Esther Dudoc 1
Co StuifbergenStefan Vlaminckx 2
Co StuifbergenCo Stuifbergen 5
Stefan VlaminckxEn ik denk ook dat een verpleegkundige te weinig verdient, maar is dat de fout van de medische specialisten? Er zijn meer mensen met een hoog inkomen.
Ik denk dat een commissaris bij NV Schiphol per uur meer verdient. (30.000 euro per jaar).
Stefan Vlaminckx 2
Co StuifbergenEn hoeveel uur maakt zo'n commissaris?
Mieke van den Broek
Stefan VlaminckxEen beginnend verpleegkundige verdient zo’n 2.100 euro, een cliniclown heeft een startsalaris van 2.800 euro. Een verschil van zevenhonderd euro. Dat loopt alleen nog maar meer op.
Een zeer ervaren clini-clown die minimaal vijf jaar ervaring heeft, verdient 4.836 terwijl een HBO-verpleegkundige met jarenlang ervaring op zak, niet hoger in salaris stijgt dan zo’n 3.100 euro.
Eveline Bernard 6
Co StuifbergenArthur Venis 3
Eveline Bernardmarcel 7
Stefan Vlaminckxben wellerdieck 4
Stefan VlaminckxMieke van den Broek
Stefan VlaminckxIk doel op het bureau wat ‘zorgzame’ mentors en bewindvoerders in dienst heeft en waar niet volgens de regels gehandeld wordt.
Cliënten zijn bang. Ik kan me herinneren dat u, die het op nam voor de gedupeerden te horen kreeg dat inmenging van derden voor problemen kan zorgen.
Dit bureau is inmiddels in andere handen en de ‘kerstboom’ aan BV’s en Stichtingen is alsmaar groter geworden.
Stefan Vlaminckx 2
Mieke van den BroekEn wat betreft dat bureau waar jij het over hebt, daar moet de brancheorganisatie zijn zelfreinigend vermogen eens laten gelden.
Maar niet alleen daar, kan ik je melden.
Uit onderzoek van notabene de branchevereniging deurwaarders is gebleken dat 90% vd mensen met een schuldproblematiek teveel terugbetaald. Ten koste van de kinderen, noodzakelijke kosten en bijvoorbeeld onderhoud aan de auto. met name de benadeling van kinderen mag je schrijnend noemen.
Mieke van den Broek
Stefan VlaminckxDe huidige bestuurder van Reeling is dezelfde als die van GGN Bewindvoering en OBIN. Deze ondernemingen vallen onder de holding van Future PLANgroep.
Per 3-2-2020 is zij bestuurder van OBIN en GGN Bewindvoering BV te Culemborg en per 11-11-2020 van Reeling Groep BV, Reeling Bewindvoerders BV en Reeling Nalatenschappen.
Zowel Reeling Groep BV als OBIN zijn kleindochters van FutAr Investments BV.
Vanwege mijn werk in een achterstandswijk en ook vanuit eigen ervaring weet ik dat zowel Reeling als OBIN als malafide aangemerkt zouden moeten worden.
Ze leiden hun eigen mensen op en hun organisaties bestaan uit ‘kerstbomen’ van Stichtingen en BV’s en ze zijn niet aangesloten bij een branchevereniging.
Overigens is zo’n branchevereniging ook geen waarborg voor kwaliteit .
Stefan Vlaminckx 2
Mieke van den BroekDan mag je inderdaad bijna spreken van een criminele organisatie bewindvoerdersmaffia
Mieke van den Broek
Stefan VlaminckxStefan Vlaminckx 2
Mieke van den BroekRon Van den Berg
Stefan VlaminckxEen huisarts draait 4 ton per jaar. Daar moet wel alles van betaald worden ( personeel, huisvesting etc.).
Zorgburo's , Zorgverzekeraars, Stichtingen zorg ( bestuurders die 2 ton per jaar verdienen). Daar denk ik meer aan. Geen artsen of ander regulier ziekenhuis personeel.
Leo van Oudheusden 3
Stefan VlaminckxStefan Vlaminckx 2
Leo van OudheusdenWas u in dienst van het ziekenhuis?
En wat vindt u een fatsoenlijke bezoldiging als je zolang als u gestudeerd hebt, en zo ontzettend hard hebt gewerkt? Want dat specialisten hard en veel werken, staat voor mij wel buiten kijf. Laat ik daar duidelijk over zijn.
Gerrit Zeilemaker 6
Willemw.elssc Elsschot
Denk hierbij aan Cordaan in Amsterdam of Evean in Zaanstreek, Omring in het noorden etc. etc.
Willemw.elssc Elsschot
Gerard 3
Vraag die opkwam: waar vind ik die lijst met zorginstellingen?
Ik heb dataset kunnen downloaden in xlsx formaat. Maar daar zou ik dan filters op los moeten laten. Is dat het enige overzicht?
Judith Spanjers 2
GerardMieke van den Broek
Terwijl BrabantZorg miljoenen winst maakte en het 3 koppige bestuur van mening is dat zij zoveel mogen verdienen omdat ‘ze zo dicht bij de werkvloer staan’, verzorgden mijn tante en ik het eten voor de bewoners van Woning 2, een van de 4 woningen op de gesloten afdeling.
Op basis van de Wlz krijgt BrabantZorg voor een ZZP7 minstens) € 90.000,- per client.
Dat geld is bestemd om iemand 24/7 te begeleiden en te beschermen maar BrabantZorg spreekt van een nieuw soort veiligheid.
In nog geen maand tijd is de hr. P., een Bosschenaar met dementie, 5x van een gesloten afdeling van BrabantZorg ontsnapt: 4x vanuit de Nieuwe Hoeven in Schaijk en 1x vanuit de Noorderkroon in Den Bosch. Ik trof hem op een donderdagochtend huilend en volledig overstuur bij een bushalte aan. Meneer was opgegroeid in de wijk de Kruiskamp en totaal onbekend met de omgeving in Schaijk en die van de Noorderkroon.
Het schijnt veel vaker voor te komen dan ik dacht. Deze cliënten dragen een bandje zonder gps en worden niet direct gemist.
Zodra het verpleeghuis doorheeft dat er weer een is ontsnapt bellen ze naar de overbelaste Politie met het verzoek om uit te kijken naar de ontsnapte cliënt en daarmee spreken ze twee potjes geld aan.
Jennifer b 1
Mieke van den BroekJapie de Zorgfraudeur
Eveline Bernard 6
Japie de ZorgfraudeurPaul du Jour