
In de hectische 'overstapweken' willen zorgverzekeraars goede sier maken door het hoge eigen risico ter discussie te stellen. Maar daaronder lijkt een welbegrepen eigenbelang schuil te gaan: de enige verzekeringsmarkt die nog groeit, moet van de handrem.
In de laatste weken van het jaar liggen de zorgverzekeraars traditioneel onder vuur. In deze overstapweken krijgen de verzekeraars al jaren de kritiek dat zij hun winsten het afgelopen jaar wéér naar nieuwe records hebben weten te brengen (in 2013 1,4 miljard euro).
Zorgverzekeraars hebben samen meer buffer dan de hoeder van het financiële systeem, DNBEn ook de verdubbeling van de buffers sinds de invoering van het nieuwe zorgstelsel in 2006 tot ruim 8 miljard euro kan op weinig sympathie van de verzekerden rekenen. De zorgverzekeraars hebben inmiddels tezamen meer buffer dan de hoeder van ons financiële systeem, De Nederlandsche Bank (DNB). DNB had vorig jaar 7,8 miljard euro buffer. Als de zorgverzekeraars hun buffers bij elkaar brengen, kunnen zij wellicht net zoals Klaas Knot af en toe op televisie tussen de goudstaven lopen. Al is het publicitaire afbreukrisico voor de zorgverzekeraars waarschijnlijk wel wat groter dan wanneer Klaas Knot dat doet. Bovenop deze jaarlijks terugkerende zaken, komt dan altijd wel een uitglijder, zoals twee weken geleden die van André Rouvoet, die namens branchevereniging Zorgverzekeraars Nederland (ZN) dissident Chris Oomen de mond probeerde te snoeren. Daarmee is de publicitaire schade voor de verzekeraars weer compleet.
Verzekerden paaien
Maar nu hebben de zorgverzekeraars een onderwerp te pakken waar zij het publiek mee kunnen paaien: ze willen het hoge eigen risico (volgend jaar 375 euro) ter discussie stellen. Dat klinkt haast altruïstisch: de verzekeraars hebben liever dat zíj uw zorgrekening betalen, dan dat u dat zelf doet. Wat zit daar achter? Het eigen risico is sinds de invoering van het nieuwe zorgstelsel in 2006 jarenlang alleen verhoogd in lijn met de inflatie . In die eerste jaren betaalden mensen zelf de eerste grofweg 150 euro aan, bijvoorbeeld, ziekenhuiskosten die zij in een bepaald jaar maken. De eerste flinke verhoging van het eigen risico met 50 euro tot 220 euro kwam van 2011 op 2012. Vervolgens steeg het eigen risico door tot 350 euro vorig jaar en 360 euro dit jaar. Het idee daarachter is dat mensen daardoor gestimuleerd worden om goed na te denken, voordat zij zorg gaan 'consumeren.' Het eigen risico moet functioneren als zogeheten 'remgeld'. De schatting is dat verzekerden dit jaar 3 miljard euro kwijt zijn aan verplicht eigen risico. Dat is zo’n 7,5 procent van alle zorgkosten die onder de zorgverzekeringswet vallen (totaal vorig jaar bijna 40 miljard euro). Het percentage dat mensen uit eigen zak betalen, is snel opgelopen door het verhoogd eigen risico. In 2012 werd nog 5,4 procent van de zorgkosten betaald uit het eigen risico.Eigen risico voor velen niet op te brengen
Maar in het Algemeen Dagblad luidden enkele zorgverzekeraars zelf vorige week de noodklok. Veel mensen zouden niet ingaan op een doorverwijzing van de huisarts naar het ziekenhuis, omdat het door het hoge eigen risico te veel geld kost. Met voorgeschreven medicijnen zou hetzelfde gebeuren. De grens van het verhoogde eigen risico is bereikt, liet zorgverzekeraar CZ vorige week weten aan de krant. Minister Edith Schippers schatte eerder dit jaar al dat zo’n een miljoen mensen dit jaar een betalingsregeling met hun zorgverzekeraar gaan sluiten, voor in totaal 340 miljoen euro.'Een kleine drempel is niet verkeerd, maar het eigen risico moet geen hinderpaal worden'Ook branchevereniging ZN liet vorige week weten twijfels te hebben bij het almaar doorgaande stijging. 'We zien nu dat het verhoogde eigen risico mogelijk zijn doel voorbij schiet,' zegt Wouter Kniest van ZN tegen Follow The Money. 'Wij vinden het onze taak om dat te signaleren. Een kleine drempel is niet verkeerd, maar het eigen risico moet geen hinderpaal gaan worden.' Volgens ZN komt daarnaast de solidariteit in de zorg op het spel te staan als chronisch zieken steeds hogere bedragen aan eigen risico kwijt zijn, omdat zij veel zorg consumeren, terwijl gezonde mensen dat geld uitsparen.
Ook eigenbelang
Maar naast die zorgen over de solidariteit lijkt een welbegrepen eigenbelang mee te spelen voor de zorgverzekeraars. De Nederlandsche Bank meldde vorige maand dat alle verzekeringsmarkten sinds de kredietcrisis in 2008 gekrompen zijn, behalve de zorg. De markt voor levensverzekeringen verdampt daarbij volgens DNB de komende jaren. Dan is het fijn als er tenminste één groeisector blijft. Vooral voor een conglomeraat als Achmea, dat naast marktleider in de zorgverzekeringen, ook op tal van andere verzekeringsmarkten actief is, is dat van belang. Maar zo hard groeit de zorg inmiddels niet meer. In 2012, het jaar van de eerste grote verhoging van het eigen risico, daalde voor het eerst in jaren het aantal ziekenhuisbehandelingen. Ziekenhuizen zijn de grootste kostenpost voor zorgverzekeraars. Hoewel ziekenhuizen nog geen jaarcijfers over 2013 hebben ingeleverd, ziet het er naar uit dat de sector sindsdien eerder verder is gekrompen, dan gegroeid. Voor veel sectoren in de zorg is de groei door diverse zorgakkoorden gemaximeerd tot 1 of 1,5 procent (exclusief inflatie), maar ziekenhuizen komen daar dus bij lange na niet aan. Marktleider Achmea boekte vorig jaar al 90 miljoen euro af, omdat de verzekeraar verwacht dat de zorgverzekeringsmarkt de komende jaren minder winstgevend zal zijn dan gedacht.Goed onderzoek naar zorgmijding door het eigen risico is er nietGoed onderzoek naar de precieze cijfers omtrent zorgmijding door het verhoogde eigen risico is er niet. Laat staan dat er een antwoord is op de vraag of er daarbij sprake is van ‘goede’ zorgmijding: niet meer met het bekende wissewasje naar het ziekenhuis, of van 'slechte' zorgmijding: te lang doorlopen met een kwaal die daardoor verergert. Door nu vast de knuppel in het hoenderhok te gooien en met concrete signalen van zorgmijding te komen, lijkt het er wel op dat de zorgverzekeraars willen voorsorteren op een dergelijk schadelijk effect. Als het hogere eigen risico leidt tot minder gebruik van de zorg, kan dat wellicht ook een verklaring zijn voor de recordwinsten van zorgverzekeraars in de afgelopen jaren. Gezien de maatschappelijke commotie over die winsten, is het niet waarschijnlijk dat verzekeraars expres op hoge winsten mikken. Wellicht dat de verzekeraars bij het berekenen van de premie voor het volgende jaar, steeds uitgaan van een te hoge groei. Als de ‘schadelast’ lager uitkomt dan geraamd, - wellicht door het hogere eigen risico? - valt de winst, onbedoeld, hoger uit. Hoewel de markt voor zorgverzekeringen nog wel stijgt - van 26,7 miljard euro bij het begin van het nieuwe stelsel tot 40 miljard euro vorig jaar - zit daar de laatste jaren wel een rem op, mogelijk door het hogere eigen risico. Het Centraal Bureau voor de Statistiek bevestigde deze week nog eens de trend dat de zorgpremies de laatste jaren stabiel zijn en vorig jaar zelfs daalden. Ondanks alle verhalen dat zorgverzekeraars de zorgkosten en de premies in toom willen houden, zou een iets hogere groei in de zorgverzekeringsmarkt hun niet verkeerd uitkomen. En in een markt waarin niet u, maar iemand anders de rekening betaalt, lijkt groei gegarandeerd.
14 Bijdragen
tallystick
De zieken- en ouderenzorg zijn nu eenmaal geen gewone markten waar je als samenleving marktregels op los wil laten.
Het ziekenfonds zal zeker niet perfect zijn geweest maar het is een beetje zoals met democratie, het is het beste van de slechtste oplossingen (IMHO).
PeterO
tallystickLantR.fant
PeterOHilterman
LantR.fantDie gezondheidszorg is inmiddels de duurste in de EU.
LantR.fant
tallystickBoek een reis naar Cuba en spreek eens wat mensen over het geluk om daar te wonen. De zorg is er trouwens goed en goedkoop.
Vwb de zorg:
Per Nederlander wordt per jaar ca. € 4.000, = aan zorg uitgegeven. Omdat kinderen tot 18 niet meebetalen en de minima tot op ca.€ 700, = na ontzien worden moet een beetje werkende Nederlander dus ca. € 5.000, = per jaar ophoesten om die zorg te kunnen betalen.
Dacht u dat het instellen van het ziekenfonds dat probleem dan zomaar zou opheffen?
U betaalt die zorg door premies AWBZ en WMO, uw inkomensafhankelijke zorgpremie en -ca 20% van de zorgkosten- via de nominale premie voor de basisverzekering.
Guido
LantR.fantIk neem even aan dat de getallen kloppen, maar wat wilt u er mee zeggen? En waarom zou een 'ouderwets' stelsel slechter zijn? Als we zien dat er inderdaad 1,3 miljard nettowinst wordt gemaakt over de rug van onze gezondheid, een bedrag waar wij geen enkele democratische invloed meer over kunnen uitoefenen, vindt u dan niet dat er iets mis gaat?
Hilterman
GuidoIk heb wel een vraag. Waarom is het innen van de ziektekisten premie overgelaten aan private verzekeraars waarvan de grote vier in ieder geval een winstoogmerk hebben?
Waarom steekt het winstoogmerk ineens ook de kop op bij ziekenhuizen?
Gezondheidszorg is geen voorziening die veranderen moet in een commercieel artikel.
Het hoort een voorziening te zijn die voor iedereen beschikbaar is op basis van het gezamenlijk dragen van het risico.
Bij uitstek een taak die in handen van de overheid hoort te liggen.
Dan blijven we ook verschoond van beschamende discussies over kostbare geneesmiddelen waar een kleine groep ernstig zieke mensen baat bij heeft.
Gezonde mensen moeten blij zijn dat ze bij kunnen dragen aan de verstrekking van deze middelen.
Het gaat om 2,8 pro mille van de ziektekosten premie.
Absurd dat daar discussie over ontstaat.
Molenaer
tallystickIk kan daar verder kort over zijn: waanzin!
bos
LantR.fant
bosWe gaan naar en land met allemaal zelfbewuste inwoners, die echter geen enkele verantwoordelijkheid voor hun daden willen dragen. Ook niet als ze dom bezig zijn geweest.
Rene Derlant
Dat klinkt mij als muziek in de oren!
Slechte muziek weliswaar, maar over smaak valt te twisten.
De zorgverzekeringmaffia gaat zichzelf in 2016 dus opnieuw uitvinden – hervormen.
Wat ons dit jaar wordt afgepakt – vrije artsen- & ziekenhuiskeuze – wordt volgend jaar als dure bonus gepresenteerd, wat de kosten uiteraard opgeschroefd, maar daar krijg je dan ook wel wat voor terug.
Een nog verder uitgeklede basisverzekering, en een nog hogere aanvullende verzekering.
Zorgverzekeraars, banken, de overheid, het is gewoon georganiseerde misdaad met een stropdas.
LantR.fant
Rene DerlantDan houdt u wel uw vrije artsen & ziekenhuiskeuze.
Maar ja, schelden is makkelijker. Van nadenken wordt u maar moe!
Rene Derlant
LantR.fantIk krijg overigens de indruk dat u zich behoorlijk aangesproken voelt door mijn stukje, gezien de welhaast onnadenkende wijze waarop u uw onderbuikgevoelens jegens mij etaleert.
Haalt toch een beetje de angel uit uw betoog.
Ad Vocaat